장음표시 사용
551쪽
pirum assivam, aut cum fri ardet, maximὸ periclitaniatur , etiam juxta magnas aeris mutationes, uti cum longastigora aut squalores in cCeli constitutiones oppositas alte
Cum Maniae duae sint specieS, nempe, conlisua ac murmittens i medendi ratio etiam duplex institui debet. io Methodus Therapeutica circa maniam continuam ad - is quis fuhibenda tres primarias Indicationes vulgo celebres suggerit, vig. primam c ratoriam , calyae morbum ipsum respiciens, spirituum animalium furores & exorbitantias corrigere, aut sedare nititur. Secundam Praefervatoriam, quae in morbi causas collimata, succi nervet, & fanguinis dystrasias acres , & nitrosulphureas, nec non stirituum diathesim quasi stygiam tollere , aut emendare satagit. Tertiam vitalem, quae talem victus, & analepseos rationem duerigit , ut functio tum nutritiNa, tum vitaIis, quatenus
solum in morbo isto par est , peragi, ac sustentari possinta Prima Indicatio , Q. curatoria, Disciplinam, Q. mi i. Adita fas, Vincula, aut Verbera, aeque ac medicinam requirit. Graistria.
Proinde Insaniens in aedibus ad hanc rem accommodiS cubiam collocatus , tum a Medico, tum a minifris prudentibus ita tractetur, ut quodammodo semper, nempe aut mo-nὶris, increpatione , aut poenis subinde inflictis , in ossicio suo , atque gestu, & moribus idoneis contineri possit. Et quidem pro fanandis Maniacis nihil essicax magis aut necessarium est , quam ut illi quosdam quasi tortores uia qde lai mident, ac revereantur. Hac enim ratione, Ani- tua corporea quadantenus depressa, & coercita, fastum S efferationem sitam remittere cogitur ue & proinde postea sensim mitescit, ac in ordinem redigitur. Quamob rem furiosi nonnunquam citius, & certius per supplicia &Guciatus in Gurgustio, quam pharmacia, aut medicamen
552쪽
Praeterea tamen Medicina cursus etiam talis institui debet qui Animae corporeae elationem supprimat, atque dejiciat' Quapropter in hoc morbo phlabotomia, vomitoria , ac cis tharctica, ut ut fortia, atque temere & audacter exhibita saepissime conveniunt Ab quod equidem manifesto constat 'quoniam empirici hujusmodi solum , una curii regimine, & disciplina maniacos Gn ratis felicisis curant. At vero asperior hujusmodi tractatio, maniaci, non aeque omnibus, sed maxime furiosis convenit. Alii
remissius insanientes, blanditiis saepe, & mitiori phalmacia sanantur. In plerisque autem maniaco sanguinem circa morbi initia copiose esse mittendum, vox populi, & praxis communissima est. Et revera quantum vires sinunt, venae sessi nem subinde repeti, & modo in brachio , modo in jugulo, fronte, aut pede celebrari; & nonnunquam 5 morrhoidistia hirudinum suctu aperiri expediet: his enim evacuationibus tempestive factis,tumspirituum efferati0nes, imaque esasio optime supprimuntur 1 tum insuper fan
guinis siquidem in illius, qui acris & corrosiviis est, detracti locum novus, de mitior repullulat b d scrψ
procurandis etiam in gniter prodesse
in proverbii consuetudinem venit, proinde ut Helisb M m lio pars maxima, immo tota fere Antiora vulgo d stinetur. Qua ratione Emetica in morbis cephalicis sepojRvant, supra ostendimus. in tae in hoc casu st bucinsin largiorem, etsi temere, & periculose, non raro i/ men cum successu exhibent: revera cl)m ea hic p0ixRiconveniunt, & quia potentius movent& quoniam ιγborantes iis commodius falli possunt. R sulphu/is Antimonii g/. viii. ad x. cremoris tarim s. misce, simul terendos pultiis, detur in cochlear '
velit dolose, & ignoranti exhibendus ut,
553쪽
eludatur frusto panis albi, in jusculo aut laete assumendi.
Repetatur hoc vomitorium crebra ice, nempe semel intra
quatriduum. Ad Mercurii Di gr. Di.vel via. fpuI. detur eodem modo. Tartarus emeticus M Uichti, Herculis Bovii, alia1ue Me, curii praeparata variis ad eundum modum exhiberi pose sunt. Aurum vita, . siVe Praecipitatum solare, etiamque Ianare ,remedia contra maniam θecifica a chymicis habentur ι & quidem mercuriatia quatenus per υomitum, &Fecetum, non raro item per, aut sativa tionem operantur, egregie prosunt. Sputum oris copiose,& diu persistens, quosdam insanos perfecte curaVit. 3'. Purgantia fortiora ubi vires, & constitutio ferunt quatenus spirituum, & sanguinis efferationes deprimunt , atque emunctoria pro excipiendis & sanguinis, recrementiS, multum evacuant, etiam
in hoc morbo saepe opem conserunt. In hunc usum Hellebori nigri praeparata , uti imprimis extractum ejus, &minum ex infusione fibrarum, aut pulpa pomi cum radicibus i sus infixis cocti, plurimum laudantur. R Extracti Hellabori nigri, lamelanos an. Bi. f. bolus. Calamelanos Diagridii p. ra. ad T s. f. pulvis. R Confect. Hamech. vel Ele . e succo rosarum Us. ad 3 vi detur in jusculo. Ec Decocti senae Gereonis , vel Epithmi cum rad.
mlgebori nigri Sii. γ δ vi. f. hausim. R Pul. Dia enae Sit sumatur in Iero lactis.
Interea dum haec fiunt indicatio Praeservatoria morbi radicatio Fr causam respiciat. Quare hujusmodi crebris purgationibus &phlebotomus remedia alterantis,quae sanguinem, & succum nerveum attemperent, ac ad debitas crases reducant, interjiciantur; si forsan aegrotantes satis morigeri & troctabiles , talia methodice assumere non recusaverint.
R ChIstasii mineralis, sive nitri optime purificati In P p p a Maris
554쪽
jus 3ii. ponantur in lagena vitrea lik ii. capaci eum ofoni. aut cereusa tenvissima clgra ac miti pro potu ordia. rio, quae ad libitum concedathr. Serum lactis effervens florib violarum, aut Nymphe affundatur , post infusionem per duaS horas copiose propianetur: etiam Acidula ordinate ac ubertim epotae Adriaci, conveniunt. R summitatum Borraginis, BNi s recent. se teneriorum. am m. iiii poma curtipendata iii, salis prunelia gibsacchari J s. simul coηt s a fηde aq-font. lib. ius x. pressio fortis. capiat lib. si ter. in die velsaepius. R Confer forum Borrag. Violarum an. Dii Confect. de Macintho , Alchermis. an Sit Corallii praeparati Sip. Margaritarum pulveris 3A salis corallii Si. hrupi Papaveris rheai q. s. f. elere, cujus sumatur Sit bis aut ter in die μ- perbibendo liquoris sequentis Iliii.
555쪽
porro in usum adhibentur remedia syee ea ita dicta, viqi eu;usmodi celebratur Decoctum Anagalidis 'repurpu- , b, item fummitui. Hyperui, aliaque decocta, miatae, & esseres Antiusti, inter emperisos quosque celebres sa
δε- excitatae Curatione, siquidem ea' fere tantum empla fusiρpρmρμ', , eis & vulgo trita, non in ut hoc in loco disseramus, cum alibi super hac re conjeeturas nostras proposuimus. Ceteterum Decoctum , VMnfusio pomorum, aut crudorum aut comum in aq. flant. liquor , Emulpiones, cum multis aliis , quorum formulas in curatione Metinosolia tradidimus , in hoc casu conveniunt. Insuper e Chirurgicis praeter vena sectionem multa alia praesidia pro morbo hoc sanando adhiberi solent. curculi-tulae cum scarificatione saepe prosunt. Vesicantia, caute natum actuadia, tum potentialia a multis laudantur. Nonnulli interiotomiam,alii trepanationem, aliiq; salivationem commendant. Attamen hujusmodi admini irationes, praeterquam quod incerti sunt effectus, haud facile , & vix. tuto propter aegroti intractabilitatem celebrari possunt uequare superfluum hic es set in juvaminis aut medelae ab iis expectandae rationes inquirere. -deraso, interdum pulmones Agninos aut Vervecinos calentes, aliosve solus γαipiti applicari, & subinde mutari. Veliam etiam hujusmodi Epithemata, sire idem aegrotis reluctantibus methodice applicari, & repeti nequeunt, saepe plus noxae, quam emolumenti afferunt. 3'. Indicatio nitam instituit quomodo Maniaci circa regimen, Diatam, &somnum tractar i debent. In hoc morbo secus ac in plerisque aliis Analepsi non opus est. Quippe nec vires resumptiυis restaurari, nec spiritus cardiacis refici debent , quin e contra utrisque ex se nimis efferis,
quasi fiammae supra modum gliscentiIupprino, sive velut
556쪽
exempla iacorum anosecomita perenda. Mamae inter mittentia cnra tio. Inditatio curareria.
extinctio quaedam adhibenda est. Itaque sit tenui;.ti minus delicatus, vestitus asperior, cubitus durus, tractatiosevera ac rigida.S'omni' vero quia Valde necessarius,si pror sus defuerit, Moismis interdum exhibitis accerseri debet . in quem finem medicamenta ivnotica supri ad Aetiael,
am praescripta, etiam In hoc morbo conVeniunt. Maaia in Ueteratὰ, si habituali laborantes curationi medica rarbsub jiciuntur , verum infanlantium nosocomiis per di-Joiplinam istius loci ordinariam,aut tandem ad se redeunt, aut ibidem a noxa sibimet ipsis aut aliis inferenda praeseruvantur.
Non opus erit Historiis, & exemplis morbi hujus naturam illustrare, ejusque rvos multiplices describere 1 quin potius semplaticorum nosecomia ubi non sine stupendo spectaculo, Hominum quasi gentem novam, &monstrosam, st. Rationali contrariam, & velut Antipodes intueri licet; qui si omnes in unum locum congregari possint, iisque stulti, & amentes quique adjda- gerentur , nescio annon hunc Terrarum orbem ex aequ0 cum sobriis, dividerent. Haec de Mania continuae I serapeta. Intermittens aut habet intervalla perfecte lucida, in quibus 2 roti ad sanam mentem redeunt, aut furor tantum cessat, De qadhuc relicto, in tantum ut Assecti mites, & tractabile fiant, usque tamen circa imaginationem, de judiciμm rare persistentes, plurima absurda, aut incongrua loquua' xvr & agunt, & postea nonnunquam rursus furiosi e
Utriusque horum Mefluuα medela, quoad indicatist ηem curatoriam, eadem est ac in Mania contusa h9'. opus fuerit hic alia medicamenta aut methodum Quod autem spectat ad Pyophylaxinsve servatoriam, qua sc. medendi ratio, extra ad eos praecavendos aut minuendos adhibend3 mi
557쪽
tur; in quibus furor tantum intermittit delirio persissente, eadem prorsus iatrices remedia, quae ad Melancholia pro-eatarx in tollendam praescripsimus, conveniunt. In Mania quae perfecte quoad omnia symptomata intermittit, temporibus maxime idoneis ; st. Vere, & Autumno solennes medicinae cursus iniri debent, & insuper tantiscussodia , siVe regimine continuo opus est; tum ut quoad victum, & vitae genus, in temperie semper aequali,& moderata conserVetur, tum ut, quamprimum paroxysemi imminentis signa apparent , ph botomid &pharmacidmox celebratis, ejus accessio inhibeatur. Itaque instantibus aequinoctis, sanguis e brachio, & dein post . vel 8. dies hirudinum suctu e venis haemorrhoidali- bis detrahatur. Purgantia , & vomitoria cum debitis intervallis , biS aut ter exhibeantur. Porro diebus intercalaribus remedia alterantia horis medicis ordinate sumantur. Horum formula tum in hoc capite , tum in superiori pro euratione Melancholia traduntur. . Victus sit tenuis, &
circa motum , somnum res alias non naturales
cuncta sint moderata. Siquando Maniae accessio imminere videtur, & constanter anteffitium a silvum, phlebotomia cum Domitione & victu tenuiori celebretur.
558쪽
De Stupiditate sive e foro si.
Sripidiso De potissimum ad Animam
Ratio lam spectat, atque intellectus, & judicii defectus significat, non improprie tamen inter morbos capitis, seu του εγυφαλει recensetur , in quantum sc. ista Amma superioris eclipsis ab imaginatione, & memoriat laesis procedit , atque larum deliquia, a stirituum Animalium, ipsiusque cerebri vitiis dependent. Slu jditus ab Animam B ationalem , in j sitiva sive corporea subsiste- sedem quasi principem imaginationem esse; η ΠλὰE porro ab hac, & memoria , rerum omnium, quas mens μ' - speculatur, aut notiones ipsas, aut earum occasiones suppeditari, superius clare ostendimus, Quapropter si quando has functiones corporeas deficere, aut inhiberi c0ntia' git, proinde intellectis noles , quasi oculis ejus Obvelatis, hebetari plurimum , aut penitus obfuscari solet. Itaque ut stultitia, de stupiditatis pathologia rite tradatiar, isa' primis inquirere oportebit, qua ratione, & quibus causi, imaginatio , & memoria saepe deficiunt, vel praepedida'
. si is r)q Super his ut methodice procedatur, huc referri dζhζὴ de Ammae corpore functionis morumque lectit, is sirmi, instrumento supra deseruir samaginationis sedem cT' callina iive cerebri meditullium,atque memoriae cere fi ticales medullulas , porro utriusque organa immediom, ς spiritus animales fuse declaravimus.
potentiis quae functionis cujusque alterivi, ὲς α
559쪽
rationalis tum fensitivae, primi aut praecipui sunt praepeditis, imbecillitias dc hebetudo , taria ditas ingenii, Lividitas, ac ipsa demum amentia saepenumero oriuntur, in culpa sunt, aut cerebrum ipsum, aut pia ritus animales , aut Vtraque simul, atque priss modo hi, modo illud. 1 o. Quoad spiritus animales cujusmodi illi ex propria,& genuina indole esse debent, & quales ob diathesin praeternaturalem in Phrenitide, Melancholia,& Annia mistunt , satis fuse declaravimus. Verum insuper quod supra innuimus suspicari licet, spiritus istos interdum particulis activis sere destitutos, quasi vanidos, & essi tos fieri; nempe cum particulae spirit e praepollere, atque sibimet molatili alas consciscere deberent , influp ditate tum hae utraeque tum sulpturea nimis depressae,aρuψιs vel terremibus immerguntur paene, ac obruuntur. Enimvero Fatui nou tam rudi crassaque Minerva quam Anima praediti esse videntur, eorumque spiritus animales potius quam praecordia ex luto essingi. Plures sunt ore sones, causae evidentes , quibus texturam adeo levidensem acquirunt , quarum praecipuaS
et o Attamen haud frequenter evenit, stupiditatem mera stirituum , aut ipsius animae eorporea culpa solitaria excitari , quin saepius cerebrum ipsum potius, aut prius in culpa esse reperitur. ippe cum plura sint requisita,quibus ιος peridoneum iunctionis animalis subjectum sive machina constituatur, si forte eorum quodlibet aut deficiat, aut depravetur, facile sequitur taliter assectos ingenio minus pollere. Piimὸ vulgaris , indolem ac ingenium V εο oad medinihil a cupitis, & consequenter a cerebri ejus magnitudine, in sim & figura , pendere ; nam quoad molam e us, in Adagio est, cerebri parum, aut nimiumstoliditatem arguere. Et quam-
560쪽
,66 De Stupiditate, Cap. XIII.
vis hoc non semper, attamen crebro sic evenit. Calus ratio est, quoniam in parvo cerebro pauciores tantum spi ritus gignuntur, exercenturque ; grandiM autem, textura plerumque viliori constans , mentis acumini minus accommodum existit.
cerebri Dra genu ina & optima, globosa esse
debet, st. in eum finem, ut spiritus aequabili effuxu a meditullio ejus quaquaversus in ambitum diffundantur ,&illinc aequalibus ubique reflexionum angulis retorqueantur. Veruntamen qui capite depres, Vel nimis acumiηato, aut alias improportionato insigniuntur, ut plurimum functionis animalis labe quadam notabili afficiuntur; ejusmodi namque cerebra, tanquam stecula dissorta, rerum species non recte colligunt, nec Anima rationali-vere objiciunt. 6 o, adsub- Tertio Sisinantia Cerebri sit bene temperata, & lau-Itantisim 'ς dabilis texturae ; nec tantum quoad caloris, & fitFris, ιζηim ς' u & humiditatis qualitates , verum 'si si ςjyβ, sale latili & stiritu copiosis cum modica reliquorum proportione constans, sit tenuis & ne ea; ut 3'irim facile totum trajiciant, & sibi tractus procudant ue simul que mediocriter & compacta, ut tractus & mea tus excusi permaneant, nec statim a partium nimis m0l lium subsidentia deleantur. In fluidis vero suspicari licet, modo in cerebro qualitatis cujusdam manifestae, uti im primis humiditatis, aut frigiditatis excessum , proptot quam rationem pueri & senes sensuum hebetudine saepius affici solent, modo texturam numis crassam,& terrestrem esse; proinde ut spiritus non facile ipsum irradient, adtsibi tractus procudant , nempe haud, plusquam lucis i 'dii , corpus opacum penetrare possint. Hujusmodi lepi densi cerebri texturae russicorum & agrestium nati, ex pej0re luto formati, crebro obnoxii sunt , hinc in qM
busdam familiis multas retro progenies Inm sagacem aut sepleatem reperire M la