장음표시 사용
401쪽
erio ad littus applicet paseendi gratia. Caro enim valdh grata est esui , sanguis verb hia medicatus quibu4 Vel hepar vitiatum est,uel pulmones vicerati,ut est magnarum testudiis num sanguis elephanticis.Id in Dania se vidisse asserit Theuetus in cosmosraphia. Huctis': ille.Longe qum: diuersus a communibus marinis Limaeibus, iste Limax est, cui deinde icon proponitur,tota cinerea albicans, necnon & subsequens tuberosa, tota ex se rugin cincrca, ζ cpylia oris quae sunt virides. Intus conspicitur animal amethestici co
Limacis marini species insolens .
402쪽
O C genus,inquit Rondeletius,Cochlearum,quod myonimus ad Tur I ELI i binum speciem accedit. A Μ speliensibus, Prouincialibus&Hispanis I scaragoi vel Cagarolo de mar nominatur, quod ad Cochlearum terre s L ih lirium quas garoles vocant,fbrinam accedat.Testa est turbinata & sa-N ia ris longa,caelaturis inaequalis & scabra, spissiore quam in cochleis terre-- -- stribus, ni us laeui.operculum spissum est,rotundum, superiore partς n asperu, in qua voluta expxpsia est, vel fisura turbinis Cochleae clauiculatim intorti. Intus, qua scilicet parte c mein Cochleae contingit, tuberosum est Cochlea celata maculis & inaequale,rubri coloris. Partibus internis nare Cochlea a ter- viridibus. restribus non differt, Carne est dura & ad concoquendum dis, Venere sti 'A ficili . Succum salsum gignit, Venerem extimulat. Elixa melior st.Testa in aceto macreata, superiore veluti cute vel crusta spoliatur redditurq: Cochleat margaritiserae modo splendens, ni- Υ - ida,& unionis modo colorata. Sunt qui Cochleam, quam hicca bibemus, Vmbilicum appellent: sed non sine errore, ut Per a spicuum fiet quum docebimus qui sunt umbilici,& quid a cini cris Cochleis differant Hucusque Rondeletius posita etiam. icone, cum qua simillimae cum sint quas ego hic exhibeo, ico nem eius reliqui. Prior maculis viridibus prςdita est Postrem ni maritas prostrre su itqui putant.Addidi demum alia Co
cham quae inter Turbinem & Cochleam celatam mediam n turam haberi videtur. Taxat autem liel Ionium Rondeletius, sum umbilicus marinus aut laba marina nuncupatur istiusmodi
403쪽
cochlea α sic de ea scriptum reliquit: Cochlim Nnomine E
Cochlea duplex adinstar umbilicum marinum, vel sebam marinam vulgarem intellexit Aristoteles atque adeo marinam cochleam, quemadmodum &tcrrestres cochleas, κοχλιας vocavit; nostris limaces dicuntur.Est aut cm umbilicus marinus a medicis vulgaribus
dictus Ncrite multo maior: cuius tamen moles vast: r non euadit,quam commune buccinum. Quumq; turbinatum genus omne praetenui crusta, carnem patulam ambieme, operculi loco si se tueatur: hie unus lapidi rubro persimili lcgumento occluditur. Rotunda est eius forma,vmbilicum plane rescretas,unde ei nomen. Alteram cinerei coloris sursum t mentem deorsum planam:esteram vero rotundam, atque ut dictum est rubruin. Huius testa sola inter nostri Oceani tu binata politiem admittit. Rotundiori hiat cire, quam ullum aliud genus. Nam cum alij turbines opercul sua habeant longiora vel latiora, prolui oris rationc, Ilicdcmper rotunda Fopcrimentum habet. Edulis cit, via ut ηι bu cinarima, purpurarum deneritaru modo diuenditur. Rugoso tegmine sca. broq; conflaucuius clauicula earum herbarum more quae s se arboribus alligant, a dextra ad sinistram inuertitur. Papaver -κωνα Aristoteles vocat,)vt in purpura & buccino & in est conspicuit,quod in clauicula testae continetur. aeterum cohleam marinam Dioscorides scribit stomacho Calx ex rna idoneam essen facile aluo excerni:quumq; ox marinarum cochle rum testis, uti di relixum Co i, quorum turbinum optima calta fiat,nihil vetat quo minus eas excali Miendi & urendi fa-lςi π un cultatem obtinere lepras purgare, vitiligines & Oculorum cicatriccs emcnd re asseuer mus. E X celatavum cochlearum genere quoque est,quae hic exerimitur,operculo mini cm. mihiactas etiam tuberculis,turbine violaceo infra,superne iere ferrugin . Quod ii
ter turbines est fracium,siue cauitas viridi est colore. Coclea cllata alia cum suo operculo.
Testa eius tolutem aued Papauer si , θ
404쪽
DE COCHLEA: QRE IN OLEA RIO USU ERAT. Cast XXX ll.
& magna admodum , adeo ut sit quae aquce quatuor libras capiat. Ob id I g'it 'eam esse puto, quam Plinius memoriae mandauit in oleario via filisse, quod ea oleum decapularent, vel ea in usus quotidianos oleum haurit Et, cuius figura ad id percommode quadrat, quemadmoda vasis eius,quod .arytaenam vocant, veluti rostro prominentiore ad hauriendum, fundo ea. πuo de capaci ad retinendum. Huiusmodi Cochleam etiam aurifices, additis ansa & basi iavrccos efformant eleganti artificio,quod eam contra venena aliquid valere credant.
Cochlea Rondeseiij quae erat in usu oleario. Cochlea alia superiori similis. .
405쪽
V M superiori Conchylio similis est istate, quam Rondetellus Cochleam depres-
sam vocat, ac se de ea seribiti operculum Cochleae ea latae refert Cochica,q uam ille repraesentamus, repraesentat autem hanc quae concaua cst, & carnum intus habet. Simillima est Cochleis terrestribus,qu ar aliquando in terra emua reperiuntur. Altera parte plana est, altera excavata in voluminibus, quae initio parua paulatim ac scunt
ad Bramea usq;. Sic ille addita hac figura: cui ego adieci aliam quae tota est serruginea. Cochleae depresiae species castanea.
A Rugi quibus tota huius Cochles aesta
per transuersum ducta est, ita elatis vi& striata dici possit, nomen Obtinuit. Colore intus est albo, seris ita uestente, valde fragili. Turbinis clauiculae in acumen noud cibnunt.pars superior longius procurrit. Foramen valde apertum & longum. Hanc tcrtiam esse nautili speciem ab Aristot. proditam falso s cundum RMesetium tradidit Bellonius. Duas enim tantum polyporum species Conchis co clu rum ponit Aristoteles, ut ante ostendimus. Neque ullas est qui viderit in ea Concha nauti aluin,qui minor est,quam ut tantam Concham Hs cum trahat, euius etiasti uctura a facili natationealiena ess,ob transuersas rufas,cum in mar inis animantibus hoc diligentillime cauerit natura, ne quid esset . quod natationi moram aut impediminium afferret. Ex hoc genere via coasimilis saltem in istaec a me adiecta.
406쪽
Cochlea rilgosa umbilicata alia, vel ei ςosgener .
AE e quoq; Cothlea in satis insignem magnitudinem excrescit, quae turbi l nata est,& in medio umbilicata. Variae vario sunt colore. aliae enim nigrI
al cant,asiae corneo sunt colore aliae maculo*.Proxime accednnt ad formam l Cochlearum terrestrium paruarum, quae conglomeratae f*niculi cramOrl-bus caulibus adhaerent . quae etiam praeter reliquarum Cochlearum terre stri uin natura umbilicate sunt,carnm: sunt bona.Cum hac R del.Cochlea non paruam similitudinem gelut tres iste i me adiectae Cochlear. Intervmbilicatas haec quoq, tuerit. o longior & multis anfractibus eontorta, quorum longitudo & obliquitas in caula est, quo
minus umbilici extremum perspici possit. Testa laeuis est, & quasi cornea, vel unguium substantiae similis.
407쪽
3 8 Vlyssis Aldrouandi DE UMBILICO. Cap. XXXVI.
i X Ciceronis loco, qui est lit, ro secundo de oratore, Rondeletius umbilicos concharum s ut Cochlearum species esse asserit, id quod verum esse indicat etiam inquit ipsa rerum natura, quae nobis a turbinatis. Conchis, Cochleisq; omnibus speciem diuersam exhibet earum, quaepia terkramcn illud quo Cochliae saxis inhaerent, quoq; corpus exerunt: alterum habeat umbilico ita similem ut nullus sit qui bas viderit,qui negare pollit umbilicatas merito vocari. Id seramen profundum conuolutionum veluti centrum est, vel circa quod antractus Cochicae tonu0lumrur,eluti circa περ- a M. Hac de causa iiii. miri licus Vocatur; nam metaphorico utribilicus dieitur. quicquid in aliqua remedium est. llic umbilicus in Coclite qu.imbi ccxhibemus, manifestissimus est. Cochleae quain extatam prius nuncupauimus similis est, figura disieri Holor e & caelaturis. Nam picta qui-dcm cst varie, quod lineas quasdam purpureas habet , densa ac spissa, lumine immisso vari tatem colorum iucundum repryssentans: Hsc ille, cum cuius icone non parum habet li- pn i militudinis isscca me adiecta. R,.a i'. Depinxit di descripsit nobis idem Pondeletius, cui se omnes istas figuras debemus.s . loci iri duos bosce mairilicos alios, unum diuersicolorem, alterum valde exiguum. Prior mira va- deseripti, risi te a natura distinc tis est,scilicet nigris, rubris& albis tuberculis corallorum omnium 'en colorem & naturam reserentibuβ superiore parte latior est, mox in turbinem desinit. Alter viri bilicus est valde exiguus eicerss magnitudine, aliquando paulo maior, qui in immgils reperitur,veluti granulis rubri coralli mulis conspersus. Inter umbilicum& foramen quo corpus sacrit,testam incisam ba vinciturς opelculi vicesimi Nomini
Vmbilicus Rondeleti j. umbilicus varius paruus
DE COCHLEA ECHINOPHORA.Cap. XXXVII.
QVamuis paruis Buccinis figura smilii sit hec Cochlea, quam Echinophoram ab
asperitate nominauit idem Rodeletius; nos quoq; hic potius quam inter Bucci- 'nas, eius iconem proponemus. Tota enim tuberculis siue aculeis conspersa est. Operculo vero,succo, substantia, a paruo buccino non differt. Roudeletius
hanc iconem proposuit nos duas adiecimus.
Cochlea echinophora R delet ij.
408쪽
3: V'M admiscunda sit natura in turbinatoru&Cochlearum varietate. ve, Omnes nominibus exprimere perdissicile sit, quod etia vete res no fecersit, alioqui rerum indagatorcs seduli. & in nominibus inueniendis scecudio r es, Rondeletius tamen dili indisonis gratia, atq; ut alis ab alijs intern scantur,nomina posuit, quς praesertim figuram exprimant, ut in ea secit, quς hic a nobis proponitur. υλπὸ untq; voeatur a figura cylindro proauma. Ι yramidem etiam refert. Pyri modo turbinata est punetis variis notata subcastaneis, magnitudine ac crassite pugni, quamuis Rondeletius pollicis crassitudinem vix si perare vcut.Crassior etιam est altero loco posita, turbine acuto. . - Cochlea leuis turbine obtuso. cchlea L ylindroides altera. - ta admodum est atque in turbinem oblongiusculum desinens, sed obtusum. A A Opereulo tegitur. Testa est erassore quam caeterae, caraeq; minus dura. Fre hia ιιιι orate circa Lerinum insulam capitur, eodem teste.
409쪽
DE ECHINIS. Cap. XL. EQVIVOCA.
C HIN V S Graecis,auctore Suida .nomen est vasis ex aere,aut opere fi-glmo,in quod tabulae ad iudicium pertinentes testimonia, vel testium dicta) conis cicbantur, alias coniceta signaban ruricius mentio fit apud Demostlienem qristotelcm,& Aristophanem.Chytrae idest ollae genus hininus est Polluci. pariter&lebes s μαγειριαίν, in ' λ ὰς, Hesychio,& Varino. Esnνβε δεα , libetem intur pretatur Echymologus . Apud ' Hotatium interpretes Echinum aiunt esse vas aeneum,in quo calice, lauatur.quod . era m tristia vocctur. Hadrianus kTumebus mauult legere trichila. ut eo, inquirini ue . zς Pigk iiuuate,quod Maroni adscribitur; de Virgilius. Troiula umbrasu frigida aran ιbas. et is sa. adducens etiam locum apud L olun ellam. S,birulati mananti vit ad a- .iiij vi- Fircam an pullam,alii scorteam explicant. l go inquit Φ Hadrianus Turnebus, vas aqua- Li. io. rium rotundu lagena simile,aut ampullae crudiderim, ut guttum vinarium. Vt Varro 'Call. Hort. docci: ratera autem ad libandum vicbantur,& interdum post libationem ad bibendum. ibidem. Hoc mihi tu mentem veniebat; quod de hue laco dicerem quem Echino spinosiorem, ' Lib. & aculeatum magis esse & ipse sentio de intelligo multist videri: sed nec illud omitia Por-Γ'g rhyrionem perspicue lesere Ecbino, cum explicet propter Ecbinum astat vilis guttus, Ubi ι qui S L binum Vult lila vitria esse ampullam, S aquarium vas existimasse videtu aqua L sitho, ci ςRi in limpidanὶ nitido vitro perlibent cr infundimus: nonien babete videtur a rotunditate Echini se in pilam colligentis. Echini ciuitatis meminit F Strabo. Supra Plialarum etiam, ut idem inquit, a mari ora urbium XV. stadia L. imminet. Inde porro nauiganti stadia c. Ecbinus incumbit. Plinius Acarnania oppidum esse scribit. Echinon Vrbs est Herba Eri, T hraciae, ad Pegaseum sinum. Erinos apud Galenum heibae species est . quam sic etiam
x vocat Dioscorides:sed in codicibus vetustis noa Erinos. sed Echinos te itur. Quercuum υτ idest particulae quaedam ccu nucamenta,quae ex ramis earum dependent Echini vocantur ab hic Vi hio: cui etiam Platani istinctus vocatur Echinus i& castaneis sui sunt GEchini; eo enim modo,quo Echini marini aculeis armati sunt. Herbar quoque apud Hi aliariti, Pocialem fit mentio Echini dictae ut ait Massarius Idem Echinum oleae genus iriterpret c lex geoux tur,tanqua ex Polluce. Hesychio et est ει ορ ροιῶν id est mali Punici genus. Est praeterea
πολvη κιν mauult I gere Zoographus, suos'; Germanos hanc ventris partem mururipi cx vocare ac proprie de , oue dici subiungit. Est postremsi Echinus animal quaci pes terrcstre apud Aristotelem. Theodorus vetores secutus Erinaceum conuertit. & in aquatili nomen graecuin retinuit Plinium, ut Zoographus putat, secutus qui Echinum vocat; Sed nunquid nomen hoc alia obtineat adbuc significata; latius, ubi de Echina terrerstri, nempe Erinaccc Ueo fauente agemus, intex quadrupcdus exsic.binta
CHlNVM cum Echeneide pisciculo recentiores nonnulli admodum Hine pic confundunt. Et hinus nanque cum careat branchijs, piscis proprie non est dice nitus. Gi arcis dicitur ιλ nee ἀπιαοῦ ων ἐα-ον ἀφωῖν etων σαρκῶν ουσῖν: vel pcrantiphrasin , απο) etu so' epiti Ga εχεθω ἀώτα dam θαe eo ὁ ἀκράτητορ, qu od teneri ob aculeos non possit. Comune i si ii cn tum teti citri, tum aquatili est. Larini vere res, ut dixi Elicium, S Erinaceum deterrestri dicunt. de Marino vix unquan . sed Graecum nomen seruant. Echinum non essu Erinaceum marinum aduersus Alberium imperite adnotauit Niphus: sed essevc luti castaneu castanc ς cardum,plenum rubro humore, alibi etiam Echinu marinum, vulgo Cardum carduum potius invinum appellari scribi tiItalis vocatur Riccio,vel Riezo de mare, Zino, lo incino; vel ut vocavit Scopa Grammaticus pincino de mare. AmraΠcitola,& genus Cancronem facit inepte Alberi u , ut inquit Zoographus, &huiusmo. i. sincecua auctvrca secutus. Liguribus Zinzindicitur. Hispanis Erizadclamar. Echini a nostris
410쪽
a nostris,inquit Rondeletius Vrsins appellantur corrupto ex Erinaceis vorabulo,ab alijs Castagnes de mar quod veluti castaneae echinato calyce contecti sint, a Masiliensibus Ursms, & Dulcins, qui sint edules, etiam si dulces non sint, sed salsi, & subamari: maiores quique edendo non sunt, Rastasses ab iusdem appellantur . Hos nostri Migranes vocant, quia cum detriti aculei deciderint, putaminibus malorum Punicorum sinules sint. Qui- 1am Oceani accolae fieri Dii de mer appellarunt. a Belsis sep esel vocari audis. Germanis Meer isel. .
CI INVM ex Testaceorum genere esse,contra Rondeletium G Ariostotele supra demonstrauimus.qui eos locorum ratione potissimum di ferre innuit. Scribit' enim Echinos alios nasci circa Toronem,qui can Se biflon didi sunt,&spinis,&testa,&ouo,augeriq; forma productiore,quam CP auim. c. teri,& spinam ijs esse paruam, nec rigidam,scd molliorcm: nigra auaemilla quae camis loco esse dixerat ori applicata, plura a se se ditiuncta, & . ad Bramen exterius coeuntia. Et Eratosthcnes, ut auctor est ν Strabo in insuliS ante Eu M..hi M, rhratcm mirae magnitudinis cancios, & Echinos inurniri ait: quorum alij pileis maiores 'sni:alij δχοπυλοι id est, binas cctylas capiant. Et in mari Indico Purpuras, &Buccina tanta esse tradit Aelianus, ut facile congium capiant :&Echinorum testas similiter ,
' νοὶ , inquit, m)- χάων τὼ δύνον ἄν -ῶnον γων. Cito Daniam, Nor Citex D - aegiam,& alibi Echinum reperiri aut hor est Zoographus,qui rotunditate figurae, praesese nia, & N erim acultis dumptis,& magnitudine malum marinum rcferat. ideoq; Seeapsel a Germa- ueg Nis D curari,quod malum marinum, ut inquit ille, sonat. Idem ad summum instar ma- P
sni mali in Oceano Balthico inueniri refert exauditu,durum, punicei fere coloris, & spi- RI 'culis adimptis maculosum,nullum eius usum esse, sed pro ornameto in domibus suspcdi. '' Ita Forre & coloribus differunt, nam Nicolaus Perottus. Vidi,inquit,& scpe piscatus sunt pi- ''scem hunc Echinum improprie vorat piscem; etenim sanguine carci, itemq; branchijs, quae quidem in definitione Piscis ab Aristotele prolata, includuntur in scopulis quibusdam maris nostri aqua contectis apud Aniij reliquias, & iuxta datas purpureo colore, acc viridi mixto: usque adeo grata oculis ea varietate, ut si colores durarent, nulla esset cum gemmis comparatiins d mortuo pisce colores tabescunt Haec ille: Haberi deniq; & fluui Dies Echinos tradidit Hermolaus & Massarius ex Paulo Aegineta.Iam vero alis esui sunt. alij vero non item. Differunt & motu apud eundem, nam agilius movemur qui edulessunt. Theophrastum εχπολ tres species facere,tertiamq; ceu magnitudine,&crassitudi Vatrinio, ne praestantem OMθοον dici Varinus scribit. Verum Theophrastus non Echini, sed tor. xonu, ut benc notat Zoographus id est, iunci tres species facit, quarum, tertia maior ho- ' Lib. deloschenos, dicitur. Aristoteles,& ex eo Athenaeus Echinorum genus quoddam bigi m ι ς. βρύωω nominant, vel ut scribitur etiam in lexicis graecis Boitum, quam vocem alij genus 'esse Echini pelagij: alij piscem esse dicunt; aliqui, ut Hesychius & Varinus tribus syl- '' labis ηρογγόν scribunt. Βρυτπη quoq; animal quoddam est Hesychio. Γ ὁ ' Echino 'ρ' qt rum marinorum genus eidem Hesychio. Et alibi A Helychius τ duplex babet η ,γε i. Echini quidam marini,quos Aristoteles βρω- imo βρύ-ος legit Zoographus vocat.
Sed haec vocabula, inquit, corrupta videntur ab A '-Nι, sic enim nominat Aristoteles Echinos,qui edendo non sunt,de quibus etiam Michael 4 Ephesius quaerit,quomodo in' . Illa με. D quit Aristoteles, Echinos calidiores,qui etiam ad motum agiliores sunt, pleno excremem animiis ideoq; cibis ineptos esse dixit ξ nam si calidiores sunt,melius eos concoquere,& excr
mentorum minus habere par erat,nec esse ineptos cibo;an dicendum calidos quidem esse, sed voraces,& prae copia ingestorum,quae calor nativus eorum vincere non potest, crudiatatem in eis fieriὸ Echinometras quoque inter Echinos adnumerari patet:etenim ratione Echinoma
magnitudinis duutaxat differunt. Aristoteles inquit Gillius dicit Echinometras carieros itae ab Echimagnitudine calycis superare. Echinometras Plinius spinis longissiniis, & calycibus m, R d, nimis descripsit; quod quidem ipsum mihi vero similius videtur, eum ab aculeis nomen
omnes Echini traxerint, rectius nominantur Echinometrae, qui aculeorum proceritat praestant,quam ob magnitudinem calycis. Ex hoc genere inax lini, ut vidimus, minimis aculeis sunt: hos Massilienses vocant Rascassos. Huiuscemodi vidi , qui quoquover sus palmos dirigeres, plusquam duorum essent palmorum crassitudine r alium etiam
in*cia calyce exiguo , & aculeis digiti longitudinem superantibus, longitudine