장음표시 사용
271쪽
xi equo Mineruae oblato, in quo Achiui inelusi erant, qui Troiam diripuere,& ex u stere, ut dieit Virg.lib. .,λeneid. sic Absalom sub specie voti regnum patris tentauit occupare. 2.Reg. I .& Hetrusci tentaverunt Romanos dςcipere, ut ait Gell. lib. I s.c. 3.1 Quibus malis, vi occurratur, cosiderentur res pro missae a Prael tis, cui promittitur, personae promitteu tes, non enim voveri possunt Deo, quae ei non placet, nee sibi mortem in serre , nec vovere res alienas, aut malum,&dolosa etiam vota caueri debent.
Pium etiam admodum est Religionem, & Fidem. Aefendere,cuius causa, qui de Deo,de animae immo talitate, & de futura beata vita, vel aeterna morte cognitionem habent, nihil no agunt,& fauore; & co tra- ria abhominantur,unde filius EleZari,viso, s quidam ingressus esset ad scortum Madianitidis,contra prohibitionem, pugione consedit utrunque Num. 2s. Moyses etiam armauit omnes filios Levi contra idolola- tras,& occidit ex illis quas triginta millia. Exodi Helias etiam prophetas Baal interfecit. 3. R eg. I 8. Samuel eone idit in frusta Agag regem Amalech. I.R .gum I s.& Mathathias viso quodam sacrificare idolis,
, trucidauit eum super aram. 1. Machab χ. Iehu occidie εt prc hetas Baal,& omnem domum Achab 4. Reg.9. Duces etia usi sunt religionis praetextu si ph ad milites animandos, ut ait Pollamus lib. I. strat agemat. lib. s.&7. sic cum Iulius secundus, cruciatam csi re- . missione peccatorum indixisset. ad bellum contra Tue .cas,& Saracenos, magna hominum multitudo ad eam
prouinciam accessit, ut dicit Susius in hist. & SIeidan.
Eugenius tertius,excitauit contra Turcas Ludovicum rege Galliae, ut ait Platina, in vita Eugenii,& alijs temporibus idem est factum.
Non deest tamen daemon acerba, praetextu religio- .nis, instrumento impiorum hominum, excitaro: ir de eo praetextu quida persecuti luat Iudeo, I. Ma . .F.
272쪽
at Caiphas eodem praetexru sententiam eontra
.rulit'. Io. 2I & Demetrius concitauit populum contra
Christianos. Act.1 Sie quidam Anabaptista Sangalli
oppidi Helvetioris dixit. sibi divinitus imperatum, ut eaput fratri te lino praecideret, quod tamen ma gistratus non egere,fod eum eadem poena sustu tere,ut dicit Sleidami m tempore Gaudii, & Ner .nis, quidam pessimi arma sumpsere, Zela toros se v - eantes,&sub praetextu religionis impia,& scelesta comittebant, & demum ignem supposuere hemplo Hie- 'osoly morum, pro cuius defensione d ieebat se pugnare 't inquit Iosephus lib. s . de bellis Iud o. s. & lib.ε. e. I. 1.& seq. & huiusmodi crudelia sub raetextu religionis facta eommemorat Pollamus lib. χ strat agem. t Dion.Ηalio in 1. Valer.Max. lib. s. eo. Aug lib. 3.ci- uit.e. Is . Plin. lib. 19.de viris Illustr. His malis oecurrendum est,primo ea praenoscedo, - ut & nautae suturam tempestatem in mari praesagie tes anchoram iaciunt, vel ad portum tendunt. Unde
- vetari debent 1 Praelatis,& Inquisitoribus disputatio-- dies de rebus saeris extra scholas, vel Ecelesias; ubi de
si eari noua monasteria,vel ecclesiae, vel loea pia publiea sine licetia Papa ,si sint monasteria, si aliae ecclesiae, Episcopi,nec admittendae nouae religiones, nisi ritὸ N. xaminatae,& de Papae licentia. Tertio, ut ubi huiusmoi di imposturae deteguntur, grauiter puniantur. Gal. F. & Deus etiam saepe eos punit,qui religionis bono abu
tentes, mala perpetran tu Deus ob peccata, Dei eon temptum, idololatriam, transferat regna de gente ingentem . sicci csro. unde Heli vita, &potestate priua
tus eis ob quos filios Ophni, & Phinees, qui detrahe--bant homi aes a sti crificii Dei. 1. Reg. . Sic Satis cum usurpallit iminus sacerdotis. audiuit resposurn zqua
273쪽
quam ultra regnum tu sie surget. 4.Reg. 8. Io. N II. Sic partes duodecim tribuum Israel translatae sunt prosapia Sa lomonis,quod Salomon idola uxorum coluissEttit. Reg. I Qx. Reg. 1 & s .Sie Imperium Orien-etiis a Uiraecis ad Carolum Magnum , Deo permittet . .etranssatum est ob peccata orientalium in sacraq imagines, ut dicit Platina in Leone III. Bloudius. decad.
x . Non desuerunt etiam qui reIigione abusi sunt ad lucrum, dominationem, ambitionem, S deceptionε, unde Lisander Tirannidem arripiens, conatus est comrumpere oracula fovis Hammonis, ut pro se respou derent,ut ait Aemil. Probus in Lysandro. 8e Diod. Sie. Iib. I . sic Aemilius fratrem suum Numitorem in cu-Bodia seruans, Silviam eius filiam Vestalium numero aggregauit,vr regno potiretur,ut ait Polyaenus it. I. 8t 8. stratag. Heroda ib. i. Valer.lib. I. c. 1.quod secit M Phalaris, ut usurparet Τirannidem Agrigentinorum ,
ut idem dicit Polyamus lib. s. stratagm. sic Mahomet sub praetextu religionis imperium sibi, & tirannidem parauit; & alii multi, quos recenset Tolos de Republ.
His malis est oecurrendum, primo, probando spiritus an ex Deo sint. I.Ioan. 4.Secundo,separando cau'sam publicam a priuata, d im enim ij homines causae publicae fauent, laudandi sunt, & sequendi in religio- . ne Christiana,quae sola vera est,& b ,na sed dum eam causam ad priuatum commodum transferre quirunt,' in eo vitandi, Tiranni enim primo viis dulcibus utuntur, sed ubi potitis adepti sunt, venena impietatis eu mundi & proinde initio his malis est occurrendum, Ruidendum an vita verbis conueniat a &ubi subest i mor, principiis obsistete,& si ii in magistratu sint, inde amouere, facie domagistratus breues, ut ait Dio.Cass. lib. 3 6. & 3. vi& danti successiores maioribus pote i stilibu siue in tirannidem versant.l, a.& 3. ff. ad lege
274쪽
Iul. malest. &est vetitum quandoq; ne administrat Iosuae patriae sine Principis licentia alicui concedatur.I. g. C.de crim.sacrileg. & vetitu ne magistratus donis, vel aliter plebem demulcerent, ut dicit Herod.in I R. Athenienses huiusmodi suspectos extra ciuitatem relegabant.1 Polit. quod tamen a Christianis ob id si Ium agendum non est,nis delictum ea poena dignum accedat,nisi prudenter cum maiori honore alio trans serantur, eum turba sit facilis ad deceptionem, qui ideo caeruari diligenter debent.. Alii praeterea sub religionis praetextu , alia seelera, εἰ staudes commisere,fic enim Rex Italiae Desiderius oecupabat bona Ecclesiae, & Pontificem persequeba- tur, & tame in nummis amota imagine Herculis, subrogabat imaginem sancti Laurentii, ut inquit Annius. lib. de antiquit.tabula sic Iulianus apostata eripuit bona ecclesiarum, dicens, se sic facere ecclesiasticos expeditiores ad regnum coelorum, quod scriptum sit: Beati pavperes, quoniam ipsotum est regnum coedoru, tacens id spiritu Pomp. Laetus in eius vita.& quidam. sub nomine religionis i Gallia, volebat se pro Chrisso adorari. ut dicit Sigib ann 1 9 I. ut & alii falla miracu. . la inducebant, artiscit, imagines flentes,vel sudantes: populo exhibentes, donec detecti puniti sunt, ut dicit
Serapidis Sacerdotes Gentilium per cuniculo, caucis' .ingred iebantur idolum cauum,& dabant responsa, ut ait Euseb. in hist.eccles. & Dion. in Nerone. His imo ost uris occurri potest; Primo,s cura a Prae atis habeatur, vitalia agentes detegantur, S puniam
din .cram l .s quis aliquid. st. de poen.& sic tollendo huiusnodi superstitiones, & falsitates, ut &cauetur ne . reliquiae sacrae venales sint, vel nouar, nisi Papae authoritate accedente, venerationi habeantur, eliminatis quaestuariisα.fi .extra de teliq.& vcn.sanet. c. I. 2. eo,
275쪽
damnati, quaestuarijs,multa pia circa saeras reliquias statuuntur, ut & a Praelatis cohiberi debet ambitio, vel auaritia illorum, qui talia perpetrem. e. constituit.
IIII. cap. 93.& 94 . extrauag. I. de Regular.
Alii quoque scelesti homines praetextu religionis ad libidines eorum explendas, ne pharie sunt usi; vrde historia bachanal tu tradit Liu. lib. 39. unde nocturna sacrificia sublata fuere teste Cic. lib. 1. de Legibus. ne . daretur ansa mulieribus des inque di; Si est ij Heli dormiebant cum mulieribus, quas obseruabat ad ostium tabernaculi. I. Reg. 2.& apud Nouarieses anno I 3os.
Orta haeresis, qua mares, & sci minae simul habitabant, R in om n m libidinem prolabebantur: Sic RomuluI, t raperet Sabinas, ludos Neptuno parauit, ut ait Liuius in Plui. in vita Romuli. Oros in h. e. q.&alij multi, quos recenset Tolos. d.lib. I 3 .c. I9. Quibus malis,ut occurratur, a Praelatis, cohabitatio indebita virorum, & mulierum vetanda. c. I:χ & 3. de cohabit. cler.& mul. commessationes. c. cmmmessaliones. . dist. & nocturnae vigiliae . ex Conc. Eliberi. vi &vetita gemina monasteri, virorum , & mulierum sub eodem tecto. ex Conc. Nic. c. 2o. c. dissinimus. cum seq.18. Q. 2. vi & vetitum ne viri cum muli cribus in ecclesiarum coenaculis inli bitent. ex Sin. Ti uti. c. 93. quae
di separatim a viris sedere deber, ut dicit Clem Rom.
lib. 2. constit. t. 6 I. ut & vetitum ne moniales claustra exeant, nec aliqui ad eas accedant, nisi ex causa necessaria. neve mulieres ingrediarur septa monasteriorum
religiosorum, ut dixi tradi. de Regre lar. Pari ratione ad religionem tuendam, cura adhibenda
276쪽
.da a Praelatis Ecclesiarum , ne falsa miracula asseratu. tur, vel ad malum iis qui abutatur, ut & magice impietates tollendae,& maleficia,tamiarum scelera,& hu. iusmodi mala , ut & seruanda est immunitas ergas era Ioca,& personas, ac res, de quibus late agit Tolos duib. I 3.de Repub.& ego peregi in tract. propriis rutila Religio Chri litanam uda & sancta,ut vere est, seruetur, ad quae agenda pii Christiani Principes auxialium,& seculare brachium Praelatis Ecclesiasticis p tentibus praeliare debent,ut is pe est a ictum, ut ab his bonis, ad sempiterna, Deo praestante , perueniant δQui proinde iuste, & honeste, ac religiose viventes, S recte populos regentes, morti proximi, sacramentis muniti,succetari, Dei timorem, honorem,& amorem, ac populi curam commendare debent,& proc res monere, ut ei fidelem, & diligentem operam, ad Dei ploriam, serre velint, ut cum ipsb, ad beatam P radisi isticitatem, hic bene viventes, Deo praestante,
277쪽
Principi, & Reipublicae deseruien- itibus agitur, earum potestate,& officio.
s VM MARIUM.s Subditi debent Principibus obedira in Mitis, is quod
. peccatum incurrant secus faciendo. a Stibiit debent Pristipem reuerepti nec eum tristitia afficereia. s subditi Prine em timere amare debent. - subditi debent Principi opem ferre, nae ei detrahere., Subdisi dabent pro Principe Deum rogare .a
De Subditis in genere. Cap. I. . . X dictis super his de Principis officio, Sabati dasatis conitare potes , quod nam fit sub. bene Prin- duorum munus, & debitu, cum enim eUibus eis Princeps,&subditi correlativa sint, & dira in lici ad Principem regere spectet,ad subdi ris, isquod tos utique regi foectabit, ita scilicet se 'eoatia i habere,ut faciles se Principis regimini reddant. currat se-- Primo ergo tenentur subditi Principi obed ii e , ido cusfacio do. est
278쪽
est mortale ex genere si praetermittatur.Rom. I 3.1. tri 2. c. qui resilit. D.q. 3. 8c probat Hier. in commeri. ad Tit Q. Clem. Alex .libi stro m. cum id sit contra iustitiam,cuius obedientia est pars. Fallit tamen si Prineeps mandaret aliquid contra Dei praeceptum, ut idololatriam, ficet enim non est obediendum; locis alleg.
si tamen id est dubium an sit contra Dei praeceptu & lactabiligenti inquisitione subditus norem scatur te iniustitia vel an sit peccatiim etiam veniaIe, debet
obedire, & excusatur a peceato ob obedientiam. cap. quid ergo. I I.q. 3.c. ad aures. de temp.Ordin. Secundis,
fallit,si quid praecipiat,quod sit contra dispendium saglutis, vel contra praeceptum superioris ad praecipientem, vel in his quae ad eius superioritatem non attiis nent,in his enim non est opus obedire,nis ad scanda-l rin vitandum, nec in his quae pertinent ad actus interiores voluntatis, nisi prout actus interiores colliguntur ex exterioribus ι sed in pertinentibus ad corpus, nec in o innibus, si circa matrimonium contrahendῆ, vel Virginitatem seruandam , quia sc omnes homines pares lunt ed in spectatibus ad Rempublicam,& bonum commune. Si tu obedientia. nu. I.& i. ubi vero Princeps apponit tantum poenam; probabile est, Φ n5voluerit obligare in coseientia,nisi aὶiquo certo signo colligi id possit. Tertio, fallit 6 subditus no potuit obedire, ex impotentia,vel ex alia rationabili causa. Abb. in c. magnae. devoto. Qiiarib,s ideo non obedit,quia eredit eum per ectorem praecepist e, vel si citis praeceptum non recipitur a maiori parte populi eo sciente, re non contradiccnte, nisi eius praeceptum concurrae cum aliqua lege diuina. situ. Lex.q;6. in s n. Quirito, fallit, si eius potesta, sit Vsurpata,n adsit scari da lummon obedi edo. Silviobedientia. nu I. ctiam si toleretur ab imperatore n6 varente eum arinis expugnar-
279쪽
niri s primus est,qui ustirpauit, si enim sit filius eius,
&a populo toleretur, videtur tacitus eius consensus accedere. argi. I. fide orig. iur. nisi toleretur metu vsupra, & qui ideo non obedit Principi . quia non vultei subiicieti proprie peccatum inobedienti . D. Tho.
2.2. l. lo F. arto .si enim ex alia eausa id omittit,quam doque est mortale,quandoque est veniale, iuxta praedicta,qui de Principe iubente,tenentur ire ad iustum bellum. Ratione etiam, praedicta probantur, nam in tentio Principis est inducere cives ad virtutem, ut se- .
eundum Christianam religionem disponantur ad beatitudinem , non adtem elle potest eluis virtuosus . nisi sit vir bonus,non potest autem esse bonus, nisi obediat Principi iusta imperanti, & leges obseruet,ergo. Secundo , nam Principi obedire est de necessitate conseruationis dominii,& salutis subditorum, quia v-bi non est obedientia , omnis politia destruitur, ergo
oportet ei obedire, ut Principatus seruetur. Terti navi humores corporis sibi contrariantes, reddunt cor
pus infirmum, sic ciues nisi mincipi obediar, inter se
tumultuabunt, ergo oportet ut reducantur ad concor .diam per obedietitiam Principis, sicut humores per obedientiam Medico factam, ergo oportet PrineipI Ο- bc dire ad seruadana pacem intrinseca ira,& externam , etiam si malus sit,inodo iusta praecipiat. Rom. I 3. Secundo, populus non debet Principem ad iram,& a indignationem prouocare, quod duobus modis eueis S ritinit, primo, si ei non debetur debitus honor,&reueren bent Pνitiat secundo, si non seruatur ei debita subiectio, & s. opem νεωa delitas, Princeps enim se habet indomrnio, sicut ca-rer . nec eaput in corpore, caput vero super alia membra duo rris uia obtinet, primis,quod est altius,& sublimius secundo, ascere. quod dirigit membra in operationes suas, eum in eo vigeant sensus interiores, R exteriores, quibus int gris manentibus bene operamur, sed si infirmantur, vel ab operatione impediunt, vel confuse homo op - ἔ
280쪽
tatur, ut patet in perturbatione issis, & auditus, leeonfusione phantasiae, & Iasione memoriae. Sic Princeps duo obtinet supra populum, primo,quod est autior, ideo primus illi debetur locus, sublimior sedes,
copiosior perisvae comitatus: secun uo,habet dirigeresiabditos, conseruare,& defendere, ut passor oves sibi commillas, unde ei debetur honor cum si Princeps. i. Petri 2. regem honorificate. n. cum habeat regere,
debetur ei subiectio, & fidelitas, na vi in exercitu duis ei neeesse est subiectio.& fidelitas pugnatorum, aliter ciuitas non seruabitur, sic & Principi,unde dc betur ei honor,&Haedientia,& per consequens irascitur si videt hono em s binon tribui ab iis qui solent, & debent,uti Philosophus 1. Mael. cum sic ibi adsit parui penso, quae iram inducit, vi & sit ei non obediatur ab iis qui tenentur,& solent. Sic etiam cauere debent subditi ne ad iram prouocent Principem,iniuria afficiendo personas ei coniunctas, ut uxorem, filios, consanguineos, di familiares,quia turpe sit illis non auxiliari. α. Rhet. sic etiam cauere debent ne ad iram eum
prouocent, laedentes in rebus quae ad ipsum spectant, ut posiς munibus, & huiusmodi, quia sic suspieatur aliquid malico tra eum subditos machinari, & ipsum contemnerm unde subditi filios suos erudire debent, ut Principem honorent, & ei lubiiciatur, & personas, vel res ei coniunctas no laedant, quia sic a teneris eruU diti, cum adoleverint id sine difficultate praestabunt ;se & Dauid nunquam voluit nocere Saul eius perse- cutori, licet potuerit,dum dominio potitus est, sed eis ius interfectorem interemir. . . ' Tertio, debent Principem timete, & amare, sed maεηbit ois amare, quam timere,quod Princeps consequetur, Princ pem si beneficum,&liberalem se ostendet, cum popularis e mera, o multitudo non apprehendat nisi lensibilia,& maxime MN re .e pecunias . & diuitias, quia sciunt per has voluptate ventris , & veneris obtineri, ut ait Atas. a. R hetori : Secundo,