장음표시 사용
11쪽
munitissime I praeciar huic operi quod
tuo dico nomini, rei pertransatae ma
gnitudine, auctoris conspicua digni latestis splendoris inesse tu uturi lud tamen e tenebris in qu bus diu immoratum est in lucem mi priusproferendum sium arbitrat s quam tuae lucis quasi radij idus a- tum, nominis gloria decoratum,auctoritatis magnitudine praefulcitum. EII enim ΠΟΠ temere iam diu receptum consuetuditan in quirique noratantum it suae cultum, verum
etiam Puniri quaeque in practira monumenta in alicuius nobilis
12쪽
mbilis atque praestantis viri patrocinio oricandum e Se v netur. uosne impulsu i e ductus decreueram cum primum augunis am auec Vrbem sum ingressus it in ea
medicina acerem, meum quoddam proprio marte adinventum opus tibi conscribere; at ero cum in eo plura intuerer quae iterini, eaque longior indigebant lucubratione , neque tamen mihi nonnusiis curis agitato ita abstuere liceret, desiti ab incepto; Pius igitur vicesium praeceptoris me cetum, tibi vir magnanime destinatum, alacri in ingen, tu prompti tu linebatque animi incomparabili magnitudine eo gratius accipies,quo promptius humanitatem, magnificentiam tuum a natura profectam,eruditione excultam,ac assidua exercitatione confirmatam hucusque eneratus sum . Vale atum Veneti spridie Kalen is Augusti anno I DC. XX.
13쪽
Vantasib studiose lector operis quod nunc publicam lucem experitur dignitas atque pi. stantia,vel ex ipsa frontispicio affixa inscriptione facile dignosces; amplectitur enim antiquorum philosophorum placita, eorum nempe qui communi omnium parente natura ducti tractique ad cognitionis inexplebilem cupiditatem, innumera eaq; vix credibilia vitae incommoda perserebant ut tandem sese ex obscurissimis tenebris ad aeternum sapientissimumque scientiae lumen reuocarent Horum inquam quorum scripta, diuina nocturnaque versabant manu diuinus Plato, nec non etiam peripateticae discipllinae auctor Aristoteles,doctrinae proculdubio suavitate, lepore 4 blanditijs irretiti;ut non mirum videatur quod in his placitis tam s spe cotemplandis,tam accurate perpendendis tantum disciplinis attularint incrementum; Horum quidem philosophorum sententias coniectura af cquidifficillimum est cum eorum monumenta nimia temporum perierint, unde enim tot tantaeque in omnibus propemodum academiis cotrouersiae, altercationes, iurgia inter viros doctissimos, tanta demum ad summi illius nostri peripateticorum principis doctrinam intelligendam hallucinatio caligo nisi ex illarum ignoratione)his enim reuera ita implicantur pleriq;
14쪽
ut quid ipsi antiqui, quid etiam ipsi posteriores tradat pro
be constituere ac perspicere non valeat, ideoque ita perturbantur confunduntur atque proinde deterrentur illorum ingenia ut numquam ad frugem crucia ire valeant praedietas tamen sententias Scipio Aquilianus philosoplitis acutissimus atque olim praeceptor meus amantissimus sedula diligentia, ingeni j perspicacia, grauitate studi Ultim, recondita cruditione, Minsecutus est Massecutus, ut patebit omnibus iem ipsam non ip pientibus oculis intuentibus, hoc igitur opusculum amice lector ab humanissimo praTeptore iampridem cum illius ingentes eruditionis fructus degustarem mihi traditum, atque ab e emplari transumptum, nunc tandem tuae consulens utilitati in Ilicem prolaro auctore quidem inscio atque , futurum arbitror inuito hoc igitur a me elimatum atque quoad eius fieri potuit expolitum delibato, ac in dies maiores praestantissimi ingentiopes expectato. Vale.
15쪽
Cap. I. tentio auctoris nec non antiquorum sententiae principi' naturalium loquentium in niuer
II. Anaximandri opiniones in medium afferuntur. I LI. Principias cause generationis materiales ex Anaxagora a signantur. 7I de mente Anaxagoras docuerat G quae de ea iuxta eius sententiam dicenda videantur proponuntur. ψV. Ex Anaxagorae opinione causae generacionis explican
V I. Ex Anaxagora alterationis causae spgnantur a SVII. Anaxagorae conclusiones ara mentum o decrementum nec non ad lationem pertinentes indagantur. 2 8 VIII. Sententiae Democriti se Leucippi adnumerum se quati talem principiorum materialium pertinens explicatur . II X. Virum in via Democritis tertium principium in genere
cause efficientis,ses est,quod Mamst. 3
X. Democritus tomis conuenire docuerit. a
XI. Virum Atomi en ensibilibus qualitatibuspraeditae. o XII. De motu locali atomorum. IJ XIII. De rerumgeneratione or atomis. Is XIV. Rursus magis atque magis moduIgenerationis rerum ex atomis, o inani explicatur. 6
16쪽
XV Genitoriis disserentia explicantur. XVI. Degenerationis alterationis different,s. 7 XVII. causis augmentio decrementi. 9 6 XVIII. Pherecidis Italicae philosophiae inuetoris opiniones co erantur. 77XIX. Thaletis graecaephilosophiae inuentoris opiniones confiderantur. 8 XX. Pythagorae Alcmaeonisique opiniones considerantur. 86XXI. Anaximenis es Diogenis Apostonialis eius discipuli opiniones considerantur. 99XXII m/o se quouerint Empedocliprincipia rer . I a XXIII. Empedocles des Eemprincipi, dixerit. III XXIV. iuxta Empedoclis opinionem degeneratione se corruptione ali que motusspeciebus dicenda videantur. 2IXXV Archelai Miles, ct Heracliti Ephesij opiniones confiderantur. 3 a
17쪽
qui ante Aristotilis tempora floruerunt, AD PRINCIPIA RERUM NATURALIUM, ct cares motuum assignandas pertinentibus.
tensio quoioris, Nec non antiquori sententia de principiis naturalium loquentit o. Universum proponuntur Cap. LVllibi sortasse Aristotelem deprehedemus rem
alicuius ponderis explicaturu, quin antiquo rum opiniones sibi prius examinandas iure merito proponat. In qua & enim discepta itione magnus usus haberi soleti inquit Bona-naicus ex discussume sententiarum quas alis
18쪽
r Placitis pἶilosephoram, assequatur, apud ipsum plus sepe potest auctoritas j qua quae
vis efficax ratio. In euoluendis igitur alioru in sentent ijs multa deteguntur, quae mente illius praeparent ad concipienda princi' pia,quae veterum auctoritas probabilia facit. Verum si tanti faciendum dixerim ego ibi de alijs rebus agimus, nihil eZti l ... Ni inandum Vbi de principij naturalibus verba facimus antiquo-com. c. . um opinionum eXamen Minime quidem, immod accuratius,
G DI pluribus,quae de illis dixerint explicanda, principiti in namqtia ejM. dimidium, vel teste Aristotile plus etiam quam dimidium to, tW ζst quod parua eiu mutatio Cut ipse aiebat multas,& ma. procul faciat mutationes. Hanc itaq; forsan ob causam det uini ad praeceptor, non semel tantum, atq; iterum, sed ubicum. 'is istobtulit occasio in aecipue tame quatuor in locis, quae
a. dego de principi jS naturalibus, eorumque numero &qualitatibus, cq nec non, quae de nexu dixerimo horum plincipiorum cum re-
, Vs, ia productis, generationem, Malios eorum motus con
i Aa siderantes docuerint,&recensuit,&considerauit; vel etiam, licet a Ximai parte ut a veritate dissona explos erit ex parte tamen quandoque probati it Nostra igitur interest. cum deceat discinulos reli et praeceptorum vestigia indagarc ut de his verba facia inus Verum quoniam haec ut modo diximus varijs in loci si neque est cur causas nunc assignemus,fuerunt pertractata, ne nos cogamur eadem toties repetere, quoties eadem loca crimus ex munere interpretaturis Vel ctiam, ut quae ille di spei se notauit, paucisque recensuit aluribus palcfaciamus,&in unum congesta ad labores, molestiasque addiscentium leuandas,ob oculos ponamus, decrevimus quae antiquiores de principijs naturalibus, nec non de naturalium motibus docuerint, ct quas Aristoteles, quibusq; med ijs ex illorum conclusionibus euerterit, duobus libris comprehendere,atq; aperire Noui her cle cruditissitin utererium, Piccolo mineumque, it antiquio- rc praeteream, praeceptorem meum, acerrimum peripateticς do trinae defensorem, Franciscum Bonamicum eandem prout irciam suscepisse, scopumque in quem collimabant, ut tantos vi ros decuit, seliciter attigis e. At si, de quibus alij loquuti sunt, . alia nes.. Vt i Q vcrba faciamus, neque cum Xenocrate quati
19쪽
Z ber Primus. 3dam tantum diei partem silentio dabinitis, neqj v seneca prae
cepit, vocis semper, atque silenti temperamentum tenebimus, sed perpetuo audiemus, nil etenim dictum, ut Comicus ille aiebat quod non dici una sit prius. Non terruit eos,quod Aristot les, ut Plinium , Plutarchum , aliosque graues auctore praete ream y itis,superque eadem pertractauerit seduloque confutauerit. Non dubitarunt,licet nostris hisce temporibus communiter pro falsis habeantur,de iisdem,eorumdemque falsitate, aut veritate pluribus disserere, mihi a virtutis studiosis vitio dabitur, si eamdern viam ingressus, non nihil lucis, aut Aristoteli ipsius aut aliorum scriptis afferretentabor Facessim haec a philosophorum animis,absitque a me, ut panico dixerim haec timore c6sterna,a proposito desistam. Pergam igitur, quae scri bere se me decreui, pro virili mea si non temporum aeternitati, studiqsorum redie utilitati dicabo,& consecrabo. Diuiserat Aristotelei hinc etenim libuit nostri sermonis in tium sumere cos, qui de rebus naturalibus loquuti fuerant &praecipue de earum principijs, in duas classcs,d nonnullos fini ta,alios vero infinita probasse principia rerum asci uerat. Sed hac diuisione non contentus, rursus in duas classes distinguens, alii dixit naturales suerunt,alij vero non naturales Ratio autem huius distinctionis ex eo petebatur, quod iij negantes motum,&naturam ipsam,&res naturales cstruere videbantur.
Illa namque est principium motus, haec habeat in se huiusmodi principium: iure itaque cos non solum non naturales, sed natur: equoque hostes Vocare poterat. Uli autem contra naturales dicendi,quicum principijs &ex principijs genitis motum concederent,& Naturam ipsam, te naturales quoquo pacto ab aduersariorum calumniis, argumentis tuebantur. Neminem credo latent aliae philosophorum diuisiones in Ionicos, ct Italicos, in Platonicos seu Academicos Aristotelicos In Epicureos,&Eynicos. Omnino enim ab earum auctoribus, vela locis quibus floruerunt, vel a modo docendi,vel a quacumque alia causa aliae quoque plures petitae sectarum differentiae Misasas omnes faciemus, illa tantum recepta,quam ex Aristotele pri
mo loco depromptam recensuimu4 sedit aliquem ordinem in
20쪽
recensendis, iotemplandis antiquorum placitis observemus, illorum in primis opiniones spectabimus, qui immensitate principiorum receperunt,ab antiquioribus initium sumentes Ue- inde vero cum alijs erit sermo, qui pauciora probarunt, eundem ordinem obseruaturi,ut prius,quae antiquiores, deinceps,quq recentiores diXerint in medium afferamus. Qu ibus absolutis, n-j in nem huic libro imponemus. Ita Deus opt. Max qui Solem, unam versatur,qui tum totum conuertit, cuiusque per Uni itersum diffunditur virtus, mihi mentisque meae imbecillitati suffragetur.
Auaximandri opiniones in medium asseruntur Cap. II. Iu anceps animi sueram, & sedulo adhuc considerabam quae de illius opinionibus apud grauis simos ViroS scripta repercram mecum reputans in quorum praedictorum philosopho sum serie aliqua graui ratione permotus Anaximandrum locare possem. Causam eius meae haesitationis facile ex mox dicendis percipies. Dum autem,quo se se verteret nescius huc atque illuc Animus fluctuabat, tarde etenim deliberandum,quamquas. Ethic celeriter deliberata peragenda ex Aristotele nouerat, Haerodoti verborum memini,cuius de sententia Xersis Persuum Regis lo Lahist quentis,haec sunt. Si velis in consultatione senas cromnia peri n- de considerare,nunquam aliquidissicies. Feci itaque aliam,&cum nihil admodum obstare videretur, praeceptori meo grati ficandum ducens,primum cum in eorum albo delineaui, aut principiorum immensitatem praedicarunt: caeteris etenim huius sen tentia auctoribus antiquiorem suis , luce meridiana cla
Anaximanderi dicebat Marcus Tull. Thaletis praeceptoris, d PD sui sententia neglecta, infinitatem Natura dixit cisse, e qua ni
citis. c. 3 nia gignerentur. Horum non dissimilia, quae apud Plutarchum,