Oseæ Prophetia: Iacobi Matthiæ Arhvsiensis ... Prelectionibus illustrata, nvnc Opera & studio Hæredum edita

11쪽

SERENISSIMO AC POTE

NO, DOMINO CHRISTIANO EIUS NOMI- IIII. Danorum, Noruagianorum an Ilorum

Ecclesiasten 'oclem,d alia nonnulla de Tropis videli-

ccte concionans ratione, lue D. Iacobus Matthiae, p. m. b. S. theologiae Doetor profestor in hac T. Maiest Academia, magna cui laude publice propositierat ea cum avide multis a coemii lem animaduerteremus credissectium bre iudicauimus,si

reliqua ab ipso scripta de apud nos reposita,

ctiam foras darentur,piaculum sic arbitratica in propriam nostram utilitatem con uerti d tandem neglecta supprimi, quae alijsma ino olim sui esse possent. Emitti x a US

12쪽

mus itaque hoc tempore commetataria in Osdam,ctii primum inter Prophetas mimo

res locum stignant Sunt quidem ea ad modum breuia Ged ad Propheta sensium intelligedum, fere sussicietia etextus enim explicatione Grammatica Lo iciis optime eruitur potuerat altior latius Prophetam ipsum explicasse, locos communes

subinde extruxisse, sed illam docendi ratio nem auditoribus non usque adeo utilem csse iudicabat na aliud est ex concione populum docere aliud autem in scholis audi toribus aliquid proponere dc Xplicare illa

enim in quibus digressiones longiores ut,

studiosios persaepe sacrorum librorum te insone avocant, quodi Uin Oracula, cum veteris tum noui Testam eli,nos remittunt.

Ne discedito, inquit Iehoua ad ostiam, liber ille legis ex ore tuo, sed meditare de eo interdiu&noci u&ob seruater facias, omnino prout criptum est in eo , hinc enim prosperaberis in viis tuis, de tunc secunda beris: d. filius Dei apud Iohannem ait Scrutamini

13쪽

tam in Scripturas, quia vos videmini vobis in ipsis vitam se temam habete dc illae sunt quae testificantur de me. Sed ad scam redeamus. Dirigit Propheta orationem ad populum Israeliticum d etiam ad Iudaeos, qui a vero Deo ad cultus idololatricos delapsi multis sceleribus se polluerant, quibus grauissime eadem ante oculos ponit: cyropheta ipse Dei partes agit VXO autem illa adultera populus est. Vt enim varie assi

citur maritus in uxorem adulteram, nunc

de reieci ione, nunc de ipsi in gratiam recipienda cogitans iarie secum disputans: ita Deus clemens, benignus d multum mi ericors, varie cum populo Israelitico agit,&quamuis grauisti me ad iram &indi gnationem eum commouerit tamen si vitae studia emendare dc a cultu idololatri coad verum de legitimum Dei cultu rediret,no solum spiritualia beneficiased etiam corporalia abunde promittit. In hac itaque concione exardescit Propheta nunc ilia sic alias calamitates minatur mox Dei

14쪽

benignitatem dc clementiam proclamat tota ergo ipsim Propheta: cdcio est de peccatis,poeni peccatorum, ruistis de gratia

Dei qui resipiscentes nequaquam rei cita dbenigne admittit clementer recipit Verum cum nostrarum partium non sit prolixius hac de redisserere, Cedeorum qui haec ex profestis tradiant, consili nostri ratione, quare Majest T. hypomnemata haec in cripserimus, breuissime subiungemus, qUam T. Majest clementer suscepturam ne illa quam dissidimus inprimis autem haec T. Majest deberi iudicauimus cum in tuaAcademia proposita sint, quam maiores tui, sanctiis memoriae Reges inundarunt, dc

paulo post ob bella&rerti vicissitudinem,

fere collapsiam, Atius T. M paternUS,Christianus III. Princeps omni laude cumulatissimus, lenouo .crexit cui postea sit perio ribus annis ab illustrissimo parente tuo S. M magna stipendiorum accessio facita est. Vt, inquam T. M. non paucos in Academia proximis annis cum laude iuuentutem docuist

15쪽

benda esse. Adhaec vinos aliqualem gratianina significatione ergaT.M.AUtoriS,p. m. nomine declararemus cum id ipsi fuales Parcae non concesserint Regio enim stipendio aliquot ipse annis in Germania, liuersis in locis vixit,ubi viros vit integritatevi do-O nna clarissam os studiose audivit. Demuut nos etiam horum librorum editione nostrum erga demortuum ossicium T. M. probaremus, qui non passi sumus ea intermori, quae si ipse vixisset, felicius & die viuere potuisset. Quibus igitur possumus precibus Regia tua a etiam atque etiam subiectissis e contendimus, ut hos nostros labores&audacia in fratris amnis nostri lucubrationibus dediseca. M offerendis clementer sus cipere velit quod si fecerit ad alia edenda paratiores Malacriores redde

nus dominatium Resiam T. M. nobis qua inutissime fatuam dc incolumem beni ne

16쪽

con emet, ita Regh virtutibus abunde adornet tumulet, Ut per T. . haec Septentrionis regna longe lateque floreant,d dulcissima pace vera religione, in Dei gloriam dc subditorum tuorum salutem dc

utilitatem, peroptat , fruantur. Hasiniae X v.

Marti Anno Iesu Christi I, Io c.

Subiecti ANDREA LYMvICVS

Medic Profess.

17쪽

HOS EAM PROPHETAM.

M anteferta salmi 1 iis anterpretationem absoluerimm,o nunc aliud Scripturae Argumentum in manus sumedumst, deinceps Hoseam Propheta, qui ct . minoribus Prophetis primus, interpretabimur Primum igitur Deuoro toto pectore, ut Spiritu uosancto prophetiae Scripturae omnis Autoromentes no a illuminet,nosi regat gubernet ut haec sacro necta oracula es sapientiae coeleuis mycteria recte intelligamin intesiecta ad um in tota ita transferamus ingloriam nominis diuini se aedificationem atquesalutem noctram. men. Quia autem nun rimum scripta prophetica attingimus pri mgeneralia quaedam, quae ad omnes Propheius ex aequos'e lent,praemittenda esse videntur.

Erunt autem haec.

P Rim v M. Tectimonia Chrimo Aposeolorum quale ritionem Scriptorum propheticorum, o veteris innirumenti totius nobis commendent. sECUNDUM. CUfuerint inveteri Tectamento Prophetae dictis Et quodnam eorum os ictu uerit. E R iv M. Ded Scultatibwespericulis Prophetarum: eorum I patientia conctantia. RV M. Descriptis orconcionibusprophetarum.

ET i ibui Dei se Apossoli diuina mycteria seruosis ais

Prophetarum oracula abunde interpretatisunt: - men

18쪽

r IN HOS EAM PROPHETAM.

men non auocant nos ab eorum lectionese potius eam nobis magnopere commendant,se eo usis tanquam a suarum concion ontes fundamenta ablegant,ut multis Gractio Apoctolorum tetmon'probarapositire quibus novaπca in praesentia delibabimus. Matth. .v. 17. Ne extimetis,in is Chrissus, me venisse, dissoluam Legem se Prophetin,imo non ut dissolua, sed ut compleam.

Luc. 5.v. as Habent Mosen se Prophetas Mos audiar. Luc. q.v. et s. O amentes se tardi corde adcredendu-

omnibω quae loquuti uni Prophetae.

I. v. 4 3 huic omnes Prophetae testimonium perhibent, remisitonempe aiorum accepturumper nomen eius qui quis crediderit in eum. cI. r. v. i. Laudantur Beerensis, quod quotidie scrutarentur Scripturas, an eapita haberent quae a Paulo dicerentur.

Ei. s. v. et a Nihilaliud dico inquit Paulus ad inam quam ea Mae Propheta es Moses praedixerant

futura.

Rom. 3. v. ai. Nunc autem iusticia Dei absis lege patefaciti est, tenimonium habens a lege se Prophetas. - he. a. v. et o Superctructi super fundamentum octolorum Prophetarum, im immangularis lapis Hi ipse es Chrictus.

Et a Pet. . v. o. Habemus morem smoνem propheticum, cui dum attenditis velut lucernae lucentim loco caliginoso recte acitis,donec dicit urescat,se Luciferori iurin cordibus vectris, Pudprimum tuentes nullam Prophetiam Scripturae esstpriuatae interpretationas Non enim voluntate hominis algata se obmprophetia seda Spirat ancto inlusi loquuti insancti Dei homines. Scriptae

19쪽

Scripta igiturprophetica ut oracula diuina a Chri octois nobi commendata: diligenter legeri or cogno cenissent, ut ors dem noctram inde consermemus, ct mores nostros, uendemus seno olum pracepta visendi saeetiam materiam s exemplum docendi indeflexamus. DE SECUNDO. Qui fuerint in veteri Testamento Prophetae dictis P Rophetae in veterizectamento dicti uni Doctores im

mediate a Deo vocati,adrepurgandam doctrinam orpraecipue ad illuctran ampromissionem de Messia, adpublica catinitiates se mutationes regni Lu aici, imperiorum, se Ecclesiae liberationespraedicendas,cta aliquapolitica consillia Et sunt ornati tectimonio miraculo mum,ut certum esset do ctrinam eorum diuinam esse, se eos non errare in Abirina, quia Deus de ea tectificabatur.

Dictisunt autem Propheta ab na ossici arte , nempe futuri,praedicendis. Vox enim prophetae a Moφη rae iam, praedico, ct quae vox non ab interpretibi Graecis facti empe ex seu linguae Graecae sumpta. Habuerunt enim se Ethnici uos prophetaes Et si alta eorum fuerit inθουσῖασμιος, quam horum Prophetarum. Veteres inquit Tectus Antictite Tanoru, oraculorum, Interpretes,'rophetas dicebant. Vnde apudVchylum inseptem ad Thebas de Amphiarao vate dicitur: Honectu luctus, bonin pi vir, Magnu Propheta. Et Paulus ad Titum l. v. ia. Epimenidem philosophum metam si vatem Ethnicum profhetam appellat. Hebra-

20쪽

4 IN HOS EAM PROPHETAM,

Hebraice Propheta μ' et appellatur atra 'ri videns,q . appellatio vetustior is et lxiis i Samuel ue . . . ut hodie Appella inqu/tSam cis Θαἰή cotropheta, Solimri' d. iiii , pellabatur in eoprophetia a re fide P o trita δ' , Quodnam fuerit officium propheticum of eium propheticum Vox fuit, commune se proprium Commune cum ali' do curibin Ecclesiae uir doce re Acbina sua Mimsterio Euangeli Ecclesiam Deo in genere humano colligere Famctio igitur serioIrina prophe lica ingenere eadem fuit, qVae Apostolorum omnium Dociorum in Ecclesia, nempe do trina legis Euangeliν his enim duobus tanquam capitibu summa olim doctrinae Ecclesiae si comprehema, se adhaec eadem duo capita omniώProphetarum se losolorum, se aliorum doriurum conciones referripossunt, se debent. Quod se Prophetae inieris

Ad m x Duo igitur sunt capitis quasi cardines concionum H C00 propheticarum, nempe concio legis idest,reprehensio,accu- ἡ st/st, sib/urgatist, si ci irae se luctitiae diuinae, poenarucomminatio Deinde concio Euangelij idect consolatio, concio veniae, grati se misericordiae, se promisit rem io-nispeccatorum propter Christum. Et haec duo capita ita perpetuo inter se coniungunt aut misicen P ophetie, ut nul fresi concio adpopulum Dei, in qua no utri s at mentio, ita essecuritati se deserationapariter occurrant, ne experpetua gratiae concione occasione ecuritatis hypocritae arripiant,aut experpetua irae se luctitiae concione imbecilles in deserationem adlatur, Sicut enim Samaritanin in vulnera latori auctivinum se oleum mul infudit ita tras doctrina irae se misericordiae seu Legub Euageli , a vulnera animorum