Specimen litterarium inaugurale continens Philoctetae Sophoclis enarrationem cum nonnullorum locorum explicatione [microform]

11쪽

FRATRI CARISSIMO

AUCTOR.

13쪽

Ne forta/ae mirere, dileete Frater tιbi poti/aimum, qui in artem mei atudiis roratia di imilem operam tuam et laborem conferre ole , quique inuali attulis disciplina plane ovilem te prosteare, hanc Academicam orisfionem Ferri r quia rae, qui modo cum Muδia, id ra eum humanitate et cum doctrina, habeas aliquod commercium, qui Cicero-κianum illuc nomae artea, quae ad humanitatem sertinent, habeas quoddam commune vinculum et quaδ cognatione quadam inter e continentur

Iaade et a Delatur' Sed accedit, quod di in primis, Frater ut il-teris me dederem diligenterque in ii elaborarem, auolor mia erasiliati et Mortatione non minuδquam erempto tuo emper me ad laudabilia quaeque inritualis Quoia quia miretur, vae ratio uerit, cur tam dissollem materiem metandam mihi elegerim, in qua illu/tranda sol amqtie eruditi iri deaudaria r non ideo equidem ill in onua timeri imporei, quod quae

14쪽

VIII

quam mazima vobi eae animo agam. Vo enim me

aeta delebit I

15쪽

Si qua sabula, profecto hilocteta in Lemno 13

virorum doctorum ingenia exercuit, tum si totam dramatis compositionem spectes, tum si de singulis quaeras partibus. In tanta opinionum diversitate haud inutile duximus sabulam fusius enarrare, quo simul idoneam nanciscemur opportunitatem inquirendi in

I misit Sophocles etiam i oκτη ν τὸ ε Τροια, tore Hesychio v. γλω et ρακνηρέοις Sed hoc dram orae manni sententia satyricis annumerandum Achaei tamen Φίλ. ἐυ Τροια tragoedia fuit Praeterea fragmenta, quae paucissima exstant, nihil habent satyrici. D. Suvemius in libro, qui inscribitur eber de historischen Charaliter des rama, p. 4 seq.

16쪽

varias interpretum sententias et meum qualecunque de iis judicium, ubi copia erit, conserendi. Quae veteres ipsi de hilocteta alius aliter tradiderunt, ea undem diligenter retulit et via atque ordine explicavit 1), quamobrem his enarrandis nunc quidem supersedere licet.

S. I. s. 134.

Scena repraesentat locum ad littus maris in insula Lemmo situm, rupibus impletum, inter quas eminet spelunca illa pervia bisoris, ubi hilocteta perplures annos degerat.

Quum tota sabula a tribus agatur histrionibus, quem morem primus Sophocles induxerat g), horum

πρωταγωνιστης Philoctetae δευτεραγωνι τets Neoptolemi, τριταγωνιστης denique, mutatis Vicibus, Ulyssis, nautae, Herculis partes agunt. His nautarum Graecorum chorus additus est. Primus inducitur Ulysses alloquens Neoptole-

I CG. Dicaearchus Messenius in vita Aeschyli apud Robortellum Arist. Poet. IV. 16 vita Soph. Diog. Laert. m. 560 Suidas, V. Σοφοκλῆς et τριταγωνιστης schol. R Demosth de salsa leg e cod. BRVar. H. p. 74. M. Reishe. 2 Sophoclem secutus erat Aeschylus post Imp. 78, I, A C. 464.

17쪽

muin, quem docet, insulam ad quam appulerunt esse Lemnum desertam atque incultam hic se regum jussu exposuisse quondam hiloctetam, Poeantis filium, alitas , qui horrendo accepto vulnere, ex quo foeda sanies manaret, sacrorum particeps esse non posset, quum diris clamoribus totum exercitum turbaret. Jam Neoptolemo mandat, ut, ubi sit spelunca illa et juxta eam sons, inquirat ac sibi renunciet, num hunc locum adhuc habitet Philocteta. Neoptolemo rem mandat, ne ipse, si perscrutetur loca, a Philocteta conspiciatur et ita omnis dolus, quo eum se capturum sperat, irritus fiat. Statim Neoptolemus antrum se conspicere ait, additque vacuum esse, solii stratum, nec quidquam

amplius ibi inveniri nisi vasculum rudi ligno lactum, igniaria I), pannos denique, gravis morbi indicia

ostendentes.

Jam lysses certus hanc hiloctetae esse habitationem, Neoptolemum jubet aliquem speculatum emi, tere, ne ille colloquentibus ipsis superveniat deinde eum hortatur, ut sortis sit non solum ad agendum, sed itiam ad audiendum quae Iesus numquam

1 Graece πυρεῖα h. e. secundum Herm. ad h. I. sili-ees ad ignem eliciendum et accensi ignis reliquiae, ut carbones, silices. 1.

18쪽

audiverit Mirantem Neoptolemum, quid illud sit, Ulys

ses, missis ambagibus, necessarium esse monet, ut

Philoctetam dolosis verbis decipiat Achillis filium se

profiteatur, et relicto exercitu Graecorum, domum se navigare fingat, quoniam sibi precibus arcessii ad Ilium oppugnandum arma Achillis denegata sint et Ulyssi data. Ialibus dolis docet mciendum esse, ut Philoctetae telis potiatur, sine quibus Trojam capi ab ipso non posse. Neoptolemo autem Philoctetam lacile fidem habiturum esse, quia neque jurejurando adstrictus meque vi coactus mssitaret neque priori expeditioni, in qua expositus erat hilocteta, interfuisset. Itaque callide id agendum esse, ut invictis Philoctetae telis clam potiatur. Ceterum non ignorare se latetur, Neoptolemum ad ejusmodi malas fraudes

natura non esse aptum, at Suavem esse partam Victoriam. Nunc audendum esse, postea justitiam colendam. Itaque paullisper tantum se ipsi dedat in posterum faciat, ut mortalium honestissimus praedicetur. Ad haec Neoptolemus indignatus, ut par est, I spondet, se dolere, quod talia verba ex Ulyssis ore audiverit, quae exsequi sibi ducat religioni neque Se neque patrem suum talibus perpetrandis natura aptos esse. velle se si hominem abducere, mon

19쪽

dolo. Quamvis autem metuat, ne mi auxilio proditor habeatur, tamen malle se honeste agentem excidere voto, quam per dedecus eo potiri. Pra

clara Verba generos herois filio dignissima I)l Ad haec Ulysses se quoque juvenem lingua tardum,

promtum manu fuisse inmat, nunc vero usu edo

tum esse, Verbis, non lactis mortales regi. Ostendit

per vim non posse capi hiloctetam ob sagittas quas habeat inevitabiles quod si lucrum ostendatur, nihil esse recusandum Interroganti Neoptolemo, quid sibi lucri, abducto ad Trojam hilocteta, futurum sit, respondet, his tantum armis rojam captum iri, sines hic Neoptolemum nihil prosecturum. Jam adolescens, gloriae cupidine abreptus, speciosis illius rationibus cedere incipit mox ubi Mysses et Sapientem et sortem eum praedicatum iri, si ea exsecutus fuerit, asseveravit, exclamat se, pudore deposito, facturum quae Ulysses praeceperit. Ulysses, voti compos lactus, ad navem se reverti dicit; si autem longior sibi esse videatur rei mora, speculatorem

20쪽

remissurim simulato naucleri habitu, qui sermone suo Neoptolemi consiliis inserviat. Hinc invocatis Mercurio Δολι6, 1 et Victrice Minerva, Uysses abit,

Neoptolemo dissicile munus peragendum relinquens. regia arte totus hic prologus a poeta compOSitus est. Exemplo Homeri statim in medias res spectatores rapit, nec, quemadmodum Euripides solet, longiore prooemio sabulae argumentum edocet. Inducuntur autem duo viri, ambo nobilissimi, sed aetate, indole moribus plane dissimiles alter aetate maturas, imprimis autem δολομητις et πολυτροπος, qui, ut πολλων ανΘριόπων ἴδεν στεα και νόον ἔγνω, ita mature intellexit, non armorum vi, Sed lingua, dolo, haud facillime superari homines et proposita inci posse alter juvenis, nulla dum experientia edoctus, generosa indole, qui fraudem abhorret, ad vim et arma parat . Haud sacile sane negotium erat ferocem Menem ad fraudem et licere. Vidimus tamen, quomodo Ulysses, partim gloriae partim necessitatis specie praetexta, pervicacem Neoptolemi animum vicerit.

I, Callidum, quidquid placuit, Deos conderethrio vocat et Horat. Carm. I. 1, 8.