장음표시 사용
361쪽
De Benefici sicci sticis Lib. III 3 s
normit in c. cum te , de sententa C re judicata Infamia facti tollitur sine Rescripto vel Iudicis sententia , qua Ie u in no cens declaratur,m absoluitur vel purgnione canonica, c. ips Ap os c. cum P de purgatione cara quae sit per testes, aut tu Sjurandum qui gatio vero vulgaris quae fiebat apud Hebraeos per aquam candentem, apud thiopes per laminan ardentem, ut legitur apti Heliodorum, apud Gallos caeteras Nationes per duellum, reprobatur c. I. e sei depurgatione dubam vel sit pii rgatio successu temporis emendatione morum, vice statione ab operis illicitis quibus fama vilescit.
a Scilicet a Clericatu, quia infamibus portae dignitatum patere non debent, cap. infamibus, de regul juris iii 5. ordo autem clericalis est dignatas, honor, cap. admittuntur, dist. 3 . cap. r. de obligat ad ratiocin. l. iliciales, Cod de Episc. Cleric quod intelligendtim est de criminosis o infamibus manifestis , .publicissi non autem de occultis, hi enim, si promoveri voluerint, non cbent aliqua
ratione prohiberi, cap. ex tenore , de tem Ordinat cap. sin. de furtis nec accusatus de aliquo crimine admittitur ad ordines nisi prius se purgauerit, cap. n. de cilib. cap. Omnipotens, de accusat quin imo accusatus de Simonia debet pendente accusatione ab adminis ratione prohiberi donec se purgauerit, cap. accusatum .ibi gloss. sin cap. quotie S, de sim Ora. Infamia omnis sine iuris siue facti tollitur per Baptis mum , glosi . in cap. sine poenitentia, in verb in Baptis a te dist. . de consecrat quia per Baptismum tolluntur peccata.&quae sequuntur ex illis sub ratione qua sunt peccata, cujusmodi est infamia , Sylvest in verb. Baptishau o. q. r. alia uterram quae irregulatitas tollatur dixisti p.
362쪽
3 Berum clis Ecclesiasticis. Lib. II LII TVLVS XXXII.
De irrigularitate qua pritur ex delicto.
DEcimo quarto irregularitas oritur ex delictis quae
inducunt ipso jure vacationem Beneficij, quamuis illa sint occulta, inreus poenitentiam, gerit: nam in Foro externo reus acta poenitentia non desinit esse nocenS, c. At constitueretur d. so. Ex caeteris delictis quae non faciunt vacare Beneficium ipso jure reus non fit irregularis, nisi illa sint enormia motoriast non enim sola delicti enormitas irregularem facit reum, sed scandalum surgens ex notorietate delicti resultante ex operis euidentia, vel confessione rei , aut Iudicis sententia c. ex te reta de temporιbus ordinationum,
ubi glos. c. qui in aliquo , dise set.
a. Homicidium excipitur , quod licet non inducat,arim Humli cationem Beneficii ipso iure, nisi qualificatum sit, reum ta- rerum fae, . . men irregularem facit, a quamuis occultum tittam reus et -rem poenitentiam egerit, c. quaesitum , de temporibus ordinationum, conci I. Trid. ff. et . c. s. Sacerdote enim mite S& mansueto esse oportet, non percustares , ut praescripsit Apostolus ad Timotheum c. g. Deus noluit Dauidem Templum sibi aedificares, ob homicidium jussu ejus commissum in persona Vriae, etiam sit de tali delicto poenitentiam egisset, Vt obsedix auit Glosia in etsi quis ommm , T I. q. . s. Et ex sentcntia Apostoli non solum irregularis est qui occidit sed etiam qui percussit, si mutilauerit, membrum absciderit, aut debilitauerit, reale membrum absti- sum aut mutilatum haberet functionem corporis separatam c. in Archra piscopatu , de raptoribus , clement sit furiosus,
de homicidio. At si solum sanguis fuerit effusus , aut digitus abscisus, percustar non sit irregularis, quoniam unus solus digitus
363쪽
De De sic Ecclesiasticis Lib. III. 3 s
digitus non habet iunctionem corporis separatam, Panormit in c. i. qui Ctimc 'el ouentes, capella holosana T. et O . Eodem Iure irregulares fiunt qui sibi manu violenta insc-runt, membrum abscindutu aut mutilanti c. scim ab ciderit,d is ut diximus sit piauit et . nam idena in alio creditti Caulurus qui hoc aduersu se audet, i cum aut mis s. excipitur, is de aedilitio Edicto. Tamen non in ne homicidium irregularem facit tum triplex enim homicidium distinguitur svoluiuari Una casu ale in mixtum cito si in c. sicut dignum liricus, dehcm cu-dionc tantaris , casuali Per homicidium Voluntarium reti Ssit irregularis, ut constat ex supradictis.
s. De casuali distinguitur nam vel reus dabat operam rei inicitae, vel licitae. Si primum , indistincte facii regulariS, sive immediate vel mediate mors aut membri mutilatio inde accideriis aut propter verbum injuriosum , adult critim , stuprumve conanaissum , aliudve opus illicitum , etiamsi improuiso mors alterius aut membri nurii latio hinc contagerit, c. contini batur , de homicidio voluntario casuali. At si daret operam rei licite, non lit irregularis, nisi culpae reiis sit d. c. continebatur, O c. Problaterum , ted tit Culpa reus
censetur qui non adhibuit omnem diligentiam ut vitaret casum , tametsi culpa leuissima sit , c. ignificasti, de imicidio aris casual : nam culpa leuissima Legis Aquiliae rin parit u in Lege Aquilia , is adigem Aquiliam &in similibus reum irregularem iacit, c. qui arborcm, c. saepe continetit d. o. Canones vident tir traducti ex titulo Digestorum de institutionum de Lege Aquilia item si putator.
o. Opera illi ita est quae prohibita est in suo genere clspecies habita ratione personae, loci, tempori , initiumcnti, vel alterius circumstantiae: nam in moralibu circumflantiae varitari speciem, ut est casus d. c. continebatur de lud, instrumento vetito, CD in e tua nos de Clerico excreen
te Artem Medicam aut Chirurgicam , qui licet mi em 'rum
artem adhibuerit ex uillone vel incissione , irregularis sit ,
364쪽
D. Beneficiis Ecclesiasti is Lib. III
sita orsa ut membri mutilatio hinc acciderit, quoniam Arsilla est Clericis e prohibita Laici vero quibus Ars illa permissa est, non fiunt irregulares, secus si sint imperiti nam imperitia culpae annumeratur. F. imperitia, Insiit de Lege . De homicidio aut mutilatione necessaria similiter
distinguitur: aut enim agitur de defensione bonorum , aut de tuitione personae: pro defensione bonorum Lex Ciuilis permittit furciu nocturnum aut agrorum de populatorem occidere in diurnum si se telo defendat, I. I. C. quando liceat nicuique sine Iudice se Dindicare cuius Legis meminit D. Augustinus lib. a. quaesionumsupra Exodum. At quamuis in illis casibus reus Legis Corneliae poenam vitet, Iure Canonico fit irregularissi c. suscepimus 'c perfodiens, de homicidio olunt in casuali. s. h.- id; vcr de defensione personae agatur, aut agitur deco,nmisso prodii salute propria, aut de salute proximi. Si de propria salute fen 'epq sFR, agatur;&reus non possit aliter ibi consulere quam occidendo aggre rem in occidat aut mutilet, non fit irregularis , c. interfecisti c. sequenti, de homicidio Iolunt casuali mam Iure Natiirae vim vi repellere licet, adhibito moderamine inctilpatae tutelae l. ' C im q. de Iustri. Iure; si vero periculum vitare possit non occidendo,, occidat vel mutilet, irregularis fit nam ex praecepto Euangelico Canonico Iure praestat injuriam pati, de elinare a via, aut fugere , quam gladium distringere in hostem occidere aut mitti lare, tametsi fuga aut tolerantia sit ignominiosa apud saeculares, habita ratione personarum b. de eo autem d. so. Sic enim Christus instruxit Petruna Math. c. 26 ordinans ipsum in Politiam Euangelicam, cum iussit ut conuerteret gladium in locum suum, Theophi iactus ibidem. o. s,- .ias sis xx xcla proximi agatur, irregularitas semper
..-- .Fe. d. incurritur, siue salus proximi aliter defendi posset, siue non, f.' ne praxi strue ex munere lassicio injuncto id fieret, siue non : nam quamuis in illis cassibus ineuitabilis necessitas , naunus injunctuin veritiam imperium Ducis,in bello iusto excuset a
365쪽
De Beneficus Ecclesiasticis Uib. III.
peccato, non excusati, regularitate quae etiam sine peccato in interdum cum merito incurrit xit, ut aduertit Glossa in Clementina nica , de homicidio. Q i vero negant auxili tim proximo in periculo mortis , non fiunt irregulares, nisi ex Iustitiain munere iniuncto teneantur auxili tim praestare die enim casu irregulares fiunt si vim repellere possint, di sine graui periculo id tacere valcant, Nauarrus in Summae et . Toletus lib. I. c. S.Io. Nec sol im irregulares fiunt qui per se occidunt aut mutilant, sed etiam illi qui mandant ad opem ferunt, con- filium dant,in qui hortatu suo alios audaciores faciunt videlictum conaniittant, c. hic ut dignum s. Acros de homicidio voluntario casu alia e c. pn de homicidio, in s. Et quiratum habent homicidium , aut mutilationcm commissam, si spe rati habitionis delictum commissum sit, Nauarrus insit..esmonia , . et ips Nec non socii qui adsuerit iri haben- re animum Occidendi re sicut dienum f. itam illi de honii. eidio. Sedin qua nitiis animum occidendi non habuerint: sit delictum sit in turma commissum .incertus sit author, omnes fiunt irregii lares qui arma habile rint; c. enificas , de homicidio, sicut omnes tenentur Lege Aquilia, de da in no dato , aut seruo occiso vel vulnerato in turma , quoniam
finguli fiunt suspecti . . item Mela V ad Legem Aquiliam
tamen si Clericus fuerit in conflictu contra praedones, in quo nonnulli fuerint occisi ab alijs , ipse non fit irregularis quamuis arma gesserit , aut lapides proiecerit , si nullum percust crit , e . . q. de clirrio perculsore. At in exercitu sola armorum gestione in bello irregularis fit,in dispensatio
ire indiget a gestione armorum, ut promoueatur quam potest obtinere a Legat, hoc enim ipso quod arma sumpsit,
exercitum secutus est animo belligerandi, mansiletudinem illam in Ordinibus re litisitam amisisse videtur' tamen excusantur Eleemosynari exercitus a suis Ordinari j a iit Superioribus licentiam habentes , ob salutcm animarium secus si vagentur sine licentia , ut cupidini potius scrutant, quam Deo, saluti animarum.
366쪽
s De Beneficiis Eccle astitas Lib. II.
Itiduei ab eis Ipsi etiam Iudices, assessores, scribae in satellites ir- ' ' u restulares fiunt, si reus ad mortem, aut membri mutilatio flanti nem, damnatus fuerit, poenam passu Stit, c. si quis viduam d. SO. c. cleric/s, O sententiam anguinis, ne clerici de Monachi saecularibus negotij se immisceant. Idem de testibus, accusatoribu S, PIU curatoribus,mAd uocatis, asserit e Toletus post alios quos citat lib. i. c. o. Sed de testibus diu o Iure cautum reperit tirn imo contrarium probatur ira c. tua nos, ad ultimum , de homicidio , ubi testis qui contra latronem deposuerat, Vindicia dederat, quibus latro conuictus audi- dici sententia damnatus, poena corporali affectus, doloris impatientia defunctus fuerat, ad susceptionem sacrorum ordinum admittitur sine ulla dispensatione. De accu- Testes in ealsa atoribus est distinguendum : aut enim illi poenam mortis
fiat irruulara, mutilationi corpora In Iudicio perseqtiuntur contra
reum, infiunt irregulares , . sententiam sanguinis uitae sint Clerici, siue Laici idemque de Advocatis de Procuratoribus eorum dici debet aut illi mulctam pecuniariam .fatisfactionem ciuilem persequuntur pro damno injuria il-PR latai non fit intrat regulates, etiamsi per imperitiam , aut
motu grauitate criminis, inflante Procuratore isci Gudex reum ad mortem aut membri mutilationem damnauerit, ut probatur in c. tua nos, dic postulasti, de homiciato, C. Praelatis, de homicidio inti nemo enim a persecutione propriae injuria vel suorun est repellendus c. si caetero , det si bus , ubi quamuis fiat mentio de Clericis , Constitutio de Lascis etiam est intelligenda, cum ratio sit generalis, ne malis det tir materia alios trucidandi, vel corum bona depraedandi d. c. Praelatis cubi tamen ad vitandam irregularitatem protestatio exigittar ab accusatore quod non intendit ad poenam sanguinis. Verum moribus nostris talis protestatio inutiliter fieret: nam priuatis dumtaxat ciuiliter agere Iicet, proreparatione injuriae illatae mulcta pecuniaria, clitis expensis & Procurator Regius aut Iurisdictionalis Domini Feudatari pro publica vindicta petit poenam mortis, mutilationis , verberum, deportationis aut exiiij,
367쪽
seneficiis sicclesiasticis Lib. II I.
poenam pecuniariana is eo vel Domino Iurisdictionali applicandam.
tr. Minc sequit tu quod Procurator I accusatoris , qui pia . , , tae
litem persecutus est contra reum criminis , ex quo contai tu eluit, non, Ctus reus ad mortem damnatus: poenam pastus est, non sic grum irregularis, deposito Oilicio ad Oidines Beneficia sine dispensatione promouetur , ut vidimus Osiris temporibus in Procuratore nuncupat Autheman , qui plures annos Pro curat otio Munere in Senatu itinctus fuerat in causi capitalibus pro reis interuenerat, mortis iudicium secti tum tu erat,in poena depensa cunique ille Procurator deposito Oilicio Priora tum obtinui stet, a detiolutario in Ius fuerat accersit iis super posse illario illius Beneficii asserente titulum illius est ei unum ob irregularitatem incutiam in Munere Procuratorio quo functus scierat, Iudiciis capitalibus in quibus interuenerat, a qua non ita erat dispens tu i verum ille deuolutarius melius consultus a lite destitit, uti dicio Seiratus Ati thema ivit matrii tentus in post si tolle Ben est Arresim ci , audito Regio Procuratore.is. Tamen sola intentio e reum irregularem facit d. c. Praestatis , similibus tande sequitur quod si accusator intendat ad mortem rei, aut corporis mutilationem, si irregularis. Idem dicitur de Procti ratore illias inde testibus. Ver ina vi intentio qtiae non prodiit extra est occulta, sic irregularitas illa est occillia, de qua in foro externo non est habenda ratio;& ab ea irregularitate Episcopus aut Confessiarius ex aut horitate illius ab solliit , ut dicemus infra. I . Itidices Laici tint irregulares sine delictori nam munus iniunctum: necessitas Ostieri eos excusat a peccato,
c. non es crudelis c. qui malos , c. Iudex , c. 23. q. s. ina , cum merito Legii in minii terrinia exercent, c. hora icidas, pedi ;Clerici veronii in causis eius in odi interii eniti ni Vt I ldiccs,
Asse stlares, aut Scribae, irregulares fit in ex delicto illis enim Itidicium sangit in is interdictum fuit, non Lcge Mosaica, qtrae Iudicibus Ecclesiae gladii potestatem de dciat, uit. 2I. cyr . Num c. I. quo Iure Iudaei, si sitiri donec Iudaea a Ro-
368쪽
inanis in Prouinciam redacta gladi potestas illis ademptae
fuit ut constat ex illo loco Ioannis c. 28 nobis non licet in-Drficere quemquam. Sed Lege Evangelica M Constitutionibus Ecclesiasticis, Iudicium sanguinis fuit Clericis interdictum , Mathei c. 26. c. cum a Iudais IS. q. 8. c. clericis, dico
sententiam sanguinis, Iupra citis, ut alienues, atransuetuduae in Clericis requisiita. is Excusantur infantes, siue occiderint aut mutilaue rint, iuriosi c. aliquos, dic illa, c. s. i. I. illi enim dolo vacant culpas Win casu Legis Aquiliae de occiso aut vulnerato non tenentur, ita sit, J. Legem Aquiliam. Ebri h vero non excusantur ab irregularitate, quia in illis
culpa praecessit casum , c.sane . c. inebriaverunt , c. I S. S. I. Et si furiosus tempore furoris intermissi percusserit, non excusatur, c. I. O c. illud resatum Is s I. limentina Inica de
homicidio. 16. Ab reguIaritate proueniente ex delicto notorio, aut deducto in Forum contentiosum, solus Papa dispensat, propter scandalum ortum ex notorietate delicti si vero delictum it occultum , Episcopus Diomesanus dispensare potest, vel Confessarius ex mandato illius, verbo vel epistola data, in Foro poenitentiae, concilium Trident se si . q. c. . excepto homicidio voluntario, a quo Episcopis dispensare non licet, quam ui occultum sit, concit Trident sic citato, siue illud delictum opere mandato, Vel consilio, commis sum sit, Toletus lib. I. c. 8a Secti si praeter intentionem mandantis homicidium commissum sit, ut si quis mandauerit verberari, mandatarius occiderit aut si mandauerit eutrum occidi inmandatarius Ioannem occciderit: in quibus
casibus Episcopus vel eius Vicarius dispensare potest , Rictu, decis sis ma mutilatione Voluntaria occulta dispensat: nam Concilium homicidium excipit , non mutilationem, Tolitus
1 . Dispensationes Episcoportim, vel Confessariorum ex naandato illorum , in cassibus occultis prostini dumtaxat in Foro conseientiae , Ricius loco cit ut reus absoluatur se
369쪽
Ben sit sicclesiasticis lib. III. gr
cato, in susceptis Ordiniblis possit in illi are sine peccato, metu nouae irregularitatis' sed non habilitatu eum ad alios Ordines aut Beneficia obtinenda, nec remittunt poenam priuationis incursam ex deIictori nam reus acta,ccnitentia non dei init esse nocens , ut dicitur de iure in L qui mente, . Iurtista verbis Concili loco citato potestas datur Episcopis absoluendi, in quibuscumque casibus occuliis etiam edi pectolica res ruaris in Foro conscientiari voluit enim Concilium saluti animarum consulere ob impedimenta. casus repentinos in licet neget Episcopis potestatem dispensandia irregularitate incursa ex homicidio voluntario occulto, non negat potestatem absoluendi a peccato , imo permittit in illis verbis, quibuscumque casibus occultis Sed Apostolicaris, alii, quibus honaiciarum voluntarium continetur. At
aberrare videntura sensu Concili qui asserunt Episcopos
posse absoluere Clericos sibi subditos a sinionia occulta, re habilitare ad Ordines Sc Beneficia tam obtenta quam ob incnda Farinacius in uis notis ad concilium loco citator nam sic Episcopi possent habilitare reos in omni casu occulto, cum delicta in sua origine sinu occulta. .ansa delinquendi cresceret ex spem facilitate obtinendae dispensatio. nis vire habilitationis ab Episcopis , quam Pontifices sibi eam potestatem reservando coercere voluerunt. Nec placet stirientia illorum qui asseruiri Episcopos non habere eam potestatem dispens indi in occulti in partibus in quibus Concilium non fuit receptum , Ric post Garciam loco cit. Ranain ijs quae pertinent ad salutem animarum Concilium ubique fuit receptum inter Catholicos .is. Cum Clericis i pugnantibus in ducllo, Episcopi.& eorum Vicarii, de de vacante Vicarius Capituli dispensat , si mors aut membri mutilatio non sit iccuta c. Ide clericis purnantibus in duelli, dispensatio pro de si etiam in Foro exteria o ex eodcm capitulo. Vnde inferuiu nonnulli eos
etiam post dispensare cum Clericis qui arma gesserunt iii
castris .exercitu, si non occiderint aut mutilauerint Ve-xum in Praxi aliud observatur, Para aut Legatus dispensat:
370쪽
a De Benesciis Ecclesiasticis. Lib. II I.
nam in militia, latrocinia , caedes inmutilationes committuntur sis ob delicta hujusmodi in turma commissa stinguli fiunt irregulares , c. significavit, homicidio, licet imperium Ducis excuset a peccati tamen non est negandum Episcopos cum Clericis a gestione armorum in istis casibus dispensare posse in Foro interno veritas inspicituro sed illa dispensatio non prodest in Foro externo, ubi praesumptiones Iuris attenduntur. Vide infra it n. sub finem. Verum Eleemosynari j qui castra sequuntur non fiunt irregulares, si licentiam a Superiore obtinuerint,in ossici fines non excedant, ut supra diximuS.Io. Caeterum Literae Principum tacularium, gratiae, vel abolitionis criminis, prosunt reo ut liberetur a poena in Foro saeculari , non in foro Ecclesiae ut admittatur ad Ord
ne de Beneficia, nisi ab Ecclesia tuerit absolutus ab irregularitate dispensatus, ut de Rescriptis legitimationi supra diximus in tir de defeectu natalium
a Ratio est quia cum omnes ordine reserantur ad Eit- charistiae Sacramentum , in quo representatur passio Christi, qui fuit mitissmatis , languinem pro hominibus fudit, ministri altaris ipsum repraesentantes potius parati est e debent proprium Sanguinem effundere, quam aliorum in sacerdos homicida magis repraesentat interfectores Christi, quam
ipsum Christum Diuu Thona. a. q. O. art. 2.
Digitus non est membrum , sed osticium siue pars membri, nempe manu siue pedis , l. non sunt liberi, ubi glossi C. de statu homin quare sit quis mutilet digitum alicui, non est irregularis, glossi in cap. s. in princ de homicid in
neque si quis amputaret auriculam , quamuis enim auris proprie sit membrum, membrana tamen illa, quae auricula dicitur non est membrum, sed potius tutela&ornamentum auris , esset. p. I. iit de discipi Cleric S. s. n. Iog. Lamitanisi posse artifici fuerit amputatu S ibid. n. IOS.
In sacris constitutis decus vero si tantum Clericali chara istere essent initiati, aut etiam in minoribu colastituti,