장음표시 사용
71쪽
eumque sineae fuisse sobrinum &ad lib. i. ita ait non ne causia. Antenoris posuit exemplum, quum multi evaserint Traianorum periculum, ut Cans, qui Campaniam tenuit Helentis qui Macedoniam , ut alii, qui Sardiniam secundum Sallustium . Et Lucanus lib. 2. loquens de Pompho , qui initio belli civilis cum Gesare Capuae mansit, sic canit: Interea trepido discedens agmine Magnus Moenia Dardanii tenuit Campana Coloni
Ac Statius carna. . lib. 3. Silvan Capuam hoc modo describit: At hic marnae tradius imitantia Romae
tuae an adυectis complevit moenia Teucris Plerique autumant Capyn filium Assaraci, Patrem Anchisae, a Vumque Eneae, Capua conditorem fuisse, ut patet ex Silio lib. II. belli Punici, qui Convivium quod Capuani Annibali exhibuerunt, Genealogiam Urbis laudatae Fundatoris hisce verssibus describit. tamque fovem , , latos per furta canebat amores
Electraeque Thoros Atlantidos, unde creatus
Proles digna Deum , tum Dardanus, isque Tonanti ut det Epictbonium magna de stirpe nepotem Hinc Tros, bino IIus, generis tunc ordine longo Asaracus, nulloque minor famate , manu eTum Cans ut primus dederiti a nomina muris
Concelebrant plausu pariter Sidonia pubes,
sed haec,&s1 miliae fabulis deprompta sunt, teste Dionysio lib. I. his verbi. Alii dicunt Anea defuncto, Ascanium ex asse Regni bueredem relictum, assumpto Principatu agros, opes Latinorum tripartito dio se cum Komulo, Remo fratribus, ipsum deinde ALbam condidisse, in alia quaedam Op ida, Romulum ter Capuam a Can proao denominatam, Anchisam de Anchise visu nomine, de patris autem nomine AE eam, quae postea fuit laniculum, Romam quoque de suo: haec Dionysius, qui ait has fabulas esse .sane Strabo lib. s. haec de Capuae nomine habet: TFrrhenos cum XII. V bellabitarent , quae earum quasi caput es et ea de causa Capussm
72쪽
nuncupasse: prope finem : At ter in Mediterraneis est apti retera id, quod nomine ejussignificatur unde fit eam Urbem mona Capy sed quod caput, irinceps Urbium Tyrrhenorum esset, denominatam, quibus si addas hanc fabulam a Graecis ortam, quod illi
narrarent Eneam in Arcadia Capuam condidiste, nomine oppido a Capy facto , ut notat idem Strabo lib. I 3., capuam in Latinorum priscorum Urbibus a Latii Regibus constructis, non esse numeratam, immo Etruscorum Urbem vetustissimam fuisse, atque a Capy Etruscorum Duce, vel a campestri agro appellatam, ut auctor est Livius lib.q. , facile Poeticis figmentis accedere sententiam illorum, qui eam a Capy Latinorum Rege conditam assirmant infelliges quamobrem ex praedictis Peregrini de apparat antiquit Capuae disc.q. cap.7. dc
Cluverit Ital antiq. lib. 3. sententiam minus Veram putamus , affirmantes Ascaniurn praeter Albam, Fidenas , 5 Antium, ut auctor est Solinus lib. 2. Latinum Silvium, Praenesten Tibur, Gabios, Tusculum, Coram, Pometiam Locros, Crustumium, Cameriania, Bovillas, Nomentum collatiam , Castrum Inui, molam, caeterosque Albanos Reges plura oppida condidisse, aut Colonias Albanorum deduxisse, quae Latinorum priscorum Coloniae dicta sunt, cquas cap. 2 recensuimus quamvis Dionysius lib. i. cilii, Albam triginta Coloniarum ac Urbium matrem appellent, attamen multo plures fuerunt Coloniae, quas Albanos Reges in antiquo Latio deduxisse constat; nam non omnes ab Albanis conditae, sed quum Urbes jam essent, Colonis frequentata sunt, ut Tusculum , Antium circa jum , Labici Prameste Gabii, Cora, Setia , Lanuvium, Lavinium, Laurentum , iocri, quam Urbem a junt a Locro Phoeacis filio, de viro Laurina Latini antiqui Latii Regis filia conditam, si credimus Cononi apud Photium narrat. 3. Eu Richio de primis Ital Colon. cap. II., qui putat eam Urbem in Corcyrae Insula tanto intervallo extra Latium positam contra sententiam Auctoris Origin Gent.
Roman. qui plura oppida circumquaque Albam, inter quae Locros ponit, a Latino Silvio Colonias deductas prodit; ex quo patet Locros in situ prisci Latii fuisse, quamvis, alia ejusdem nominis Urbs, ab hac longe distans Corcyrae, seu apud Epirephyros esset. Hic finis Albanorum Regni, unde Romanum Imperium ortum est.
73쪽
De ornatu Regio , N qmtu Albanorum Principum.
Egius Albanorum Principum cultus hic dicitur Capit latos intonsos Alba Reges fuisse indicabant priscar Statua in Latinorum Foris,i Templis positae, exhibentes Regium caput cum capillis, larba prolixa, quod
etiam apparet ex more Latinorum, Ἐόmanorunia,
qui usque ad annum V.C. Fq. capillos, larbam magnam aluerunt, ut auctor est Varro apud Plinium lib. . cap. 19. Aulum Ge lium Noct. Atticar lib. 3. cap.q. Tonsores namque primum in Latium venisse ex Sicilia dicuntur post annum jam enunciatum, eosque adduxisse P. Ticinium Menam, ut scriptum in Foro Ardea literis extabat, teste Varrone de Re Rustic. lib. a. cap. 11. hinc Ovidius
Denique quodcunque est, quo corpora nostra piantur
Hoc apud intonsos nomen habebat atos. ubi intonsos aῬos dicens , antiquos Latinos, de Romanos capillatos intellexit, de quo etiam Lucanus lib. 2.
Ille nec horrificam sincto dimoti ab ore Caesariem , duroque admisit gaudia ultutis primum tolliferalia iderat arma
Intonsos rigidam in frontem descendere canos Passus erat, moestamque genis increscere barbam Trabeatos incessisse Latinorum, Albanorum Reges satis di lucidum est testimonio Plutarchi in Romulo Commentatorum Ovidii ad lib. 1 Fastor ad illud: Hoc igitti tidit Trabeati cur, virini. ubi Petrus Marsus notat Romulum exemplo Albanorum Regur Trabeam gestasse, quod etiam refert Virgilius ad lib. 7.AEneidos: I e uirinali Trabea, cinctuque Gabin . . . Insignis ubi Servius ex Suetonii auctoritate lib. de Vestium generibus, Tra I bearum
74쪽
bearum tria genera ponit: Unum Diti consecratum, quod est tantum e purpurari aliud Regum , quod si purpureum , habet tamen album mixtum fuitque, se Virgilio lib. 11. Romae Regum insigne uertium augurale, quod est e purpura, em cocco Cujus nodi autem ea vestis fuerit, satis constat ex Dionysio lib. 2. rogisque praetextis, immul a rictis induti, quas locant Trabeas, quae estis apud Romanos bonoratioribus est propriaci
iterum lib. s. Et palmatis e purpura togis amicti, quas vocant Trabea sci ex quibus patet Trabeas Regum fuisse togatas vestes, purpura albo mixta circumductas sub tegmine puniceo , quas aureae fibulae annectebant, ut Marsus explicat. Trabeis usi sunt Romanorum Reges, & praesertim Romulus ex Ovidio lib. 2. Fastor. Dionysio lib. 2. , S Plinio lib.si cap. 39. inde Consules testimonio ejusdem Dionysii lib. ., Ammiani Marcellini lib. 26. Eu Ausonii introireptico Vt Trabeam , pictamque togam mea praemia Consul Induerer fasisque meis praelatus haberer. Duces quoque, iugures, Equites etiam Romani Idibus tantum Julii, si credimus Dionysio eodem lib. . ,, Valerio Maximo lib. 2.
Aliud vestimenti Regii genus Laena dicitur. hanc Virgilius lib. q. AEneidos, Eneae Latinisque Regibus tribuit, & Servius ibidem , , immo juxta Iubae dicium relatum a Plutarcho in Numa , Velles Regiar in Latio Laenae , clama appellatae sunt, quae vestis ita dicta est, quod de lana multa facta esset, erat autem duarum Togarum instar ut auctor est Varro lib.q. de ling. Latin. .proprie Toga duplex
amictusque angularis, ut ait Servius. Festus de verbor significat id Tuscum, seu verius Graecum nomen , Graecis priscis familiare vestimentum fuisse refert. Nonius vero lib. de vestimentorum generibus putat Laenam csse vestimentum militare, quod supra omnia vestimenta sumitur, propterea Dionysius lib. 6. Castorem, sol lucem Graecorum Numina , bellicas indutos Lamas in Foro Romano apparuisse scribit,ac Cicero de clar Oratori b. docet Laenam fuisse etiam Uestem Sacerdotalem , qua flamines uti solebant, quum sacrificia facerent. Conjicitur etiam ex Suetonio in Caesare cap. q3. Latum Clavum genu ve
75쪽
stiment Albanorum Re una fuisse is enim de Caesare loquens haec habet: tiam cultu notabi m ferunt usum enim lato lato ad manus Ambriato, nec ut unquam aliter quam super eum cingeretur, quidem fluxiore cinctura, unde emanas bH dictum , Opti-1nates sepius admonentis, ut male praecinctum puerum caverent: unde patet hanc vestem semper Caesarem induisses itaque cum Diolib. 43. referat, Caesarem vestimenta Albanorum Regum, ad quos genus referebat, gestare affectasse, hinc arguimus Laium Clavurru, quo is semper amictus incedebat, genus vestimenti Albanorum Regum fuisse ferunt autem latum clavum tunicam latis clavis orna tam esse, qui clavi erant ornaruenta quaedam purpurea , inlla claVorum tunicis attexta, seu fortasse assuta, quibus latus clavus dictus est, ut notatur apud Festum verbo Picta, dc Varronem lib. 8 de lingiat. Insigne etiam laudatorum Regum fertur Toga praetexta I ZO-naxae apud altrinum de Re Militar. lib. . cap. 9 fides praestanda est is quippe scribit Romulum tunica purpurea Toga praetexta, rubrisque calceis usum exemplo Albanorum Principum quae tamen incerta sunt, quandoquidem ex Plinio lib. s. cap. 39. habes ullum Hostilium e Regibus primum Togam praetextana induisses ex Livio vero lib. i. eam Togam apud Romanos ab Etruscis sum tam fuiste, quod
tamen Zonara testimonium obumbrare non videtur, cum Etruscorum plura ad pri Icos Latinos transiisse per1picuum sit Hae traduntur Albanorum Regum vestes caeterum eorum,
calcei hi dicuntur, Mullei scilicet, tu Tyrrheni Mulleorum ita meminit Festus: Mulleos, inquit, calceamentorum junt esse, quibtis Albanorum Reges primi, deinde Patricii Ufunt, quod probat auctoritate Catonis, item Titinnii in Setina Mulleos putat Festus dictos a multando, idest suendo, sed Scaliger sic vocatos scribit a mulli rubro colore, cum purpurei est ent, quod verius est; nam Dio lib. a. referens Caelarem gestasse Mulleos, ut Albani Reges consueveran P, quos Auctores fana1lia sua jactabati, eos rubios calceos vocat Zonaras etiam superius ad lactus, tu Plinius lib. 9. cap. 7 auctoritate Fenestella tradit ullo pisci datum nomen a Mulleorum calceamentorum colore, ipsumque ullum , ut paulo post subdit, expirantem versicolori quadam , d numeros a varietate spe stari, inade fit a Mul-
76쪽
Mulleos praeter rubrum, alios colores exhibuisses hos calaeos Aurelianus Princeps viris omnibus Patriciis ademit, .mulieribus rel1qujt, ut testatur Vopiscus in vita illius ad finem. M uleis Reges Albae Lunulas annectebant, id est fibulas eburneas corniculantes Lunae instar, quem morem ab Arcadibus, qui cum Evandro Latium appulsi sunt, deductum fuisse perhibent Arcades enim Proselenes appellati sunt , hoc est Anteiunares, it ostenderent se ante Lunam natos, eo fibulae genere usi sunt, ac si Lunam sub pedibus haberent ut auctor est Plutarchus Problem cap. 76. ex quo
illud Juvenalis Satyr. T, nobilis, ingenerosus p tam nigrae Lunam obtexit alutae quibus alluditi Ovidius Fastor. lib. 1.
Orta prior Luna si creditur is
A magno telius Arcade nomen babet. Idem lib. 2.
Ante solem genitum terras habui Hesruntur Arcades, s Luna gens prior illa fuit.
Unde a Numa institutum ferunt, ut Senatore eorumque Polle rinigris calceis Lunas annecterent Sic nobiles Latinae Matronae, ut ad Evandrum , Arcadesque genus referrent, Lunulas, bullas scilicet Lunae in far, gestire consueverunt . rat autem Lunula uita hebris mundus collum ambiens, S in formam orbitas arena compotitias, quem sibi raulieres circumponebant, ut collum palam ostentarent, pr Ou Lex Isidori Etymologiis lib. 19. cap. i. Cypriano de Habitu, Disciplina Virginum M alijs sic tibi Ioannes Sinctius in Antiquitatibus Neo magensibus pag. IIs ., qui addit hanc Lunulam instar Lunae semiplenae fi se
Tyrrhenos Meges Albanorum calceos primum gestisse putat
Vomitis de dololatria lib. q. cap. . ubi memorat Mulleos aluminatos repandos fuisse Seuatorum, de Patriciorum, non Regum Latii de iniqu1tum Romanorum tandem Militum, quod tametata cx jam allatis erroneum videtur . Porro Salmasius ad Vopiscum refert Mulleo S, Tyrrhenicos etiam dictos, quod eorum factura Tuscanica esset, ut patet ex Virgilio lib. 8 AEncidos, dumacerio Commentatore Fcili.
77쪽
Festi. Insigne demum Regium erat hasta, hanc Albani Principe pro Diademate habuerunt, Graeci sceptrum dixere quippe quum ab
origine rerum veteres Latini hastas pro iis immortalibus coluissent, de in vetusti cultus memoriam Deorum simulacris hastas adderent, quinimmo Romani hastas pro Marte venerarentur testimonio Varronis, quem citat Arnobius contra Graiies lib. ., hinc factum est eorum
Reges pro Sceptro , dc Diademate solas hastas gestasse, ut ita Diiosimiles dicerentur, ut auctor est Iustinus lib. q3. adnotat Voslius de idololatria lib.9. cap. . Hastam vero puram , nullo scilicet ferro munitam fuiste comperimus ex Virgilio lib. 6. AEneidos, qui de Silvio Albanorum Rege sic canit: IE tides pura Iubenis, qui nititur basia ubi Servius, & Donatus tradunt hanc hastam puram insigne Albanorum Regum fuisse, qua deinde donabantur plerumque apud Romanos ii Milites, qui primum militare facinus in bello ad milissent. Ex his Regium cultum Albanorum Principum, unde Romani Reges, Patricii, ac Senatores vestimenta , de calccos sumpserunt satis constare putam US.
De Republica Latinorum , A communibus eorum conventibus, ac foederabus cum Romanis , S de Luco Ferentina sub Albano monte.
Umitore ultimo Albano rurn, Latinorum Rege defuncto, palam est Albanos Dictatorem , qui toti Latio imperaret creasse, ut infra dicam hujus rei causam Plutarchus in Romulo Numitoris testamento attribuit, ait enim hunc sine prole mortuum , in ratiar Albani Populi, Latinos omnes liberos fecisse. Reipublicae formam instituisse . Alii vero memorant, Romulum, ad quem jure successionis Latinorum Regnum pertinebat, Albanis popularem administrationem concessiste eodem Plutarcho te ite , quod verosimile non .est, quum Romulus, qui sui nascentis Regni limites protendere satagebat, jura Principatus Latinorum haud recusatiet, quin adeo armis
78쪽
tutatus esset . unde crcdere fas est, id accidisse, quod Latini Romulum Regia natum sobole non assirmarent, aut de ejus origine dubitantes in libertatem se vindicaverint, ut ex verbis Dionysii infra adducendis constat. Hinc puto mendum inesse apud Livium lib. 1. ubi Albanorum Regem nominat Cluilium, qui Dictator erat testimonio
Dionysii lib. 3. in principio δε sane, quamvis Dictator Albae in
Latio Regia potestate uteretur, Rex tamen non erat, neque Albanorum Regibus aliquis Cluilium accenset erat autem is Magistratus annuus, ut auctor est Dionysius lib. . ubi de Dictatura loquens
Ego igitur, inquit, ut dixi a Graecis desumptum hoc exemplum opi- retor,sed Licinius ab Albanis mutuatum mavult, quiprimi post mulium , Numitorisque obitum deficientesive Regia magistratus annuos creaverint, concessaque potestate Regia Dictatores nominaverint Hactenus Dionylius, qui Albanos non unum , sed duos Dictatores creasse assirmat verum tu unum, duos Dictatores Populi arbitrio creatos est patebit ex inferius dicendis. Erat igitur summum Dictatoris Imperium .ei quippe licebat sine Senatus, Iopuli consillio Cives in vincula conjicere, atque indemnatos morte assicere, cognationes quoque, capita rerum habere, in exilium agere, bonis interdicere, capite in iactare, bellum, pacem , foedera, societatesque etiam injussu populi facere, dirimere ejus arbitrii xjuris erat, ut tradunt Polybius lib. 3. Plutarchus in Fabio Maximo, Pomponius J. . in l. a. S. Populo .ff. de origin jur. Cluilius itaque primus Albanorum Dictator fertur, quem Livius, dc Dionysius loco adducto repentina morte occubuisse ajunt, quum signa ad dimicandum , cum Romanis conferre moliretur. Post hunc Metius Fufetius Vir nec bello administrando idoneus, nec in pace colenda constans, S
novarum rerum cupidus, Dictator renunciatus est, ut memoria produnt Dionysius lib. 3. dc Livius lib. . apud quem mendos Suffetius dicitur, ut doctissimus Sigonius in Livianis Scholiis animadvertit. Eo Magistratum gerente, Tullus Hostilius Romanorum Rex, qui Albae imperium evertere meditabatur, Albanis obtulit, Albam
linquere, in Romae deferri totius Latina Gentis Imperium, Fufetius contra Romanum Principatum Albam priorem Urbem, cmatrem transferi disceptabat. Interea anno lapso prorogato Fufetio
79쪽
fetio imperio, ut innuit Dionysius loco quo supra . Metio Fufetio quem ipsi, Albani scilicet, ut Albanorum praestantissimum, Magi-sratu bonorarent maximo , adminiserationem Reipublicae usque ad
hunc diem permisimus, obello dirempto Horatiorum Curiatiorum discrimine , ictoque foedere, Albanorum Dictator violatis legibus, Fidenatium Romanorum hostium partes , non armis, sed ignavia, & proditorio facinore sustinuit, unde factum est Fufetium morte poenas luisse, Alba a Tullo eversa, Albanos Patres Romam traductos fuisse testimonio Livii, Dionysii, omnium Romana historiae Scriptorum.
Ex his patet usque ad id tempus unum Dictatorem Albae creatum esse, non duo. sed an Dictator ab Albano Senati, aut a Populo, Latinarum etiam Urbium Praesidibus , prius quam ea Urbs obruta esset, eligeretur, mihi non constat mam quamvis Livius, ac Dionysius Albanis tantummodo videantur ius eligendi dedisse, attamen ex eodem Dionysio lib. 3. habes Metium secundum Dictatorem ab exercitu creatum fuisse : In ejus locum Imperator ab exercitu creaius est Metius Fufetius. Itaque si exercitus ex Albanis .Latinis omnibus constabat, dilucidum fit, omnes Latina Gentis Primores in id convenisse, quod tamen incertum est, magisque consentaneur Albanos Patres Dictatores, qui omni Latio imperata facerent,creasse. Conjicio etiam ex praedictis, neque Cluilium primum, neque Metium secundum Dictatorem fuisse, quippe, ut diximus Capite S. Romulus Rex factus est paulo ante Numitoris obitum,qui quum duobus annis Albae regnasset, vix credibile est Albanos novum Magistratum Cluili septuaginta saltem, quin immo longe pluribus annis, qui
numerantur a Romulo usque ad Tullum , sustinuisi es Romulus enim triginta septem annis Regnum tenuit, Numa vero quadraginta tribus, ut in historia Romana scriptum est, propterea ante Cluilium , de Fufetiuis plures Dictaturam Albanam administrasse palam est, licet eorum nomina , t gesta ignota sint. Alba itaque versa, Latina gens Reipublicae instar vixit, cduos Dictatores, quos alii Praetores vocant elegit, quibus summum
Imperii jus esset quandoquidem Latini populi quovis anno ad Lucum
Ferent nae coibant, ut ibi annuum agili ratum crearent. Hujus rei
80쪽
locuples testis est Dionysius lib. 3. ubi tamen eum locum Fortis Oppidum Ferentini nominat, alvius lib. I. ubi verius Lucum Ferentinae cum appellat, quem sequuntur Sigonius de antiq.Jur. kal. lib. I. cap. 3. , Alexander Genia lib. J. cap. 7. ,&alii Veteres quippe Latini de rebus publicis consueverunt tractare in Lucis sacris, in quibus credebant adesi e manes, qui it te Lares dicebantur,4 Heroum Anima , in his peracto sacrificio Deo, cui Lucus sacratus foret, de rebus publicis consulta fiebant, quinimmo, quae in Lucis decreta erant sanctiora ob loci Religionem habebantur , ut diserte probat Curtius Symphorianus de hortis lib. q. Ergo patet hunc Lucum priscis Latinis religiosum fuisset cui nam vero ex Diis dicatum esset, facile haud est asserere, quoniam neque Livius, neque Dionysius, ut alii Romani Scriptores id nunciant. Attamen ego palam esse arbitror, hunc Lucum Latino egi, quem
Latini sub cognomento Iovi Latiaris coluerunt, dicatum . nimvero, qui more Latinorum noscit, fateri compellitur, hunc Lucum,
ubi Latini conveniebant, sacrum fuisses; sacer autem esse non poterat, nisi alicui Numini dicatus, quo fit juxta pratalicta, Lucum hunc sub tutela alicuius Dei fuisse Latinum vero a populis , qui ab eo nomen acceperant sacri honoratum omnes testantur, ut dictum est
Capit. s. Quo vero loci ejus Templum esset, vel illi sacra fierent absconditum esset, nisi Festus de verbor signific. lib. 13 verb Oscilli mid manifestum fecisset hic enim sic loquitur Oscillum Santra diciis it quod oscillent, id est inclinent, praecipitesque in os ferantur Oscillantes ait Cornificius ab eo , quod os celare fonti personis propter erecundiam , qui eo genere lusus utebantur, causa autem eius a- Elationis proditur Latinus Rex , qui praelio , quod ei fuit adversus Metentiun Caeritum Regem nusquam apparuerit, judicatu sit luppiter facitus Latiaris itaque perse eos dies friatos, liberos,se et que requirere eum non solum in terris, sed etiam quia lideretur Conium pose adiri per oscillationem , velut imaginem quandam itae humanae , in qua altil ima ad insimum interdum infima ad summum
estperuntur, atque ideo memoriam quoque reintegrari initio acceptae Uitae per motus cunarum, lactisque alimentum, quia per eos dies feriarum, b, oscillis moveanti r es lactata potione utantum haec Fe