장음표시 사용
261쪽
FTsi dissicultas posset procedere de omnibus
causis, Vssi vinis duae formae totales possint informare unam matextam, vel diiplex materiato is niei ii simul , specialiter tamen eam resiluemus de causa essicient , tum quia dem prinportionaliter dicendiim erit de ali; caiisas olim quia de inis specialiter redibit sermo aliis in locis. In primis autem constat eundem numero es-fectum posse produci a pluribus causis essic lenti bus partialibus, ut plures equi trahunt eun lana curriun constat etiam posse produci a pluribus Mus totalibus diuersis ordinis, ut idem homo producitura parentibus,abastris, a Deo rasa. rentibus quidem via causa particular, ab astris ut a causis uniuersalibus omnium corporum sub lunatium is a Deo ut cavis uniuersalissima omnium enixum Siriit idem tectum totaliterior, latur,4 a parte: ibiis Ma fundamentis, ab ipsa terra, quae edi basis uniuersalis omnium grauium. Vndὰ difficultas est soldm de causis totalibus eius dem ordinis v g. virlim duae faces possint eandem numero lucem simul producere, ito talis lucis ytrantie sit causa totalis . Pro resolutione Dico impossibile est eundem effectum produci a duabus causis totalibus eiusdem idinis ita D. Thom. s. Metaph. lect α. dicens, Impusibila es, ut eiusdem sectus sin risin res causae Deu/idum
id m Maicet quidam ipsum explicent de impossibilitate naturali, attamen rationes videmur
262쪽
conuincere impossibilitaten absolutam uno δProbatur conelusior te numero essectus essentialiter ωper se dependet ab hac numero causa ; ergo non potest produci ab alia . Constantienti patet a Si enim potest modiici ab alia, potuit non produci ab ista, nec proinde essentiat,eei ab ista dependeret. Antecedens vero proba.tur Nam sicut se habet efiscitus in communi ad causam in commimi , ita hic numero effectus ad hanc numero causam atqui effectus in communi dependet essentialiter Scausa in commini: ergo hic numero essectus dependet ab hac num
is causa Dices: Hic numero effectus potiti produci ab alia catila v. g. Filius qui productus est a Petro, potuit creari a Deo sine Petro sigo essem taliterni filius non dependet a Petro. Respondeo distin uendo antecedens Hic numero eflectus potuit produci ab alia causa, in qua quinetur etiam propria eius causa indiuidualis,
concedo; si causa propria indiuidualis in illa nonnaecontineatur , nego et Et smiliter distinguo consequ*nis ergo non dependet a sua causa , ve in se uimpta, vel eminenter in usu riori strat
contenta, nego praecise in se sun pta concedo. Explicatur solut*: Omnis causa creata, etiam secundum rationes indiuiduales praecontineture nemὰ in Deo , tauquam in fonte totius emtis; unde mirum non est , si Deus posse producere effectus causarum secimdarum, etiam eosdem
numero, cum praecontineat ipsas caulas etiam
secundam rationes indiuidua les . Neque hoc insepedit quin hic numero effectus semper dependeat ab hac immero causa vel in se sumpta , vel in
firmatur praeterea conclusio Tam quia e G
263쪽
Prmae Pariis assem Disput II. sectus non potest esse simplicior sita causa ; ergo unius flectus non postunt esse duae causae totales: Tum quia effectus indiuiditatur e flective a causa; ergo necesse est ut eausa sit una numero ad hoc ut facias unum numero effectum Nam nemo dat, quod non habet Tam quia vitae emistorales non possunt habere eandem numero aetionem 3φrgo nec eundem numero essectum Probature insequentia Nam Erictus sequitur actionein, amnio cum illa identificaturi ergo diuersa acti necessario instri diuersit effectum. Tum quia essectus unius causae non continetur in alia , vesatas ostendetur articulo sequenti s reo est
cius , qui est ab una causa non potest prodiici alvalia . Consequentia patet: Nam essectus minexit i causa , nisi in eius virtute prae contine
Respondebis, naturaliter quidem id fieri non posse , bene tamen supernaturalitἐr, inquantum
Detis, qui potest mutare ordinem rerum . potest
facere, o idem numero effectus fientraliter , di totaliter dependeri a duabus causis si ita adit. nare virtutes causarum, ut simul inritani in eumdem effectum. Sedeontra Nam duobus modis intelligi potest, viduae causae supernaturaliter producant eundem effectum , vel inquantum Dens augeret exigentum effectus, irati essictus , qui exigit unam duas exigeret , vel inquantum Deus augeret virtutem causerum, stant una causa se extetis, deret adesiectus alterius. Si primo modo, talescosae non essem totales quia metus utranique exigeret, ac proinde quaelibet seorsim sumpta non adaequaret exigeimam essectus. Si mindo modo, non e sient causae principales , sed solam
instrumentasti; quia non uerent in virtute uiae
264쪽
Quaest.UL Art.I. Dec. parat Oufa et 'naturae, sed in virtutes, quam reciperent a Deo; ergo nec divinitiis fieri posse videt tir, ut idem mimeroetactus produratur 1 hiabus causis obiicies Duo corpora luminos aequalia proinininum per moduli causae tota is e clam numero lucem in partes aeris aequaliter distante ab utraque ergo naturaliter duae causa piodumne eundem numero effectum. Probatur antecedens: Tam nilla parte media, aequa lue distante non est, nisi una numero lux . Sed illa lux pr
ducitur ab utroques quidem non est maior ratio cur producatur ab uno , quam ab alio ergo eadem nil mero lux producitur ab illis duobus corporibus luminosis. Responde' negando suppositum, in quo fuit datiir tota vis argumenti , scilicε eandem aeris particulam posse ita mediare inter dua verbigra ia, faces, vidisset aequaliter secundam feci tam ab utraque faee: cum enim omnis pars, qua tumuis minima sit diuisibilis in duas ninlietistes, secunddin quamlibet medietatem est remo istior ab una iace, propinquior alteri unde impossibile est assignare aliquam partem , quae secundum se totam aequalitῆr distet a duobus co poribus , inter quae mediat, unde medium exactum non est nisi punctum indiuisbile. ocisi filo dicimus in casu argument , quod quae Iibee pars aeris inter duo corpora luminosa mediantis illuminatur a corpore propinqiliori , distantius vero nihil penitus produeit in illa.
Et si dicas, quod dum duae fries qui ni in
duabus partibiis merat,'mnes partes mediae maingis illuminantur , quam si unica esse fac elgis quaelibet a producit aliquid lucis in omni parte aeris medii. Respondeo cum Complutensibus hoc ideo esse,
265쪽
a 8 imae Parin Tha uae. Dilput M. via nullus aer est ad .puiua , di diaprinus , in quo non sint quaedam imperceptibiles particii Iae opacae , ut patet in corpusculis illis, qua visuntur in aere volitare ad hicem Solis intrantem per fenestram; hae autem partes crassiusculae causant
aliquid umbrae in particulis aeris sibi succedent bus, quae umbi a dissipatur per lumen alterius f ei, sicque illuminatio apparet maior, quia ornixis umbra euacuatur, Momn I particulae aeris ex omni iacie illuminantur Instabis Deus potest faceres, ut duo illa corpora luminosa se penetrent ergo salteri tune
producent eandem numero lucem in Onanibus ris particulis. Respondeo in tali casu, vel tuo ista corpora sese mutuo impeditura , aut saltem Uium impeditur fui alii idci vel quod verosimillia videt uc influκlina suum ita temperatura in tali asilaciatione, ut solum partialiter concurrant , sicut quando duo equi , quorum 'iu libet suffcit adtrahendum tirrum , sinu iungiintur , ita tem seserant suum concurium , v iesum partialiter i
Urgebis: Saltem duo Sacerdotes possunt simul consecrare eandem mimero hostiam , si pronuncient verba consecrationiis x odem tempore, eadem intentione, circa eandem hostiam , emgo duae causae totales producunt eundem nume ro essectum. Probatur consequentia Nam quilibet S cellas est causa totalis consecrationis Respondeo Sacerdotes esse solum instri menta Dei, quibus ad nutum utitur Deus: Unde indiseserens et , ut unicus , vel plures adhibeantura praecipue quia, ut dicit Diuus Thomas 3 parte, quastion articulo x. ad a. omnes illi Sa.
ordotes uniantur in 'nica virtute totali pri0c,
266쪽
pali, ideo possim moducere unum numelo
SVpra ostendimus duas causas totales non polis, simul prodiicere eundem numero effectum; nuncinii aeritur, vird possint fallem diuisum ita ut effectus , qui ab una causa productus est titerit idem n si mero ab alia produci . Utrum v. g. hic inin ero filius potuerit nasci vel ex alio patre, vel .ex alia matres, utrum hae numero his potuerit produci ab alia hieerna, s eodem tem pore allata fuisset, quo ista allata est. Qitidamassirmant, Thomistae vero, Malij communita n gam Vnde inco. Impossibile est eundem numero esse. sectum qui productus est ab ista cause, potuimse produci ab alia , v. g. non potuit idem num in in Alexander nascim alio patre , nisi Philippo, aut ex alia matre, nisi Olyinpia. Ita expresse Thomas quod L . ari , s. dicens: Impossibiis seMndem numeνο sitium nasci , sine altu si talem
I robatur conclusio ratione fundamentali,quam supra insimiauimus , quae utramque conclusi nem conuincit. Effectas huius nunt ero causae non continetur in aliaci sacergo non potest ad illa
produci. Consequentia patet Nihil enim pro ducitiis Leausa, nisi quod contiuetur in illa.
267쪽
arichani antecedens tripliciter Primo quia imtantum causa praecontinet aliquem flectum imQu. mum continet virtutem pioductivam talis es lectus; sed una causa non continet virtutem pro ductivam alterius causae, ut Ioannes non conti met virtutem prodi tuam, qua est in Petro, eoi non continet enectus alterius causat Maiore se pater Minor vero probatur Nam quae sunt indiuidualiter dii non , non se mutuo continem: Sed virtus productiva Petri est indiu du alter distincta a virtute productitia i nn P eris -- go non se mutuo continent . Et si diuas Ioannem .. o cos cinere quidem eandem mimero virtutem
quae est in Petro , bene tamen linilam. Ex hac responsione solitiosequitur Ioannem posse seducere non quidem eosdcm numero, sed similes effectus , quos produeit Petrus. Secundo proin batur idem antecedens: Nam causa specie di, uel si non continet specifieos alterius causae, veleo non continet estectus equi ergo una numero causa non continet flectus indiu aduales alterius numero causae. Probatur consequentia , parr- ω Ratio mox, cur causa specie diuersa non continet es cctus aliarum est limitatio specu fica, quae determinat quamlibet causam ad certos specie ella tus atqui inuenitur etiam quae. dam inmittario indiuidualis inter causas numero distinctas nergo propter tuam limitationem inis diuidualem una causa non poterit se extendere ad effectus, indiuiduales aherius , sed qualibee Dibcbi certam seriem, ad quem se extendat. Tertio demum iden probatur: Ut enim fatentar uertar ij, actiones uniuscausae non continentur in alia numero causa ergo idem dicendum est de effinibus. Probatur consequentia. Esto
268쪽
obiicies pria d. Quod libet individium eo tinet in se omnes effectus possibiles mira speciem; v. g. quilibet calor omnes calores sergo una causa poterit producereeffectus, qui continentur in alia . Consequentia patet . Probatur antecedens: quia quodlibet urdiuiduini, contiiret in se totam rationem meisieam4 ergo omnes effectus possibiles intra speciem
Responde negando antecedens. Ad proba-
tionem, distinuuo mecedens Ou libet indi uiduum continet imam rationem specificam , quantum ad principia eMntialia , oncedo ;quantum ad principia indiuidua Iia , esto idest omnia principia specifica messentialia civit nentur in quolibet indiuiduo sed tamen princ pia numerio unius non hint in alio , nec proinde essed us eorrespondentes talibus principiis itulini qualibus. obiicies Saltem causa uniuersi es possunt producere effectus causerui particularium; sol praeeontinet , producere potest eundernia mero calorem, qui producitur ab igne Re p. distinguen laetis recedens: Causa in uer. sala finitae possunt eos dent numero essectus pro ducere, quos particulares causae producunt, n i meatis uniuersalis infinita, stilicet Deus aeonem , o Ratio disparitatis est , quia cum enωdiu datur inter creaturas, nulla quantuinuis suissimi contianet alteram perfecte,4 quantum ad omnes rati nes salieni individuales; de non potest praecomtinere,eius effectus saltem eosdem numero;At, ro Deus continet in se omne ens, omnes caidas creatas, etiam quantum ad rationes indiuid uiles: Et ideo solusve potest eosdem nun et o ei laetus - Pr
269쪽
Prodiicere e toto, quos producunt creaturae v. i. potest producere eundem numero hon,inem , qui Producitur Ioanne, postquam perierit, potest illum iterato producere.
De Fortuna , casu , O Fat . ijs, quae fiunt in mundo Iura tribui solent casui, fortunae, immo etiam lato rauamuis ista vocabula proprie non significent certas, proprias causas rerum, quae illis tribuunt hirci sed potius quemdam causarum ficientium conflictum concursum, qui sis improuisus, ter accidens, dicitur fortuna, c. si si vero fit piatoid matus ab aliqua causa superiori s dicitur satum . De his igitur agendum suscipimus in calce istius disputationis, g que duobus articuli sequentibus , quorum, primus erit defostuna, casu; Secundus de fato
De Fortuna casu V Ana Gentilium sis perstitio putatii fortunam
esse qiaoddam Numen, acuo res istae stibili. nares,praecipue humana negotia vco impetu ver.
270쪽
fueretur: unde sertunam singeruiui scas, urenti similem, suρc volubilem globuin altero pedemmon, coronas, divitias egellatem, carc res, Qvictorias indiscriminatim parpentem qu expressit Horatius, dum dixit .
riune mihi, nn ne aliis enigna. Sed ab isto errore aliena imilosophia sumit sortu. nam, casum pro causis per accidens concurrentibus, exin aibus oritur quidam inopinatiis effectiva quamuis aliquando haec nomina tribuis aram ipssessinibus improuisis vidua dicimus. casum intelicem nuper accidisse in Anglia , dum peii totum Iondinum conflagrau t. Et econ tra bonam fortunam obtigisse Hispanis, dum praeterito seculo, duce Columbo, vela dantea versus occidentem in mari Atlantico incerti suo fit seirent, inciderunt in regiones dit: ssimas Americae. Imui metaphorice transfertintur ad res ansensibiles, ut quando Plutarchus dixit, lapides, ex quibus fiunt istrari , esse ortunatos , quia ipsi honorantiu , cum ali eiusdem specie concul
Dico a Fortuna, Mosus proprie simpla definiuntur causae per accidens ficien res, ex inbus essectus praeter incestionem sequitur . Ita com
Explicatur in primis enim dicuntur e αμ. zflaiores, in quo cuin alijs conueniunt caeterae v ro parcicula di iti nouunt fortunam in castimabaliis causis cmetiencibus: Dum enim causa ess cium intentiis sortitur, non est fortuita, Measu ais vi sagitta scopum attingat fi ignis calefaciat,