Observationum selectarum ad rem litterariam spectantium tomus ..

161쪽

146 Ops. XVIII. STAT. ACADΕΜ. IN SECUL. quaere Tom. I. Os.s Wieqq. Cassi odorus autem cum Monasterium condidisset, septem illas artes non Commendauit modo suis Mo. naChiS c.v. Diuinar. Leci p. 7 . sed & singillarum quaedam compendia scripsit, quae in operibus eius p FN seqq. quanquam mutila

nonnullibi & aliunde interpolata leguntur. g. VII. Porro nec plures 'ruasisse art ad aeuum Caroli Magni, Academiae Parisinae conditoris, doceri potest ex Alcvino, Caroli Praeceptore, Cuius quidem de septem artibus quanquam S in hoc priuer Grammatica Rhetorica & Dialectica nihil reperias, desunt enim Caetera liber legitur fra L Operum. De sublimiore vero Philosophia, quam poster ' aetas ex Aristotele tradidit, altum satis ipsus est silentium. Illud vero ipsum quoque dubitari aliquo modo video a Conringio, an non per ea tempora,eXcluso etiamQuadrivio, solum regnauerit Trivium. Sic enim inquit

p. go. Liberalium i a ilia artium disciplina arctis minuta literaturae limitibus circumsepta fuisse

videtur, Triuio videlicet, Pt tum loquebantur h. e. Grammatica, Rhetorica re Dialectica. uadrivium tamen h. e. Arithmetica, Giome/riae, Musi- ea re Aprologia rudimenta quaedam. parro ac cepisse non negauerim. εβ. VIII. Quicquid autem huius rei sit, idem d. l. in praecedentibus assirmare non dubiistat, nullam tum cum scit. nasceretur Parisi-

. ensis

162쪽

ensis Academia) Theologiae, nullam artis Medicae, multo mimus vllam aut Romani. aut Pontificii iuris professionem misse: nempe, quod ut alibiF. . loquitur, Captus eius temporis non esses maior, & facra studia maluerit Imperator Episcopis demandare. Atque in huiu&rei memoriam Rectorom Parisiensem scholae semper ex ordine philosophico praefici, testatur idem p. v. e Ioh. Asbaro,s nempe quia stib primam institutionem amii Magni sola haecFacultas in usu fuisset recepta. 1 F. IX. Quod ergo in praecedentibus Oh- seruationibus e Lansio retulimus , Ρarisienti sem Academiam potissimum pro sacra Theo logia institutam fuisse, id aut reiiciendum est,

ne pugnet cum historia certa, aut commoda quadam interpretatione restringendum. Hoz certum interim , Theologica professione apud Parisienses nihil aliquot seculis suisse Dridius, Conring. p. . Sed ea siub Capetariis ii tandem Regibus accessit, ibid. ac 'seculo A- primis XI. celeberrimis Profestaribus incla

ruit. Vixerunt enim ea aetate, atque in Pa-

, tisiensi schola docuerunt Anselmus Lauda- , nensis, Guillelmus Campellensis, Petrus Abelardus, s a quo Theologiae Scholasticae cη- pienda videntur exordia ) Gilbertus Por retanus, & Petrus Lombardus, nobilis illo sententiarum Magister, Laep. i. M. Sorbonam, Κ a autem

163쪽

348 ΟΗs. XIX. ART. ET PART. QUID DIFFER. autem Lutetiae A. Ia 63. Robertus quidam iundauit. Calus Chronol. p. s.

OBSERVATIO XIX. ARTES ET PARTES QUID DIF- . FERANT 3 GARZIO. DICTARE.

DI nctio Arrium partium apud scriptoresaeus barbari. Locus eam in rem Alana g. I. sensus huius loci. II. Reiicitur explicatio Sens tibii de artibus reparii ου IAEL. Per partes inteL Fguntur octo partes orationis f. IV. auod illustratur ex Saresberiensi. s. V. Explicatur sensin Gpitaphii Alam Insilensis. n. Gamzio in seculo Misara pro puero vel famulo g. m. Dictare pro

fluere di bien VM. I. Euenies apud striptores aeui harbari, eos

in re litteraria partes ab artibus interdum distinguere. Quod inter alios facit Alanus Insulensis in Parabolis civis n. parab. r. p. I .σα quae cum notis Andri Senselebit prodiis M. I s. Libet hac occasione totam hanC ius, Ut vocat, parabolam sex distichis constantem enarrare ;Vt perpendiculo paries aequetur, Oportet, Ne domus hoc i pso deficiente rVat.

164쪽

' Quomodo stare potest titubantis machina muri,

Si fundamentum debile fallat opus p A simili si quis sublimes, tendit ad ara

Principio partes corde, necesse, sciat. Aries post partes veteres didicere Magistris Iccirco magnum promeruere decus. Primo dictantes & postea versificantes Tendentes ferulae suppositere manus. Partibus imbutos sapientia duxit A

madrimum triuio continuando sibi. Versu 7 artes per partes est in editione Senst- labiana, sed magis placebat post partes , qu modo exhibet editio operum Alani AntwerinpiensisCaroli de Visch A. 36sq. sol. vlt. Neque aliter citat Lexicon Fabro - Buchnerianum in AlanuS. - β. ΙΙ. Summa est, partes esse quasi fundamenta quaedam artium, ita ut absque partibus Praeviis non possint commode disci artes. Simile illud Quintiliant,etiam Sensilebio obse

165쪽

tur, quae nisi oratori futuro fundameuta sideliter iecerit, quicquid superstruxeris, corruens, III. Sed quid Alano sunt partes p quid artes p Satis quidem hoc manifestum, es partes aliquid artibus inferius, quodque disti prius debeat, quod ille quoque Sensilebio oblatus versiculus demonstrat :. Qui nescit partes,in vanum tendit ad artes. Quem & reperies apud Neandrum in Vesb. Leoninis Ethicae veterum adiectis p. De. Sed v-triusque vocabuli accuratior notio quaeritUr. Sensilebius artes interpretatur Sapientium &maiores disciplinas , partes vero dilaiplinas. ioseriores & artes particulares. Quod subobscurum est. Puto autem eum Sapientiae nomine Theologiam, maiorum disciplinarum vocabulo facultates caeteraS . iuperioreS, artium denique particularium philosophiam intellexissu. Sed cum certum sit, artium VΟ-cabulo veteres illos Triuium & quadrivium, quorum &vltimo versu mentio apud Alanum h. e. septem, quae vocantur artes liberales intellexisse, necesse est,aliam interpretationem CircumspiciamUs. g. IV. Et artes quidem quid sint, iam ita , est explicatum. Partes autem intelligo partes orationis , atque adeo rudiorem illam Grammatices notitiam, qualem solent hodie haurire pueri e Donato. Elii certe Dona a

166쪽

GARZIO DICTARE.

167쪽

Is et Oss. XIX. ART. ET PART. QUID DIFFER Item P. Consentit ars de duabin orationis sta tibin, nomine re verbo p. ao I. ItaqUe iungere duas panes ibi est, nomen, Vt vocamus, Con-viruere verho.

s. VI. Atque ex his iam interpretor Epitaphium Alani Instilensis, cuius hoc initium

est et i. Alanum hreuis hora breui tumulo sepe

Qui duo, qui septem ,.qui totum 1cibile , . scicit. εSensus, Alanus ille qui Doctoris uniuersalis titulo passim celebratur 3 non duas tantum Iartes orationis, non septem tantum artes li-erales, sed omnes quoque scientias, sputa,

ut erant lo tempore,mortuuS autem Alanus est anno I 294. ut ex reliqua epitaphii Parte, quam omisimus, docet Carolus de

Viseli invita Alani) animo suo complexus est, nisi malis sorte per illa duo physicam ðicam accipere. Non igitur auentior em .ditissimo Iohanni Gebhardo, qui in rita Agani parabolis eius eum notis snflebis praemisa p. p. duorum nomine utrumque ius intelligit ciuile & canonicum. Multo minus Mich.Ma- iero, qui lib. VI. Symbolorum Aurea mensae p. as. latere hic putat arcanum Chymicum : quia

philosephi i. e. Chymici in turba libro se

168쪽

, inscripto meminerunt, imbibitiones facien- . das i ta prostortionem duorum ad septem v aut unius ad tria, ut passim quoque a Chymicis haec pondera inculcentur. ollitur autem idem Materus in eo quoque, quod Alanum Insulensem,confundit cum Alano, qui-Cunque tandem ille est Chymista.. VII. Porro in illo Saresberiensis disticho Gartio vel Garcio Gallorum & Italorum se eri idiotismo puer est, Garcon & Gargone' illi vocant. Quare & γα ζονοςασιον, lOCUS Constantinopoli, ubi pueri stabant & γαργνιον, puer, apud Meursium in Glos . G -- M.f. r . Interdum etiam, ut puer seruum

seu seruulum notat; Ingulphus in historia

is rei. scriptorum rerum Anglic.) habeatque co- risu seu garrionem suo seruitio specialiter attendentem. David de Hug. c. C formulae intes rior. hom.s. Iga. pannosus gartio Pilescit inter purpuratos. Eundem,nC Corrige c. 7. p. UT. Sicut Magnus decepit grationem flegegartionem

ut putet, se in equo sedere, re sedet super fasciculum palea. Plura de hac voce dabunt V ,st

g. VIII. Redeo ad carmen Alani, in quo versus etiam dictantes distinguuntUr, a Pers- .ficantibus. Vbi dictasstes interpretor fin-

169쪽

gentes, ut sensus sit, prius fingi aliquid &excogitari oportere, quod sit Carminis materia , tum demum huic materiae formam, versuum imponendam : nam elocutionem omnino praecedere debet inuentio. Dict re di ten exponunt vocabularia barbara, ut

Gemma Gemmarum, & Iohannis Melberi vocabularius praedicantium. Sic dictamenein Medioli dictator ein Ptoler ut credam, voci alioqui satis latinae nouam esse significationem impositam e linguae nostratis vocabulo soni non adeo diuersi. Alias non ignoro, dictamen illius aeui hominibus etiam este poema ipsum, &dictatorem, poetam, quo sensu& nobis ein Sediti iein:Di tetvsurpantur, Ut scilicet non Blum ODficium inueniendi intelligatur , sed & eloquendi rat:o metrica. Vetus translatio vitae Aristotelis Auctore Ammonio scripta . II.

Aristoteles iuuenis adhuc e viens doctrinam eloquentia docebatur, ut declarant Homerica commenta scripta ab eo, re Iliadis dictamen. quod dedis Alexandro. Vbi Nunnesus in notis p. Ty. Poema a barbaris vocabatur dictamen. Vincent. Bellovacensis lib. XX Spec. historiae. c. ioy. ex Helinando : Hldebertus Cenomanensis Estiscopus,Berengarii Turonensis discipulus, versi fiscator re dictator egrigius. Quae eadem leges

170쪽

S apud Antoninum Volum. II. historialis Tit. is

OBSERVATIO XX.

IMPRIMIS FACULTATIS PHILOSOPHICAE POST RECEPIUM

Connexio cum praeuidentibus I. I. insolefica Philosophia iam floruit in Academia Parsensi seculo duodecimo, quod probatur ex loco Sarriberensis 3. II. In quo per Peripateticum Palatinum intelligitur Abelardus 3. III. Notatur Fiυ-I--, qui putauit, latini vocem se hic titulum honoris pluribus Philosophis communem. IV. Ostenditur erroris origo. s. V. Abelardus auIor Theologia Scholasticae s. n. Illo tempore e iam et sica σ Ethica Arso telis floruit β. VII. Versones duae prima uniuersales operum A istotelis. s.VIII. Probansvir ricta νlteriuae , β.IX. Ab illo σ-go tempore disiuntio antam re Philosophia. g. X. re duplex suritim, literarum re Philosophiae. 3 XL. In quibusdam Academiis acti Studiosi Gramma tices , alii Studiosi Laureae , alii Candidati Magisterii. f. XII. .

I. I.