장음표시 사용
31쪽
go F. Iurettsignificat venoeum editu. Hoc nomine locus olim do nabatur in populo Dei qui habendis conuentibus Ecclesiasticis vel schol isticis destinatus esset. In causa suit lim jus appellationis mos ille antiquissimus, od plurimum ad hos conventus eminens sedes in editioribus quibusq;
Iocis eligeretur. Hie autem summum locum templa sive CocAhimet D Oa,proximu scholae obtinebat. Atq; haec non raro fuit Prophetam docentium sedes,ut ex Saulis historia I. Sana. Io. colligitur: ideoq; domnis vel locus Propheta. rum dicebatur vulgo, quemadmodu supra ostendimus. Atq; hinc profecta est vetus(vt in transcursu moneamus
illa Gabiorum apud Volscos in finibus Latii appellatio, quos alii dura copositione a Galacto&Bio Siculis fratri
bus duxerunt nuncupatos Dionysius Halicarnasseu lib. antiquitat. Rom. i de Romulo & Remo loquens ita scri
postqua vero infantes a lacte depulsi sunt & cibo lacte ab altoribus suisse traditos ut deducerentur Gabios, civitatem non procul a Palantio sitam , in qua disciplinam Graecam ediscerent. Fuit enim Gabiis Latinoru schola Volscorumq; quam Phoenices Cadmei ,& prognati eorum Tyrrheni,osci, sive Ethrusci statuerui, nomine imposito de sermone suo. Labratha vel Lebrathan, Enptiis, Asris, & Armenis quos Hebraei & vicini Hebraeorum Phoenices literas suas docuerunt: est declivis vel acclivis locus ab eo quod descenditur in profundum dictus. Nam illis verbum Lalara est descendere. Et inde Lulsi, Labra , tota et et oima in declivitate possita & subiecta synagogae suae : Labrathdi Dagoga : Lebrathcnum , o
32쪽
rum vexillum sacrum sive princicipale: Ast vo , fossa, profunditas: & conjugata pleraque alia, quae omnia Miset mesos ac pliterael, ex Hebraeo derivata sunt Hic vero opus est, ut 'scuram istam atquc inauditam hominibus nostris exterarum Vocum mDγώ- exponamus latius. A verbo igitur Labaris,quod est descendere,dicitur mons Armeniae AEC , Lubar. Epiphanius in Scythisino , sub principium sui Panarii, Meetet om memeAυ p cta misnc Ae pecvc IN etai: aeta ivc-άνἀ μ m A mutar
λίγ' Dis mela emblia M. Post diluvium autem, inquit Epiphanius, quum arca Noe consuisset in montibus Ararat, inter inrmenios et Otrsicos, monte cui nomen es Lusare inde prrumi in habitationis hominum fuerunt consituta. Nicolaus ve-m,ssupra si Iada .inquit imoris magniusicandum Armeniam, ut vocatur Barsis,in quem fama es confunisse multos tem. pore diluvii, et Arvatos esse. Id autem observandum est, illius Lutar, & huius Barin idem esse, si hoc exceperis, quod prius in principio syllabam habet trocmScimp ex Orientalium & Afrorum usu, posterius purum est & accessione carens. Ex hoc nomine formatum est alterum illud Aa a, bra,id est,tota paroecia atque vicinitas,quq uno quasi colle aut clivo disterminata est, &ad conventum Ecclesiae unius pertinet. Idem Epiphanius q' A. Memenia his verbis rem totam explicat: cores o
33쪽
quacuniue Ecclesta, inquit Epiphanius, Auxandria adca. tholicam Ecclesiam pertinent,unis hunt Arctiviscopollecta-imi vero Presbyteri De Sintorti illi prafecti sunt , propternicessitates Ecclestia luas habitatorum suam Eccles iam acto exitium, regionumque circum antium vel paraeclarum , eluae voce patria dicuntur Labra ab isi Fui uriem Alexandi eam . olunt.Ex
his autem verbis facile intelligitur,qui suerit olim Ecclesiarum ordoin amplioribus opidiSuaa opida in ras (parochias hodie vocat fuisse distributa ,singulis labrustitiari Presbyterium omnibus autem simul Archiepiscopum dc Antistitem praefuisse. Tum plertimque in summo labrae istius editissimoque loco fuit labrari si sive Librathan de qua hic agitur,id est, lynagoga,Ecclesila,locus conventui Ecclesiiastico&scholastico dictus: atque hunc in locum sive conventum familiae contributae si, parochi vulgo appellabantur Lebratheniin, id est, Lelratheni, qui
corrupte(vt fit in migratione exterarum vocum & trans plantationibus plurimum a Graecis dicti sunt Litertini. Sic enim illa Lucae verba accipimus, Exorti sunt autem quidam e onagoga que dicitur Libertinorum tum C rena oram tum . Elexandrinorum, et eorum quisunt ex Cilicia et Astia, alitercantes cum Stephano.&c. Ab eadem origine sunt ut cursim ea perstringamus quae ad eruditae antiquitatis intelligentiam faciunt alia modia vel conjugata praefixum lhabentia,aliaque carentia. Habentcnim l haec nomina, o Iehuntasia profunda, dc Labarumfive Acta or Sonomeno,vexillum praetorium,principale,sive Augustale utante diximus. Sine i vero ex eodem sonte manant i a leguntur ista: uiris, Betriue fit e Beruim, urbs Phoeniciae clarissima, ubi juridicam Academiam instituit Iustinianus
34쪽
Caesar: Thabor mons Iudaeae: T. D- , qui vulgo Durucli mons Ciliciam Armeniamque disterminans: & intabria, Plinio teste, olim Rhodus dicta. His adde coronidis loco . Atabrum , vocem compositam , apud Tertullianum, Minutium, & aliosa utores classidos quo nomine, significatur stylus,scapus, vel hastile labarorum, id est,siagnorum pensilium quae imperatoribus olim praeserebantur, ritu ab Armeniis regibus translato. Haec enim vexilla eo a caeteris commode distinguebantur,quod labara de suo hane, id est, scapo vel hastili deponi po terant ut eo
emtilia, reliqua autem omnia erant veris continentis: ac propterea ubique vexillis cantabra opponuntur. Tertullianus Apologetico, d para illa vexillorum, in canta-ἷrorumsola, truciumsunt. Minutius, Nam etfigna ipsa, oecantatra, ct vexilla ta orum, euid aliud quam inaurata cruces m s ornata Sedadrem. Monasteriumμονα , Oorum, Graeca appellatione ascetό-rium cst vel phrontisterium monachorum,quos Mercitatam,emuc, velμονά antiquitas nuncupavit, id est, eorum qui solitariam vitam colebant in Ecclesia vetere, ut picta tem semoti a reliquo mundo commodius exercerent , seque in contemplatione rerum sacrarum occupa
rent , donec legitime ad sacras functiones & ministeria
Peripatos Si o , Lucet locus ἐγκυκNec, ut ab Aristotele saepenu mero appellatur, in quo ambulantes solebant agere de rcbus philosophicis Peripatetici. Haee cnim ambulatio a rotunda ipsius forma dicta est illis
smno,aut etiam eυκ-,& ἐγκυκλιοι nimirum 1 - Latini circum,uel circulum dicunt.
Stoa, cognomento dicta, ae ili Spartiano, Hor, varia, ubi depicti erant fortes illi & praestantes viri
35쪽
ri R,I v M t et qui in pugna Marathonia pro patria occubuerant, Vmnasium fuit Zenonis Stoicorumque, situm ex adverta ferme ipsius Academiae ad urbem Athenarum. Generatim vero porticum structur1mque oblongam significat, qualia plerumque sunt basilicarum & magnificorum o perum vestibula , a Stoae illius Atticae similitudine: ut
Restant pauca nomina ex adjunctis attributa. Amalthea sive Amaltheam gymnasium Bibliotheca instructissimum & coissertissimum,ex origine Hebrea dieitur. Nam vox Hebrqis.' Syris significat plenum. Sic vocat Tullius in epistolis
. Gymnasium, γυμνάmον , proprie nominatur locus in quo nudi athletae exercebantur,ut vocis notatio indicata dicitur vero de quolibetexercitationis lico , & nap θυ- de ludo literario& Academia. Nam huius in accessu erat gymnasium exercendis juvenum corporibus institutum, ne obtorpesceret assidua studii rum Pausanias in Atticis. Heracleum, rumorier, alii ab Hercule Lybico dictum volunt, alii a statua Herculis quae ante gymnasia solebat poni, ut fortes este docerentur quicunque ad literarum studia accedebant: namHercules apud veteres dictus cst 3ιhmo et c. Sed Herculesunde Phoenicia est&Punica appellatio,virum peregrinationibus variis cultum significans&versutum, qui orbem terrarum pia i sobierit, multiplicemque sibi peritiam rerum & doctrinam giv mirare; comparaverit, ut de nomine Eante dicebamus.Nam ex eo quod Hebr*i virum peditrem & vias tentantem explorantemque pedibus appellant Raeli,Phoc- uices ec Poeni duxerunt nomcn commune virorum om-
36쪽
nlum R. Ivel quia solus m c vime Oreo aptus est. et moverum nuncupauerunt Etragii: & inde h&kA c. Atque hinc multae Heraclea, &Heracliopolis in Alia tota,rento,Graecia,& regionibus aliis,&c.ubi schol e ad lite rarum studia floruerunt. Sed quia omnes putaverunt Herculem ante gymnasia in stadiis asceticisque locis propter robur statui oportere, dedimus illud opinioni vulgi, ut hoc nomen gymnasiorum in numerum eorum conis ferremus quae ex ad junctis ducta sint. Xystus, boc,lata porticus & ampla dicebatur,ubi exercebantur athletae hiberno tempore; gymnasium tectum& quasi Granio, vestibulumque Academiae. Hinc As otiociastic ipsam quoque Academiam nonnulli dixerunt Xystum. Sed haec denominibus plus satis.
sive Ficus Academiarum. F X tam multis EaAάων gymnasioriamque appellationibus una hoc tempore caeteris anteponitur: & unum
eorum genusest,quod ex communi usu sam sibi vindicat. nomen Academiae, proprio quodam dc singulari jure, ut post dicturi sumus. Cum igitur illud ipsiam genus quod vire istiore vocatur Academia, justa legitimaque ratione postulet, ut inter sedistinguantur gymnasiorum formae: nunc videndum nobis est, quid sit id in quo Academia aliis antecellit, &quamobrem sibi hoc nomen arroget. Ac primum quidem ponendum illud est , neque meis chanica , neque palaestrica, neque et-γnta , , neque Coota imis ullius gymnasia hic a nobis agi: sed ea spectari solum in quibus animus humanus cognitione
liberalium disciplinarum informatur, dc ad veram pieta-
37쪽
as F. I u N et tos forma m,scientiae,virtutisque ducitur. Prima igitur gymnasiorani distinctio a materia da-citur in hunc modum. Gymnasiorum alia sunt quae dicuntur παιδαγωγια, alia quae se: illa minoribus
crudiendis instituta . haec grandiorabas dc provectiorubus aetate studioque informandis plenius, cx quo principia in paedagogiis tradita belle assequuti sunt. In paedagogiis autem duo traduntur potissimum: instrumenta doctrinarunx, de principia sive rudimenta. Instrumenta appellamus linguas , artes instrumentales, de ornamenta carum historias. Linguas, Latinam de Graecam , omnis justa instituendi ratio pueris accurate tradi postulati, de sagitat haec memoria nostra: Hebraea non perinde ab omnibus desideratur. Desideratur tamen , eaque opus est plurimum et quod bonam antecedentium secillorum barbaries diu ignoravit . de impendens bellorum clades porro impeditura nisi Deus Christianum orbem respexerit misericorditer, de fortia juventutis piae studia ad hoc onficium accenderit, ut rumpatur Satan. Hic enim adversarius s alutis nostrae jam ferme nihil tania molitur, quani ut in sermone illo suo non audiatur Deus, quo sermone suavissima illa mysteria exoptatissimae s alutis nostrae olim tradita atque perscripta sunt. Artes instrumentales , nimirum Grammaticam verborum ex usu, Logicam veritatis ex ratione, dc Rhetoricam communis cultus ad easdem res ex commoditate adhibendi artifices, necessarias esse qui ignorat brutus est : furiosius , qui negat. Historias siqui his cum iudicio de
ratione adjungunt non mediocre iuventuti allectamentum ad amorem literaram humaniorum praebent,
re sermoni, raticni, cultui denique in pueris. Onsi
38쪽
mando magnum adserunt ad jumentum. Principia sive rudimenta duum sint generum, qtiae in scholis par dagogicis si traduntur, bene est: si non traduntur, ora
nino tamen unum eorum adhibeatur necesse est. Prius
genus est pietatis, posterius philolophiae. Pietatis rudi menta ferme cum lacteipta sugi atque imbibi oportere, quisquis pius est fatebitur: & qua fronte, obsecro, ossicium illud in paedago ica institutionc omittatur E qua negligatur fidei Philosophiae non pellctralia cxponi, sed
ad itus pueris reserari cupio: non omineis, sed eos salicinq i sunt de imoribus: quam ad rena Tullius libris illis sitis quos scripsit de ossiciis ivvcntuti maxime commodavit. Hoc crgo paedagogiortim opus: cui si acccsserit conveniens aliqua ad res Mathcmaticas (ut vocant) introductio, equidem iuste paedagogium illud constitutum sensero ,& quasi persectum in suo genere. Quamquam
non omnia paedagogia univcrso hoc instrumento sunt adornata, aut vero esse possunt: sed alia pro commodi.tate locorum , praetceptorumque docentium,alia pro judicio variisque studiis hominum hanc aut illam partem depoposcerunt sibi, reliquas vero intactas sinunt. Exempli causa et literas quidem scire, id est, literaturam omnes fere cupiunt: sed linguam Latinam plerique, Graecam militi discunt, Hebraeam pauci ssimi. Idem quoque usu- venit in tradendis artibus: passim Grammatica, multis in locis Logica & Rhetorica, sed quasi deartuata (ut ita dicam exponitur, historia paucissimis. Sic gymnasia haec paedagogica longe sunt alia prestantiora aliis nempe quonieliu felicium: instrumenta ac principia rerum & quaedam velut semina doctrinae teneris puerorum mentibus ingeniisque subactis& cultis inseruntur.
Nicrum autem illud gymnasiorum genus, uod ex
39쪽
D F. Iu uri grandiorum institutione Graecis in Oerdiximus adpellari, id ergo genus illud est quod initiatos literis & imbutos juvenes pleniore disciplinarum modo colit & perasicit.Nam sive instrumenta in paedagogiis tributa respexeris , ea occupantur amplius atque excolantur in hoc
gymnasiorum genere: sive praecipuas quasque partes philosophiae, quarum principia e3 paedagogiis fuerunt hausta, eaedemum hic perficiuntur atque absolvuntur: sive facultates illas summas , quae primas in disciplinis humanis obtinent jure meritissimo, & ad communem Reipub. usum accedunt proxime, eae in hoc ludo exponuntur commode ad Reipub. & Ecclesiae Christi utilitatem maximam. Ac primum quidem lingum rum uberior hic doctrina traditur ; non autem peraeque ut in paedagogiis exilis ratio & evia OAοDic adhibetur, ut oratores, poetae, atque historici Graeci & Latini cum fructu percurrantur. Deinde vero facultatis philosophicae, omniumque artium & scientiarum instrumenta gravius, solidius, pressuis ex classicis quibusque autoribus depromta , non ex rivulis aridioribus ducta
aut in tenues alveos corrivata in medium afferunt .
quemadmodum tyronibus succrescentibus non solum rerum nomina ad ossicinam suam pertinentium , sed usus etiam demonstrati solet suis gradibus certoque o
dine. Praesertim autem id facto opus est , quum jam prope adest tempus quo incumbant illi in ampliorata dia, aleamque judiciorum in palaestra hac literaria publice nonnunquam subcant.Ttim corpus totius philosophi q quasi per anatomen confirmatis ipsorum mentibus, ut oculis,cernendia proponitur. Hic id est, Mathematicas disciplinas certo ordine iuventuti percipiendas & tenendas tradit: illeret rumoreo Verac oram,
40쪽
qnam secundam philosophiam vocant ad res physicas
pertinentem ,eodemque ferme contextu Ta cetrius ore
id est, materiam primae, ut loquuntur, & reconditioris philosophiae enudeat argute, docte, breviter, familiaria teciste vero ra vana, quibus circumscribuntur boni mores,sancteque feruntur jum dc injusti leges,adsingularent cujusque hominis institutionem, ad rem domesticam gubernandam, isque publicam necessariae. Succedunt tandem his facultates( ut appellantur siammae, hominemque bene informatum & instructum in suo genere
ad Maritata velut ducentes mana,M,--,Aet .
xii. Quarum illa quae Theologia appellatur fontes suos non alibi quam in coelo habet, rivi in homines verbore Scriptura sacra ex mera Dei gratia defluxerunt: Hae v ro fontes suos ab orbis conditu in philosophiae penetralibus,natura ipsa duce dc teste habuerunt. Ethicam enim iurisprudentia , Physicam Medicina quam latissime adcommoditatem generis humani privatim & publice diduxerunt. Gymnasiommigitur species ferme uatuor ex hoc ordine nam totidem fuerunt olim constitui posisunt:prima,eorum in quibus linguarum doctrina fuit ex posita : secunda, in quibus instrumenta subministrantur & artes ad philosophiam praeviae: tertia, in quibus aperiuntur studiosis & patescunt recessiis philosophiae quarta denique eorum,in quibus summae illae facultates, quas postremo loco diximus, iuventuti explananturex usu Reipub. Omnia autem inde a principio studiorum,, ex quo Cadmustiteras intulit, apud Graecos Cadmiae tave Academiae nomine donata sunt.
Quamquam si liwratiram exceperis,gymnasia olim