장음표시 사용
201쪽
ibu, Vol. I. pag. 13 Vtilis haec Medicina etiam nostratibus euidenti profectu adhibita est.
. ΙΟ Α- Si autem caries a venereo morbo prosecta fuit huic ante omnia medendum ess. Ignorari tamen haud i oportet, nec mercurium semper in his ostium vitiis, si penitius insident, et iis vetustas accessit, prodesse Iino obseruatione manifestum est, plura ex mercurio parata, quae medendi causa reperta fuerunt, nonnun- quam hos ossium morbos in peiuS vertere. Quandoquidem, etsi nemo negauerit, intus dato, vel extrinsecus illito, mercurio plerumque illos perio stli tumores 1636 discuti, nonnunquam etiam per haS curationesos vitiatum aridum fieri, et ab eo, quod integrum est, solvi sio 33 ; nihilominus, ubi caries altius descendi
et cum malo odore est, raro curatio feliciter cedit, nisi etiam manus auxilium accedat. Quare ea frequentius fallit, si ossa illa rara, veluti palati, o si S ethinoidei, lacrymalia, vitiata sunt. In paedarthrocace vero haec medendi ratio longe minus prodest, imo nonnunquam pestisera esse solet. Nec tollit mercurius exostoses. Quandoque tamen es inter rariora obseruatum est, hos tumores, valde extenuato per Ptyalismum corpore, mansisse, sed arida, et mala materia exhausta, sine dolore'. Ubi homo iam diu multumque medicamentis ex mercurio compositis vexatus fuit, praestare arbitror ptyalismum illitis unguentis, quam intus datis variis compositionibus, concitari, et hac curatione colli-
quat0 omni oleo corpus extenuari.
- Ios . , Solent etiam parum proscere potiones, quae ad-Versus venereum morbum vulgo sorbentur potantur- que, In casibus tamen desperatis, et ubi etiam cura' N ia a tio
202쪽
tio Cum mercurio non respondit, interdum profuit idicitur decobfura meracior ligni guaiaci. Necesse 1 est, ut ea valentissimi generis sit, et ut se aeger ea scd i per plures etiam menses, impleat, seruata simul, quia ita maxima, abstinentia. Cibo enim idoneus est sol panis bis cochus, et huius intrita ex eodem decoci: Poterit tamen aeger interdum paucioreS pastulas cultis esse. Necessarium vero est, ut quotidie sicco laconici calore sudor eliciatur quam plurimus. Hi lenim Curandi ratione omne medullosum et pinguquod in corpore est, et in quo sedem morbi illius 1 esse retuli 1o49 , digeritur et euocatur, atqUC tolin. corpus ad supremam usque maciem exhauritur. E trinsecus panni ex eodem decocto expressi calidi admo veri possunt.
V. DE AVTTEN de Ligno Sancto in Collech. LVISINI p. a7 sqq. et BOERHAAVE Praef. in eandem. His vero contradcit Cel. ASTRVC l. c. T. I. L. II. Cap. XI. Curationes usu medicinarum mercurialium administrata
saepe propterea nihil proiiciunt, quoniam temere et iust largiori manu data sumtaque vires corpori demunt adec ut humores boni et laudabiles ad illa ostium remota loci ilpropelli digerique haud possint. Ideoque omissis tandentia aliquando medicinis illis aut parcissime datis, adhibitisqui decoctis medicinalibus lacti remixtis simitas, quae antea per inimis emcacia remedia frustra quaesita erat, quasi sponica sua reuertitur. Et acria decocta plerumque nocent.
g. ΙO 6. Quod si autem homo iam venereo morbo tenetur, ad hunc vero etiam scorbulUS accedit, maius negotium
est. Id autem scire licet, si, cum aliis malis signis, ulcera non crustas habent, muco similes, sed colorem liuidum, vel nigrum, si ea exasperata sanguinem protinus fundunt, si, dentibus corruptis, in gingiuis mala ulcera fiunt, parum pura, ast ex sanguine, qui ex illis
fertur, rubicunda et nigra cum malo odore, et si per omne corpuS maculae, etiam nigrae, dispersae sunt.
In hoc casu prius oppugnandus est scorbutus, qui si euictus
203쪽
aus suis, danda etiam sunt, quae aduersus venere uena possunt. Ex mercurio Compolita medicamenta
. IosT- Manus vero curatio, quam caries desideras, etiamiscrepat. Si enim ab iniuria, extrinsecus illata, peritum diductum fuit, non alia curationis ratio est, uam ea a B Ei Los ΥIo ' prodita, et supra proposita, ua essicitur, ut protinus os noua membrana ex osset dhuc integro cingatur 324. as Io 38). Nam, ser- ata hac medendi ratione, non necessie est, ut ex offuliccato squama secedat.' BELLOSTE Chirurgien d'mpital Cap. XII. st Supra iam docui, periostium ab osse diductum neque aere
aliaue caussa alienatum cum osse coalescore posse. Quare ab illa a BELLOSTIO prodita ratione medendi non semper ordienda est curatio.
. I Os 8. Vbi autem haec non protinus post illatam noxamicta sunt, et suprema ossis pars iam aere, pure, medi- amentis, alienata fuit, necesse est, ut illa abscedat.
quama igitur resolui ac recipi debet, ad quam solendam plurimum iuuant siccantia. Primum est aerisimnis 388 , nec non omnis aquosi ac pinguis, ipsius tiam puris, aditum magna adhibita diligentia ita auer- ere, ut os semper siccissimum sit. Respergi illud potist mastiche, colophonio, succino, olibano, galbano, isque aridis atque diu multumque fritis. His superinponenda sunt linamenta arida. Nec alcohol ossi Mimicum est. si illud sine aqua est, ex quo exprimi pos- unt linamenta, quae imponuntur. Communia sunt, qu lihi praecepi, quorum vero hic maxima necessi-lta eit, os se nudatum rarissime 37s ), et magna ad i bita celeritate et festinatione, admoto etiam ignita'
204쪽
bulo, doligandum esse, et omnia, quae imponuntri tigno prius calefieri debere 389, 5 a s -
. ΙΟ59Valentior medicina requiritur, si ossis quaedia pars iam carie exesa est, et hoc vitium paulo altius cyscendit. Oportet enim ante omnia OS n Udare, et, latius est eius vitium, quam ulcus, Carnem subsec
donec undique illud, et ostis etiam integri ora, patesu tum vero illud, quod vitiatum es , tolli. Id medic mentis idoneis, manu etiam atque ferramentis, sit. prioribus leniora sunt essentia aristolochiae, myrrhaz aloes, oleum ligni sunm, caryophyllorum. Commoc es entiae aristolochiae oleum caryophyllorum adiicitin qUae compositio etiam opportuna est, si palati os
exesa sunt 916 . Valentioris generis est euphorbiur quod, vel tritum inspergitur, vel alcohol exceptum illinitur.
Inter medicamenta vero fortissima sunt, quae liquoribus, vel dictis spiritibus acidis, Componuntur spiritus vitrioli, vel sulphuris, phlegma vitrioli, et ili:
NELLos aera compositio, qua argentum vivum aqua
forti soluitur, aqua plantaginis diluitur, et mediante penicillo illinitur '. Circumspectius haec omnia erita admoueri oportet, ne his carnes tendinesque ad nerui, et id, quod ex ossis membrana adhuc integrum est, violentur, cum haec res, et dolorem, et grauei inflammationem, mouere possiti Nec nimis diu in his perseuerandum est. Finis enim esse debet, ubi ad solidum integrum que os ventum est.
Si vero manu res agenda est, oportet id, quod vi hiatum est, scalpro ad id idoneo, radere, donec inte grum
205쪽
um id si, quod relinquitur. Si caries profundior
laudasfer imprimere ferramentum oportet, desi- re vero, Vbi so Cruor ostendit, et ubi os soliditatenit ibere incipit. Si os eatenus, quod corruptum est, usum fuit, id respergi debet medicamentis siccan-bus, mox propositis '
Si os durum et fistulatum, veluti tibia, ita vitiatum t ut caries ad alteram etiam partem et medullam ansuerit, expeditissimum est, os modiolo, etiam, si ecesse est, pluribus factis foraminibus, excidere, et einde circumspectius radere, aliaque auxilia adhibere,uibus id, quod corruptum est, tollitur. Ubi carieser totum os penetrauit, vel, si vitium, quod vel latiussi, vel sub carnibus reconditum, patefieri nequit,
portet membrum praecidere. . IO63. Osia cariosa etiam ferro candente aduruntur, qu elerius esscitur, ut vitiatum aridum fiat et soluaturio 3 s), Feliciter boc cedit, si caries in oste duro agastulato altius descendit, illaque ii umida et cum malobdore est. Osii sic adusto non alia imponenda sunt, quam linamenta sicca, vel ex alcohol, quod sine omni3 da est, expressa, quae siccando squamam magis ari-
In his omnibus curationibus quaedam obseruanda sunt. Si vel medicamentis, vel candentibus ferrament, , 0s aduritur, aut etiam scalpro raditur, maior visa 'ibenda est medio viceri, quam extremis eiuS Oris,
206쪽
rara a C cauernosa aduruntur, quam, quibus duri Longe perniciosissimum cari ei genus in his ossibum, ri S ac cauernosis, veluti in sterno, esse, supra retuli, quare omnia haec auxilia, etiamsi recte e curatio, raro veram sanitatem ossa reddunt. Vbi t
osse pars, vel squama, resolui coepit, illa labas, et ad Ietiam dolorem sentit. Expedit id, quod labat, sui p 1
se manU, neque violenter, Concutere, quo id facit abscedat. Os omni vitio liberatum esse, scitur, si sit 3 Carne integra ac dura repletur, et cicatrix ei inducit densa atque concaua IO43
Apud Scriptores rerum ad chirurgiam spectantium legunt historiae de magnis partibus ossium, imo de totis propem pdum ossibus longis, quae corrupta erant, regeneratis, . baliquando ita quidem regeneratis, ut os fistulatum corr ptum nouus canalis osseus concluderet, et vetus illud co ruptum ex nouo canali educi posset. Vid. IedicaI Tran antons T. III. FABRICIvs HILDANVS δε vulnere Dispe . grauissimo. AEI. Academ. N. C. Vol. I. Obs. 33. MICHAEL TROIAE L. c. aliique. Et TROIA quidem per experimen aude animantibus brutis capta ostendit, penitus destructa mi id ulla ostium longorum, nouum os gigni inter laminam externam internamque peri ostii externi. Cum vero illae of lseruationes de ossibus hominum corruptis et ita regenerati ilrariores sint, quaeri potcst, num fortasse nimis efficax et actio lcuratio periostium externum grauius afficiens impediat, qui minus crebro in hominibus similia fiant his, quae TROIA . . bestiis animaduertere potuit.
Sequitur, ut etiam de Paedarthrocace, vel spina 'entosa, dicam, quam ex Corrupta medulla, praecipue in ossibus cauernosis, oriri Io 32) retuli. Quandoque accidit, ut hoc vitium ex iniuria extrinsecus illata na scatur, si ictu vehementiori os rarum ita offenditur, vel etiam finditur, ut ex ruptis minoribus arteriis venisque humor in ossium cauernulas effundatur, vel, Ut lin peri ostio interno et membranis, quibus cellulae in tus cinguntur Io 3Ι , inflammatio oriatur, quae, si
ad suppurationena speciat, hac mala ipsius ostis exul
207쪽
,,tione finitur. Igitur hoc etiam adultis indidero fest in illo fracturae genere, quo Osta, etiam duriora, an tam franguntur, quam ad medullam usque findun-H f. Nam hac fisura laeduntur membranae, quibusi aque medulla, tum illa pinguior, tum altera tene- r, continetur IO3I . Crebrius autem spina ven-cta ex corruptis humidis oritur. Raro hoc accidit venereo morbo laborantibus, quibus illi supra de-
entiores esse solent. Sed praecipue hac aetate hos tum infestare solet ossa rariora puerorum, qui rha-itido constitnuntur
' Vide casum, quem supra f. sas. ad iuvi. In sterno hoc ra rum non est 717.' In tibia etiam, quo pertinet historia ex PETITO adducta Io r . De illo fracturae genere, quo etiam maiora ossa finduntur, plura habet FELIX
medulla vitiari potest ossium, quae transuersa multum inter se cesserunt et recte commi illa haud fuerunt. Possideo tibiam viri adulti et robusti. Haec olim cum fibula transuersa fracta fuerat. Cum vero ossa fracta non recte in suas sedes collocata essent, illaque capita acuta haberent, et cum aliis quaedam fragmenta ab iis recessissent, supernatum est graue ulcus et fistula, quae etiam per plures annos ad mortis usquci diem mansit. Iam ossa, quae non recta reposita fuerant, obliqua, non aduersia, inter se iuncta sunt et medio duriore callo conferbuerunt, foramen tamen relictum fuit, quod ad interiora et pinguiorem medullam tendit. Nam media tibia fracta est. Medulla vero corrupta fuit, id quod etiam hoc tempore nigrities ostendit, quae in tibiae in longula sectae inferiori ac cauernosa parte conspicitur, quo corru plus humor defluxer t.
IO66 Iam supra retuli, in hoc valetudinis genero, praemnpue, si a malo corporis habitu enatum est, assici ossa
ara et cauernosa, non, ut in exosto si a lue venerea ori
fieri selet, dura atque fistulata. A paruulo v0ro haeQviti incipiunt, quorum initia et incrementa considerari oportet. Intumescunt igitur epiphyses circa armticul0s et ossa alia, vhi ea naturaliter pleniora et intURN n s cauerm
208쪽
Cauernosa sunt, praecipue minora digitorum in pee hu S manibusque. Dolor in ipsis ossium medullis tr 'pit, ab initio lentus, qui mox, tumore etiam ossis :: hcto, crescit et fere continuus aegrum satigat. Hi tempore ossis membrana nondum vitiata est et musc
Cutis quo sine noxa sunt. Plus mali vero subest: si ci lor augescit et sere intolerabilis fit, qui significat, iam
lana materiam intus ortam periossium vorare. Subiit ut supra dictum ess sio o), se remittit dolor, et laadem sino tum oro ac sine inflammationis notis sub cusontitur pus, quod pressu circumfluit. Hoo vero increscit, Cutis parum leuari solet. Incisa cute, magivis puris ac saniet foetidae exit, quibus euocatis, lmisso specillo, os nyidatum vitiarumque o cui
. IO67. Cum vero his ossium vitiis crebrius hac aetate rhctifici obnoxii sint, necessarium videtur, hoc diruu 'aletudinis genus, eiusque proprietates, causas, initiatque decessiones, nosse. Hoc vero infantes potissmum affligit, quibus id a sexto circiter post natiuitί
tem mense. Oriri solet. Raro enim id in eos, quoruncietaS ultra alterum, tertiumue, annum processit, inc idere solet. Corpus non alitur, sed, summa maci , Orta, cutis Carnesque deficiunt atque emacrescunt, ven eter multum intumescis, et digito renititur. Osia augescunt, et praecipue epiphyses, prope articulos, tumidae sunt. Pueri etiam adultiores facti gressus moueri propter summam imbecillitatem non possunt, quibui etiam dentes serius nascuntur, mox nigri fiunt, labant, caduntque. His vero pueriS, Pro modo aetatis, maior ingenii acies atque docilitas esse solet. Vbi procedente aetate adolescunt, parum Crescit corpus, multum aut ira caput, et caluariae suturae, multum inter se diductae, scro committuntur. Pectus a latere depressum
209쪽
forem partem prominet, et quas acuminatum cx- tumque redditur. Etiam costarum extrema intu- leseunt, et iis tubercula dura innascuntur. Quod si lutem plus mali est, et morbo non inter initia occur litur, oriuntur aliorum membrorum prauitate S. Pra ipue autem spina distorquetur, et in dorso gibbera' unt, tibiae incuruantur ac in anteriora proiiciuntur. . Dandem vitium, quod in os ibus est, intenditur, quaeli iacus humor vorat, et nascitur paedarthrocace. Az- edit lenta febris, quae sine intermissione Corpus te siet, qua illud longo morbo vitiatum summaque macie aetenuatum perimitur. Vbi autem morbus non morte linitur, is per aetatem leuatur, et praecipue Congruisas ctu et exercitatione eius indicia in adolescentibus sedetentim minuuntur. Ostium deformitates aliquanum etiam emendantur, si per aetatem neruiS et mure i tulis imbecillioribus ac sere deficientibus nouum ro-
In corporibus rhachitide extinctorum inueniuntur andulae fere omnes, quae lymphaticae, vel conglo- Iatae, vocantur, durae atque ΘX Concreta quadam mam teria scirrhosae praecipuo in mesenserio. Ossa praeter eonsuetudinem mollia sunt ' musculi extenuati, viscera autem, et prae Caeteris Cerebrum, molo auctum, in quibus etiam multus et muco similis humor reperitur.
' Ossa molliri, cum GLISSONIO, plures negant, id vero Ostendit RV YsCHIVS Aduers. Dec. II. Obs. 6. et BOERHAAVE in chemig T. I. P. 737
Si huius morbi curationem ab euidentibus causis, reiectis 6bscuris omnibus, instruere animus est, ei ob n xu fiunt infantes, qui geniti sunt ab imbecillis p x ntibus, nimis otiosa vita lautisque dapibus eneruatis, qt y riR etiam longaque valetudine consectis. Eo etiam
210쪽
tentantur pueri, qui teneri lacte aluntur, crudo vititoque, et quibus, dum lacte depelluntur, dantur intcontinuos vagitus, diu noctuque, potio nos acescenti vel etiam addito saccharo dulci culae. Plurimum co)iseri victus, si is crudus est et valentior, quam, ut et infirmis visceribus confici ac in bonum succum coiverti nosiit, praesertim pinguiores ac glutinosiora pulticulae, nec non dulciaria et omnis generis pulmeita. Alimentum etiam corpori tenello idoneum hau conficitur, si dentes cum maximis cruciatibus nascuritur, et si varii generis vermes in intestinis haerem Nec omittendum est, pueris nihil magis nocere, quam si negligitur mundities, et sordes ventrisque proluuvies, quibus cutis conspurcari solet, non tempestiui
summouentur. Haec et plura alia, a medicis requi renda, si morbum non faciunt, corpus tamen tenelloriim ei magis obnoxium reddunt, cum haec valetudo
raro ab una et simplici causa, sed plorumque a plurium
IOTO Ex his omnibus autem manifestum fieri arbitror. succum illum, quo Onano corpus, et ossa etiam, alidebent, in his ex crudo vitiatoque Chylo confectum corrumpi. Ossa igitur, quae omni caeteroquin acido liquantur, molliora fiunt et intumescunt, et, qUiae Caput ex ossibus componitur, illud etiam, pro modo rc liqui corporis, plurimum augescit, ita ut eius mole spina non parum prematur. HuiuS vertebrae, qUae mediae perforatae sunt, si intumescunt, et capite premuntur, medullam premunt cerebro commissam, nec non neruos, qui ab hac per tenuia Caua utrinque inter duos processus peruia educuntur. Cum vero hine rui ad musculos potisiimum pertineant, hi naturali robore desecti emacrescunt. Igitur, dum ossa increscunt et tumidiora fiunt, ostium vero vincula, vel sic dicta