장음표시 사용
11쪽
Drt. sensus est, Aggere&sosiis de muro circundando urbem δο- moerium profert. Quid igitur illi in mentem uenit, qui pro Ita, scripsit Itemynouam uidelicet sententiam Dinaruntauius in hoe libro paulomst: Ita sic armatus in Tyberim desiluit. Pomoerium uerbi uim solam intuetes postmoenium interpretantur esse est autem magis circa muru locus.
In primis constare nobis debet,ctymologiam pomoerii Liuium noa moenibus,sed a muro deductam ostendere:quadoquidcm pomo rium dicimus,non pomoenium. Nam sequitur paulopost:Hoc sp tium quod neq; habitari neque arari fas crat, non magis quod post muria esset, quam quod murus post id,pomoeriu Romani appellarunt Proinde,quemadmodum indicat uolumen Vormaciense, eius exemplum quod olim a Dextero Flauiano Nicomacho Se Victoriano V V. C C. mendatum est, non postmoenium hῖc scribi debet, sed postmoerium. Et mox: circamoerium, non circa murum. Nec obiiciat hic aliquis eas uoces nihil significare. Sic enim & mulieris etymologiam asserentes, mulierem diotam interpretamur quasi mollierem, a mollicie uidelicet.Sic autem distingue uerba: Pomo rium,uerbi uim solam intuentes, postmoerium interpretantur esse: est autem magis circamoerium: locus quem in cond. urb.appositive. In Fragmentis Festi Pompeii legitur, Prosimurium esse pontific te pomoerium,dichim quasi proximurium,id est proximum muro. Ita nanq: castigandum arbitror. Quae nunc vulgo etiam co ni unguntur. Antiqua lectio: Quae nunc vulgo ctiam coniungunt.Subauditur,Quidam.Elegans serinci est.
Cuius ciuitatis eam ciues Dianae immolassent. Vetustum exemplar habet. Civis Dianae linmolassent. Opinor leget dum Cuius ciuitatis eam ciuis Dianae immolasse equitur enim de antistite Romano,& illo patrefamiliae Sabino. Sabinus ut primum apta dies sacr. scribendum: Sabunusq;,ut primum apta dies lac.Nec uacat particula Quo, non solum connectens sententiam, uerumetiam ad uehementiam eiusdem fa
Infima ualle perfluit Tyberis. Lege: Infima uallepta fluit Tyberis. Tulit enim Romana regia sceleris tragici exemptu. Adde particulam El. Tulit enim & Romana regia sceleris tragici
Filius nepos'ue fuerit. Vetus sinceraq; lectio: Filius nepos ne
12쪽
fuerit.Subauditur,an. Aut elanguescendum alsena ignauia esse.Hanc sententiam foede deprauauit scioli cuiuspiam imperitia. Legendum: Aut ut elanguescendum aliena ignauia esset. Et pendent haec uerba i s perioribus.
Non sibi defuisse cui nupta diceretur. Persuadet mihi
uetustus codex legendum hic esse: Cui innupta diceretur. Tametsi recentior manus,ln,particulam supra scripserat:led proculdubio sincerioris alicuius codicis admonitu. Porro quum se dicit innuptam, indicat se iam in aedes uiri transisse. nam hoc significat innubere, quemadmodum ante docuimus. Muliebri dolo regnum occupasse. Scribendum est: Muliebri dono regnum occupasse. Nam respicit quod supra dictum est,& quod mox praecessit: Quum Tanaquil peregrina mulier tantum moliri potuissct animo, ut duo continua regna, uiro, ac deinceps genero dedisset. Ibi dicit Livius Tanaquilem genero dedisse regnum,quare hic subdit Muliebri dono. Tum Tarquinius necessitate iam ipsa cogente. Inserenda hic etiana, particula.Necessitate iam etiam ipsa cogcnte. Ipse prope exanguis cir semianimis regio comitatu. Vetus uolumen habet:Semianimes. Neutra lectio gnesia est ac gemmana.Tu locum sic restitiae: Ipse prope exanguis, quum semianime regio comitatu domum te reciperet. Sabauditur in illis uerbis, S ia anime regio comitaturparticipium, Existente. In collem Esquiliarum. Antiqua lectio: In collem Esquiliarum. Quem Sceleratum uicum uocant. Quem, pronomen, asinus aliquis adsuit: quum simpliciter Liuius scri pierit : Monumentoq; locus est,sceleratum uicum uocant. castigatorem infelicem.
Primores patrum quos Servii rebus fauisse crea. Scribendum est:Primoresq; patrum quos.Pendet enim adhuc sentcntia. Et altera ratio est cur Superbus fuerit appellatus. Aliquanto post inscripto codice legitur. Praecipue ita patrum numero imminuto.No, ita praecipue patrum num.im.
Haud mirum esse, Superbo inditum Romae cognomen. Vetus lectio. Haud inicii esse Supcrbo ei indatum cognomen. Cui enim non appareret. Adhuc pendet sententia per uerba infinita. Praecessit,superbius esse,Non adesse, Tentari. Itaq; scribendum hic Apparere: Cui enim non apparere.
Seruum Turni auro corrupit,ut in diuersorium eius.
13쪽
Vt, particulam,adiecit aliquis, quae non est in libro scripto, nee est necessaria. Elegantius enim dicitur: seruum Turni auro corrupit, in diuersorium eius uim magnam gladiorum inferri clam sineret. Vbi subauditur,ut.
Id uerum nec ne sit,extemplo sciri posset. Liuius indubie scripsit quemadmodum est in arche po Borbctomagensi. Id uanum nec ne sit, extemplo sciri posse. Et quanquam idem sensus redundat,quid tamen opus suit Liviana uerba mutareξρο praepost ram diligentiam. Ac sentire cum rege uidebantur. Exemplar manu scriptum habet,Videbant.subauditur,Latini.
Et liberorum quom eum frequentiae taedere. Antiqua
lettio continet,Frequentia.Septimus calus est, hoc est, Ob freque tiam. Et uerbum Taedere,accipiendum absolute. Quum,si nihil mouerentur. Aliter legitur in uetusto e dice. Quum,si nihil morarentur. Certe quarto libro huius Decadis rursum hunc loquendi modum usurpat, ubi Hortensius tribunus plebis,C.inquit, Sempronium nihil moror. Id est, C. mpronium dimitto.Verba uidentur fuisse quae iudex cx more proferebat, quo ties reum absolueret. Proinde cxpone hic: Si nihil morarentur: id
Quandoquidem ut omnia unus Gabiis posset. Liber
manu scriptus habet: Quandoquidem ut omnia unus prae Gabiis posset.Tu scribe: Quandoquidem ut omnia unus ipse Gabi is posset. Nec est ea uox hic iuperuacanea emphasim enim habet.
Et ut libera st caeteris religionibus arx ea esset tota Iouis,templics eius,quod in ea aedificaretur: exaugurasre sana,sacellam statuit:quia aliqua uota ibi a Tatio rege primum in ipso discrimine aduersus Romulum p gnae consecrata inaugurata. postea fuerant. In hac periodo mendae sunt aliquot ingentes. Primum quando non de arce extruenda, sed de templo Ioui condendo hic agitur, non scribenduest, Arx ea esset tota Iovis: ueram, Area esset tota Iouis. Non habet hic locum prorsus arcis Tarpeiae mentio. Deinde scribendum est, Quod inaedificareturinon, Quod in ea aedis caretur. Est autem elegans uerbum Inaedificare. Mox pro illis dictionibus, Quia aliqua uota ibi substitui debet,Quae aliquot ibi .postremo uocabulum Vc ta,transferendum est,ut ante Consecrata ponatur: hoc modo: Et ut liberal caeteris religionibus arca osset tota Iouis temptio; citis,quod
inaedificaretur: exaugurare fana accitiq; statuit, quae aliquod ibi a Tatio
14쪽
Tatio rege primum in ipsi discrimine aduersus Romulum pugnae Eota, consecram,inaugurataq; postea fuerant. Vide mi ledior quam necessaria res sit autores ad exemplaria antiqua conferre. Haec non sint imputanda Laurentio Vallae,sed Pogio,Aurispar, Aleriensi,Vi- ctorino, Sc Petrarchae, qui doctissimi quidem fuere,uerum non uia quequaque Latine callebant. Id omen auguriumus. Non erat hic eradeda particula Quer Idu; omen auguriumq;. Unum o Deorum. Nec hic dispungendus erat accusativus
Sacratis ibi finibus. Scribe Sacratis sibi finibus.
Itam Pontinae manubiae.Tametsi uetustum uolumen continet Pomptinaeaeenseo tamen legedum,Pometinae manubiae. Nam exemplaria antiqua abhinc annos mille fere maiusculis fuere literis per ripta.modo E maiusculum, non cst ita dissimile P. Facile ergopo METINAE uersum cist in P O M P T I N A F. Praecedit auate , quod Tarquinius Suessam Pometiam ui ceperit,ubi ae L. millium pondo argenti auriq; fit mentio: quod hic repetitur. Quare miror hoc non emendatum in editione δε sulanica: quado lain olim ante nos sic legendi un esse monuit M. Antonius Sabellicus.
Eo magis Fabio Pictori. Quispiam adiecit,Pictori: non est in codice scripto. Mouit hoc hominem, quod ante semel dixerit Scriptorum antiquissimus Fabius Pictor. Quam summam pecuniae. si quis hoc patio legere uelit, multa subintelligenda erunt Ex fide uetusti codiciis sic scribe, Quia summam pecuniae,& repete uerbum Scribit,quod subauditur. Minus tamen plebs grauabatur se templa deum aedificare manibus suis. Antiqua lectio: Minus tamen plebs grauabatur se templa desim cxaedificare manibus suis. Aperiretur tempore suo. Scribendum: opperiretur tempora sua. hoc est,expectaret opportunitatem temporis.
Per ambages tegens effigiem ingenii sui. Qui participium Togens, intuitu, putabat orationem alioqui mutilam esse: non intelligens appositive dictus A urcum baculum donum A pol lini, per ambages cifigiem ingenii sui.Id est,qui baculus erat em ies ingenii ip iux. o
Quod se in labrorum ministeriis. Legendum: Ministerio.nec opus est hic numero multitudinis.
Tentata res est primum, si primo impetu. Vacat adverbium hic, Primum. Sic scribe: Tcntata rescit, si primo impetu capi
15쪽
A N N O Τ. IN II. LIB. ii statiuis ut sit Iongo magis quam acri bello. Dees'
pronomen,His.In his statiuis ut fit longo magis quam acci ML Citatis equis aduolant Romam. Vetus lectio, Auolant
Romam.Vtriunq; tolerabile cst. Similis error accidere lolet in A ducere. Adducere.
Qtium post coenam in hospitale cubiculum ductus
set. Scribendum Deductus esset.
esset. Scribendum:Deductus ellet.
Donouam satis tuta omnia circa opitius. Omnia,non est in libro scripto. Fortastis etiam legi posset: Postquam satis tuta
tiam sedentem moestam in cubiculo inueniunt. Item: Sex.est Ta quinius.non:Sex.Tarquinius cst.
Ferro, igni, quacunm dehinc ui possim, exequutus rum Non aliter in ueteri legitur.Sed quid si scribas, Exataurum. Et inuecta corpori patris. Lectio uetus: Corpore patris, hoc est,in corpore patris,sive,per corpus patris.
primae Decassis Annotationes per Be tum Rhenanum.
P Artium coeptae urbis, Codex Vormaciensis habet: Pa
tium certae urbis. Lego: Partium certe urbis.ut sit Certe, pro Quidem.Deinde filii in eodem libro mox, Ab se auste multitudianis.tametsi literam Siquidam eraserat. At placet mihi ea lectio. Recte enim habebit sententia hoc modo: ut haud immerito omnes deinccps conditores partium certe urbis, quas nouas ipsi 1edes ab se auctae multitudinis addiderunt, numerentur. Resertur autem genitivus Multitudinis, ad accusativum Sedes. Et haec clausula,Quas nouas ipsi sedes: explicat quod dixit, Partium certe urbis. quasii dicat, Non totius urbs,sed partium quidem urbis. Primoribus equestris gradus electis. Scribendum est: Lectis.ut mox:Appellabant lectos. Necubi regum de derium esset. Indicat archetypum Vormaciense scripsisse Liuiuiru Necubi ibi regum desiderium ellet. Ibi hoc est quantum ad sacra attinet. Tametsi illic medose scriptum fuerat Necubi ubi.
Solicitat in suspicione plebem. Legendum: Solacitamq; lulpicione piς φ Nobil
16쪽
Nobilium adolescentium animos pertentabant. Habet uolumen Vor iaciense. portentant.Nec fuit causa cur in Pertenrabant,uerteretur.
Aceruos consedisse illitos limo Antiqua lectio:Aceruos sedisse illitus limo, Ciuicquid hominum deorumcu. Exemplar scriptum: Quicquid deorum hominumq;. Post illum seruatum,ut qui, scribendum: st illum o
Ne se ortum eiusdem sanguinis extorrem. suspicor is
gendum Ne scortu eiusdem sanguinis, extorrcni c. Vtut consentiat codex manu scriptus cum uulgatis editionibus.
Fusi fugati m sunt. Verbum sunt, postea adiectum est maiore elegantia omittitur.Paulopost in strino codice legitur, Uno plus Tuscorum.
Vbi audire iussi.Antiqua lemo: Ibi audire iussi. Ad Aquilios Vitelliostv recidisse. Deest pronomen se. Ad Aquilios se Vitelliosq; recidasse. Metui me credere possem a ciuibus meis s Restitue sententiam hoc modo:Metui me crederem posse a ciuibus meis Et ubi nunc uicus publicus est. I cctio uetus: Et ubi nunc Dicae pocaeest.Nescio an rem emendari ni qui scripserunt Vicus publicus. Fortassis melius scriberetur,nam ad coniecturas hic confise gere necesse est: Et ubi nunc Viriplacae est . ut subaudiatur aedes uel talumSiquidem reperio Deae Viripticae sacellum ad Veliam Sic autem distingui uerba debent: Delata confestim materia omnis infra Veliam,&ubi nunc uicus publicus est,Siue,Et ubi nunc Viri placae est domus in infimo clivo aedificata. Credo,quord nulla gesta res insig. In codice Borbeto manensi legitur: Credo,quia nulla gesta res. Nec erat opus pro Quia, Quod scribere. An tantum roboris animo fuerit.Hic rursum transpotatae sunt dictiones quasi non melius sonet quod in ueteri uolumine habetur: An tantum animo roboris fuer1t. Sed suosmetipsos ciues. Antiqua lectio:Sed suosmetipsi ciues. Cur hoc uoluit quisquam mutare Porro quod hic habes de Suismet, infra leges de Semei: Nisi, inquit,inter 1emetipsi seditionibus tauiant. Et iniret,Eos,inquit,per se ipsi Latini adsumptis Hemicis sine Romano aut duce aut auxilio,castris exuerunt. Itam monere,praedicare. In scripto uolumine legitur. Itaq;b b monere,
17쪽
monere, pr dicere.Hoc posterius uerbum doebis quispiam uiden huc non satis quadrare,uertit in Praedicare.Tu tamen meum sequutus consilium,scribe praecipere. Itaque monere, praecipere. Primum monuit , deinde praecepit, quod plus est. Crescere enim debet
Sp.Largium. Vetus lectio, Sp. Larcium. Quod uero sequitur
circunferens inde ianaciter truces oculos, non erat mutanda Lia Miam compositio tanquam inepta:Circumferens inde truces minaciter oculos. si modo studio factum cst.Sicut mox: Iam impetu conabantur detrudere uirum.Et rursuΠUTyberine pater, inquit,tela
siultiso desuper insidentibus telis. Scribendum est:
Nultisq; superincidentibus telis. Est autem una dictio superincis dentibus a uerbo luperincido. Quod non intellexit is qui desuper incidentibus scripsit. . . 'Gabina uia. Antiquum exemplar habenGabinia uia Iaemrinde se obiicere.Inde,id est,ex eo loco.Sic enim exponi potest. Item, P. cretius.Rursu Tam estiise euagandi. Eum in milites uulgo adirent. Particula que, non est in exemplari uetusto. Sic autem saepe Liuius loquitur connectentibus uoculis omissis.Paulopost,quam fuit ad caedem. Quas insidiarum minas per ambages iaceret. In uultigatis editionibus omissiim est hoc loco pronomen tibi Qugs intadiarum sibi minas per a .iacerct. Qui magnam gloriam petunt. Archetypon Vormacie se habenQui magnam gloriam uident. Et adicctum est recentiore manu in margine,petunt. Forte scriptum fuit: Qui magna gloriam propositam uident. .
Ceteri,ut iam ceciderit:primum, quoad te oppors tutium fortuna dederit. Foede hallucinatus est qui seruetiam
hanc tam misere deprauauit. Sic autem scribi debet:Mea prima sorsicit. Caeteri,utcunque ceciderit primi subauditur sors. nam primigenitivus est quotc opportunum sortuna dederit suo quisq; te
Cognomentum inditu. Lectio ueti s cognomen Inditum.
Cloelia uirgo,una ex obsidibus. Omina est hic & pMi
cula, quae tamen mire ad tonsum facit. Auget enim rem, de comparationem subindicat. Legedum: Et Cloelia uirgo,iana cx obsidibus,& quae sequuntur,inter tela hostium Tyberim tranavit. Sensus est: Non solum Cocles superincidentibus telis, incolumis ad suos tr nauit
18쪽
nauit sed & idem secit Cloelia uirgo. Sic deditam,inlaetam inuioIatamq; ad suos rem miserum. Accusatilius intactam postea additus cst a quopiam, qui participium Deditam ordinabat cum adverbio sic,coniungendum cum altero participio suturi temporiis R omissurum. Et videbatur sententia mutila. Tu uero sic ordinato uerba uolens orationem exponere: sic remissurum ad suos deditam inuiolatamque. Piacce dit: Quemadmodum si non dedatur obses, pro rupto foedus se habiturum. Paulo post scriptum est in ueteri codice, elegisse Mni bes dicitur. Bonis uendendis bona Porsenae regis uendedi. Haec duo uocabula, Bonis uendendis non sunt in archetypo Bor toma- genu. Videtur inserta ab co qui uoluerit usum moris indicare. qnsitamen Liuius contentus sit dicere,inter caetera solennia. 'Arte aduersus uim usae. Antiqua lectio tametsi mendosa Arte adueris uim sis, docςt lcgi quoque posse, Arte aduersus uimmis. A nitor,niteris.
Multos Romae hostium,urbistu charitas tenuit. L
gendum,hospitum .hoc est,corii qui illos hospitio acceperat. Mox est in ueteri,inendose tamen,purius Publius Lucretius inde & P. Valeritis Publicola c o s.facti deest adverbium tertium. Ne in tantis mutuis beneficiis. Scribendum, neu in tam
tu beneticiis,hoc est,ne ire in t.b. Eam esse uoluntatem omnium. In manu scripto codice Iegitur Hostibus potius quam portas regibus patefacere ea, ea osse uota,esse uoluntatem Omniv. Lego: Hostibus potius qua in portis regibus paleiacere.Facsse uota,cam esse uoluntatem omnium.
Consules deinde Marcus Valerius,Publius Posthua
mius. In uolumiae ueteri tantum est: c o S s. M. Valerius PPosthumius. '
Namo Ap.Clausus cui postea M. Claudio filii Ro
mae cognomen. Exemplar scriptum sic habet: Namque Appius Clausus,cui postea Appio Claudio suit Romae nomen. Ne quibus facitis consulibus. Antiqua lactio Nee quibus laeti consulibus. utra lyncera cst.Originem erroris accipe. uia statim sequitur ex sectione, scriba no satis attentus,quibus factione scribere est orsus,nec deleuit postea priores duas siyllabra iam inceptae perperam dictionis. Itaque fiagmentum id facti, dodbis quinpiam mutauit an factis,ut quadraret cum utrinque positis ablativis. Tu uero nW autore sic cost MSed nec quo anno,nec quibus consu-
19쪽
Lux quia ex Actione Tarquinia ita habet archetypon, nec est op altero denominativo Tarquiniana essent, id quoque enim tradi tur, parum creditum sit, nec quis primum dictator creatus sit, latis
' Valerium Fusium Vesesii nepotem. Aliam ta
ctionem e uetere ememus, quae sic habet. M. Valerium Marci F
sum Volesi nepote.Scribo M.Valerita Marci F.M. Volesi nepotem. Nonim est F. filiu significare. Sic rufium libro tertio prox1mes quenti.: Cum Marco Valerio, inquit, Valerii filio, Volesi nepote, questor erat T.Quintius Capitolinus.Porro quae de Furiis & Fusiis. Valeriis & Valesiis ex autoritate Fabii Quintiliam lolent adterra, non puto hic habere locum. M. Valerium spectatae uirtutis consularem uirum. Deest hic Et particula, quae inserenda est hoc modo, potius M. V lerium spectatae uirtutis 3c consularem uirum legissent.
Praestare Sabini id enim postulatum erat in anis
tirum induxissent. Antiqua lectro,Praestare Sabinium id enim post .Forte legendum: Praestare Sabini tum ad enim postulatu erat inanimum indu in t- . O . c. Et C.Uetusius. In Vormaciens libro legitur Et CVctu ius. Veturius,Velirius. Vide diligentiam scribae qui diue iam lectione proculdubio seorsum adnotatam in contextum meliore fide quini ludicio retulit.Et infra ,Valerium temere inuemam. Quam deleeta manu. Reponendum: Cohorti uim quam de electa inanii praesidii caula circa te habebat.
Equitibus admoti equi .ut persequi ho item postent.
Liuius 1cripsit: Equiti admoti equi,ut perloqui hostem potiet. Nam
singulatis numerus pro plurativo uturpatur. Quia tamen praecedit: Ad equites dictator aduolat, desiliunt ex equis, auitas est quispiani
Volscos consilii poenam metuentes. In oditionibus
uulgatas lite particula non est omissa, itam Apone. Volscos coluit poenam non metuentes,nec opinata res perculit. Caetera ita dictum est hic Nee opinata re quemadmoda in fine primi libri de Lucr tia Nec opinato uiri aduentu.Sic de Cicero loquitur.
Ad hoc prolixa barba. G factum flagris dignit. Quum
Liuius scripserit:Ad hoc promisti barba,uelut I indicat Vormaciei
se exemplar, amusus aliquis ervi dictione promitta, suppositit, pr l.3 Quinto:M .Papyrius unus ex his dicitur Gallo barbam lixa Sic libro quinto:M .Papyrius unius eA ----m,ut tum omnibus promissa erat, permulcenta, stipione oburneo
20쪽
In caput Incuso, iram mouisse significat autem promissus longum siue prolixum, quasi procul missum. in hunc enim sensum etia promittere uerbum usurpatur.Liuius nostes libro v i. Satis constat in Rnam partem plebis uestem mutasse, multos mortales capillum ac barbam promisisse.
Postulare minaciter magis quam suppliciter. Deest
hic adverbium multo. Postulare multo minaciter magis quam supplici r. Contra fis ad consules. Mendosa uerba sunt. Scribe, C tracti ab consulibus. Iam v ab omni parte munimenta uallabantur. Inges hic erratum occupauit codico Livianos. Legendum pro vallaba tu uellebatur. Significat enim Volscos munimenta Romanorum ab omni parte evulsisse. Noete in urbe nunciatum est. Scribendum Nocte inu
In magna iam spe undi. paratae pacis. Repone, pa
Adeo in alteram causam non collega solum praeceperat. Non aliter in codice manu descripto legitur.Nisi quod in margine minutiore scriptura adnotatum crat,praeceps erat. Quam lectionem probauit M. Antonius Sabellicus,monens etiam praeceps ierat legi posse. Sed tamen si quis me audiat, potius leget: δε deo ut alteram causam non collega solum praecoperat,sed omniis factio nobilium. Haee lectio sinccra est ac germana.Ante dixit Appium uehementis ingenii uirum mille, quem paulo post immitem natura uocat. Porro nihil addubito si seperesset adhuc Sabellicus, quin mihi subscriberet. Nam candorem hominis edita scripta satis i stantur. . Et ego meliorum admonenti non solum in his Liuianis, sed & in Plinianis ae aliorum autonim castigationibus libenter c dam. Quin gratias insupersum habiturus. Nam cupio subucnbri rei literariae. Hoc fortasiis non abs re suerit monere, propter crassiores, accipiendum hic praecipere pro ante capere siue praes mere, quemadmodum & libro tertio usurpat ita scribens: Nec ex quo castris castra conlata sunt, inquit, cessatum a leuibus pret his est, facile patiente dictatore , conferendo uires, spem uni uc inuictoriae tentato paulatim euentu certaminum suos praecipere. Et apud Caesarem in Commentariis: Haec usu uentura Caesar opianione praeceperat. Praecepit autem Appius ui causam alteram,
quum prius proposita sentcntia, nobiles omnes habuit astip bb 3 latores.