Nobiliss. virginis Annae Maria à Schurman Opuscula Hebraea, Graeca, Latina, Gallica: prosaica et metrica

41쪽

DE VITA TERMINO. 23 solus omnia moderatur, o nunc in his, quae nec ad vitium attinent, uec ad vir- autem , inclinans voluntatem quo tibiarum ill si decreti alicuyus ui exigat absolutio , nunc virtutes in nobis, ede nobiscum, inchoans, ct perficiens inchoatas , nunc a virtutibus ad litium motos, permutans ad usticiam, vel admovens irream paedagogipro misericordia, vel comminuens a Lucinatus projusicia, omniasemper, aut bona, aut occasiones certe faciens bonorum Fate

mur quidem nulli mortalium pervium esse , quomodo scilicet arcana illa S mirabilis divinae providentiae VIS ita voluntates hominum suaviter potenterque flectat , ut libere ac

sponte sua id ipsum quod Deus de

creVit, eligant ac prosequantur. Verum quis dicat mentem humanam mensuram esse rerum, nec ideo pro veris recipi debere, quia captUm O strum, cu)us angustias vel in minimis scientiarum X perimur, excedunt Quemadmodum in montem altilli mum ascensurus, hQC magis sollicite

42쪽

24 A. MARIAE SCHVR M.

viae, quantumvis difficili, insistit, quo periculosius infra se videt praxipitium ita nos quoque, dum errorum cxitialium syrmata nexusque deprehendimus cnim primis veritati adhaerescamus , ne ab abyssi, hujus mystcrii absorbeamur, ut praeclare in suacpistola praefatus est vir nobis amicissimus D. Colvius Hactenus Casum prosecuta , quae magii religionem tangunt nunc quomodo inter hanc Theologiam , S inter Medici

nam conVeniat , paucissimis attin

gam. Non intempestive hic mihi in mentem ven ii gravi sit mi illius Philo sophi, qurbinas rei cuilibet ansas emo

affirmat,in ultumque interesse utrum hanc, vel illam primo arripias Etsi vero nostra sententia ab hac parte, qua nobis eam objecisti, durior quibusdam videtur tamen ne hic quidem adeo incommoda st ut non multis nominibus caeteras antecellat Atqui statuit nullam curam, aut scientiam,quidquam valere adversus ea quae Deus fieri decrevit. Sit ita sa-

in ea

43쪽

m V1T E TE, MI M. ne, nec tamen hinc, vel utilitatis aliquid, vel existimationis decedit me dices pro ii 'ribus. Scimus enim illorum esse officii, non ut occulta Dei consilia eludere laborent, sed ut vim imbri, frangant, dolores deleniant,

viresque naturales refocillent; etianatum maxim quando mortem certo imminere vident. Porro ipsa Onscientiae lege constringimur, ut suam quisque vitam, ceu depositum al1-

quod pretiosissimum divinitus sibi

concesthm, omni studio, industria conscrVet. Huc spectat egregium illud monitum Ciceronis Piis omnibus retinendus es animis in custodia corpo- Iuris nec injusu ejus a quo ille es datus, ex hominum vita migrandum est. Ad haec experientia passim testatur, cujuslibet aetatis ac tempcramcnt aegrotos, post omnem curam a medi ci S, etiam peritissimis adhibitam, in fata concedere. Iam vero quid medicinae interest, utrum nudam Dei praescientiam , an cum decreto con Junctam voluntatem Mus immobi-

44쪽

ας A. MARIAE a SCHVRM.tem, an potius, ob M. ---μ -υ , mobilem statuamu S, cum interim ars medici fine suo excidat ac morientis semper idem sit terminus Nec ideo adspernamur Hippocrates, sculapios Galenos, quod eos Apollinis, sive idoli cujusdam vice, ut olim mos erat Gentilibus, non adoremus sed multo pluris a nobis fiunt, quando illos tanquam organa, vel potius ει-ερ ῶς ipsius vitae sanitatisque autoris, Veneramur Deinde Ut ut res evenit, nunquam non benigne de iisdem judicabimus si enim

feliciter iri orun opera dexteritate peculiarem Dei manum favoremque agnoscimus: in vero secus; scimus quam vere dixerit NagianZentis, εὐμη i Wi πν . Unam tantum sollicitudinem nobis reliquit, ut, quam nobis imposuit,

proVinciam curemus sedulo ante rerum eventum post vero in hoc uno

seCure acquiescamus, quod ille sic voluit, qui nisi optima velle non potest. Audiamus, obsecro, divinam illam

45쪽

es a diaerebo illi, ministeris asse

cla cum illa a peto, cum illo desidero si Dciter atque m verbo, inmmolo Hic unica hi lcyonia cura rum aestibus1 lic animorum C ancipitia fluctitantium statio tutissima: hic denique terminus in quo mente S calamo acquiesco. Vale vir eximie, cum ectissima tua conjuge liberisque carissimis , .nominatim cum illa filiola quam sapientie ac linguarum studiis te nuper initiasse accepimus. Deum pl. MaX CX animo precamur, Ut annuere velit laudatistimo huic institui, alios' ad tui mi

tationem incitare quo plureSUmbratilis hu)us vitae brevitatem scientia ac virtute pensare discant. Ultrajecti Q Id. Feb. CXXXIX.

ANNAE

46쪽

ANNAE MARIAE

PROBLEMA

P. RACTICUM.

Ad Reverendum fi Ciari s Theologum

D. ANDREAM RIVETUM.

VM cleminae ChrisIianae conveniat studium Litterarum Nos a malivam tueri conabi

Praecognita haec praemittimus. Primo ex parte Subjecti deinde etiam Praedicati. Voces Subjecti omnis ambiguitatis sunt expertes; nam Christianam foeminam cum dico, intelligo profes sione atque reipsa talem. Voces Praedicati sunt primo studium Litterarum. Si

47쪽

sgnis attones praeteream' hic sumitur pro sedula atque alacri animi applicatione. Litterarum vocabulo intelligimus cognitionem linguarum. Historiarum , Disciplinas omnes clum superiores, quas facultate S tum inscriΟ-

res, quas scientia philosophicas appellant. Solam Theologram Scripturariam , proprie sic dictam , excipi mus quippe quam omnibus Christianis convcnire X tra contrOVer-liam ponimUS. Secundo, occurrit VOX an senue

niat, hoc est an Xpediat, aptum sit, ac decorum

Vocibus ita distinctis, res iris di

stinguendae sunt. Suiit enim foeminarum aliae ingeniosae, aliae vero stupidiores aliae iterum inopes, aliae locupletiores aliae denique negotiis seu curis domesticis magis, aliae minUS, inVolutae. Stud a litterarum distinguuntur vel in Universalia, quando nempe Omnibus

48쪽

partim domi

legendi

17 lib.

lib. ae Educ. libera Gorilia. l. i s de

3, in M, R I IE a Sim in M. nibus Disciplinis simul operam damus;vel in particularia, quando unam aliquam linguam, aut cientiam cum facultate quadam addiscimus. Limitationes itaque adhibemus. Primo ipsius Subyecti it foemina nostra ingenio saltem mediocri sit praedita, addiscendum non prorsus inepta Secundo, si mediis necessariis instructa nec obstet omnino res angusta domi. Quam exceptionem ideo hic affero, quia paucis contingit ea felicitas, ut parentes habeant qui eas ipsi crudire, aut Velint, aut pollini nec absque sumptibus praeceptorum opera hac in regione conduci queat Tertio ut ea sit temporum sertis ejus conditi, ut a Vocatione generali sive Ipeciali, nimirum exercitiis pietatis, sive rei familiaris negotiis aliquando et vacare ii Ceat. Quod ut consequatur facile, praestabit partim in aetate puerili curis negotiisque immunitas, ac libertas partim in provectiori a rate Vel

49쪽

Disci ERT T O. Ivel caelibatus , vel ministerium ancillarum, quae etiam matrona S locupletiores a negotiis domesticis magna

ex parte liberare blent. Quari , Finis ei sit, non vana gloria, & ostentatio; aut inutilis quaedam curiositas; sed praeter finem generalem , Glo riam Dei, scilicet, de animae suae salutem ut S ipsa tanto melior evadat aci

s elicior de familiam si id ei muneris

incumbat erudiat ac dirigat, toticliam Sc Xui, quantum fieri potest, prosit. Limitationes Praedicati. Studium Litterarum sic limito, ut omnes quidem honestas disciplinas, sive universam γκυκλο- άδε ut Vo cant, Christianae fcc minae tanquam proprium ac universale hominis bonum seu ornamentum convenirComnino arbitrer sed ita tamen ut pro dignitates, ac natura cujusque scientiae, sive artis nec non pro ipsius puellae seu foeminete captu, ac sorte, singula suo orduae loco ac tempore sibi

50쪽

31. A MARIAE a SCAVR M. invicem inter discendum succedant, aut commode conJUngantur. Inprimis vero ratio habeatur istarum 1cientiarum, sive artium quae pro imam habent cum S. S. Theolo a at que virtutibus moralibuSConnexio

nem, usque primario minii trant quo in genere esse putamus Grammaticam, Logicam , Rhetoricam cum primis autem Logicam, quam claVem omnium scientiarum non nemo di serte nuncupavit deinde Physicam, Metaphysicam, Historiam, dcc DCC non Linguarum praesertim Hebraicae a Graecae notitiam quae omnia ad faciliorem ac pleniorem S. Scripturae intellectum, ut nihil am de aliis autoribus dicam nos promovere possunt. Caetera, nempe Mathematica quo etiam refertur Musica Poc sis, S c Pictura, similes quas liberales artes gregii cujusdam ornamenti sive oblectamenti vicem Obtineant. Denique illa studia quae praxin spectant urisprudentiae O renii, rei militaris, artes perorandi in