장음표시 사용
411쪽
aculeorum praestantes. Hare ille Nos vero cuin Rundeletio de BelIonio potius Aristote- a.
lis si niciat iam secuti Echmometras ab rillinis calyce duntaxat, non autςm aculeis differ I.ib. 4. de re .ille ueramus, Echinus maris inquit Ar litoteleo omnium maxime a natura munitus Parii η - pectui iς sta undiq; spinis sitquentibus circumuallaita caelet unquam rem peculi
rub 3' reni huc in penure tes aio sortiri diximus quod quidem hoc distycho expiessit Martiali M
Cato. Echinum, inquit Albc rius ι x Plinio, ha re carnes rubentes, sicut minium. eum tamen hchinis cai nem omnino mget Aristoteles. Non oti nibus, inquit Plinius, idem vitreus mi j potuit luc forte Albertus legere, ut adnotat quoq; Zoost aptius coloncirca Tor neni candidi nascuntur&c. Tribuit pariter partes quasdam hinino Albertus .&bunes zς - βμ quen res striptores, quas Ecbeneidi conuenue conipicuum est. Belicia ius hchinos alios a , cdules iacit, alios vero nequaquam. Edules, inquit, maiores quidem aculeos habent; cra DColor. s)tic autem minores sunt, vixq; glandis g4llinae ouuni magnitudine excedunt. Diuersa iabis colorum varietas,& mutatio multiplox. ali; enim omnino nigri, alij albi, quidam vitrei, ali; rusti, aut flaui,alij sc minarum nitore conspiciuntur: quidani sint cyant i; alij pur- ppuia spicndem, subinde circuma semibus te igniculis micantibus ad aculeos scintillae modo. sic ille. Ecbinorum genera a me obstiuata post memorabo, cum prius Rondulct ij dc iati' Bollonis descriptiones ata ulcio. Piimum Echini genus inquito Ronucletius) quod cibo icioneum est, in quo oua multa, di magna sunt, esculentaque non solum in maioribus, sed etiam in minoribus:statim enim parui ouis pleni reperiuntur: di maxime pleniluniis di
buiq; tepidis redduntur pleniores. Ab ovorum inultitudine, dc magnitudine ovai tu hunc O ti E- Echinum appellat Hermolaus. Forma eius in rotunditatem conglobata cst. dempta una chinus v - parte parum compressa, in qua os est rutundum quinq; dentibus incurini intus cauis dido detu in id cm punctum coeuntibus munitum: ij quinq; maxillis internis connexi sunt, quae ab Doς orre intus erectae, in acuto in latum tondentes.& ambienti calyci non continuae: ranum M. bili, stupendoq; artificio sunt constructae,& caelatae, ut nihil sit in toto niati elegantius spe-DEhi , . ct tuq iucundius. Quinqi igitur sunt ossicula minora, tenui membrana alligata, id totum Ossieula. est quod comparath Aristo t. τω λαώπtναι - ρυπτε ἡ xi, ὸ δέρμα. id est laternae quae k iab. de pellucida aliqua pellicula siue membrana circundata non sit. Inter demeS ioterna carun-bi' anti . cula quaedam est, quae linguae vice est, mox iungi tur gula, quae in intestinum desinit. lon- GC in suu gunt pcr testani stillatim dispositum, eius tenuibus bbtia suspensum , tandem in paruum ii gu foramen torminatur, quod ibrainen ad egerenda excrementa destinatum est . e laueris oris stum, ita ut os in terram versimi sit,incrementi foramen sit pra habeatur. purus enim Excremeri ex imo petitur, unde fit, ut os *d partum sit versum: excremetum volo superius parte prinoua . na ic stae contineatur. Excrementa rotunda sunt exiguarum pillularum instar. Qualis inies morum, talis ovorum cudoi n. nam inter nigium id quod carnis victest. &intestinunt oua flava cernuntur, quae sola eduntur cruda, oriq; grata sunt, etiams salsa, & subamara sint. Sunt quidem omnibus Eclunis oua, inquit Aristoteles, sed nonnullia exigua, nec cib inti. Aci apta nisi in hoc Echino. Et libi mota testacea vere, & autumno ea quae Oua appel- his an e i l. lani,habent Echini vero edules, bis quidem temporibus ovorum copia abundant. sed &Qui hi me omni alio tempore habent, nec unquam iis carent, ac maxime pleniluniis diebus ti tepi- borra. dis restituuntur,reddunturq; pleniores, pi a torquam illi. quos IJyrraeus fert Euripus: nam illi bybernis mensibus meliores sunt, parui quidem, sed pleni ovorum. Testa tota intrinsecus loraminibus paruis plena est , pcr quae movcndi iacultatem nerui aculeis suppeditant: extrinsecus in exigua tubcrcula origuntur aculeorum cotylem excipientia, vinculo, Hmembranula scilicet obligata, ut in orbi m moueri possitit. Talis radis cum brachio articulatio. 'culcorum igitur caput cauum est, crassius te in acutum illi desinunt. Hii in gyrum mouetur. Hoc c st admirasdum D ci Opt. Max in hoc animante opificium, quod ut clarius perspiceretur, si puriore loco Ecilinum integrum, inseriore direct in partes duasd Pingendum curau timis, ut quantum pustura plana a isequi pictor potuit, internet huius
Echini partes intellini polletit . Hactenus de primo seuere Rondeletius. Habes item Echistri irem spoliatum sitis spinis, cuti deniq; spitia praeditum, necnon Echinum lapideum. Spat, qua Secundi, & tertii 2Pneris Echinorum eodem authore breuiter Aristotiles meminit his
412쪽
Echinus spoliatus a sali spiris.
. Echinus lapis spoliatus a spinis. Echinus Spatagus, & Briges Rondes.
413쪽
inquit Rondelerius, neqs ex ullo alla auctore vel, II Echinus spatosus aut horis. re notas aliquas colligere possis, quibus hos Echia nos ab alijs differre intelligas. Sed cum Echinum,1 quem hic exhibemus,pelagium, &inuenturarissimum esse certo sciam, qui ab Echinoautrae, Echini ouarij, Echini parui,notis a veteribus traditis facile distinguatur, non dubitaui pro Spatago vel BrisIo proponere. Hic igitur Echinus, siue Spatagus, vel Spatangus utroq; enim modo te itur, siue luerissus,
minus rorundus,quam superior, a cordis figura novalde recedens aculeis paruis.&caris septus,altera parte, in qua scilicet os est, magis planus,quam superior . Os dentibus caretiverum maxilla inferior superiore prominentior est, ad hauriendum aquam, arenam liue accommodata: his enim,& luto verstititur. In interiore testa nulla talis spectatur fabrica ; Fqualem in Echino ouario descripsimus: sed est int
stinum conuolutum, aqua, & arena plenum, neque oua, neque nigrum illud continet, quod carnis lococ st. Hsc ille exhibita praecedente icone,cui non a in similem adiceimus. artum Echinorum genus inquit idem Ron- deleti us Echinometram numerat Aristoteles, quasi, matrem,aut matricem dicas Echinorum, inquit GaΣa quanquam sciendum est,in hoc genere marem ascemina non distingui: neq; enim ex semine; vel cxouo generantur, sed sponte oriuntur, ut ostracoder', a ma. Echi nometras ab alijs omnibus magnitudinei Ag distinguit Aristoteles: σι Edimia τραν καλου- ρογίθαι παντ- αιγιςη. . sed hanc magnitudinem ν non ad corpus seu calycem , verum ad spinas resert GPlinius, quum seribit: Ex his Echinometrae appellantur , quorum spinae longissimae, calyces minimi. Cuius sententiam Gillius Aristoteli sententiae prae-- . . . . . . scri his verbis. Aristoteles dicit Echinometras eω-Lcmnometra ROndeletiI. teros magnitudine olycis superare . Plinius Echi
ri Istac BDNζtra spinis longissmis, & calycibus mini mis doscripsit: quod ipsum mihi vero similius vi
detur, cum ab aculeis nomen omnes Echini tra-M dicrint, rectius nominararer Echinometrae, qui
B, pcu eorum proceritate praestant, quam Obma-UI snitudinem calycis. EFo vero a corpore siue calycis potius, qu:ini acui eorum proceritate Echi-
nometras dici existimo, cur enim Echinoru m ircm, velinatricem ab aculeis longis nominas' sem veteres, cumuit aliud quintum scilicet ge- H nus paruo calyce spinis longis duri hoc qui-
idem genus pro Echinometra usurpasse videtur
Plinius.& eum secuti contra Aristotel.mentem. ctum perspicii ε utrunque genus separet. Quaremistotelem hic Iequendum censeo, ex quo sua transeripsit Plinius. Aristot. igitur Echi- nometram hic exhibeo,qus magnitudine reliquis praestat,adeo ut ambabus manibus quaquauersum extensis capi vix postiiraculeisq; est mediocribus. Intem, partes ouarijs Echinis linules sunt. demptis ouis. siue flaua ilia parte eduli, quae exigua est,& plane e ucca, aec de Echi nometra ille,qui & quintum genus exhibet, di deIcribit,Vr modo,cum prius quae de Echinometra tradit Bolonius, transcripserimus, Zoograpi iis hanc Echini supe ciem pinxu,mihi Echinometrae videtur,eum qua icune quadrat aliquo pacto hec mibi aloiepho Calabona BeIga horti Pisani praesecto,orbis Echinati nomine missa.
414쪽
Echiat superscio ex Zoographo,
Caeterum Bellonius sic habet. Echinin ξehi,omeomet appellantur, inquit PliniuS,quorum ita Besti, - . spiriae longissimae calyces minimi. Ego ve- nii. io Aristotelis sententiam secutus, Echmo-
inetras caeteros Echinos calycio magnitu
dine superare agri iero, iii inimisque aculeis ulla praeditos, brcuibus, & obtulis interceptos spiculis, colore ad extrema albicantiabus , ad radices liuem ibiis, & ex purpureo
nitentibus. Hotuin autem testa cinerea est, Descriptio. pugni, aut oui anserini magnitudine, rapi modo in vastitatem extuberans: ut quo antiquiores cuadant, eo maiores reddantur,
orbis Ecbinati pars prona & supina. parte prona planae, supina autem rotundar.
q . t. M . ὰγ tem reliquis uiatores sunt, ideo caetcris anteponuntur. Longurijs longioribus nautae
se multo egent magis, quam in alijs Echinis: siquidem Echi nometrae altiori gurgite merguntum quas in insulis maris Aegaei tanta crassitudine profecisse contemplatus suin, ut ad crassitudinem bino rum pugnoi u ex-
h e M tuberauisse viderim: rariuscule quam aliij ij i Echini capi consueuerunt, sed quo maiores
sunt,eo delicatiores exilli iliantur. Sic ille.
saxo inhaerens reprelcia tabomis ex Itodes Rosi ilacuitio calyce paruo, spinis Iongis pro corporis ratione, & duris, quoad urina destillationes scelici successu sum usus, unde assirmare no dubitamus id elle quintu genus Echinorum,de quo sic' Aristotelrs. Genus item Τ Lib., sue, aliud est minutum spinis longis, prid urin bi t. ima. i m gigni in alto gurgite solitum, quo nonnulli Ψ v y II ad stillicidia urinae medicamento utuntur. Aristoteles author est Echinos alios nasci circa Toronem, qui candidi sunt, & spinis,& testa,& ouo. augentur forma productiore quam caeteri, spina iIs parua, nec rigida, se inmitior: nigra autem illa ori applicata plui a sese disiuncta,&ad foramen exte- -rius coeuntia. HGitaq; omnia Rodeletius. - De eodem, ut videtur, sic scribit Bellon. Genus Eehinorum aliud est inquit Ari- . .
stotelesὶ minutum, peIagium, spinis gran- .r' εἴ D dibus.longis, praeduris i modo penE lapidis, gigni in alto gurgite solitum, quo nonnulli . : 'ad destillationes urinae utuntur. Vulgus cum italicum,tum Gallicum , atq; etiam Graecuo Iudco vocat,quod perpetuo nigre at, sordescat se gustus ingrati percipiatur.Passima reperit unquod aliter Brissis,& spatagis euenit ex Philosephi lententia. Hic porro minimus hinus reliqua genera spinarum longitudine superaimeque colorem, ut illa varium habet: testam iuglande maiorem non promit estq; reliquis omnibus uiuidior. Nam si supinum ponas , mox suas spinas deprimit, & scin pronam partem conuertit. plureS habet , prebosci. quam alii proboscides:idcirco citius repit firmiusq; baerςt: oua non fert, ut alij acd sangui des. neum quiddam nigrum sanici simile, quo manus cruentat,atque inficit. Dentes itidem in Dentra. verticilli modo habet quinos, circulari ordine dispositos,ut & caeteri, quibus algas, saxa
di conc hylior si rostas arrodit.In interna eius parte multos neruos annexos cernas: DXquo indigena coaceruatam dentium congeriem ita cum neruis exiccati sinunt, ut annuli vice
ad signandum pauem viantur: resert enim quinque selium, vel quippiani simile affabre deline m
415쪽
ab auctorecbseruat istum deleti
Echini quintum genus Roti delet ij, delineatum. Ventrem in quin
quo partes distinctum habent, perinde ac si plures illis vctro
essem,incnabram quadam Obducti. Ab Oris autem ocrticillo venitas illi testae quoque appe si ad foramen incrementi me
um, sed disiuncti sunt, de quasi interuentu liminum discrimianantur. Totidem promuscides habent Echini, quot in testis raminutis pertulis apparci. sunt enim ultra sex millia i quolibethchino. Hucusque I sejlonius, qui & alium maximum Echinum vidit in rubri maris litore, F, inter sontes amaros, & urbem; quam vocant et Tox, prona parte planum, superiore gibbum, scinipedem latu, minus, quam alij rotundum, paucioribusque ac minus frequentibus aculeis aut spiculis praeditum: cuius Osin terram conuersum esset, funer quo excrementorum exitus appareret. Zoographax prς-terea cuiusdam Echini superficiem pinxit, quam se Venet ijs vidisse testatuta noscam qu que hic cxhibemus, praesertim cum de a nostris & aliorum iconibus diuersa videatur. Nositorum modo Echinorum prima figura ouata est, colore serrugineo ad nigrum vergent praesertim ad superficiem, in contro albicat,
aculeis longis, sed exilibus & in eorum summitate punicti quidam paruuli sunt coloris caerulci. Secunda icon Echini est aperti in- Gicrna ostendentis, figura quodammodoo Echinus marinus ferrugineus. longa, intus apparet quid flauuin, vel oua si ita mauis appellare. Echini species oblon Sa aperta s appellare. 4 ertia est Echinora maris rubri figura ac uicis longissimis serrugineis ad rubrum vergentibus paruo calyce quoru quidem pictura Bernardinus Caileb Ictius Genuensis ammatarius sagacissimus nobis impartiuit r deinde quartum datur Echinorum genus Aristotelis quod Echin
metram vocat, quasi matrem, aut matricem
dicas Echinorii, ut inquit Gara. Verba, quae ad eius descriptionem pertinent, supra scri r sinus cx Rondcletior nostram vero poniamus iconem, quaeacialcis prςdita estat cor no admodum longis, olore tota est 1 crrugineo. lSequitui hanc alia spinis denudata, quae ma snitudine a pilore no disser ti cxtrinsecus est scabrosa, colorisque scrruginei; Totia masnis, torsis i. aculeis insignita i coloris totacst pnici histini. Postremo loco Echinouae
train on nium maximam damus, quam no
bis idein Bernardus stellet tus Genuensis
hi tranus pariter atq; rcrum naturalium p ritissimus, incisa: amantissiluus communica
emi quae in Tyrrheno, & Hadriatico mari nasciatur, ni aiCr, tanta capacitatis ut quinque aquae labras caperet, in superiore parte gibba de Iotunda, ia inferiore vero quodammodo plana. Circunferentia duorum dodrantum α
416쪽
Echinus e mari rubro aeuleis longissimis,prona parte pictus.
418쪽
419쪽
Eclutiometra amethestini coloris.
420쪽
Echino metra maxima pelegira sardi a D. Castellet to .psm I. EuIdenter in hae apparebat ealyx, in parte a Meriore albus, inquin li ceu ventres,' ut in Mesopeponibus diuisus,quorum tinguli tres habent taenias, quaruin media est tau-D quam futura, quae partes separat, & facillime aperitur, aperta refert figuram serrae; nam toniunguntur illae tentae per symphysim. Linae aliae illae tentae, quas dixi huiusce sieturae Esse, sunt colore quasi castaneo, crebris 1 braminibus pertusae, quae tamen nisi expusitae acri non appare ni quintuplo maiores ea sutura. Os erat in parte interna, ut edon ra in superna os . excrementorum est cxitus,ut inviijs turbinatis. Dentes habebat qui nos,concavos, figura D re triangulari.Tota exterior testa a spinis denudari,serrugineo colore est, & in ca serrae erant maiores,& minores, colore flavo I sed transuersales illae, quae parallelae eram intus, extra quidem quoq; apparent, sed figura diuersa. Suutentin in medio latiores,in extremo angustiores,& ubi latiores, ibi tuberculorum adinstar verucarum plenaea qualia etiam in intervallis conspicium ur, sed minora . in quibus hoc quQque nota quod prope os maiora crebriora sunt,& paruae illae non conspiciuntur. Omnium Echinorum minimi sunt,&cti quinta specie a Roadeleuo pista conueniunt hic nouissim positi.