장음표시 사용
131쪽
axs Sctav T. ECL. Pos IV, Gan. DoeT. aliis hunc motum fieri in plagam superiorem ab Eur noto versus Caurum , quando Luna est in Signia Descendentibus, per alium ver5 dimidium mensem. dum Luna versatur in Signia Ascendentibus dirigi ex
Cauro versus Euronotum. Hevelius quidem i/ὶ notais verat suo tempore Lunam existentem in Canero Ciris
ea Australem latitudinis limitem, maxima detegere partes Boreales super iores; & viceversa, quando e tabat in Capricorno circa Borealem latitudinis limiotem detegere partes Australes antea absconditas; at λmul monuit non modicam oriri uarietatem a motu Nodorum in Orbita Lunari. Nos vidimus anno 27 s. die ro Martii cum Luna circa suum ultimum quadratum aspectum esset prope initium Capricorni cum latitudo meridis ultra s grad. εs', maculam Grimaldi proximam limbo orientali. Viceversa. die as Auris lis i 45, mare Crisium prope limbum o identalem cum Luna ante primum tetragonismum esset cire initium Cancri cum Lat. Bor. gr. s - . Neque librutionis motus salvati potest per meram parallaxim , ut aliqui suspicati sunt , ut patet ex datis mensuris. Caeterum Mensi Periodico per Zodiacum alii tribuum librationem in longitudinem, sive in ortum, R O easum . quam alii pendere volunt a mense Anomaliis stleo, sive a distantia Lunae a suo Apogeo; in Apogeo autem, & Perigeo, hoc est in linea apsidum his cessat hec apparens inaequalitas /, Quemadmodum librationem in latitudinem ab Austro in Septentri
nem , 8t vicereris , pendere volunt a mense Draconis
eieci. sive a distantia Lunη a Nodis , in quibus eo sat haec Anomalia. D. Iarabus Casu censet polos axis Lunaris elevari super planum Orbitae gr. 82 , super planum Eclipticae s r. 8 supponit autem L
nae globum volvi circa suum axem ab occasu in ora
132쪽
eum diebus a , & horis 3, quod est Mensis Draco tiei spatium, sive revolutionis ad suum Nodum : p
Ios axis complere suam revolutionem apparentem abortu in occasum an. 28, & mensibus I, ea quibas insert Lunae maculas a suis polis non remotiores ,
qu in grad. 83 - , semper esse visibiles si illustremistur alias verti interdum esse in hemisphaerio a n his averso: eosdem polos apparituros in Lunae dia. metro, quando haec distat a suis Nodis gr. m. I
Mense Synodico notanda varietas, quae oritur en um-hrarum proiectione , siquidem in planilunio plures umbrae saeph evanescunt, praesertim in iis, quae valles putamur, quando clarae instar conchae inclarescunt, ut macula Dinoris, Hevelio AElna; contra verti eaistra plenilunium umbrae cadere censentur a Montiis hus pro vario Solis aspectu nune in unam, nunc in alis teram Partem , semper tamen Soli oppositam. Quia
verti pleniIunium in diversis Signis successive celebr eur ; hine in uno potuit Solis radius longitudinem maculae Nannis secare in directum spectante Blauia in alio verti nobis videntibus secare obliqM. quasi ingrediens ab occasu inter duo montium juga. Demum
non contemnenda varietas, quae oritur ex diurna conis Uersione, v. g. interdum Mare Nectaris, & mare Famcunditatis oriente Luna sursum vergunt, quasi duo brachia in altum sublata: circa meridianum iacent horisaeonti quasi parallela: occidente Luna insistunt Horia zonti quasi duo crura. Ex hae apparenti mutatione, R ea eo, quod Lunaris globus eamdem semper giem Terris obvertat, inserebam oIim in Thesbus amara 3, & a 2s Florentiae editis, Lunam in system te Telluris immotae singolis diebus, hoc est intra et
horas cum ἱ converti circa suum axem ab oris is o ea sum, conversione diversa a me strua vertigine aboeeasti is ortum Clar. Dan. D-. Casmi prescindentes a motis diurno omnibus sideribus communi , atque
omninti aliena ab errore Berosi, qui Lunam imagina
133쪽
3 23 Sciruet. Ec L. PARI IV, ollv. Docet.'tus esse media sui parte lucidam, media obscuram
per fictitiam vertiginem exponere conabatur ejus deis
liquia, & phases . Ratio est quia Tellure stante, quoties Luna revertitur ad meridianum , percurrit eXV.T.b.xvi. tremitatibus suae diametri a x T. Fig. 44, Tab. XVI Fig. ε . Omnes gradus circuli, qui concipiatur immobilis, ad . eoque eamdem semper Terris faciem obvertens excepta levi varietate, per quam nunc unam veluti auriculam ostendit, nunc alteram necesse est totidem vicibus circa suum axem converti; ut patet in homine, qui in Templo rotundo, vel elliptico gradiatur ea lege, ut facies semper ad medium ejusdem Templi sit Conversa; quot enim gyros absolvet , totidem simul
revolutiones circa se ipsum conficeret, etiamsi vertice easdem Mundi Plagas respiceret. Unde tam realis est
ea vertigo in hypothesi Telluris immotae, quam Cass-niana in hypothesi Copernicaea. Neque comparari deis
bet cum motu relativo Acus Magneticae, quae manet
immota in pyxide Nautica, dum haec movetur, sed potius comparanda cum Acu Magnetica percurrentequatuor angulos rectos in pyxide immobili . Qua de re non est opus plura dicere, tum quia consentientes habui doctos Viros, qui initio repugnabant; tum quia haec sussiciunt ad indicandum multiplicem apparentis moisis varietatem, quam Observamus in Luna, sive re- ipsa, sive ratione distinguatur: quaecumque sit causa vel una, vel potius multiplex. Neque omninti praetermitti poterat ejusdem varietatis explicatio; lum ut . ' cognoscatur Eclipsium varietas etiam in transtu um. brae per easdem maculas ; tum ne quis suspicetur errorem, ubi non est in tam diversis Tabulis Selenographicis Cl. Virorum. Cum enim maculatum ordo, figura ,. ac situs varient apparentiam , pinxit unusquis aque prout sibi apparebat. . . Secunia ex pluribus , quae circumferuntur imaginibus, dimissis primis rudimentis Gallias, Fauta via, Scyriaι, & majori conatu D. Geminisui Monta uari,
134쪽
buimus. In primis Selenographiam mvelli , quam integro Tomo descripsit, plurimisque iconismis illustravit . Et verε unicus leonismus non sussicit ad omnea pleniluniorum phases exacth repraesentandas ; potest quidem v. g. Mare Crisum Langreno Caspium , Η velio Paludem motin exhibere nune proximum liminbo, nunc ab illo remotum , vel per circulos sese intersecantes, vel per papyrum superimpositam Cum apertura diametri aequalis diametro Lunae, ut possit admoveri pro libito alterutri limiti; ut unica imago nequit optich restringere, aut ampliare eamdem maculam. Majori partium distinctione, suaviorique Iu- eis , & umbrae concordia decoratur repraetentati plenilunii, quod an. a 6 ς, die 28 Martii Eoaebiue Divini observavit Telescopio a 4 palmorum; in illa desiderantur limites, & maculae, quae per librationem sese interdum praebent conspiciendas. Priorum induis striam vicit diligentia PP. Grimaldi, & Rieetoli, uu
rum Tabula non est Plenilunii, sed ex pluribus phasbus
Lunae crescentis vel decrescentis concinnata, ut macula Constantes, quarum numerum extenderunt ad sexcentas
ex novarum idest variantium umbrarum vicinia vivia dius emicarent. Dolet tamen Riceiolius suum Cale graphum imaginem nimium obscurasse , & omisisse . plures tractus illustres. Macularum nomina a Rieei Lo indita adoptarunt passim totius Orbis Academiae, relictis aliis a Langreno , & Hevelio attrihutis . Ut praedictae imagines nonnihil superant apparentem Luis nae magni rudinem, ita multd minori forma exprimi. tur plenilunium inter Oscillationis terminos medium cujusmodi habetur quando Luna est in Nodis, & simul in linea apsidum , quod edidit anno a fisa Cel. D. Dom. Caynus situ inverso, quale spectaretur per Telescopium Astronomicum duobus tantum vitris coninvexis instructum. In ea tractus luminos clarios effulgent, quam in Praecedentibus, & situs magis naturais
135쪽
rgo Scrgu T. Eo L. PAasIU, ORD. DOCT.les, ut merit, inter eas, quae antehac prodiere SeImnograpbia aeeuratissima censeatur; eamdem adhibuere non pauci in Gallia cum De la Hire ad calcem sTabular. aliique in R. Sc. Ac. in Germania cum WoLM in Elem. Astron. In Italia cum Ea ebio Mansteis di in Introduci. ad Ephemer. &C. 3- inia tamen res ulterius perfici merebatur, novam Lunae imaginem construendam curavimus eT pluribuς pleniluniis ab anno II 42 invicem collatis . In ea quaesita integritas partium, ut non desint, quae sunt in oppositione magis sensibiles, sive obscurae, siave luminose , aut ultra alterum terminum aliquando conspiciendas se praebent. Mult, magis habita ratio ordinis, figurae, & situs, attenta caeteroquin praedicthmotuum varietate. In distantia relativa cum ex praedictis motibus varietur Optica proportio, fateor m detulisse aliorum auctoritati non minus quam propriis oculis, ut eam distantiam eligerem, quae magis Concordabat cum laudarorum Virorum Observationibuς,ν- g. centrum Tychonis , & Grimal di ex observat. Blauebini micrometro peractis distant invicem 34, e Reto particulis Di ametri Lunaris , ut in imagine R. Scis
Acad. M in Riecisi Iconismo 33 π. In nostro 3 4 ex 2 particulis . inspecta ver, per telescopium aliis quando apparuit distans 32, alias II, alias 3 ex eiusmodi particuIis 2 Di ametri. Situs macularum est rectus, qualem habet Luna in meridiano. In suavitais te coloris distribuenda adhibita diligentia , ut quae dicuntur maria, nimia nigredine non inficiantur nigredo enim est propria maculae Platonis, Pitati, & siis milium & in maculis refulgentibus, v. g. Ari rebi, Mi uilii, S. Dionysii, &c- luminis energia ac vigor magis se proderet. Conveniens Lunaris diametri longitudo, qualis apparet nudo oculo sed macularum distinctio qualis appareret nudis Lyncei oculis a 3 6
136쪽
Iuv. III, C. VII, OED. cas. Lu M. DEF. 131'th unciarum, qualium ra continet palmus Romanus. Dixi fere, quia Luna variat etiam in by2ygiis, chm in Apogeo sit minis ast , in Perigeo 33 q. Quomodo haec varietas concilietur com Constanti divisone in et Edigitos Eclipticos dictum alias , Ac patet ex Nostra T hula Numerica XIII. Ut autem totius imaginis ordo,&quasi aedificium indiget Astronomo Architecto, Praeis settim in distantiarum proportionibus, micrometro, vel reticulo , vel linea ium decussatione definiendis; ita executio, & praecipuarum partium fidelis repraeis sen ratio solertem Pictoris manum des derabat . Proispterea evocati in societatem laboris viti delineancti a Nee periti, ac Telescopio initructi, plures, sed dissimi. Ies Lunares imagines dep3nxere; Verum ea, quae iri impressione prodit, desumpta est praecipuε ex imagini hus eximii Pictoris Nicola ι Francbini , cujus est nostra pariter directione S. Dionysii lotinismus. Fulgi. diores eractus, & minutiora quaedam delinea vit Peridinairdus Foresavus t Iu Uenis meliori fortuna dignus postquam nobii cum Lunam conspexit . utroque cubiisto sellae brachiis innixo , ut per relescopium obtutu
. Ut nomina ex Rιeelou servata paucis additis Iita signa numer ca, Si literae, aliis adjectis ex imagine R. S. AC, Parisiensis, ne mutatio Iliorum novum onus imponati. Ne ver b confusio oriretur, Plura nomina' omillia etiam in iis, quae in plenilunio Mideri non desinunt, & in nostro Iconismo comparent. In Catalogo n. II notatur Cope risus eum Sociis, ut in diis centur tres nigrae maculae illum praecedentes ad occa. sum, nempe Ebetiens vicinior, & medius Stadias, remotior Dominicus Maria . Ad n. II Plato eam So-eiis , hoc est cum aliquot parvis maculis praeter Ti. maum, & Arebitam in directum Arsototis sub illo splendentibus sine nomine in mari Imbriam, in cujus parte occidentali est macula Blanebiniana, Blanchino
quidem in nominata, sed veros milius Amsippus Ri
137쪽
r a ScrEM T. E L. PAas IU, ORD. DOCT. Clolii, potius quam CaIippus , qui jacet extra illulmare . 24. Manilius cum variantibus Sociis , hoc est gum maculis nigris 'gini ad Auitrum, Iam Casaris ad occasum, qui una cum tribus aliis nigris disponitur in Figura quadrilatera sub Menelao . Aliquae &numero, M situ variant pro Varia umbrarum a montibus projectione, quae circa Manilium altiores. Supra Menelaum ad ortum maris Serenitatis fulget Sulpitius Gallus: Ex adverso in ejus Litore occidentali sinus quidam superat profundam maculae ΡIatonis nigredinem. Is, Plinium comitantur Sosigenes ad ortum extra mare Tranquillitatis, in cujus parte Boreali apparent tres luminosae sine nomine: ad occasum Vitravitis deis bili lumine. Neque veri, semper eaedem maculae eL fulgent a nam fulgidissima Helleonis macula circa tria Consequentia plenilunia an. 1 43 non Comparuit, CoeisIO caeteroquin satis sereno, quando minores maculae diis stineth videbantur, cum esset Luna prope borealam Iimitem circa initia Capricorni, Aquarii, &c. Cum latitudine Australi non modica . Vice versa, S. Di ae sus tune maximh emieabat. Aliquando etiam dubitavi an Promontorium aestum, quod ad plures dies evanuerat alluvione obrueretur. Utraque sane diversiistas ex ipsa Luna videtur petenda; sed prior ex Oscillatione: posterior vel ex maris alluvione, vel ex Lunae atmosphaera . Alia diversitas oriri potest ex intermedio nostro aere , halitibus parum diaphanis infecto, veIex instrumento quo utimur, v. g. tres nigrae maculae circa num. rν dictae Sinus IEssuum, sive Medius, te- Iescopio breviori apparent conjunctae, longiori disjunctae. Tertia diversitatis origo eth in oculis non enim
omnes eodem modo conformantur , nec habent eamdem vim sive efficaciam hinc in Lunari imagine E stachii Divini apparent crrcelli quidam, seu punctaphvsica lucida, cujusmodi sunt imore sones relictae a vivido lumine in tunica retina imbecilli. Circa aliquando una, aliquando tres quasi Sιella L pro dispo-
138쪽
Iων. III, C. VII, O n. Oas. Lure. D 1ν. 233tione illorum veluti conchyliorum ad reflexionem aemicare videntur, per noctem irradiantes in oculis fibrae tenerioris : ex quibus Orientalem inter Hippa Ahum & S. Dionysium , si appellatione distinguenda . sit, nil vetat insignire nomine S. ΜeIebioris, unius ex tribus Regibus Magis, qui Stella duce natum Dominum adorarunt. Secundam Albategnio viciniorem nomine alterius, id est S. Gasparis. Tertium S. Bati basssaris prope S. Catharinam : ut si forte una ex duabuposteriori hus sit Abi edea Ricciolii, nemo deinceps tam pulchram maculam illi attributam Conqueratur. In Mari Crsum, praeter duos scopulos& promon torium Orientale, notandum promontorium occidentale instar Spina oblonga acutissimae, quod quando est in confinio lucis & umbrae, paulo post plenilunium, exhibet non injucundum spectaculum montibus suis altissimis ex adverso positis alterius montium jugi suis pra idem mare. In hoc superiori jugo effulgent trium
veluti Columnarum bases , sive tres vertices unius conistinuati montis. Inferius e regione promontorii spina longa saltem quando removetur a limbo detegitur in si Nicolaus Parthenius Glausetta 1 S. I. juxta aliam maculam longiorem limbo proximam :Quem Collattiades s Romano a sanguine cretus sequenti tetrastycho ejus opera complexus condecisis Tavit :,, Astrorum sedes la fines edocet Orbisse Velivolasque rates, undi vagosque greges; is Atque anni Martisque vices, patriaeque triumphos :,, Quis Uatem haec unum scribere posse putet pSub Lunae imagine ponitur recti'. aequalis Lunari diam metro, in ra aequales parres divisa ad designandos digitos Eclipticos, quorum singuli in so minores partiaculas subdivisa intelliguntur. Digiti autem illi in Disco
139쪽
observationem Eclipsium , compraehendunt inaequales Lunae tractus, sive milliaria, praeiertim circa limbum propter globi curvitatem, unde scalam partium aequalium pro superficie non apposuimus. Qubd si Lunae diameter ad Telluris diametium se habet se rh ut agad roo - , cum Telluris diameter contineat milliaria Geographica horum 6 o numerat gradus peripheriae circuli maximi Terrestris ; milliaria verli Roman ue O 683sM; diameter Lunae continebit milliaria Geophraphica Iς 23;; Semidiameter Lunae constabit milliaria Geograph. 96a j ἰ . s. Ad quatuor Tabulae angulos apposuimus varias particulas superficiei Lunaris notatu digniores. Ad laevam sunt ex observatione Ill. Pres. Franc. Blanchiui - , in superiori quidem angulo Platonis macula, rubescenisti Solis radio pervia, inspecta Telescopio iio palmorum, die i6 Auguiti iras pauid post primam Dichotomiam chic radius in notira inspectione appare-hat obliquus non per foramen . sed per iugum montium pervadens sub illa adjicitur macula Arista ebi ς , qualem vidit idem V. C. die ii Septembris Iris. Umbram ex interiori parte si ni i ra opinor additam ad designandam illius vallis profunditatem ; ut enim praemiserat, a die o evidebatur metati pellis laiseida . . . plena lumine ubique terfusa. in inferiori an ingulo tractus Lunae prope easdem maculas visus pariter ab eodem Praesule octava die poti Novilunium a sub finem aestatis anni s 27, parva macula prope Aristotelem videtur Arebitas Ricciolii : ut trigonum Τά-maas ejusdem versus Platonem. Plures Egregii Astronomi μὶ Kepleras, Hemelius, Ricciolas, Taequet, Decbaν
fiat ut rooo ad' Ie , ira ex cum inferentia Telluris ad elicum ferentiam Lunae.
tri Idom observat. pag. 327, edi.
140쪽
Iuv. III, C. VII, ORD. Olls. Lu N. DEF. 23scbatis, oee. majoribus tubis opticis observarunt Lunarem limbum aliquando etiam in Plenilunio apparere nonnihil asperum , & denticulatum , praesertim ex parte Boreali, quando Luna habet magnam latitudinem Aultralem , & viceversa. Nostia aetate in R. Sc. Ac. Gali an. ira , pig. 88 dicitur: Le bord de la Lune eela. ree euo des ioegalites sen les, oee. nempe , , limbu R,, Lunae elarus extra umbram scilicet) habebat sen- ,, sibiles inaequalitates. D. Cassini vidit unam, quae eis,, rat - pars Digiti: Ergo Ab Di ametri, quae est qua- , , drupiti fere minor Terrestri, hoc est leucarum 8oo, , circiter: a delique eminebat in sua altitudine tres,, leucas cum dimidia . Supra Tellurem non est in-s, Ventus mons altior una leuca. , , Eclips. Lunae d. x Nov. h. a, ro' erat major dig. sereno Caelo. Ibi dem in Actis seu Memor. pars illa eminentior ex a Letierso Trebonis sui Te perhibetur . adelique in limbo Auit rati. Et pag. o a. D. Maraidi vidit pariter in limbo partes eiaras, qua extra circulum promi ebant; qua cuspides sunt montis , o e. 9 pluribus aliis Oee sonibas f veis numero. In Novilunio D. urdeuaur an . Isst; in Eclipsi Solari diei a 3 Septembris Nor imbergae ab horas, 38', 4 V, ad horam 9, 3s', ς' vidit opacam Lunae peripheriam ex parte Australi aliquantulum asperam aere puro, & a rebulis libero. Nec infreque ter in totalibus Solis Eclipsibus sereno Coelo , etiam in non modica supra horizontem altitudine Lunae limbus sσὶ scaber apparuit. At non desunt eruditi viri, qui ea phoenomena tribuant nubibus , sive halitibus insensibiliter interpositis , non ipsi globo Lun Ti, ut erat con naturalius, praesertim apud eos, qui in Sectionibus lucis & umbrae denticulatis admittunt valis Ies , & montes. Enim ver li occultas exhalationes aliis