Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

81쪽

PLEURITIS SICCA. 67 CXCIV. Quoties una cum his Symplomatibus sputa eX pulmone Symplomatica prodeunt. dicitur humi da; quando haec ab Sunt, Sicca VOcatur , distinctione non indifferente. De priori supra CXXVIII , de sicca nunc

agendum. CXCV.

Dignoscitur a pleuritide humida, seu Angitia bronchiali per hoc, quod hanctus SiS, SPuta Saepe cruenta comitentur; in sicca vero tussis aut nulla Sit, aut rara, eaque Sicca.

XCVLNulla est pars integumentorum interni thOracis , quam non aggreditur: tota ergo pleura, totumque mediastinum, hinc anterior, POSlexior , deXtra, Sinistra, Superior, inferior, eX-terior , profundior pars aeque obsidetur hoc malo: sed inprimis latera: sedes pleuritidis

siccae.

CXCVII. Ubi autem ipsa membrana, costas interue succingens. doloris sedes , aut pars illa musculorum intercostalium internorum. V e r 3 , Si

82쪽

63 PLEURITIS SICCA. vero altius inter costales musculi, externi inprimis, vel et his superiora, Iab Orant, spuria appellatur. CXCVIII Adultos, sanguineos, lautius Potos, Pastosue . eXercitato S Valde. acidum raro eructantes , in morbo S inflammatorios vergentes: verno tempore, maXime SUbito aeStuante, post

acre gelu, coelo; aut hyberno in acerrime frigido vento, infestat Primario: tumque vocatur idio pathica. CXCΙX. At ex materie praegressi inflammatorii mor-hi mota, et in loca descripta CXCVI, CXCVII

quod inflammaticini generandae cui eianque aptum. 2. id, quod hanc. CaUSam generalem delerminat in pleuram praeeiPue ; quo Pertinent maxime, natura aegri haereditariam ad eum in Or-hum diathesin habentis; morbus Prae Cedens, qui reliquit dispositionem eadem proferentem, ut est pleura incrassata ob praegressam Olim inflammationem imperfectae resolutam, Pseu -

83쪽

PLEURII IS SICCA. 69do membranis obducta, Pulmoni adnata; natura epide mici morbi prae dominantis; aer frigidus, per angustas rimas Violenter actus in nudatum corpus , ex Iabore vel igne prius valde aestuans; potus gelidus subito, magno haustu ingestus in corpore simili; aer hyemali tempore borealis gelidissimuS. 5. μεταπτωσις mate riae inflammatoriae, rheumaticae, arthriticae, bilio Sae, ichorosae , Suppuratoriae, priuS in toto, Vel in aliqua parte, prae dominantis, et dein quacunque causa huc depositae, ut in morbillis, variolis, tumoribus ulcero Sis, ulceribus magnis, Ialis, subito evanescentibus,

daverum pleuriticorum clare docent, eam e Sse inflammationem sanguineam, Ortam plerumque ex febre acuta praecedente. CCII.

Inde CC, CCI) perspicue deducitur mali historia; incipit, iam appetitu ciborum Saepe magno; frigore; horrore; debilitate; lassitudine ; febre: procedit cum calore sensim in

84쪽

PLEURITIS SICCA. aestum excrescente; siti; prostrato appetitu omni; dolore ab miti in acerbissimum tendente respiratione valde Iaesa; viget cum febreviolenta, sed minus manifesta, Ob respiratiOnem coactam, et prae sensu doloris summi su D focatam ; pulsu in carpo affecti Iateris saepe molli, fictilie debili, obscuro: unde Saepe turpiter fallitur medicus: inde desinit in vario ge ventus, Pendentes eX pluribus causis, sed inprimis a diversitate mutationum inflammationis, natura loci ubi malum est CXCVI, CXCVII et consideratione harum circumstantiarum, prout partes plures CXCVI, CXCVII) affectae simul ; prout impetus circulantis liquidi violentior; aut major maIignitas ipsius morbi principis X, XIII), eo symptumata cuncta peiora; inprimis respirationis et pulsus Vitia magis a

naturalibus recedentia, ut et excretorum. CCIII. Exit in sanationem, alios morbos, Vel in

mortem.

85쪽

PLEURITIS SICCA. 72CCV. Sanatur auxilio naturae, vel resolutione benigna, vel coctione et eXcretione mali. CCVΙ. Resolutione, si contingunt simul causae inflammationis levioris; tumque benignitas sym-

stomatum nihil agendum docet , nisi ut levi victu , blandissimis aperientibus, mollissimo

primis Observatis hisce : I. quoties haemorrhoides debita copia liquidum aptum Opportunis tempore fundunt; 2. quoties urina Copio Saberassa, hypo Statica, stranguriosa, Subrubra cum albo sedimento fluxit . cum levamine ma lorum ante quartum diem; S. si alvus materiem flavam biliosam ante quartum diem copio Samerim levamine eiecerit; 4. si abscessus ichoro Si, purulenti, fistulosi, diu manantes, ante SeX- tum diem incepti, post a es, Vel ad crura, Pro dierunt iuxta CLI ad CLVII : 5. dolor lateris si transit ad humerum, manum, dorsum, num Stupore, dolore, gravitate illarum Par

tium; 6. si sputum, quod et siccam subinde

86쪽

7 PLEURITIS SICCA.

sanat, eX parte, Iiberale, Ie VanS. Sine CoryZa, copiosum , mox puriforme , album statini, vel ante diem quartum, continuatum, Vel R SVP pressione stati in rediens: inde enim nono vel undecimo die salus. CCVIII. Ubi signa accurate Observata docent , Statum pleuritidis CXCIII) adesse modo descriptum

CCVII), tum medico nihil mutandum, Sed Omnia continuanda incumbunt. Ergo neque venae Seetio, neque e Vacuatio, vel mutatio alia instituenda. I. victu molli, tenui; animi corporisque quiete ; aere temperate calido, et humido; Somno Spontaneo, Vel lenibus conciliato ;medicamentis mollibus, tenuibus, levissime aperientibus, utendum. 2. deinde evacuationi

cuilibet singulari proficienti providendum: ergo in statu CCVII, Nr. 1 anus fovendus molli,

laxante, aperiente fotu; aut . Si minus sic processerit, hirudinum applieatarum suctu. Si CCVII, Nr. 2) observatur: Statim fomenta Similia renibus, perinae O, hypoga Strio apponenda; lenia emolliendo diu retica, qualia ex tota althaea parantur, danda; aer paulo minus calidus curandus: sudor, et aliae evaeuatione S Vi-

87쪽

PLEURITIS SICCA. 75tandae ; hianda clysmata pro Sunt. In caSu Vero CCVII. Nr. 5), Similia fomenta em OIIientia toti obvolvenda abdomini; clysmata laxantia injicienda alvo; victus laxans instituendus. Ubi denuo quartus Status CCVII, Ee. 4) adest prae-

innotuit. tum utendum memoratis CLXXVI, CLXXVII, CXXVIII), et apertura facta Suppuratoriis locum aliquamdiu apertum tenentibUS. Deinde in casu CCVII. Tr. 5 , Praeter communia, partes, in quas dolor migrat, fovendae mollibus, calidisque, fricandae leviter, Stimu-Iandae emplastris parumper attrahentibus, Sinapi sinis. Denique in ultimo dato CCVII r. 6 tola res eadem ac in peripneumonia bona, adeoque omnia huc repetenda eX CLXVII, CLXVIII),

et agenda. CCIX. Arte autem, Sine alio morbo, sanatur Pleuritis hac inprimis methodo : si pleuritis CXCII )Te Cens, magna, ex symplo mali hias validis CXCIII, CCII), Sicca CLXIV), in rohu Sto, eXerincitato, Sisteo Corpore, sine Spe, Vel Prae Seum tia CCVI, CCVII); turn 1. cita, larga, acceleratonuXu Celeris, eX magno vase, Per magnum Vulnus,

88쪽

74 PLEURITIS SICCA. missio sanguinis in brachio dolenti Ialeri propiore instituenda, corpore qui e Seente, Supino, et respiratione, dum fluit, tussi, suspiriisque accelerata, loco affecto eodem tempore foto, et Ieniter perfricto; debet continuari in remissionem satis notabilem doloris; debet repeti ex consideratione redeuntium denuo symptO- malum, ad quae tollenda prima instituta fuit; respirationis libertas 1snem desinit. 2. Statim adhibenda fomenta, balnea, tepefactoria, linimenta, emplastra, quae Iaxando, resolvendo, mitificando, aVertendo, Prodesse queant; scarificatio affecti lateris, aut hirudo. 5. tum ea medicamenta danda, quae diluant, res OIVant, laxent, mitigent, refrigerent, dolorem leniant, aut so-

piant, quae calida, humida, magna copia SOrpta, et ad locum affectum determinata, juvant, et pro mutatis Phaenomenis Varia assumenda Sunt, Semper curando, ut eligantur illa, quae emollientissima. 4. Victu tenui, molli, refrigerante , antiphlogistico esti opus. b. denique Omne eXSiccanS, calefaciens, impetum augens, vitandum; ut calor aeris, solis, foci, lecti, victus, medelae.

89쪽

CCX.

Quae ipsa CCIX quamdiu continuanda, Vel

repetenda sint, docet morbi pertinacia, remissio, atque in sanationem CCVII mutatio. CCXI. Ahit in alios morbos, dum I. suppuratur locus inflammatus, quod futurum SelmUS, α. eK signis generalibus suppurationi S uaSeentiS. β.eX pertinacia doloris, tussis, febris, ultra UΠ- decimum diem. F. absentia signoriam resolutionis CCVI), et sanationis CCVIIJ. δ. neglectu medelae requisitae CCIX). CCXII. Ipsum Vero apostema iam fieri, scitur eX signis communibus suppurationis jam factae . maxime hic eX horrore saepe recurrente Sine causa, et signis datis CXLVIII, CXLIX in peri- Pneumonia, et tempore morbi: inde et factum

Febre enim i4to morbi die nondum penitus profligata, sed tamen plurimum mitigata; dolore non acuto, sed obtuso ; eXacerbationibus febrilibus mox insurgentibus post Pastum, Vesperi; sudore autem nocturno, copioso, ad

90쪽

PLEURITIS SICCA

paucas horas ferine iterum mane evanidis; gena utraque vel alterutra a meridie rosea; siti assidua; calore genarum, frontis, et ad volas majori, suppuratum Iocum antea inflammatum

CCXIV. His praesentibus suppuratus Iocus adhuc conclusus e St ; at Vero paulo post dolor aster- his simus circa diem vigesimum Oritur de novo falso pro nova pleuritide habitus. Membranae tunc distractae, tensae, ruptioni proXimae acute dolent. CCXV. Abscessus vero ille pure proprio rumpitur, unde pus stillat in cava pectoris dolore quidem sublato, sed respiratione magis Iaesa. Ulcus novo pure facto et accumulato totum cavum replet, totum corpus consumit. Id faetum n Oscitur eX praegressis signis CCXI, CCXII), duratione mali usque in vigessimum diem, SymptOmatum subita remiSSione et repentino reditu;

inde Phthisis.

CCXVI. Febris enim inere suit p u r ut e n t a , quotidiana, vespertina, Semi tertiana, quartana re