장음표시 사용
11쪽
λ ίωμα τοῦ jus Dei, Rom. r. 32. subnixae, magnum in Curiis & Dicasteriis, Quaestionibus &Controversiis juris finiendis & sopiendis, habent momentum. Sunt eatenus divinae mentissimulacra , primaeque ac reme rationis definitiones quaedam, variis causarum aptatae figuris, quas saepenumero ne quidem necessariae consecutionis vi &potestate ex Eunomia Hebraeorum Mosaica possis decidere. Naevos, quibus illa Romana Legislatio alicubi deturpata est, tegere aut dissimulare nolim. Etiam optima vina habent suas feces: omnique malo
punico granum inest putidum. Sed sicut per deserta Lybiae iter faciens Cato, Psyllos secum duxisse Plutarcho memoratur , qui Venenatis aspidum morsibus mederentur: ita ei qui Romani juris lectioni se accingit , suaserim , ut Psyllos adhibeat, i. Sacri Codicis ac Moralis
Philosophiae subsidio quicquid uspiam labis
est , repurget, eluat. Egregie Augustinus: Ut olim, inquit, Hebraei ea quaestiustui fore judicassent, rapuerunt , relictis iis, qMe aut molesta, aut inutilia, aut profana existimassent: ita nos oportet sua quidem Ditia Ennicis relinquere, supersitiones, libidines, cupiditates. Mi siquod sapientis aurum, si quod eloquentia argentum, si qua bonarum literarum Iuppeaex penes
illas erit, eam omnem conis are, in no fos usus a
12쪽
commodare debemus , nihil furti calumniam periti, quin etiam pulcherrimi facinoris σ laudem S praemium sperare angi. Sunt vero & alia in hujus Codicis compositione admissa, reprehensioni obnoxia: Temporum characteres non usq- serVati: Constitutiones antiquatae, pro bonis & receptis relatae: Truncata, divulsa Imperatorum Rescripta, atque in diversos titulos pro argumenti varietate disjecta: Leges a Triboniano interpolatae r Leges fugitivae, i. loco suo motae, &sub aliena posita: Rubrica: quarum nonnullas enumerat Cujacius not. ad tit. Instit. degradib. cognat. S 3. ob. 37. quibus addenda L s Barsatο-ram. infame latronis, Arabis an Persae, per Grientem nomen) i 3. C. de fidejusor. quam justius sibi vindicat Titulus de Requirendis reis, vel
Tit. de exhibendis S transimittendis reis. Qua nam porro arte Imperatorum Constitutiones sint tractandae, & quibus eum accinctum esse oporteat praesidiis, qui earum interpretationem agagreditur, si Mωφορω-ν, publica ire dita, i. protrita, Vulgaria, proletaria proferre nolit, res
ipsa prodit satis. ut Doctis ludibrium debeat
Lucas de Penna, sine bonarum literarum de antiquitatis adminiculo in tres posteriores libros Codicis commentari ausus: unde errorum& ineptiarum hamaxarius ingens apud Erudi-
13쪽
tos audit. Cui germanissimus fuit Iodocus, . Mechliniae Praeses, Loveringus, ut putaturὶ de
quo Erasmus narrat, eum nusquam non magna
contentione disputare solitum , neminem vel unius legis intelligentiam assequi valere, qui quicquam sciret in bonis literis: ratus forte, ex Onomastico Papiae, hominis Longobardi, qui Vixit circa annum Salutis CD. CC. hanc suppleri posse inopiam. Ab his non multum & illi abludunt , qui genuinum legibus reddere sensum,
novos sed veros praestare intellectus, errores communes castigare, leges in apricum & Pra-xim, rerumque actum utiliter deducere, odioso
hodie nomine, veluti Critici tantum opus, Scin his quidem qui vel maxime a Verborum & syllabarum , aucupiis absunt, differre solent: in quos merito invehitur Vir Amplissimus Iacob. Gothostedus, eosque interim ingenio suo frui, repertisque frugibus, glandibus deinceps vesci facile patitur. Caeterum in his Commentationibus, ab intempestivis temperavi excursionibus Sc divelliculis: contra quam Ant. Fabrum in Decisionum Sabaudicarum Codice, quo ordinemo dc argumentum Codicis Iustinianei affectavit, fecisse video. Ille ad titulum de Summa Trinitate ae me Cassilica. dira Scatroci instituta dissertatione, ea Nostris affingit
14쪽
Dogmata , de quibus ne somniarunt quidem 'unquam, & Lutherum, Calvinum, Beram,&c: quorum scripta nec legerat, nec intellexerat, harum controVersarum imperitissimus, obtrectator, maledictis incessit, calumniis obruit. Quod Vir summus Iacobus Lectitas, vivo & vidente Fabro, planum fecit in libro, quem inscrip sit : Maeversm Odicis Fabriani Τα-κα-- Procriptiones Theologicae: quibus , quod Liam, nec Faber, nec ullus tribulium quicquam reposuit. Miror autem & indignor, Codicem illum Fabrianum, quo sincerae Religionis Professoribus tam , petulanter insultat Faber, GeneV , anno 16 I9. & 164o. recu- sum , .Friderici Electoris Palatini, Principis Orthodoxi Privilegio munitum, ea lege, ne quicquam in sie subodoxae Religioni Christian et bovis moribus contrarium, spe in praefatione, sive in textu, seu alias quoquo modo contineat. Sed hic fere librariorum est animus, ut nihil non committant praelo , unde θes dolosi assulserit nummi. Haec, Candide Lector, praefari volui. Vale&. salve. Dabam Franckerar Frisiorum , ipsis Kal. Ianuariis, anni OB IDC LX. qui laetis nobis ineat auspiciis, precor, laetioribus proce
15쪽
Arnoldiis a Gorcum, Delpha -Bat. Nicolaus Willemachius, Hasat. Abrahamus Walpari, Grani an. Iohann. Ozardus van Douma,
Tarquinius Boetens, Frisius. Iohannes a Sanden, Groningam Utricus Huber , Leo. Friis. Henricus ab Isendorn , Geb. Ritsco Ripama, Docc. Fris. Aggaeus van Sixma, Nob l. Fris Lucas van Gimen, Graningo. Petrus Mellama , Lων. Eris Christianus Michaelis, Hessatus. Reinholdus Wider, Barusus. Johannes Puspekius,Humn Ungar. Henricus Popta, Loov. Eris. Iacobus Bransma, Leis. Frismon erus Guttarleth, Leo. Hi
Antonius Matthaeus, Ultrajectinm. Nicolaus Hindema, Daneq. FrisIohannes Damius, Steno. Transis Johannes Dotinglia, Coo. Drent. Gisbertus a vietilen, Leov. His Henricus ab Ho inraten, Camp.
Arnoldus a Megen, Vulph. Ge,. Idrardus a Bloemendat, Docc. Fris . Petrus Mellama, Leo. Eriis Guilbertus Bay, Leov. FrifJohannes Damius Stenov. Trans Georgius Laurentius Helier , --rinbergens Gosianus Hogers , Daventri Trans Alexander Cup, Hard. Geb. Johannes Fridericus Hestertus, Bac
Johannes ChristianusJobb, Hano.
16쪽
Aogium a Domino ICompositione Codicis Justinianei Repetitae
Drs lectionis, & Titulo primo libri primi, de Minima Trinitate & Fide Catholica.
Nnoποῦ γ D XXIX. Decio Consule, indimone septima, XVI. Kal. M i, ex tribus Codicibus, Gregoriano, Hermo geniano & Theodosiano, qui id temporis in manibus hominum versabantur, auspiciis & auctoritate Justiniani novus compositus, tertio imperii Justiniani. tit. de novo Cod.fac. ct tit de Iuctis. Cod. confirmando. II. Codex Gregorianus dictus est a Gregorio ICto, ut multorum fert opinio, qui Imperatorum Constitutiones ab Hadriano usque ad Valerianum , & Galienum collegit. Quomodo jus Papirianum a Papirio ; Flavianum a Flavio appellatum est, La. g. a. ct 7. D. de Hermogeniamu ab Hermogeniano J C. accepit nomen quo continebantur Claudii, Aureliani, Probi, Cari, Diocletiani, Maximini constitutiones. Codex Theodosianus a Theodosio Imperatore nuncupatus est qui
17쪽
omnium a Constantino Magno Imperatorum constitu tiones usque ad ipsum Theodosium complectebatur. I II. Iustinianus illas ex tribus superioribus Codicibus constitutiones, quae ad usum sultemporis facere vi debantur, dc eas insuper, quas Theodosius, aliique deinceps Imperatores fecerant, in novum illum Codicem
coegit. Cui componendo admovit non viles animas, non homines de plebe aut trivio, non ab extrema cavea, sed ex ipsa orchestra. Viros, inquam, genere virtutibus claros. d. t. de noviod.fac g. I. Ethv c qui-dem suum Codicem edidit bis. Prior editio, quae ante Pandectas & Institutiones exierat, g. ct cum sacratis-mas. a. proem. Institui. abolita est: bono an malo studi rum fato Z.Posterior, de qua est tit. c.de emendato Cod.js
sis. ct sereund. ei. edit. divisa in XII. libros, ea cst, qua utimur hodie, post Digestorum & Institutionum editio-nem consecta atque confirmata, anno CHRIsTI
A . Justiniano quartum & Theodoto Paulino Cosy. inin dis ione decimatertia, IV. Kal. Ianuarias, anno Imperii Justimani octavo. d. tit. c. de emendat. cod. Iu mani g. . o 6. lIV. Hac posteriori editione multas constitutiones, quae erant in priori, Justinianus limavit, detraxit, mutavit, addidit alienas, quin dc suas addidit Constitutiones,
nec- non Decisiones, numero quinquaginta d. iit. de emendat cod. g. I. Conintutionibus vel emendavit jus vetus quod erat certum, vel, quod erat dubium, . inter- metatione supplevit, aut etiam coarctavit quod erat superfluum. Decisionibus certum fecit jus; quod erat contro-Versum: quibus antiquae prudentiae jurgia, si vo veterum JCtorum altercationes placavit &decidit dati.de emend
18쪽
. De Compositione codicis Iustinis i in. 3
. tinorum R. Inst. de libertis. Subscriptio Coss. Lampadii&Orestis, communis est nota Constitutionum & Decisionum Iustiniani, non Decisionum Propria contra quam Alciatus 6.Parerg. ι . & alii quidam affirmarunt. t. V. Hunc Cod'icem limatum, auctum, emendatum, interpolatum Justinianus appellavit Codicem repetita presectionis, eleganter scribenS, dait.de emendat. Cod. 9. s.
Quod repetitapraelectio probavit, satis esse validum, fatisque formosium. Et notabiliter ait, Secundas editiones a veteribus appellatas tasse, Repetitas Praelectiones. EX priori Codice non paucae Conliitutiones in Institutioniabus relatae sunt & comprobatae, ut g. legatariis. I L. Inst. de restam. Ord. g. sed neq. a . In . de legat. g. sed nostra. I. Inst. desuccess. libertor. cte. Quae tamen in posteriori desiderantur: quod librariorum vitio contigisse Alciatus scribit Hloc. qui, quod Graece scriptae essent, eas minus intellexerint, nec descripserint: qua de causa idem arbitratur, Zenonianam quoque Conilitutionem desiderari, cujus Jultinianus meminit g. temporales. Io In . de except.. V l. Noli putare, omnia indistincti ICtorum responsa, Pandectis comprehensia, vetustiora esse Imperatorum Reseriptis, secundae editionis Codici insertis, ac proinde abrogata esse & antiquata: qui vulgaris est imperitorum error./Complures enim JCti fuerunt συγχρονοι Imperatorum g quorum in Codice repetitae praelectionis extant Rescripta. Sic Ulpianus, cujus innumera in Pandectarum volumine habemus Response, floruit sub Alexandro Severo, cujus passim in Codice Rescripta invenias, ut L . ct no em leges seqq. C. ad
L. Iul. de adult. l. .. C. de. Except. l. d. C. de contrab.
19쪽
Alexander, his verbis et Secundum restonsum Domitiis Vlpiani, praefecti annonae, jurisconsulti, amici mei, G. Et Marcellus vixit Imperatore Antonino Pio , cujus inter alias etiam est l. I. c. de legati Modestinus aevum produxit ad tempora Gordi ani, ut indidio est L s. C. ad Exhib. quae Gordianum auctorem habet. Pluribus id exemplis demonstrare in promptu esset, si hoc in praesens probandum suscepissem. Observare tamen licet at- tento lectori, Jurisconsultos & Imperatores, etiam Ορω- χρονους , coarvos, contraria respondisse dc rescripsisse de eadem re. An quia Imperatorum Rescripta non semper i Ctis innotuerunt ρ An verius, quod disputandi rationem secuti fuerint JCti, Imperatoribus autem pro ratione fere steterit Voluntas VII. Quaeritur, An Codex Repetitae Praelectionis . deroget Fandectis', Giphanius negat, praefatione speciali, praefixa Commentario in Codicem, eo quod Codex Pandectis si vetustior, exceptis paucis legibus, . quae posteriori Codici primum sint insertae, Justiniano IV. & Paulino Cos . ut l. D. C. de jurejur.propi. calpraes. l. I. C. de Uf. prae . Prat. A . L M. C. de tesib.
D. C. delegit. hered. l. un. C. de cad. tosi. Sed certe sum mopere fallitur Giphanius. . Multae leges prioris Codi- eis, relatae in nostrum, nec non Constitutiones illo in- . tervallo, quod inter utrumque Codicem intercessit, editae, derogant Pandectis. Exempli gratia: L. I a. C desentent. ct interloc. corrigit l. decreta. S. D. de rejud.
L. ust. C. ut intra cert. temp. crim. quot. term. derogati. 7. D. de muner. ct honor. L. ult. C. de collation. derogat l. I. g. ιδ. ct seq. D. eod. L. I. L. 2. C. debon. malo.
derogant l. qui in aliena. si. g. a. ct s. t. sitius m. . acquir. heria. l. h4c ratio. I. g. D. de donat. int. vir. .
20쪽
De Summa Trinitate, o Fide Cath. in.
erux. & aliae oppido multae. Nempe Tribonianus est culpandus, qui in Pandectas illas retulit leges, quae in usu esse desierant, aut abrogatae erant, quo tempore prior Cod edebatur , quove Pandectarum libri fiebant Publici juris. VIII. Quinimo in ipso hoc Codice repetitae praele- lectionis leges legibus refigi & abrogari videas. Ita
L. I. C. de hered. elact. vend. antiquata estper L ult. Cis quadrien .praescript. L. fancimus s . C. de donat. correcta est per L s quis. 3 6. g. . eod. L. a. c. privit. c. correcta est per l. assiduis Ia. C. quipol. inpign. L. praci pimin. 32. g. I. C. de appellat. derogatum est per L pen. d. L. I. C. de temporis. appellat. emendata est per Luit. Dederat equidem Iustinianus Triboniano caeteris- . que ergolabis in mandatis, ut leges supervacuas seu abrogatas circumducerent ac tollerent. d. tit. de emendat. . d. g.supradictu. 3. Sed has mandatorum partes non usquequaque impleverunt. Opere in magno fas est. obrepere somnum. ΤΙ Τ U L U S. I.
De Summa Trinitate, o Fide Cathofica, S ut
nemo de ea Publice contendere audeat.
I. r Ummam ac eminentissimum Juris Publici ca- putest, Ius Sacrum 3 cujus Praecipua pars est -- de Merosancta Trinitate or Fide catholica. deque ea hanc suam edidit Justinianus Orthodoxam Confessionem l. s.g. r. ill g. I. h. t. Unum esse Deum, iin tribus Ηγpostasibus, sive in tribus Personis, Patre, Filio, & Spiritu Sancto , per omnia aequalibus Essentia, Trinitate, aternitate, Majestate, Virtute,