Quaestionis de Cornelii Celsi vita pars prior

21쪽

t omnisim re doctrinarum artiumque antiquitas statuit monumerita, quae splendidissima sunt humanitatis ornamenta atque exempla perfectionis quam maximae absolutionisque admiratione et imitatione universae postoritatis dignissima ita modie na quoque duo Potissimum proposuit lumina, quae

omnibus aetatibus adhuc praelucerent. Quorum alterum exstitit inter Graecos alterum vero intor Romanos. IPPOCRATES autem OUS quanquam non aetate solum, verum etiam ingonii acuminε ac hortate experientia longe superior est CORNELIO CELAO; hi tamen, ad diligentiae assiduitatom, judicii subtilitatem, orationis gravitatem et magnitudinem meritorum quod attinet, haud scio an non pax illi jure sit existimandus. Est enim CELSUS, qui, quidquid do rebus medicis antea erat inventum, cogitatum, XPeriontige usu adprobatum et memoriae relictum, id non solum accuratissimo collogit judicioque distinxit et illustravit, sed redegit otiam primus ad certum quendam rerum ordianem ac legantissimo conseripsit. Itaque venit, ut volumina eius do modicina composita clarissimis, quae antiquitatis exstant, gravissiniisque reliquiis a viris doctis omnis memoria adnumerarentur. Μinua tamen eosdem consentire audimus de pretio, quod huic studiorum antiquitatis enori tribuendum

22쪽

ail. ἈIspcitantes Quod si qui exstiterunt, qui ita

statuerent, commodi inde speranda ad historias cottores maxime resurroni. alii sunt, qui HiPP CRATIA CELAIque scripta etiam propter dignitatem orationis elegantiamque et splendorem quendam seni. Horum, inui. 40, iis Ἀψmina luno .et medicis Nostra' amatis et vin Dibus etiam b--ιM AEloidirimioqmmendunt A qui ui inima ea μti P'ra driri aut erudii 'rum, qui ii ius medendi artis discendae su- gelidaeque causa veterum medicorum vel vi a medicis Tecenti ixilius tractata da spe irras tulit uri Puv- .suadunt enim si hi luximi ob longius temporis in tervallum et maiorem quae nostrae Inedicitiae cum . antiqua ri uteroestut discrepantium nostra Parum interesse, praeco pta medica ab illis NMposila, morumque ullum Jum Teri posse negant optum laugia. ferum qum usum Atque hi qui lena ad n maerendi est etiam ERNEATUS LATΝERUS, praeceptor meus maxime venerabilis et subtilissimus quidem nostrorerum temporum Philosophus, sessi medicum parmine Pertus . Ego autem justam esse et meritissimam censeo: laudem illam HiPPO RATI et CELs tributam, qua itenus monumenta rata tuerint vetustatia munita et, gravissima ac utiliAsima ratudio medicina historico.

Cui qui homines dediti sunt , diotic iis etiam meli--.quorum Veterum medicorum, quiuecunque orum exstant, scripta neque plane omittenda sunt, neque negligenda, Mum unoquoque eorum opere c. sive l .

vissimo ac minutissimo. lucis aliquist assurri ustat utilitatisque, et membrum cenae quoddam expisatur

23쪽

umveraitalis historiae rerumque seriei NIPPOCRA Atamen et Iinsus uti praestantia institutionum et auctoritatis fide caeteris antecedunt, ita dignissimi judicandi sunt, in quibus summum ponatur studium. Neque enim uterque eorum suas modo antontias exportentiasque explicuit; sed, quidquid a majoriabus memoriae relictum orat, ad cominuties utilitates attulit. Neque ab iis dissentio, qui quidem rationis modica accuratius cognoscendae atque excolendae causa HIPPOCRATIS CELAIquo opera, quibus incumbamus, commendant. Nam quemadmodum et Graeca et Latina oratio omnitio excultissima est et ad tantam adducta, quanto in nud scio an quis recentiorum sermonum adhuc consequutus sit, e fectionem; sic illorum quoque praestantissimorum

medicorum scripta lexcellunt singulari quadam vi atque dicendi arto rebus ipsis, Moo Praecipiuntur, aptissima. Itaque, quicuuq ae indoli illarum orationum, quae omnium principes sunt o regiuae, animum s lilius et more vult et certum aliquismin se excitare atque alere humanitatis sensum, ad illud accedero non desinat medicorum par hilo. At vero ad exercitationem etiam ipsam artis salutaris crumque medicarum usum t Od spectu illa s. antiquae modiei ita reliquias idoneas esse, unda uberrimos capiamus initutis fructus, equidem con tendo profit 3orquo. Neque vocum tantummodoratio oem habeo scuteriliariamque medicaruin, quarum in agri quidem pars uti Cum Prosessiori salutari ipsi antiqui lati it 3hel originem undo fit, ut, quo maiorem mpQrmes locemus inquisitione me

24쪽

dicinae sontium, o facilior nobis exoriatur clario que primordiorum rei medicae scientia quippe qua nihil esse potest ad utilitatem gravius, ad liberaliatatem docentius jucundiusque ad animi oblectationem cujusque veri artificis. Uorum ad ipsos quoque

morbos melius Cognosceudos ac tutius curandos

illis antiquitatis monumentis non parvum affore ad-jumentum hominibus etiam recentioris medicinnopei itissimis, persuasissimum mihi est Etaenim, quo singulari simplicitatis et veritatis amore studioqiso plurimi veterum scriptorum excell-t; unde factum est, ut tu omni fere artium litterarumque genem vera praestarent sapietitiae ac Virtutis monumentat eodem etiam inprimis HIPPOCRATEM et CELAUM in rebus medicis cum faciendis, tum conscribendis ductos esse, quis est, qui neget Medicinam autem ipsam, quamVis ea progredientibus seculis progressa sit formamque multum mutaverit, tamen, quod ad naturam ius ingeniumque Pertinet, ad haec nostra usquo tempora sibi adhuc constar eandemque esse,

quae olim fuerit, omni dubio superius est. Ergo concedamus, quod aliquis mihi objicere posset, illorum veterum medicorum instituta a Praecepta, quorumcunque usus aliquis aptus frugiferque ape- raudus esset, jam translata esse ad nostram media

cinam atque ita quidem ei immixta, ut iis nos etiam inscii quotidie uteremur aliud tamen esse, equidem respondeo, fontes ipsos inspirer et examinare, quam interpretum arbitrio judicioquo aeeaecum tradere a confidem. Atque multa reapse

in illis operiri, qua ab his o omissa sint, M

25쪽

-Iormata et salsae interpretationi submissa, ceu- ratiore inquisitione ut collatione docemur. odquam uberrimos erum utilissimarum et gravissimarum thesauros HIPPOCRATES et CELSUS memoriae reliquerint, quam proxime accesserint ad veritatis lucem et qua denique usi sint dicendi vi et logantia, ecquis est, qui plane ignoret His omnibus accedit, quod maximo considerare a Perpendero debemus, commodum illud, quod nobis ad ingenium potissimum scriptorum spectantibus sperandum est. Namque ad mercatoris quaestui servientis modum artium, quae ad humanitatem Pertinent, aestimare pretium fructusque operae in iis posita metiri, minutum os ac illiberale, Mecstque homines humanitatis studiosos. Fuit autem CoUs non solum omnis medicinae, sed Verae etiam atquB I-lius quidem conditor, quam adhuc adpellamus ad parentis honores HIPPOCRATICAM. Atque o sistit haec mari me in intima philosophiae cum modicina conjunctione. Νam sciuratiae medicae et humanae montis natura bene intellecta hanc, quam ipso inivrat, iam esse judicavit solam, qua medicina ad oritatem quam celerrime et tutissime adduci posset Ars est longa, conquerit ursenex Venerabilis, et ita remis, occasio ela

hitur, ex orientio est fallax et udietum dispoile. Philosophum igitur modi eum dioin viri laudo celebrat, suam ipsius statuon divinitatem. Nequii eam tamen, quam scholasticam dicimus, Phi-Iosophiam intellexit; quam vel separaverat etiam a medicina tanquam artem aliquam huic Pernici

26쪽

sarris ad ul- -mmunem coniungendam eas paris sessus est, quae, me judisio, nihil aliud est, Λα- ratio humana aio Porro otionem quam maximam excolendo perducta. Unde alio natis onerescit medicina ea, quae xperien tia quidem tanquam motui originem debet et lac, sod educationem cultumque rationis tanquam magistra luci Atque hunc scilicet modiacina rationalis parentum Baiane sequutua est ConΝκLIus CGLsus, quem viri erudivi paropterea noti trahitaruiit Domino salutare Ist PocIRAT is LATINI.εed omnes quoque, qui post hunc Vere mugni exstiterunt m ici et hostri etiam temporibus masedotid facultato florent, non maxima observantia solum uno utrumque HIPPOCRATEM, et OV et L A NUM, amplexi sunt, verum etiam ardenti quo dum amore ae singulari studio, o cum in cognoscenda arte salutari, tum in Aer uda ea sequuti sunt ducem atque magistrum. Adhuc enim nobis in manibus est, ut unum afferam X sexcentis a quo splendidissimum exemplum, BOERHAAvri ΜΑ-GNI oratio da ommendando audio Hω ocratiere, atque in memoria ippocratica ejusdem medendi ratio CELAI ultim libros de modicino concinnatos non solum latinitatis modicae, verum medicinao etiam ipsius causa legendos esse, consentiontes ha- , mu LAUR. Ei STERUM, ID BAPTIST. ORGAGNIUM, PHIL GABR. HE LERUM aliosquo multos, quos enumerare lotigius asset. BERENDsIus vero, monox nostra momoria medicorum Colis um

27쪽

rimus ac tu istro' Berotinetis is litterarum rumor i 'tic ornamentium. χι AtmrisIrrs. Doctissimus -- aerum molicor in admitator et cultor, atque clarissimum ipsiae decus quauti eorum uterqueCRI sor hoc tempore aestimol documeiato est, quod nim eum quotannis corata auditoribus suis summa cum an te profitetur. hic veris se quotidio maci uia cum voluptato et utilitate Eum legero publice agni

dico faciundum isso censeo cum praeclaris CELAI scriptis Neque vero mori entium solum medicorum capiti ea supponenda esse iudico, ὀ vel unabulis 'Etiam jam natorum ad salutarem artem adspirati-

yisum, iit, qua hi insit, iapientia et virtus stitissam

cum lacte materno sugatur atque in sucscum ist sanguinem vertatur Atque magiias sane grate prό-pte rea debumus arti criticae, cui quidem utiquitatis monumenta, studio universae posteritatis dignissima, ad tittigritatem it plurimum restituere pi opositum est Etenim, qua tristissima sors omnibus inis reliquiis iecidit, ut iij uri temporis et ἘMariorum ac monachorum cinertia, istultitia et avaritia corruptissima araderenturi posteritati. eandem iri- primis etiam GELAUM nosior et ommuniistivit. Eddmagnum adjumentum huic iam astatum est critico rum opera; atque recentioribus praesertim temporibus hiusii et TARGA. ingonio Munuquo multum profectum est in vocibus sententiisque cum emor

28쪽

da dia, tum interpretandis. Qui ridam Ioe

quamvis late adhu pateat, ni R doeti viri viros . rc.ant tamen res ad veterem in ieinam ipsam spectantes sunt potiasimum, quae expositione egent copiosior et subtiliori commentatione. Cui quid. desiderio, quod etiam UEHNIUs nuperrime elogae tua est, invitans stimul viro medicos ad hujus studii munu suscipiendui', aiisatisfactum Mot, mri faciliora ad intelligendum reddita visent Ma scripta atque ad coi munem frugilaxumque usum aptiora. Itaque LUD CHOULANTUs, Vir Eruditi.ώ-mus mihique Amici imus, Prodromo ' CELSI studia praemisso, qui desidetrium illud expleret, accinctus iam Proposaus est. Sud cum utiam mihi propositum sit, Broaim Tum certo annorum studia in CELAI libria maxin o Collocare, non alienum esse risum est. Prius, quam hos ipsos, quaes iovem adire de auctoris vita, issae adhuc magnopere versatur in tenebris. Par enim est ac decorum, accuratius cognoscere hunc virum ejusque quasi imaginem ad piostre, cujus Pera indoliciis nobis sunt et cum utilitatem, um singularem quandam praebent animi obloctationem. Est autem no aetas solum CORNELII CELSI, AEu quidem vixerit auasque artes medicas composueria qua in dubi latet et occulto sod de Patria; etiam, unde ortus est, et prae nomine, quod rhabuerit, et arte, qualem Pros'ssus sit, quaeritur. Quae materia eum a Pluribus iris doctis jam an ei quaestionem vocasta sit, nequaquam tamen utiquad.udicat eat, aed in controvolaia etiam edicta

29쪽

quo abhorret hoo disserendi anus a munere ossicioque medicinam facientis, siquidem examinando, co/ἡiuiendo ac judicando vitam viri alicujus -- celsi, quae in discrimiue et Periculo versatur, Veriatatis luci edelere studemus. Est enim ex CRLSI

ipsius sensu medicina ars conjecturalis, loquo ipso, quod idem auctor de accuratior naturae re in contemplatione studioque causarum moyborum subtiliori profert, meam causam agere videtur contra eqs, qui forte, quod inutile quidquam suscepe-Mm, me accusent. Quanquam multa sint, ait, ad ipsas artes ro rie non Pertinentia, tamen quas ad juvant excitando ariscis ingenium. Sed nioquam ad quaestionem hanc ipsam do CELSI vita aggrederer, con enire visum est, fontes

adpellaro, qui hac in re versanti inihi patuerint. Duplicis autem ii sunt generis, et pertinent vel ad CELSI ipsius, cujus de vita disputatur vel ad aliq-

Tum Veterum Huctorum scripta, in quibus CELAI memoria exstat. Tanta autem hujus fuit modestia, Omamentum scilicet illud omnibus fere magnis vitiis Pruvium, ut, quamvis permuliorum altiorum aucto-xum nomina laudassut, et sententias, et ros etiam geStas. tamen meque se ipsum nec aliud Auid ad ipsius vitam attinens accuratius copiosiusque Otia memorbuerit. Sed apud alios quoque Veteres scria

Ptores, qui CELSI me intuerunt, nihil nisi nomon eius vel judicium de eo propositum aliave quaedam signa ad summum reperiuntur, unde conjicere qui dum probabilo, neque certi tamen quid de nostro CELSO ognoscero licet. iniquo tu is etiam lucis,

30쪽

uta mentio eius facta est, non emper Pors itine, utrunx hic nosse CELsua, artium scilicet medie rum Mucior, aliusno sit tutollige nctas. Quae cum ita siuit, nos in tanta rei latebra ac dubitatiotiis otinis conis et uvarum ope ad veritatem propius -- cederi posse, si unquam liceat, apparet. Atque ac ea quo in causa ara ista sententiarum de hoe is a vi ris ruditis recentiorum temporum in medium allatanain discrepuntia oborta est 'Ex veteribus autem, qui ELsI, et, a motu conjecimus, nostri quidem meminorunt, mimarandi sunt I ORATIUs, vIm , COLUME A SC-BoNius LARGUS, LINIUS major o QUINGLIANU.. Qui vexo CELAI praeterea occurrunt ii, cum satis aporte nihil commune habeant cum nostro, mdigui mihi visi sunt, qui sigillatim ommemorare tur ita enim CELsus quidam reperitur, Epicu-

eua iste auctorqus iratirans contra Christi nos conscripti, cui ORIGEMEs exstitit adversarius. O LUCIANUS Pseudomantem suum inscripsit. Quem, quamVrs luce clarius sit, secundo, ut tortio sciso seculo, clamen cum ostro ConNκLIO CELA malo confusum esse videmus a Io. IACOB A RHAE in utinuiatioue GERARD. o. ossi a riuosoyhrum sertis p. 158. Alius est CORNELIU UELsus Imperator, o quo TREBELLIU POLLIO historias Augustae scriptor aliua IULIU CELSus, quem itolinulli viri docti auctore in rubent eommeritariorum, qui do Uni CAEsARI me suPersunt et

buuntur; alius IV ΝΥ. UA CR LAUA, Iurisco usu