장음표시 사용
132쪽
Opticam, Catophicam Dioptricam.
gonometriam sphaericam, Astronomiam, Geographiuam, Chronologiam, Horographiam demum Analysim speciosam, quibus accedunt Tabula synopticapcum usu tabularum de la Hiriarum.
134쪽
DE laverat se huensque Mathesis nostra
in Interioribus, dum terrae dimensi nes, rerum ponderata aquarum fiu- aetas, te acris proprietat s. expenderet nune, ad alilora eluctata eciali cursum, quantum ronibus huius seientiae permisitur, ae phaem, nomena remotiora confiderare intendit. v rem eum nimis arduum , infinita propemodum coeli spatia eontemplari sinentiam praemmittimus, quae talem, lunam te. Quasi a propinquo intueri Mea ' Est ea opTIO unum ab Anu, ae visiburnis, quae ob suam varietarem intres species dividitur. Prima est OPTIO, quae agi de visione directasseeunda CATO TRICA, quae de visione reis flexa terti DIOPTRICA vivonem retractam continae, selenda hae non tantam ad subhinquentes est lammopera naeegaris, sed oben, periinuas mirabiles omnino jurandissima.
Definitiones, Axiomata, Experi
Nai' si iurecta est, quando oeulus obiectum
recta linea attingit. II. Oealis est subiectum ae organum visionis, In quo imagines rerum efformantur, dein a Phantasia, postis modum ab intellectu comprehenduntur. III. h. M vifionis sunt res visibiles quae per medium diaphanum seu perspicuum radiando species suas odiculum propagant, quae ipsa laeetes per lineas rectas dirita, radii vi a..tis appel-tur v. Ex his eomponitur amisgiam optum seu vis si Achc Fia. I. sub
quo obiecta videmur, vel quoad suam meae/taedisem, vel gaeram . meum, aevmerem, es motam m. de quibus postea v. Ex his ramdius, qui per centrum uti transit, DC aac autum vocatur. I. Linea verbrecta AB Fig. n. quae per eoncursum axium C, pamrallela ad D meentrum oculorum conjungen .gentem ducta supponitur, b-opter vocatuc pothesis, di vocat aequatus ab expe Narientia cerrae, unde ab aliquibus ut automata aeceptantur, sunt I. Nihil videtur, nisi quod vel lumen habeat, uti sol die aut a lumina collustretur, uti luna II sicut lux nimia viasia officit, ita defectus aembram, illius tota ablatio-iarat eausat. IiI omnis radiuslueis per lineam rectam propagatur, quod constat, si per tenue toramen transit in locum ten ebriis eosum in omne luridum ex omni parte epuncto , in omnem pariem radios amittit,
uel eonstat Indae , ae omni obiecto visibili, alias ab oeuio videri non piari, eam specim
eum lumine propagentur. Hine canal Cest fissa raviorem , tali videtur abiectum. v.
Quidquid videtur, sub aliquo angulo videtur. Ex sa sequitur tria requiri ad visionem Loractum da quo modo It otiorum, de quo postea, eiusdem tamisaetaeaea. I. Medisma aridam seu vi sanum, de quo in seque tibus potissimum.
135쪽
etae iampum C mea est interror supra alias
protuberans ABG instar eornu pellucida ac firma . figura sphaeroidals Sthserat ea, latine 'udativi seu dura ACEM, paea. Iliaea in post eorneam humori aque innatat , diversie orta in medio perforata, quod foram P villa voeatur, quae ad maius lumen eonstringaeur, ad manus dilataeuro ea quo oriuntur processus ciliares, ea fibris, quasi radiis eantam C. Mes G H, priori
connexa aedehierolleae eontigua eoloris nigris num retians IL, intimaehoroidi conrigua, tenuisae Mosa, subalba fere media inter Sparum .dlaphanum , a fortiter connexa fibrilis neri opeie II. --en aequem sinstar aquae suidos aeterruis, anteriorem casn ea euem replet odistat aec est magaeonsistens, figura lenticularis, inaequauis tamen eonve ieius, pellucida, tenui pellieula elreumdata, quam maneam vocant rureae orier imilis, Hapuanu, pellieula involutus, quam --- voeant, reliquum ocu-n implet aesaram e ae brae ista deducis P. seheinem in suo oeul L. i. p. t. i. Duplex datur varietas oeulit allus enim viis una obiecta eonfuso de remota distinctem det, quod senum est vitium potissimum, caehine rubria voeantur. Alius videt elare obis lecta propinqua, mimis remota, ct eis in voeantvr adopen Priare habent minorum, stallim convellitatem , me minorem agmina distantiam, ratem eamen, ut radii ve
se Meum suum habeant in retina, ae magines distincte deplagant si vero obieetum propinquius, focus erit remotior insta retis
nam, de que imago eon usa. Quare ivdiis emtulisti convellis, ut radi eitius uniantur, ae maiorem angulum eonstituane, proprerea etiam malore indigene luce , eo quod obj ctum magis distare putetur. 'stes econtra propinqua laetus vident ob maiorem era ialini converitatem, aue majorem a retina distantiam, de quia radii paululum divergentes focum attingunt in retina Indigent vitrisconeavis, ut radii dispergantur, nee ea n choante retinam uniantur. Minore pariter indiis
lent lumine, eum obiectum propinquius plus ecierum in oculum immittar Declarabuum
Chales L. f. ope, Oeae rari etati magis adhue declarat aestim nataeram artificium Aecipiatur iens vitrea, utrinque convella, Ettamen exam parte plos,
quam ea altera , seu diversi radii et sphureas minoris ita ut inera digitum aut duos species
congreget. Hae vitrum A anseratur rebuloc Fig. v. ea una parte onvelle, ne foraminine in B instructo , quod pupillam referas echine exteriori eohvmitari poteris Geuius appingi , huic tubulo inseratur allus ducti, iis, qui in C dem obducatur papyro genua
oleo peruncta aut vitro arena erasiore arbito,
moveatur, donec species per pupillam ineretis in papyro ranquam subiecto aliquo vivacia test caprimantur. Per hac instrummeum visse se explieatur. I. Per foramen parvulum emis iue spectes Oingrediuntur vivacillinis , eum ae dea da eucantur, everso fit in aprio an here rea, larius au obseurius, prove charta a viistro rem ea est . quae teneant, patet. Maeelam fit in caelo et per pupillam inarinae sp eles ae decusatis an retina et mam imaginem elariorem ave obscuriorem , pro obiecti avahumaeris erystallini a retina distantia. IL A hibetur vierum ex utraque parte emuellaemis a quidem inimius minoris sphaera P. Faline monte Repleri maculus immantiam phasis roidis octipries, interius conoidas hvperhouel affert , quod radios per refractionem citi uni eum radio prineipali se arae, in tanta distantia , ut radat seu penicilli obiectum a retina depingere valeant sie pariter in Sela, i interponitur humor crystallinus, per quem non rentum, sed etiam per alios humores re fringuntur radii, attamen per ipsum potissimmum , uti interius in Dioptrie apparebiti ideatur P. Seheinerus libro ett. III. saforamen angustum, arcet lucem superavam, et species in obseuro dilarat, de eonstat ex perientia. v. Leharta vel propius vel reis motius posta est , obiecit speetes nodi hena exeipit, ae ideo mutari debet. Si eriam sub ima natura vel magis applieatur ad retinam humor erratilinus . vel removetur, stra hos non
136쪽
aean tae, sat hi ulla mac v. vlmia,
eonvexum convello additum in eamera obis cura communem picturae basin propiorem eapolite a Leonearum addaeur, magis, dimovet vel dilatat. in ubi eristallinus miniis convexus seu lamor, ommunem basin ultra retinam proiectam habet , eonsequenter specillis eonvaris uti aere est, uel speetes citius congregentur si vero humor magis convellus, uel Iuvenes imbelli, uniuntur sp cies, antequam perveniant ad retinam, hine per vitrum concavum dilatandae sunt. Plura phraeae relinquimus videantur P. Sehelnerum m in oeulo, L. f. parte i. a Ros Ursina. Iala in eontempl. mundo pag. P. Traberi s. Nervi optia, eap. p. schoe gaes in Magis P. a. ia a. ire pus in area
magna lues stimiam Aquilonius in vilem
me Irea visum alterius obiecti potissimum nonfidoranda sunt. I. Magae visa uis
es eis in aer arvis, talis es magae ae mmpae portam id reae Taequato praep. s. vel res tanquam Elam habuere, experientalpsa segregante macramen visio a per amgulos talom. v. . a. amotata apparea obiectum, quana est angulus euntquentervis se maiori ae mair apparens, non enim sens revasa mansa, aequalis dis. Nam res mansuram' qua potest rematae maiori malis parare, uti Luna longissimo minor, soli aeqvalla videturi constabis ea sequana
t long udo vel althaedo A et Fig. v. 3, fit oeulas in C. a C perpendicularis ad AR
per angulus C erit minor recto, rem prata sente angulo recto, duo reliqui C, D, eis ieiunt rectum simul Geom. . . et a go quae oculus uno videt obtutu te. Ea qua
sequitur . Avvaedinem is D, Maalem flaist a Sense is C. a maior avsis videri, ausim DB et uae visam e duretur enim a parallela ad ADt erunt aequales a vii CD A, de E CD alerent M. p. Geom. eum igitur lineam semper intra angulum BC E eoae . prehendatur, semper angulus CB minor erit, utpote pars anguli D CE angulo D Ca, seu quod idem , CDa, quia is terarum
prehemiades eo quod anguli ob pamiaremi, sterni non possint, a dictum comm .et vide aequet loco eis. III. Nactis obiecti iumerum aevis apparint ea res
uermappareaec DEM. sine Fig. Lo Partes r. a. s. m inter se, exeam oculus in Aria altitudo omnium rici, erunt ista intersam comm. N. 63. lucatur areusa Crassio A a. erunt duo ieest ac moniam o Marma coeomss. Clim igitur secto Ba a maior Darii Aa, desectora AC minor Aa A seria attam sectaris A maior sectora ara sed et anguli sehabent, ut arena tias m 3 so ergo etiam angulus sina erit maior regnis
a As. sam igitur maius appare quod sub maiora angulos manus, quod sub minora, partes mapparana inaequalitante specta Maamara, sinis in avrae M. et binoma Ris istamia. FIG. II com Sparallelar, quas obiecta allis De ciunt, anguli finem Geom. N. I ergo ita Era ad Ccleam ac A. II., apparaseae est iu maerea, aeriam , iam aeria raem. DEM. No. III. ia enim et sataequantas, tune obiectum BC, lam partem proptosis ens etiam videratur bangulo mediam partam me reo seu alterius indvis r atqui hoc est sellam , nodi te ea probi. I. Trhon. . ac si is Am is misse aptamus, metaeam pre ruam
137쪽
-am rem plo et in obiectum AB,
distantia D per hae tria puncta deseribaturiareulas ut ostensum Geom. N. as. deseria harur pariter ea Reireuias, euius peripheria attingae obiectum AB. Ductis lineis releaenavius ad F duplus anguli ad G tanquam angulus ad emerum e Geom. N. 58. et de eo sequenter in apparet obiectum duplo maius,
quam in o Theor. I. N. p. 3. At distancla OF maior est, quam in podsi in mismarer aequiuis distantia, F, FDri angulus AH major erit , quam AGBri Geom. H. a. de consequenter, et vitantia dupla
se obieetiam tam maius apparet Verso de Quod autem non differane sensibiliter in maiore distantiari ratio est, quia, exilitarem angulorum differentia eognosci non potest. Taequeet prop. p. de S. v. amaus amarae taedises , iurem,me, amatis avaremis oblisia vira , vis rem DEM FIG. x sit obiectum BD direct viatam seu euios unus radiorum Mi optim eo ineidie; CD obiectum oblique visum et eum
igitur objectum CD appareat sub angulo as quo videtur DB pars obiecti BD, eo ipso minus apparata obiectum se amulo B AD
' partem, at Memnas. DEM PIG. XI. Quo propitis Meedit oeulus ex AIn B, eo sub maiori angulo videtur obiectum et eum igitur Misso eontinemur inera angulum rectum Theor. I N. a. hoc expleto oeulus amplios stare non potest At si in A, eum sub minore amri videatis , poteritia ectendere usque C de Dodonae accedat ad angulum rectum propius et ergo ite Attamen maius ibi mi. aeus apparet, quia sub minora angulo; de munus maius, quia sub majore angulo videtur. Do claritate , obseasitae inferium ue
re II sistensiuiae eleense perrataeis firment... --- A merer ver. per istam rapeaei ' Myeesim clamaus es apri. DEM FIG. XII. constae e Geometria, angulo CD eidem arevi AB insistentes esse aequales comis.
se recto et e Igitur laestras tu redact
anguedo videtur ve in Caerem de aequalis pparis. Min nulla obliquitas pinea iam nuere apparentiam . quod plurimum eunda est perspectiva iniselua uadendae. a ma
sua, aere vaear primis, repaemaraemi oferaenda, aes timeas geratam, impersi ea appare v. DEM. Eo modo res viderar, quis spe es oeulo illabuntiari aeqvii linea in maestum taeeat, tantum punctum illabitur ergo verat si de aliis. II. si amma Megae eraemAaera ua' vacaeris aes me a Pompeia ae eaelaria ad pia--, gaera vera amarae DEM FIG. XII Dum e lac fic elemtur supra centrum, omnes anguli ad emerum
sun recti et eum lineae in figura regulare, de ponitur sibi eorrespondentes s C, Dina, etiam aequales in oculo haesen angulos ergo de aequalem obiecis figuram remetem hune, adeoque veram. Hine, extra ea erum ponatur oculus, quadratum apparea rhombus, circulus prope ellipsis Taequeatae est. III. Arens, vel acta ae va, linea, is eadem p - -- , apparet , cum recta CO aemisi eae aes, aesta Rae
DEM FIG. xlv. In tali eas oeuius vitaneam curvam BC a recta ED disternere non potest ergo iudieat remm sis etiam daallis corporibus angulosis promi positas tuliscium format, uti turribus de Iv. Si Seianainem Maa parassi a Saenaer, alvia ut re demesaeverreae,s. DEM FIαxv. a Dum oeulas recta prospies per lineam AB, videntur obiem GH, E leuearum distameia subminore angulos AH. Quam objectum D C. Com igitur linea AB maneat eadem svidentur lineam G, inad eandem evnvem sere. Ex eodem fundamento, uvae praeinciparum optior perspective, quando oculas
horigantaliter a terra elevaeus , per aerium longius prol eis, videtur 'av mmma emina resis deprimi pariacaseolata deatra al
138쪽
Items omis prope meris fas eiat , maeris ad perpeae eulam exserae a m datae Melimare introrsum DEM FIGAMI Ab oeulo erigatur ad turrim Ad parallela CDV debl tur timeontignatio post alteram propior Adam lineae CD, eo quo videatur sub angulo mi area consequenter inclinare antrorsum.
CAPUT TTheoremata visionis Numeri , Lo
ci, Distantiae objectorum ab invicem. - AD NUMERUM. i. alta parva. smeae eam acta, de-- --. m. Adhoe, ut oeultis plura videar, debet unum ab altero disternere et id eom fieri non possit ab distantiam , videntur multa anum uti
stellae in Gadaala, montes dimi. N. . de Chales opi L. i. 3 II. Oeati, da os
aes modo maestaeaena, a se tam via aer maeae coni axes aequali fit constituantur, aequales recipiunt speetest ergo aeteraue oeulus eodem modo affetiur, in consequenter unum videt
obiectum Ae si oculus unus dinorqueatur admoto aegis di apparet seminum vider Fabri, optis sa II maam abiectum
Cis proprio apparet Sed quod videtur in horo ere DE videtur in proprio loco uno et Defin re videtur enim radiis ab . amove eae Aden ductis , qui in Ceon currunti Io. xvi in adserendam PIG. xvul. Nam oculus, videt obiectum C per radium AE in oculus B per radium BD, iamirum obruetus figaturna obiectum propius,
seu intra concursum naturalem arium optio rum Plura P de Chales loco ei
re QUOAD LOCUM ET DISTANTIAT I.
Wammanis naes s vir aurais, Misagesaeo jam a. m. Quando duo obiecta in oculo evneurrim , mn disertainantur per alia interposita Mam discriminantur, videntva
a Raaetia, mam revera C DEM, Clinio distantiam species ab objecto nimis disperogantur, parum assiciunt oculos, nec remet eis exprimunt Gergo videmur obscura, cumve visio uti imago expressa. Adeoque de m/nos distinctae, de propterea mssis remma, quod postea daelaratur III. Idem auectam in versata a lineis diversi videtur imo es se dem 5omino, sisnaem oeulampas adgeram alvear. DEM FIG. xlx Constat ab exisperientia. sic Petrus ita existens videt oboiectum Canet, de Paulus in videt idem obiectum an in eoque magis a se is distans , quo subiectum, in quo terminatur visis, mamotius est. Idem fit circa obiectum propius, unus seulus post alterum adhibeatur, fi ob tectum longius a termino visus distet, quod intervallum in Astronomia Parasimis me
CAPUT ULr armata visi Eum quoad metum
Od ima da, aean viamines visa amo Casura diam Smplare, emta DEM. mm ens non ut proprium visu obiectum, Mi sensu commvni apprehenditur iv alimia mutati Ioeitae semporis diaerenti Meeta M. F. et aequi in motu veloe morialis dae remis non apprehenditur ergo nec modus admoue non lueida non videnturi et lucida velocissimo mota ubique in circulo existera putantur. II com marem peri ramis e suae insensui in viaetae ameseere DE LTune apparea Motiis in Deuto quando se sentit aditer ab obiecto assici atqui insentibiliter movetur , non sentit se aliter assiel: argue non appare matus adeoqua videtur quiescere, ut stella, inde horael sit dis
Iu Si da, o secta in distantia Maso m
139쪽
oeaeus A, det obli met, nilne inlaetis in C in F existere; hobiectum D in E. Cum ergo latera opposita se habeant de anguli, meam. N. r. apparet spatium E D sub angvlo D AR minore, quam patinm BC sub angulor D maioreradeoque remotureelerior(Meth. N L . v. Suaaed obiectaem remotaem tam aes m vetaeris iam vis naem memeeser se apparet, sam est. Em aequiem ex priori si enim ibi tardius videtur Gergo eo ipso, eum revera tardios inovem cale rum apparet veloclus moveri.
N. b. Mo alvis recta pertat, obsessissim, a M - - 't, ae eae seu, maret, vertuae est Paem. DEM. RG. xl. sit hi eum in Ct apparebit illud oeulo A pera ctam CB progredienti in D. si oeulus si inc apparebia obiectum in o. sl demum oeulus in B, obiectum Metur in Vergo via detur in opposeum moveri. I. Idem A,
DEM, FIG. XI Existat oculus in A, o, iactum in F, videbitur in c. Moveatur oeulu in F, . obiectum in D tarditas apparebit Inor ergo videtur regredi vix nam
ama ad tera in aest, s se aer ----, v dent Careedere, ver restedare. DEM. G. xv. Propinqua videntur sub maiore anguisio, quam remota et eum ergo semel appam reant sub maior angulae, videntur propia re quare, di, Essim reeedere. IlI. Si aes ais a mali steter Me m ventur, tertiam ver scuta videbaeaetae in Meseere , -- --.DEM. Cam priora non mutent tam inter se, nil est, unde motus dignoscatur Vergo motus tertio adseribitur , quia tam mutare videtur die luna videtur eurrere, quando duae nubes aequasseclocitate transeuntim si se aes releriter minuetaeae, as sessi inter Miecta aeternea, ae ad latera se. Ddeam m veril. DEM. Constar experienda quotidianar nam eum oculus immotus Mim ' vi aut everave insensibalter movetur, non imile motum, sentis ver mutationem oti storum in oeulo, sub maiore vel minore misplo apparentium et ergo videntur illa movis
FIG. XIII. Celeritates sunt, ii spatia per euela Meeh. N. xx sed illae sum praeporationales distantiis, ut iupvonitur et ergo de spatia senis emer videntur sub eodem angulo Angulus enim A convenit obiecto eum moto ex Canm, quam ex D in E qua lineae sunt distanclis AC, AD proportionales comm. N. is i , II. et duo objecta ab omissaeam Aser re mmota feraeae, tae eandem piaetamina au - ,
rem es Reebris A me araeaec AB LAE ab oeulo. IG. XXIII. DEM. Prohoeine remare non tantom, sed pro omnibus allis exeombinatione distantiarum ae celeritatum eruendis, ut, de solutio per regulam auream N. a Mechas da vecte dictumseruitur quo apparet, quantae fallaciae visionem turbent, quis tamen venustati, eum Selant, sed ea ipsa deeeptione dele in eis oriatur, ut phaenae eonstabit inferium Athoceantum in his Meruias. Quantum enam nerede fit, eiusmodi deceptiones eorrigases pluribus in Astronomes demonstrabitus,
x ,- pareae cDes manere amaraenae veram. t. I. Gometriis HG. xxiv. ' Deseribatur linea Cis partieulis stata se , inter eae proportio tinther ad distantiam fias ex Maneulus alteri in observatione aequalia. Ex Cervara linea CD, quae eri In partimalli altitudis verae aequat DEM. patet ea Geom. II. Besae metris , recto in antis totus ad distantiam sis ita tangens inauddad et altitudinem. II. Rom. Demaeae meis vera, era m
reis incremetallo ad liminem CD. U
140쪽
lea tam latus ud tangentem angvllis, sub
c D ad BD irata obiectum AB ad distantiam BD. Ex quo problemate apparet, diversimod lava ranari pota, uti ex Geometria
pareas c. 'dum FIG. xxv. Fiat linea assumstantiario et erigatur exae perpe dieolaris BC sumantur ex B versus C. s. pa.desa rursum e B verius C. so pedes Naae Atreo BF, his A ad 6 deno dueantur linea A, A eo secabunt illae reum in M, Areus B M tramferatur ea an O.
Dueatur linea ADC datae spatium eo C. in Enea BG spatium imaginis, quae ea A videmearis pedum DEM. Quae sub eodem angulo
latera omnia apparebunt aqualia consequenaeerat laeta aut patet ea Theor. II. N. 33.
Ea quo sequitur forma theatris aptissima. sita circulo abieindatur arcus Asta Ilo. II. pro cheatro de reliquus reus amphitheatro aptetur, pactabitur ubique theatrum in aquaisti magnitudine de torma Aeeedi quod Urma eireularis fit apaeissima. lGe m. N. M. Pariter scpicturarie collocetur va pietemes in oeculo distent, live accedamae inversus aut ex Ciserae sis, aequalis pare . re vi. PROBL. Haraepar inmare, amat
xxvi. Aeeipiatve imago Co ac penniscium longitudinem ae altitudinem in parvas m areolararam dator, ductis transversim liuruli, uti figura exhivat. Ilaec facto ducatur
eas i. a. Reueantur lineae et demum ea in E duratur perpendievilaris aptitudini Deu-li aequalis et ex quo ipso puncto E ducitur
transversa ad F quae reliquas omnes interseam per puncta intersectionum dueantur
parallelae , ad CBD , hae dabunt areolas prioribus proportionales. Quare si hilae inseribuntur partes imaginis, cuilibet partisne areola in quadro respondentis , prodibia imago desermata, quae ponnisi in altitudina punctim per parmam taramen, a puncto, a
conformis prototypo videri potet . , Nam eumdem puncto videmur artes omnes lubri dem angulo ergo eo ipso ita, uerespondeant suas imagini genuinae. Quomodo eiusmodi imagine cono globo die inseribendas, plumribus videre licet in P. Da Chales opt. L. n.
'sor ra. P, aeque Plurima se maria Masia optica.
AC THEOREMATA AD PE SPECTIVAM SPECTANDA.
ubiectum , prove istud per ea lam here in apparet, uespertinant udaeae rum ae Oriisetramis iam superius in Archis avisaeleabirili deseripis Meae 'ama, repraeseritatio res eundum visam, in qua propria Pe sectiva eonfiale aegra ia, seu pr lectio umbrae, a corpore illvminato e ubi etiam ipsius lumhil ineidentia ostendisur. DEF Ni TloMEsalla hue spectantem. I. - -
io, seu punctum ex quo Sevlvs Mectum aspicit de vocatur aemctaeis HSema , quia pleraque uineae ad illud tanquam centrum concurrum. III. Lime o Maonealia hos, quae parallela ad lineam terrae meonditur ea Tuiu ab obemus D velfi, quantum oculus ab oniecto distat hine etiam linea distantia vocatur. v. Aa oc utvr lineat, sua a p