장음표시 사용
261쪽
- ubi vero necessitas eogit bellum suscipere, Deus. 'rogandus, ut successus secundet, ut faciebat Carolus It Magnus,ut hahetur in eius Annal. & Israelitae. Iudie. ἔφη ' μεν o. I.R g. I 3 dc I . & Constantinus Magnus utens si- qμε ' gno Crucis pro vexillo,&Τabernaculum habebat, in 1 'H quo diuina mitteria in castris sebant; tum consideret,
Te supra, Princeps, apparatum, vires,& consilia: Apparatum,scilicet res necessarias ad usum belli, scilicet poeunia, commeatus, arma, diu enim est apparandum bellum, ut vincatur celerius, & maxime pecunia, sine qua bellum progredi nequit, ut ait Tucid .lib. 2. cum non solum in armis, sed &expensis maxime consistat. Tum annona est curanda, sine qua nedum vincere, sed nec vivere licet: ut dicit Ueget. libH. c. 26. quae ante ommnia parari ideo debent, ut ibi dicit c. 3. idqI ad usum militum in castris,& eorum,qui cactra tuentur, ut ad uersus moras obsidionis firmentur, ut ait Tacit. in Agric. prouidendo de aceto, tritico, larido, hordeo, foeno, paleis, & huiusmodi, ut olim faciebant Romani, qui illa per rotum annum parabant, cum ieiunus exercitus disciplinam seruare non possit, ut ait Cassiod.
Varr.cap. I 3. Arma quoque necessaria sunt, ita ut Plinceps habeat armamentum, in quo arnia adlior, adv- sum peditum,& equitum,tormenta, machina, puluis, naues,& instrumenta nautica, si regio maritima si, cuista aegre parentur,& nemo prouocare audeat, vel in
iuriam facere illi regno, vel populo, quem nouit pro plum ad vindica dum, & vulgo dicatur, qui desiderat
pacem, praeparet bellum;& non solum arma requiruntur, sed milites armati, & Duces, pedites, & equitcs, 3 qui omnes sunt neeesserit,ut dicit Tac. lib. I. hist. & in Milisis pugna plus equites valent,ut ait Polib. lib. 3. sic rame, quales elia ut sit maior numerus peditum ad oppugnando,& ex ' genai et v pugnandum, & in locis impeditis, ut inquit Vegetius .aeerrendi. lib. 2. c. a.&Arist. lib. . Polit. c. I 3.&ita, Vt sint bene or supti dinati, cum equites cito pareat, cito cedant victoriae, M.
262쪽
eap. 2. vht tamen bona,& composita sit militia, pedita praeualet,apud barbaros contra; sic latreti, ut equites, S pedites virtute praestent, alias multithdo ignaua,&imperita; non vires habet, sed pondus, & est magis imped/mento, quam beneficio, ut dicit Sen. 6. de bene f. c. 3 I. Liu. lib. 9. manibus enim opus eii non mulis eis nominibus in bello, & virtus, non multitudo est quae prodest. Synes ep.79. Veget. lib. I. c. 8. Sc in multis legionibus pauci sunt, qui praelia vincunt, ut dicit Tae. lib. I 4. Ann. boni vero,& series milites fiunt, Dein lectu,& Disciplina ; Delectu, ut primo eligantur, non emantur pecunia tantum proposita, ut idem ait lib. I. Ann & Liu lib. 2i.qui, ut plurimum sunt purgamenta urbium suarum, ut inquit Curr.lib. 9. ob egestate pec' eat tes,ut ait Tac lib. 3. Ann.assueti latrociniis,& bel-Iorum insoleates, & pede fugaces, ut dicit Aegesippis lib. . c. . magni semper hostes faciendo, etia, si debiles videantur,ut dicit Tucid. lib. 6. n. i. vi hostium viis storiae etiam caeladae sunt,ut ait Liu. Dec. 3. lib. 6.n. 26. Quo ad disciplinam, ut in ijs non sit petulantia, vel ebrietas, desidia, hospitum oppressio, linguae exultatio, ut dicit Cie lib. s. de Republ.& Tacit.lib. 2. 3.& 4. hist. Curi .lib. 7.& mox galerati sunt lepores, ut ait Home.
Iliad. i. Vii de quo ad Delectum, Domestici magis, si exteri sunt eligendi, qui armis sint idonei; infidi enim
sepe exteri sunt,& venales, ubi maior merces proponitur, ut dicit Tae. libo . hist. & rectu difficiles, impatientes, quibus iubeatur.& maxime,ubi de summo discrimine agitur, ut idem ait lib. I.& 3. hist.& q. Annal.
seditios,&saepe fugi ut in ipsa pugna, ut ide dicit lib. I.
An n. eum nec fide, nec affectu teneantur, ut idem ait in Agrie. ut proinde nolint pro aliis sanguinem fundere,soliti praeterea urere, rapere, & vastare terra quam a populationibus vindicare debebant . ut dicit Tacit.
lib. a. hist. Curi.lib. 3. & aerar ij hirundines, ut ait Cic. ad
263쪽
οὰ Attic Domest icvs vero fidem colit,& Principi obedit, ut ait Curi. lib. I. acer in acie, R in prima fronte concurrens, ne Imperatoris sui sgna vertantur, ut ais Sen. I.de elem. cum plerique valde Reges suos venerentur,ut dicit Curti lib. Io. Modestio rei etiam,& r ueretur loca,ac sedes patrias,ut ait Tac. li. αuaist . ideo priua deligendi, ut dicit Curi. lib. ro . exteros tamen non spernendo, si maior vis, & necessitas id cogat, ut aitTac. li. 6. An n. sic tamen, ut vires, S robur exercitus e domesticis sint, nec corpus exteri faciam, sed membrum,ut dicit Liu. lib. α s. & alia circa haec obseruado, quae habentur in tract. de Militib. cap. i, ad fi cum seq, Qui etiam habere debet milites ordinarios, qui vel sex arte militat, Sassidue in hoc munere exercentuy, ut dicit Veget. lib. I. e. I. & sint velut inulata quaedam acies, in pace decus, di in bello praesidium, ut ait Tata de morib Germ. qui tamen non muli i si ire, nec semperma, ne res nouas moliatur, ut scilicet in mediocri Iniperio una legio fatis sit, cum tribus alis equit si,m m tori maior numerus sit. maxime equitum, cum pedisetes euabsidiariis expleri possint, qui subsidia mi etiam prae manibus semper habendi, vel ut ordinat iis iungantur, vel in praesidia.oppidorum distribuantur, ut alζTac. loco cit. di etiam .extra templa, be sire, agam, ut dicit Tacui b. r. hist. &Sall. ad c es. & facile Obediuite Ducibus, ut ide dicit lib. a. hist. S minus imperulii est erudire suos, quam mercede alienos conducere, ut dicit Vegeidib. I. c. 28. &ad manum semper habentur, R sic ut Princeps semper nouos milites sulficiat, cum morbo,fuga, mi ssione, numerus mirruatur,& nisi resiciatur,exςrcitus exhauriatur, ut dicit Vege .lib 3 .c. j. mandando negotium eligendi militis magnis viris,& magna cisi diligentia, ut idem dicit lib. i. bellum vero inferri non debet priusquam indicatur, ut si componi potest,ab eo abstineatur. Num. 2O.&λI. Iudi c. c. I I.
264쪽
eendum I. saera. g. istud. T de rerum diu.ut &nonlidet suprum, vel adulterium in hostes committere.Peli in C.quae in ecclesiarum .nu. I 6.de constit. & eaptiuis par cendum, ae se dedentibus, & pacta cum hoste seruanda. l. F.f. si.de pactis. e. noli f.hoc. 23. q. I. Ambr. lib. . ossi c. c. Io. 23 q. 4.&legati hostium non violandi. Cic. act 7. in Verrem. l. si quis. Ede legat. & indue ix fact2 seruandae . lolue cap.9. quas iuramento firmari expedit.Liuius lib. I. - 2-s-.: Is etiam praesentiam suam non debet bello exhibere, cum dubius sit belli ructus, & in milite unius sors sit, in Imperatore periculum omnium, ut dicit Tacit. lib. 1.hist. R Aeges p. lib. s.cap. 3o. nisi status Imperii, uel salus prouinciarum in discrimine stet, quia tune expedit,ut flet in acie, ut idem ait lib. .hnt. quia pr sentia sua;robur, & uires inspirat militi, & omnia rectius agunties, minora uero bella minoribus ducibus deleganda, ut ibi dicit,& 3. An n. nec pugna dum signis collatis, nisi necessitate cogente, uel data opportuna oceasione, cum ibi de summa rerum agatur,ex sententia Pauli Em iiij, teste Gellio.lib. 13. e. 3. & ob id laudantur duces, qui cunctando trostes fatigant,& sic uincunt, ut Fabius Maximus,qui se res Romanorum re stituit, ut dicit Liu .lib. 11. S eontra temeritas,ur stulata est,se etiam insoelix. Liu. ibi.& Polib. in s .tunc u ro sortiter dimicando,proponendo generose uincere, 'uel pro bono mori. Quod si uictoriam Princeps cosequitur bello, Deo pratias agar,nec inde superbiat. & sciat ea uti,ne ex victore, fiat uictus, ut inpe contingit, de ob id ante eam consummatam non sinat praedam fieri. Iudi c. ro. 1. Pa-Tali p. c. I . Et post uictoriam. misericorditer se habendum in uictos , ut pluribus probat ratos de Republ. lib. I I. cap. I 3 .& Cie. r.ossi c.unde parcendum est multitudini,& ij qui in Imperamris fidem confugiunt, re
cipiendi,etiam si aries murum pereugerit, ut ibi dieit:
265쪽
Rauthores tantum turbationum puniendi, putando, hostes eos qui contendunt,yictos vero homines. Cic. ita Herenn. lib. . ut nec urbes temere euertendae, ve
dari piendae , nisi primum necesse sit ad ponendas res.suas tu tuto a secundum, ad animandos milites, &hostes terrendos, sic tamen, vi parcatur pueris, muli . xibus, religiosis,&c. ut supra est dictum, unde & Mar', ctis Marcellus antequam Siracusas praedae hostiu da- iret, fleuit,& edixit, ne quis corpus liberum laedere ut reteri Aug.lib. I civit. c. 6.& Caesar dicebat, nil sibi gratius est v,quam multitudini parcere,ut dicit Plutar, ii apophteg. cum alias non tam aliena, quam sua vasteutur iis Reipublicae bonum aliud postulet, ac necessitas; S iuilitia accedat a & se etia ut Princeps victoria non insolescat,sed illa uti sciat ad Reipublicae bonum,ene victus quam primum vires resiciat,ut ait Cic.lib. I. Oisc l. bello. f. de ex cuiati tutor. Vt, ante indictum bellum, luliam causam fouens, tenetur ex iustitia d hi tam satisfactionem sibi oblatam acceptare,& a bel-.lo cellare; ut cellare quoque debet a bello si post examinatam causam belli dubitet de eius iustitia ex parte sui, si tamen possidet, & causa examinata nil sibi oecurrit contra posessionem,potest in ea perseuerare: ut dicit Uictor. in ε. relect. & Caiet. in verbo, Bellum.
Ex quibus sequitur, quod capta in bello iusto, essicianitar capientis,ex iure gentium. c.ius gentium. dist. R. c. I. 2.27.q. I. g. sed quod ab hostibus. Instit.de rerii id iuii .l. si quid in bello, T de capi. l. I. ubi lasde acquio Poss-num. 8.& Theologi passim, teste Couar. in regula '
ii inctione adhibita, quod immobilia acquiruntur regi hellum iustum indicenti. l. si captiuus. f. I.ls de capc. Mobilia vero sunt capientis, quae tamen tradi debene duci exercitus, ut ea cuique juxta merita di stribuat. g.ius militare. diit. a. Si tamen capta ab hostibus nai
266쪽
errat hostium, sed alterius, priosi domino probabilia
ter sum testitue da. I.si captiuus. f. expulsi s. m. de cape. vi S capta a piratis, & latronibus non fiunt capientium, cum non sint veri hostes, sed priori domino deis,
tamen Victoria de iure belli. relect. 6.lieere tantum inibello iusto,recuperare res suas,& damna, ac impensas facta , non vero dilatare Imoeriu,quod & sentit Ben-Σon .lib.de fuga in bello,&e. lib. 3 qq.dub. Io. posse tamen eum detinere arcem hostis ad se tutandum, &victum punire parte aliqua Regni ob crimen commicium, ut eius iudicem; quae opinio aequa est, & pia ae siritineri potest , maxime ubi ad pacem deuenitur, ut '& non debet inferre damnum ex propolito, nisi prout bello sit neeeffarium ad superadum. Doct.tamen primi generaliter loquuntur,capta fieri ea pieti una,& est communis opinio,ut dicit Couar.loco cit.& Iac dicit, id procedere et in soro conseientiar, sic in, ut notabilis excelsus non adsit, damnorum,&c.ut ait Vict.loco cit. Et quia ex bellis innumera mala gignuntur, & Ideo Princeps bellatur,ut pace tuta fruatur quis, ut inquit Cata Phi- an Masso lip. 2. & Tuc.lib. I. ideo pacem amplecti debet, cuius Llis ahae, nomen est dulce,& effectus silauis, ac salutaris, idemat ut so Ia Cic. orati de lege Agraria. Si victus videt, st ei id sit
reri debear necesse, ostendendo tamen adhuc animum fidentem,rina victo ut sie faellius reducatur,ut ait Tac.lib. . Am . quae ta-νiam, et - men honesta debet este,eum tolerabili conditione, ut dem . vel dicit Liu. lib. g. Sc 1s. Sc Cic. Phil. I 1.&pura non ficta, pacem . sic enim aliter tutius eli bellum,ut dicit Tac. li. .hist.
uictori etiam id expedit, quod sit gloriosum parcere,& rutum, & inde populis quies detur,quod viri Principis proprium eli, ut ait Plin. lib. 3 o. &pax omnibus utilis sit, atq; tuta,&decora, ut inquit Τ ac lib. I 2. Ann. Liu lib. so Curi lib. 3. α ex alijs quae supra sunt dicta.
267쪽
i xdoret Tae.li Mis. Ann. &honesta, ubi enim mis vij conditionibus pax initur, v x durabilis est, ut & vbretuitas quae defeeit ad proprium Principem redit, confimi eapita tantum factionum iustitia est exercenda, ut dicit Tu eid.lib. . n. 2.& pax, ut est amplectenda, maximὸ eum vieinis. sic ut est facta, est serumda, ut pluribuo docet Tolosd. lib. I i. e. i 3.&I4. alia de hoc viis
denda tract. de Militibusi iura, ubi plene id agitur .s V M M A R I V M.
De ratione tuendi Christianam Religionem. Cap. V.
v M Princeps brachium sit Ecclesiae,& Religionis propugnaculum, videat .ne Religio Christiana foedetur haere, εὐP usibus, alias publicὸ eius turbatores pu Pyx niantur, ne Princeps pro illis punia- Htur, ut inquit Cipr. lii, de utilit. poenit. φάειος de idem etiam asserit Senecasib. 3.c. g. aliqua semper poena puniedos Religior is violatores, ne torum corpus interear, ut inquit Cic. Phil. 9.quod enim in Religionem diu in am committitur, in omnium sertur iniuriariis. C.de haereti c. si tamen tanta sit multitudo in culpa;o euro puniri no postie, aliqui saltem praecipui, purist,ndi,vel res in aliud tempus disserenda,ubi vali--diores sint vires,de principiis obstandum,& ignari in struendi nerabamur, &s lapsi aliqui sint, coercendi,
268쪽
R edocendi,ae monendi,cum vix quis credat inustus.
ut ait Cassi .var. 2.ep. 27.& Aug ep. 6s. & Lact.ltis cap. I 3. contumaces tamen puniendo, vi caeteri metu poenae coerceatur, iuxta cap ad abolendam .de haeret.
qui Princeps etiam tueatur immunitatem ecclesiarsi,& personarum ecclesiasticarum, & earum reuerentia, Scuret, ut Ecclesiarconstruantur, & magnifice exo nemur, ac Indulgentiis, &sacris reliquijs debito modo adeptis,decorentur. i. Ad conseruandam vero rectam Religionem, Prin-: ceps catholicus, Ecclesiam adiuuans, ab ea requisitus, 3 plura obseruare debet. Primo,libros ab Ecclesia damribri ρη-- natos, pinis adiectis, arcere debet, sanos vero maxime mi extermi noui,& veteris Testamenti,cum eoru catholicis exponandi,boni Moribus admittere,& Quere; eurare, ut in stud ijs pu- admitten- blicis sacra scriptura doceatur, Theologia,& ius cano ἀι,θ y nicum, stipendiis amplis dictas facultates profitenti- αἰ- νω- bus statutis. Iubere ut sacrae imagines,& signum Cru- - β. eis venerationi habeatur, damnatis haeresibus quibuscunque, idolorum cultu,daemonum adoratione, & superstitionibus quibuscunq; ab Ecclesia damnatis,graui poena inflictae Sacra templa venerari,construete, tare, & resarcire; de quibus rebus, locis propriis latEperegi, & de quibus late agit Tolos de Republ.lib. I x. qui & ecclesiam catholicam,ut supra defendere debet. 3 Prospiciendum autem attente a Principe catholiis Italionis eo, ne sub praetextu pietatis, & Religionis mala pera- pratextu f gantur,cum vitia saepe sub virtutibus se venditent, vemata eam tenacitas sub parsimonia, estuso sub largitate, crud missis. - litas sub aelo iustitiae,remissio sub pietate, ut ait Gre-eδmitti pos gor.lib. I. Reg. ep. 24. Unde Andrecolus sub specie la-μι, θ υρ bertatis, Indiam contra Alexandri Praepositos excitatuis ρνοψi uir, ut dicit lus in lib. I s. quod secit & Deioceri ut Ritruvidum. Herod. lib. I. Sic praetextu amicitiae,Ioab Abner par si sibi prospicientem occidit. MReg. . si nulli praere i tu pietatis,& religionis mala uuat. c. uncta. de-relis.
269쪽
dom. in extra u.Ioannis XXII.clem.fin .de haeret. quia bus diis elle occurri potest, cum specie boni lateant, nisi eorum imposturae detegantur. Hae vero, Deo iuuante, detegentur, si Ecclesiae pastores vigilent,& vilitent dioecesies,& mandent inquiiari de vita cuiusq; , & de occultis conuenticulis, & i
uenta ad eum referant. c.excommunicamus .f. adiicia
mus.de haeret. quae & Archidiaconi,& Archipresby teri in eorum locis diligenter attendere de bent.c. di
coni.93.dist. c. ecclesias. I 3. q. l. eap. Omnis. de poenit.
c. inter caetera.de ossi c.ord. qui Episcopi iubere debee praedicari verbum Dei,sic tamen, ut per lateos id non
agatur etiam occulte. Mati. Io d.c.excommunicamus. 6.quia vero.clem. I.de relig.dom .clemen. 2. de haeret.
sed per sacerdotes pios, iuxta Conc.Τrid .sesi. s. Secundum remedium est, ut authoritate Beelesi sica fiant generalia Concilia,Prouincialia,& Dioece- fana: tertiu,ut mali libri,& improbatae lectionis comburantur diligenter eriquisti: quartum,ut petatur auxilium a Principibus Christianis contra rebelles relisioni, quod Ecclesia potest. e.nouit.de iudic.c.si in adissutorium. Io .dis . unde & apud Romanos Marco Attilio Praetori urbis negotium est datum, ut populunt, Iieet inepte, a religionibus externis liberaret, cum &tunc Romana non ei et bona, unde constitutiones Prinei pum fauentes religioni, & punientes contraria valde prosunt. In particulari vero, collegia religiosa, & societates valde commendabiles sunt, cum Dominus sit in med io congregatorum in nomine eius M ait. I 8. l. i .f.sed xeligionis causa. de colleg. illic. Cauendum vero ne prEtextu religionis,haereses s minentur, dogmata peruersa, monopolia,comni est tiones verit , vel turpia,&conspirationes in Principe. cum Zizania inter triticum crescat, & nulla sit hum,
Ma fiscietas, in qua non possint inueniri aliqui mali,
270쪽
I t in Angelis Lueiser. Isa. I . inter apostolos Iudati Act. α. Unde adueitendumne ibi monopolia fiant. l. r.
ff. de monop. & couentus illicitia. unica. C. de monop. prohibenda & conuiuia . clem. 2.de mag. e. non oporget. 62. dist. I. Cor. I I. c. commessationes. ead. dist. unde
Epitcopi constaternitates has visitent, & videant, ut se Iiabeant, abusus tollendo, prohibendo iis praedicare, certos libros tenere, ut& studia generalia visitanda sunt,& reformanda. sest.2s. in Trid. Conc. cap. 2. &ex Bulla Pij It Ii. ii L. ubi quidam fidem profiteri tenen--tur. & ideo diligenter collegia ista, & religiones visi. tandη,& vidi nitum, ut ibi res spiritualiter se habeat, ει ob id non facile permittenda noua collegia. vel religiones nouae, M si rite examinata, Papae, in religionibus , & alii, rebus magni momenti accedente auth o stare, ut late probat Tolos de Repub. lib. I 3 e. 3.&4. . quae praelianda sunt a Praelatis . non vero a Principe, nisi iis petentibus, auxilium seculare praestando. - Religio etiam elucet m votis exsoluendis, & sacriis . scias peragendi ,, cum sntactus religionis praestantissimi, ut dixi locis propriis. G Cauendum tamen ne abusus irrepant, ut aliqui in periculis con 1lituti vovebant se immolaturos quecunmue vere orirentur , in quo etiam filii includebantur,. quod impium erat, de quare agit Liuius lib. 22.8c 3 ι
Dion. Halic. in I .ut 8c Iephte vovens se oblaturam Dorimo primum egrei sum e porta. primogenitum cibialit Iudic ci 1 i. δι simile exemiatim affert Cic. 3. is e. . R Valer. lib. 7. c. 3. se etiam sacrificia inhumana extusere,quibus aliqui etiam filios immolabant, ut resert. Alex.ab Alex bb. 6. genialium dierum. dc Macrobius lib. I. Sa D n. c. 7. R II. vi S alii se ipsos morti deuouere, ut Marcus Curtius, di Decius, credentes se vane se Deum placaturos. Liu. lib. . Ualer, lib. s .c. 6. alii etiau isto se obligarunt alios occidere. Act. 23 i. V iaci etiam praetextu aliqui alios deceperri ut Gr