Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

151쪽

Angelos, sive Gentibus per bigidium Sidus 3 li enarii averunt gloriam Dei a) ii ex quibus principiis credentium in Christi Nativitate populorum, Lapis ille nosterv angularis iv v apparuit. Crediderunt enim, et mox Christum praedicaverunt. Admoniti Angelorum vocibus Pastores crediderunt, Magi adoraVerunt, et ipsi per tot

terrarum patia Venientes in liuiStus autem, qui Venerat

Annuntiare pacem his, tui longe erant, et his qui prope C), i utrosque populo in pace suscepit; Ipse, enim est pax nostra qui fecit utraque unum dis ex ipsis p0pulis, postquam est in coelum, Apostolis mirantibus,

elevatus, tuorum primitia S CCeperat natus. II. Hunc nimirum praeviderat Esaias , luando dicetiat: si Cognovit l)OSIOSSeSSOrem Suum, et asinus praesepe dOh mini sui e); η per bovem significans Israelitas jugo

legis astrictos per asinum Ver Gentes Significans, quod animal dicitur immundum, ab Israeliti. Unum Deum co-Ientibus immunditia idololatriae separatas', sed tamen adpriesepe Venturas, ul)i mundatis per idem Christi communis est cibus Orporis Clu isti. Sic et Dominus ex populo utroque alloquebatur Ecclesiam Collectam, quando dicebat: u Venite ad me omnes, qui laboratis et oneratin estis, et ego reficiam VOS. Olli te jugum meum supern vos, et discite a me quia mitis sum et humilis corde, et invenietis requiem animaim Vestris Iugum enim meum SuaVe CS Ut Onu meum leVe ij. 'anquam bovi diceret: si Iugum meum SuaVe St; n Sin autem:

Onus meum leVe; u Iudaeis scilicet a jugo duro legis δ

152쪽

diceret, quia si Iugum meum suave est; mentibus autem luxuriantibus naturaliter, et nil praeceptorum Salubre retulentilaus dicens: Quid adhuc insueti estis

sarcinae dorsa subtrahitis uinus meum leVe est. III. Magis ergo venientibus et sciscitantibus ubi Christus nasceretur, Judaei ostenderunt, et ipsi qui ostenderunt remanserunt. Sicut modo, Charissimi, ab ipsis Judaeis Christus, et ejus Ecclesia ala omnibus rophetarum voliiminibus recitatur, nec tamen ab ipsis, sed a Gentibus adoratur Herodes autem rex: impius, audito hoc a Magis, quoniam natus est Ine Iudaeorum , expavit continuo SUCCOSSOrem, et putans adVei Sus u Magni consilii Ange, tum a , humano Se praevalere Consilio, duobus ad cum modis instituit peGenire prius mentiendo 'postea saeviendo. Prius enim mentitu est Magis, dicens eis i Euntes inquirite diligenter de puero, et cum inVeneritis, , renuntiate mihi, ut et ego Veniens adorem eum b); ,singens se adorare Velle, quem cupiebat occidere. Quod

quia non potuit, per totam Iudaeam intersici jussit infantes in ejus aetatis confinio constitutos, qua non excederet Nativitas Christi. Sed etiam hic affectus nefariam crudelitatem admisit, quia innocentem' frustra sanguinem fudit.

IV. Ecce, charissimi FratreS, Dominus nOSter adhuc manibus ' portatur, et re jam mirabiles operatur. Parvus Superat magnum, et inermis incit armatum pannis involutus despicit purpuratum in praesepe jacens, tribunal regis cludens tacens habet praedicatores, latens invenit testes'. aevi quidem, O Herodes, et inter persecutores

Cod Laur. D cusantibus. - Deest M in Cod. Cass. - Vide Serm. cxxv n. 3, ubi sic citatur hic textus, qui non Fic iii Vulgata legitur.

153쪽

Cluisti lia hos traii locum tuum. Sed qui si oles lato in lias et ponendi animam suam a s non timet iram tuam. Potes suidem stimulis brmidinis agitari, vel facibus su- roris accendi sed Christus adhuc non disponit occidi Verumtamen ne Squequaque sit tua Cruenta crudelitas, sae martyres Christi Rapo ab amplexu nutricum, qUOS non eripies ab amplexibus Λngelorum. Dimittant ubera, ut calcent sidera relinquant lacrymas matrum, ut Sumant gloriam Martyrum; portantium deserant ulnas, ut perveniant ad Oronas i sint ' testos qui non possunt loqui dicant testimonium, qui non habent Verbum' et qui non possunt per suam aetatem fateri Christum, jam incipiant per ejus gratiam confiteri. Nescis, Herodes, divini consilii ordinem, et inde turbaris. Non ad auferendum tibi regnum, sed ad contumelias perserendas Clu istus Venit in mundum' non ut populorum sacrificiis honoratus apice regi, sublimetur, sed ut Iud eorum vocibus condemnatus in cruce levetur' non ut hic fulgido diadematis decoretur ornatu, sed ut spinis coronetur illiisus. V. Nos itaque, Dilectissimi, propter quos omnia saeta Sunt, propter quos excelsus se humiliaVit', propter quos

Deus factus est homo , propter quo Creator nOStor Creatus est, propter quos esurire dignatu est panis noster si, et, ut praetermissis omnibus tanta milhid et maximum di- Camus, propter quo mortem ita OStra perpeSSa est, sic vivamus, ut vel ex parte ali lita lanipe gratiae congrua

mus, set tenentes humilitatis Christi pignora temporalia, praemia ab eo accipiamu aeterna'.

154쪽

Ante Pascha, de ieiunio, misericordia, et baptismate. Ea codice 11 , OL 7. Nomen et omnia ita concordant, ut nihil di Sormare videatur. Locus ejus

I. Tria exiguntur sub Pascha, jejunium, misericordia et baptisma II. Contra eos, qui baptisma disserunt. III. Contra eos, qui jejunare negligunt. IV. Conclusio.

I. ΤRI sunt quae sub ascha, vel maxime Dominus depopulo exigit jejunia, misericordiae opus, et sancti baptismatis idem. Non sunt dura quae dico, sed ita Domino grata Sunt, Ut exigat ista propitius, exigat et iratus. Dicit enim sacerdotibus Deus: i Sanctificate jejunia, praedicaten Curationem, Congregate majores natu, et Omnes habis tantes in terra in domum Domini Dei vestri, et exclan male ad Dominum et exaudiet vos a). misericordiam vero Dominum praecipere Evangelista sic probat: , Date et dabitur vobis b). , Similiter et de fide baptismatis dixit: si In novissimo magno die festi, stabat Iesus et Clamabat Voce magna dicens: Qui sitit veniat et bi-Μ bat c)., Et iterum Qui biberit aquam meam, non sitietu in aeternum Q. , Sed Video, praeter paucos, baptismum nemo sitit, nisi magnis febribus scatens, torridum patiatur ardorem Merito exigit Deus per totum annum jejunia,

155쪽

misericordiam, et simul fidem, de liis qui modo non credunt. Merito dat vel aegris, qui tamen digni sunt i a tismum, quod laeti sal Vi ac Vegeti per Pascha sumerem luerunt, apostolo Paulo dicente: Inde est quod multi, infirmi et aegri sunt inter Vos, et dormiunt plurimi., Quod si nos ipsos dijudicaremus, non utique judicare- , mur dum autem judicamus a Domino corripimur, na , cum hoc mundo damnemur ci). Nihil est aegritudine gravius, nihil morbo crudelius, nihil dulcius sanitate, nihil autem si jejuniis utilius ad salutem Dura sunt

Cum praecipiuntur'; nam medicus cum aegritudini contrari jusserit, salutari a judicantur. O perdura mortalitast quia vel sic probas saluti prodesse jejunia. Redd Deo jejunia quae indicit per episcopos, ne per medicos exigantur, Salomone dicente v Noli esse sapiens apud te

, time autem Deum, et declina ab omni malo. unc, sanitas ori corpori tuo et cura ossibus tuis b).

Jejuna, inquit, Deo, quia sanus es, qui non vis febribus jejunare. II. De baptismo primitus disputemus u clamat, in- , quit Iesus Voce magna dicens Qui sitit veniat et hi- , bat ii Clamat Filius Dei, contemnitur, fastiditur rultro' populos petit ad gratiam, et spernitur. mendat

singulos, ut petatur. arat nunc purissimum sontem, ipsamque sacri aptismatis idem sacrament suae passionis adjungit. Vocat cunctos ad idem , sed amore peccati refugiunt miser gratiam quae illis offertur. Cum ergo coeperint eorrigi coeperint emendari, tunc Velle coguntur accipere quod antea renuerunt. Ipsi jam clamoribus petunt, quod Christo clamante Sumere neglexerunt. Τunc

proximi vel propinqui uniuscujusque languentis ad nos

156쪽

mUM; in or nobis quam illis est metus; tui non accipit iii Viveret , accipit ne moriatur. postolus Paulus ista dicit Quid faciunt ii qui baptigantur pro mortui Sui S, I isi mortui non resui gunti ut quid ergo et aaptigantur' i ex eis 2 Ut quid nos periclitamur omni liora luotidie Μ morientes cita gloria vostra fruar cluam liabeo in Do- , mino. Si secundum homines ad hestias pugnavi Ephesi, , quid mihi prodest si mortui non resurgunt manduce. λ U Et bibamus, cras enim moriemur Nolite seduci:

λ Corrii punt mores bonos colloquia mala a). v. ΙΙΙ. Esaias autem vehementer hoc dixit, deridens atque increpans homines qui negligunt j una re Dicitis , in-n quit Manducemus et tubamus, cra enim moriemur. Non remittetur vobis peccatum hoc, quoadUSque Os iamini ib). v Si victurum te desperas, servi Deo dum

ViVis, crastino moriturus. Λrctaris temporis me, et qu0 magis in sido Dei constringeris, eo magis cluotidie contra 1idem in vita recrudescis. Si immortalis QSSes, Homo, Iuid faceres, qui Dei praecepta contemnis cum mori mi lineas imminentem P exple omnibus cibis, dapibus onera corpus et dormi, et crapulam exhala insulta Deo muneribus suis, ciuibus te pascit ac Vestit. Qui, populo jeju-Dante, nun prandis, prandente laopulo jejunabis. Est Propheta ' haec dicens Unus esurit, alius ebrius en c).n Damnat stomachi Vestri causas, querelas et Vitia cruditatibus facta, quibus sani luotidie laboratis ita inexcusa biles sacit, ut qui vesci carnibus assolet pro De Vel sto-

157쪽

macho debeat vel oleribus pasci ui infirmus est, , inquit, Olera manducet a et iterum Esca nos non Commendat Deo b).

IV. Exigit, exigit quidquid sacerdos indicit Exigit profecto jejunia morbis arguentibus, aut negotiis Reddet ea tempore incongruo, qui tempore competenti non facit Exigit misericordiae partem pauperibus denegatam Exigit impia lucra per damna, dum eripit aliquis improbus, Iuod pauper debilis non accepit. Exigit quotidie baptigandos tanquam numerum debitum annorum quod una die non redditur, tot anno reddetur Frustra igitur vos indevoti abducitis te vobis Deo toto anno reddetur. Necessitas exigit, quod Voluntas insipiens denegavit.

SERMO XXI.

De Pascha I. Eruitur ex Od. civ,ibl. 27. In Cod. GSSin nomen non habet, nomine autem Sancti Augustini insigniatus legitur in Bibliotheca Laurent. tom. I, P. 402. Unde sancto Doctori a judicandum non minime dubium St. Ponen S est in editione Maurino unDPOSt

158쪽

SYNOPSIS.

I. I. utari luit in die Paschae, ubi olim i ii ova. l. s ratia Cluisti morientis, restir gentis, et ascendentis. III. Dises laetitiae et gratiarum actionis. IV. Epilogus.

1 Lux hodie clara refulsit, quia Latro paradisum, dulcis cum Rege comes, intraVit. Mortuorum turba Surrexit, et Vivorum conscientia triumphavit. Si attendas Ecclesiam vide turbam coelorum, legiones Angelorum , XerCitus baptigatorum Circumdantes altares Domini iretiosum. rurbae laetantur, quia resurrexit Dominus Angelorum. Deguliunii producti sunt mortui .facti sunt vivi, ut de fonte ascenderent mundati homines, novi jam facti Dei pie pietas

mortuos suscitandos, et veteres homine reparando curaret, Sicut scriptum est Vetera transierunt, et ecce factan Sunt nOVa a); a propterea omnes dicamus Hic est dies, quem fecit Dominus, exultemus et petemur in eo b). Quomodo jucundati sunt mortui, dum sepulcra desererent 'Quomodo gavisi sunt renati, dum ripam fontis ascenderent fit illi dixerunt nova cantica de nova vita, et isti cantaverunt Alleluia , percipientes gratiam pretiosam Dicamus omnes QSte dies est lucis dies est panis, ut et fame et tenebris careamus, et pane gratiae suaViter Satiemur, et non satiemur obscuritate gentium barbararum, quia Obiscum hodie gaudet exercitus Angelorum. Nem esuriat cibos panis, Iuta hodie Surrexit, Vivus panis, qui de coelos descendit c odie caten. e ruptae imi inferorum , rumpantur et vincula omnium deli torum. II. Unde omnibus diis mater Ecclesia reparetur Plenitudine gaudiorum. Veni, Domine, dic nobis Pax Vobis , nolite timere et magnam habebimus secu-

159쪽

ritatem, ut celebrantes Iegem, possideamus in omnibus perpetuam claritatem, et dicamus Si ambulavero in medio

umbrae mortis, non timebo mala, quoniam tu mecum es, Domine a).n Est ergo nobiscum, Domine, Ut Umbras non timeamus mortis, ut gaudeamu Semper in nomine patientis, resurgentis et ascendentis Domini Salvatoris Per ipsum ascendamus, et ad DominUm OnVertamur. Natus est Dominus, et renatus eSt munduS paSSUS St, et bom salvatus est , resurrexit, et gemuit infernUS , SCendit, et paternus laetatus est thronus. Cum pateretur, O

tui resurgebant, et vivi gaudebant: quando resurrexit, captivi solvebantur, et Angeli laetabantur quando Scendit ad coelos, laetati sunt Angeli, tristat Apostoli, sed uaristitia in gaudium versa binis mutavit noctem erroris. Si nobis post noctem Iaboris, successit laetitia lucis de splendore Domini Salvatoris, sicut scriptum est: u Con-n Vertisti planctum meum in gaudium mihi c). III. assio Domini velum templi dividebat, corda dura

scindebat Umbrae tegumentum tollebat, et nostras facies revelabat, ut i Revelata sacie gloriam Domini speculen mur di ii Quod legis antiquae mystico nobis velamine velabat, vehim al)scidit si Nox praecessit, dies appropinqua vit e)O, quia iste est si Dies quem fecit Dominus, exul- temus et laetemur in eo si , Omnes dies secit imperio suo, sed istum diem fecit sanguine suo Laetitia fuit mortuis suscitatis, sic et nobis gaudio praesentis gloriae decoratis. Illi ibant in sanctam civitatem, nos ibimus ad sanctam

Ecclesiam; illi in convivio sanctorum, OS in menSa SeCretorum Dei. Nobiscum laetitiae societate conviVatur Xercitus Angelorum Τollamus munera nostrae asseramus cordanOStra, et instantos antemus cum cithara Introibo ad

160쪽

, alia romoi, admouin clui Laetificat liventutem meam a).n Dimissa in i lilitate nostra, soluta catena OStra, quia ipse striti laetificat animam nostram, iteriam dicamus Di Iste v est dies, quem ecit Dominus, exultemus et laetemur, in eo lini. λIV. Nemo tristetur, si hortatur, anteqtiam perdet tempora quam dignitatem sic in etsi parva forte utitur Veste lucidam exhibeat mentem, et majori lucebit honore, dum exultat non in vestitu suo, sed in die sancto suo i quia non dixit: Exultemus in Vestimento nostro, sed dixit: Iucundemur in eo. , Dies iste tenebras nescit, quia ipse primus tenebras effugavit' nescit caliginem, quia delevit Omnem obscuritatem : nescit noxiam dependentem calumniam, quia in cruce dirupit omnia moriti nostra paravit pro nobis lectum innocens Redemptor sugi calumniator, et linguam perdidit faenerator Dies indulgentiae, dies remissionis, et dies liberationis. Apud vivos est gaudium ad defunctos pervenit refrigerium. Dies iste laetus et latus, liber et hicidus, si Tanquam mille anni in conspectu Dei c), η quia vero isto os si Dies quem secit Dominus , Vitam si 'elit non mutare in plonitudine millium annorum Sic), merebitur gaudere sine sino in illo die, in quo vera voce cantabunt sancti injucunditate, exultantes in claritate, in cubilibus suis hastiantes cum Salvatore, dicentes atque respondentes Di Iste est, dies, quem secit Dominus, exultemus et laetemur in eo. γν

a Psal. I ii 4. - b Id. xvii 24. - c Id. xxxix 4. Merito, id est, maledictionem meritis peccatorum debitam.