Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

71쪽

interna, et externa linimenta , bibantur decocta emolliendi diuretica. CLXXI. Si inflammatio rece9S , magna, Sicea , ine Orpore TobUSto, Paulo aute Sarin, eXer itato, deprehenditur per Signa CXL), Statim recurrendum , I. ad Citam, largam, pro gradu mali moderandam, aut repetendam, mi S Sionem Sanguinis , ut moles crassi mitiuatur, diluentilius Spatium concedatur. 2. ad balnea vaporis emollientis pulmonibus assiduo, reliquo corpori Saepe, applicanda. b. ad decocta diluentia. re-

solvetilia , emollientia, IaXantia, antiphlogi-Stica, nitro Sa, an Odyna , Par VI copia, Continenter repetenda, calidissima sorbenda. 4. adclysmata blandissima antiphlogistica. b. ad Niclum tenuissimum ex succis antiphlogistici S.CLXXII.

Si inflammatio magna, cum febre et reliquis Symplomatibus validioribus duravit diuti US , et Signa adsint inflammationis jam in suppurationem tendentis CXLVII, CXLVIII, CXLIX), Semper multum discriminis adest, quamviS longius jam eXcurret morbus, et spatium dabit curationi: tum a. Venae Sectione nulla, Vel

72쪽

53 PEI J PNEUMONIA VERA.si residua cruda inflammatio urget, huic accomodata utendum. 2. vietu leni, sed paululum

ineraSSante, et ex maturantibus confecto, utendum. 5. balneis pulinonicis, emollientibuS, maturantibusque utendum ad abscessus usque formationem.

CLXXIII. Si signa docent , factum esse in pulmone abscessum CXLIX , acceleranda ejus disruptio in asperam arteriam. Hinc iisdem CLXXII), utendum, additis sorbitionibus tussim moventibus leniter, simulque replentibuS, ut locus Ievari queat pure cocto, Vasi S attenuatis, vita sustentata. Ruptione facta, depuratio subita et tuta ulcerosi loci molienda. CLXXIV. Disruptio tentatur, si post multa alimenta mollia, subpinguia, cum Vino molli, pulmo

Suppuratus CL) , et praeparatus, CLXXII),

Vapore calido , Clamore , tris Si , excreatoriis , Longus Si Oue in navi. Nel rheda agitatur. CLXXV. Simul ac dein signa edocuerint, apo Stema I Uptum esse, utendum victu Iacteo, Negetat,

Ii lenissimo, neu facile putrescente, tum de

73쪽

PERI PNEUMONIA VERA. 59 die aperientibus, detersi vis, vesperi levibus optatis; vaporibus emollientibus. CLXXVI.

Si autem signa CLII) docent, flatum CLI 'iam obtinere, nulla tamen hactenus certa Pro-gno Si , quonam materies Verget , tum emulso leviter camphorato, levi, fluido, aromatico, Paululum inoso utendum vi tu ; quietum Sit corpus: medicamenta vero sint emollientia, et ex genere levissimo aperientium, pulmoni prospiciatur usu emollientium: sic vel determinabitur, vel ulterius dissoluta excernetur mali materie S. CLXXVII.

Sed si cum signis CLII) simul illa adsunt CLIII, CLIV), quibus determinalio significatur , siant modo dicta CLXXVI) , simulque locus praevisus CLUI, CLIV) Suelu, laXatiGne, stimulo, aperientibus ita tractandus, ut minus resistat plus trahat. CLXXVIlI.

Si CLV) obtinet, fiant eadem CLXXVI,

CLXXVII) , sed simul aperientia paulo fortiora,

saponacea, hepati ea addantur, tum cIJS mala, et fomenta his constantia.

74쪽

6, PERIPNEUMONIA VERA 'CLXXIX. Malum Vero, quod descriptum CLVII) raro medelam capit, nisi forte emollientibus externis , internis, atque motu equitationis, veIvectionis in rheda cedat parum. CLXXX.

Quando in ipsam jam gangraenam abiit CLXIJ, in curabilis est.

CLXXXI. Si autem peripneumonia per sputum jam expurgari coepta, incipit suppressum id habere, statim summa ope nitendum, ut iterum id prodeat. Tales causae impediente S Sunt Saepe: magnum frigus subito admissum ; ingens exsiccatio unde utique nata; febris calida superveniens; medicamenta calefacientia; alvus Ιiquida, nec critica; sudor ingens; animi affectus vehemen-

lior; vel vero Virium Vitalium prostrati a Vera. CLXXXI Tum statim ad vicinitatem partium a SuP- Pressa, et agge Stu incre Scente materie, instammatio nova exoritur; unde illico eadem sym-Ptomata, quae a peripneumonia primaria CXL ; illa autem tum debilitato jam corpori accidentia, ut plurimum cito letalia evadunt.

75쪽

DERI PNEUMONIA VERA. CLXXXIII. Illi autem vilio CLXXXI) , ejus Ue Seque lis CLXXXII occurritur vapore aSsiduo calidi,

humidi, emollientis, naribu S, Ore 3 tirneli, Pulmonibus recepti; toto aere simili huic vapori per artem redditia; usus etiam largus Potuum similium, cum melle inprimis et aceto , Inultum prodest; medicamenta leniter resolvendo anti pyretica; leniter optata; Sudoris evilatio; maxime tandem placida animi quiete : in virium vero vitalium defectu cardiaca. CLXXXIV. Ρeripneumoniae symptomaticae in febribus et morbis febrilibus quibuscunque, ario moΓ-

bi stadio subortae , difficillime saepe Cogno' Scendae , hinc saepissime maxime in fel, rihus putridis praetervisae , et perinicio Sae, metho dum modendi poscunt, tam ab individua pulmonum inflammatione quam a febre principe

indicatam. CLXXXV.

Εκ dictis intelligitur ratio , cur in PerI' Pneum Oniae principio Subinde a poplectici pereant 3 cur pulsu S in peripneumonia non Unquam debilis, venae sectione facta sit fortiori cur

76쪽

PERIPI EUMONIA VERA. subinde durus sit in peripneumonia , subindem Ollis , et quid inde doceamur 'cur in morbo

graVissimo, respiratione brevi, ah dominati; Sermone multis parvulis ine inspirationibus inter Ciso, aeger se facile re Spirare asserat' quaeve tunc progno Sis 3 cur quidam in peripneumonia non gravissima, remediis aptis adhibitis, vehus in meliora tendentibus, Subito Pereant suffocatly cur aliquibus quasi vomica rupta Videatur, sine signiS suppurationis, aut antecedentibus , aut Sub Sequentibus, fuerintque servati ' cur absceSSUS Pulmonum tam raro Sanentur, et quales t cur empyema eX Peripti eum Onia semper letale ' cur tam difficilis sit diagno sis perit neumoniae in infantibus , pueris, mente inolis; item peripneumoniae symptomaticae in febre putridat cur tanti momenti sit consideralio respirationis in omni morbo acuto; an toto thorace, eoque alte, et aequabiliter sublato, costis elatis, diductisque respiret aeger 8 cur horacis regio, quae pulmonis partem instam

ceat universim percus Sio thoracis ' cur fere duisae tertiae Partes hominum pulmones pleurae

77쪽

PLEURITIS ET PLEUROPERIPREUMONIA ete. 65 connexos habeant, aut nullo vin stulo intermedio, aut interposita tela cellUIOSA, aut membrana praeternaturali, Cras Sa, dura, e diversis stralis, diversae tenacitatis, composita l

Diem mitis, atque oso αδην affligat, pleuritis aut peripneumonia latens dicitur, Oh frequentiam mali, fallacem lenitatem, hinc me delae neglectum, certumque inde discrimen, hic curatius expendenda. CLXXXVII. Febricula per vices, vel et assidua, Ievissima, aut febriculosa solum diathesis a medico saepe, ab aegroto Saepissime non animadVeΓS3, utpote obambulante; dolor lateris eXiguus, si-Xus tamen, tUSSi, aut forti sub inspiratione excitatus Ple ur itidem o ccii ita in Nolant :

Pleuro peripneum Oniam vero laten tem, Si continua, utut exigua, thoracis Oppressio simul adsit.

78쪽

64 PLEURITIS ET PLEUROPERIPNEUMONIA etc. CLXXXVIII

Est saepe chronica, non raro haereditari a , tuncque in phthisin terminanda. CLXXXIX. Causas habet, a. pleuriticlis, aut peri- pneunt Oniae producendae idoneas, at mitiores. 2. peculiare S quasdam, eas IIae frequentius. Oritur nempe a praegre S Sa pleuritide non ex integro Soluta; a catarrho, inflammatorio facto, victu , medicamento, neglectu, anni tempore;

a tuberculo inflammato ob causam febrilem quamcunque; a diathesi particulari ad eum mor-hum originaria, aut acquisita, quam prodit

corpus gracile, atque eXtenuatum, cum ejUS-dem incremento majori, veloci, ae praematuro ; thoracis consiguratio prava ob rachitidem, ejuSque ossea compages Ob idem Olim vilium tenuior et magis angusta, quam pro corporis reliqui mole, et continens pulmonem miriorem , infirmioremque; scapulae alatae; collum tenue atque elongatum; Vultus amabilis ; genae assi

due rubentes ; ingenium praecox, subtile ; si-hra delicata, summopere irritabilis; sanguis Phlogisticus; acrimonia arthritica.

79쪽

PLEURITIS ET PLEUROPERI PNEUMONIA etc. 65

CXC.

Ita praedispositi, a febre, motu, PotU, saltu, niXu, refrigerio Sudante Corpore, Ple- thora , pubertatis ingreSSU etc. 1atentempleuritidem aut pleur Operipneumoniam patiuntur , cum Sputo cruento, Subinde Iargo. Malo saepius mitigato, identidem recurrente, Per annos, donec ante Z6ium aetatis annum in phthisin incidant immedicabilem. CXCI. Sanguis missus, crusta pleuritica semper lectus; mali levamen a Parca, Sed frequenter instituta phlebotomia, Vivendi ratio mere an-

lipillogistica hic sola prosicua , et curatione Shoc modo subinde factae; vomicae pulmonum cetera dire inflammatorum in cadaverihus repertae , et longus decursus morbi pleuritidem ,

peripneumoniam, Pleuro Peripneumoniain Οccu Itam ac chronicam Significant. CXCII. Inde liquet, cur tot mortes a catarrho neglecto, et quinam inde magis periclitentur; quaenam ejuSilem curandi ratio 3 quae hae mO- stoe, et in quibus, sit periculosior; an tunc a Irigidis actu, a tonicis, adstringentibu S, an

80쪽

66 PLEURITIS SICCA. vero ab antiptilogisticis sit sperandum auxili-

um ' quanam ratione haereditarium hoc maIum Praecaveri, prae VerliqUe potius in infante. pueroque possit, quam in adulto sanarit cur superveniens arthritis, aut podagra regularis, aut haemorrhoidum frequens fluXus, suos a

morbo liberet 8 cur inde Phthisici ab equitatio

ne , cortice peruViano, lichene istandico, pO-1ygala amara, balsamis, atque universim ab omni impetum augente tantopere laedantur.

et quae mens fuerit Sydenhaini, equitationem commendantis in colliquatione '

CXCIII. Pleuritis dicitur adesse, quando aeger Iahorat acuta, continua febre X, XIII . cum pulsu duro; dolore acuto, Punctorio, inflammatorio , in inspiratu Valide aucto , in eXspiratu vel animae retentione leniori, mitiori pariter ubi respiratio, immoto thorace, maXime Ope abdominis sit: tussi subinde, eaque Sicca, dolorem magnum inferente, hine suffocata.