Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

91쪽

PLEURITIS SICCA. mittens; de cubilus supinus aut semisupinus in Ialus affectum difficiIlimus, suffocans in Ialus

sanum ; lateris affecti totius calor majori intumescentia levis, ad alta tum dolorifica; mamma illius lateris major , Subinflammata, SUI, Oe de malosa, pUrpura Scens Variegata; tussis sicca; respiratio profundior solo ferme sano latere Peracta , costis lateris affecti vix diductis, aut et alis; thorace quoque anteriore, qUa i Slocum affectum spectat, iri molo, ViX Suhlalo; in sessione scapula aegroti lateris magis de- Pressa, et Spina dorsi curvata, in Ialus Sanum gibbosa; sonus percussi thoracis, aut dorsi infra scapulam, inspiratione magna antea faeta , in latere affecto nullus, aut qualis percu 8Si femori S e Sse Solet. CCXVII.

Ubi ergo per signa CCXI, CCXII) noxi

mus inflammatum abscedere, locus ante dolens notus usque ciret ter ad pleuram incidendus , Suppuratorii S apertus ServandUS , ut materies eXtrorsum Versa Ni pulmonum a ple Ura ea V eat.

ne sat empyema : dein emolliendus, donec mundatio saeia sit.

92쪽

At vero si constat per signa CCXV iam

rupto apostemate pus formasse empyema; illico thoraX aperiendus , PUS educendum , VHI-nus Percurandum, victu, et medicamentis. CCXIX. I horace aperto spes est sanationis, si pus honum, puImones integri, aetas floretis, habitus corporis bonus, absentia praedis positionis ad phthisin, vitibus vitae nondum dejectis. febre tabifica vix inchoata, et mOX CeSSante, emisso pure. CCXX. In alium quoque morbum abit, Seirrho so, callos Ove facto Ioco affecto, tum etiam pulmone pleurae jam ad nato ; quae ubi facta, oritur asthma. dySpnoea, tu SSicula Sicca, inprimis a pastu Vel molia corporis; eX quibus cognoscitur, Si praesentia Sunt Sine Signis ab

scessus CCXII , vel empyematis CCVIII), et inprimis, si diu, sine magno mali incremento

durant. CCXXI.

Cognitum hoc malum CCXX) vel nullo remedio medicabile; vel l0lletur vita duriore, Ia-

93쪽

hore, Aere Iibero , ruStieatione, equitatione forti, multumque repetita. CCXXII. Terminatur morte Suhitanea, Susso Lanie , Obmateriem inflammatoriam repente, magna copia ex inflammata pleura in cavum thoracis, die critico instante, depositam; reSpiratione par Va, necelerata, laborio Sa, erecta; Pul Su celerrimo,

debilissimo; extremis frigidis. An mors a VeΓ-ti posset , mox instituta paracente Si thoraciS, priusquam lympha coeat 3 CCXXIII. Nisi forte ob eandem materiem CCXXII

miΠUS copio Sam, successive depo Silam in cavitatem thoracis, aeger SerVetur.

CCXXIV. Cum lympha haec inflammatoria non diu fluida maneat, sed coeat in membranam, tRΠ-l dem duriorem, lardaceam. Semicartilagineam; pulmonem veluti sacco arctiori concludet, et a rete cum pleura religabit, vasis rubris in pulmonem et pleuram immisis destincta. CCXXV.

Inde a Sthma insanabile, praecipue in motu pleihora, febre.

94쪽

PLEURII IS SICCA. CCXXVI. Inde in morbo febrili quocunque pleuritis Sympto malica, et frequens in novas pleurili des relapsus, cui prospicitur Vitae genere antiphlogi Stico, et Venae Sectione prophylaclica. CCXXVII. In gangraenam quoque talis inflammatio transit primo lateris, moX, icinia Ioli, pulmo

CCXXVIII. Quod malum CCXXVII vel ex vehementia pleuritidis , vel era acri. aut putri materia con- comitante Simul Oritur. CCXXIX. Id vero futurum esse, et jam inclinari praesagitur ex Variis: Si Sputa purulenta sub bili Osa, rotunda. Purulenta Sub Sanguinea, nigra fuliginosa, coenosa, foetida, Strepitus in pectore multus cum vultu moesto, oculis rubrOssavis, pulverulentis , caligino Sis, si sputa initio varia ; tum Saepe tertio vel quinto die moriuntur. Si Stertor, Sputum nullum, vel dif-

sicile , pul Sus languidus, urina flammea : si alvi fluor liquidus, foetidus, putridus, Sympto malicus: Si supervenit magna peripneumonia: si

95쪽

novus insultus priori Succedit ; si sanguis soridissimus effluit ex Vena Secta Sine crusta inflammatoria, licet e X largo Vulnere, plerio Sal tu, PUTO VASe eXcepti S Sit: Si Spulum supprimitur dyspnoea manente, Vel a Ucta cum dolore, graVitate Pectoris, PUISU duro, Par O, CeIeri , calore magno; hae u enim quinto die exacerbata septimo mortem inferunt: Si urina prae- rubra, Ob Scura , CUm Varia hypo Stasi, nec discreta , intra quatourdecim die S Occidit: si hypostasis nigra, Vel furfuracea, citior in Ors: si initio mitis , quinto Vel SeXto die eXacerbata, septimo et duodecimo periclitantur, raroque Sanantur, nisi post quatuordecim dies: si dorsum, latus, humeri cum rubore accenduntur, eum angore Summo, alvi fluXu viridi , et foetidissimo. Ιlem CCXXX. Si sic ea Ob defectum virium, Ob dolorem summum, ob ineptitudinem materiae ad eXpulsionem, Ob VRS a nimis contracta et cri Spata, ob nimium usum calidorum, dolore simul vergente ad superiora: Si lingua Statim Sic Ca, SOP-dihus obsita, livida, nigra , cum bulla nigra:

si horum signorum CCXXIX, CCXXX singula,

96쪽

PLEURII IS SICCA. vel ptu ra simul , eveniunt, plerumque morbus ex se Ietalis , non facile sanandus , sed ut plurimum gangraena loci in latere, et vicino inpulinone, necat. CCXXXI.

Quando autem haec signa CCXXIX, CCXXX)jam imminere id malum CCXXVII designant,

stati in uno impetu Summa remedia tentanda sunt; noc vitae auXilio, nec leviori fidendum medelae, modo aliquae ires SuperSint. CC XXXII. Ergo hoc casu CCXXXI statim vesicans lateri dolenti applicandum; lum fortia diluentia , aperientia, antiSeptica, sudorifera, larga copia hauriantur; his enim, Si ullis, lenietur mali saevitie S. CCXXXIII.

Sed si causa inflammatoria vehementissima summa crearit Symplomata Pleuritica, nee au-

xilio naturae CCVI, CCVlI nec remediis ullisanti pleuriticis CCIX, CCXXXII) cedentia, et haec dein subito, sine cauSa tolluntur, 'IUalenus ab inflammatione pendebant, manente Pulsu parvo, celeri, intermittente; respiratione eeleri, parvaque; Sudore frigido; constat gaΠ-

97쪽

85 PLEURITIS SICCA.graenam jam occupas Se Ioca inflammata. Hinc delirium brevi, Statimque morS; maXime, Si simul lividus thoracis color: quod idem sit, si 4lle, qui sputum Subbilio Sum eXereat, dolore levatur Sine ratione; tunc enim pariter Ietalis

CCXXXIV. In mortem exit ipsa PleuritiS tunc, quando tum vehementes cauSae ejuS, ut dolor productus Omnem moliam thoracis Supprimens brevi creet, impedito Sanguinis trajectu, Peripneumoniam letalem CLXV quam brevi SSime.

CCXXXV. 'Hinc liquet, cur omni saeviori pleuritidi

peripit eum Onia Superaccidat 3 cur SenibuS, Puerperi S, gravidis, plerumque letalis 3 cur tho i racis per fasciam adStrietio adeo dolorem levet, ut morbum tolerabilem reddat 3 con Stat quoque, quid sit pleuritis ascendens, descenden S, dorsalis , simpleX, duplicata, a Puta , Chronica, latens sive Occulta 3 item, cur pleuritis infantum cognitu difficillima, et cur haec a convul-Si Onu universali Saepe exordium capiat: in spiratio cum clamore, prohibita, Uno latere Pera eta , altero introrsum tracto, febri S, causae

98쪽

DARA PHRENITIS. 3. producendo huic morbo pares praegraessae hic diagnosin suppeditant. Cur opium dolorem pleu-

riticum non tollat, nec eXpectora libus nisi raro CCVII, Nr. 6) locus Sit 3 quando et ubi vesicans 3 nempe in pleuriti de rheumatica, phlO-go si fracta , materie mobili effecta; aut viribus vitae fractis tanquam cardiacum. Cur em-Ρyema post pleuroperipneumoniain letale 3 quae pulsuum fallaciae sint in pleuriticis 3 an crebrior morbus in latere thoracis dextro, sed henignior; an rarior in laevo, et eum majori discrimine Τ an ob pericardium, ob cor ipsum simul iti flammatum subinde δ rarior quoque in SeXu sequiori , itemque in SeXu utroque ante annos Pubertatis, Sed eo periculosior Τ

CCXXXVI. Si morbus pleuritidi similis occupat eam membranae Pleurae partem, quae diaphragma ambit, vel et ipsum Septum medium, oritur morbus dirus, quem paraphrenitidem appellant. CCXXXVII.

Qui longe frequentior, quam vulgo qui-

99쪽

dem censetur; licet praesens saepe ignoretur, negligatur, vel alterius morbi titulo tra tetur. CCXXXVIII. Cognoscitur ex febre aculis Sima, continua; dolore inflammatorio loci intolerabili ob membranas nervosas; qui dolor immaniter augetur in inspiratione, tussi, sternutatione, re Ple

dominis in alvo, vel urina reddendis; re Spiratione hine sublimi, parva, celeri, Suffocali 'a, quiescente abdomine, solo thorace peracta; delirio perpetuo; hypochondriorum intro Sur Sum revulsione; risu Sardonio; convulsione; furo re ; gangraena. CCXXXIX.

Exitus idem, ut in pleuritide CCIII, CCXI, CCXVIII, CCXX, CCXXVII); sed ob motum parti S magnum et assiduum Oh necessitatem ad vitam, ob nervosa S membrana S ten Sa S, Omnia Velociora, funestiora; et ascites hinc purulentu S.CCXL.

Curatio hinc easdem distinctiones et cautelas requirit, tum eadem ferme remedia, eX-ceptis iis, quae loci situs respuit. Clysmala mol

lia ob viciniam loci saepe iuvant.

100쪽

Ubi vero suppurato diaphragmate prius

inflammato, abscessus in cava abdominis ru- Pius Suum pus evomit; sit collectio ejus in ab domine, aggeStio, putrefactio, tumor, Visce'rum exesio, tabes miSSerima, mors. CCXLII. Estque totum hoc malum insuperabile, Iicet cognitum. CCXLIII. An frequentior morbus in latere deXtro, cum aut sine hepatit id et an delirium semper, aut quando adest y cave, ne Vomitum aeruginosum . aSSumtorum, inanem, haheas pro Sa-hurrali.

CORDIS.

CCXLIV. Inflammatio mediastini scitur ex febre acuta, continua, inflammatoria, cum aestu magno circa thoracem medium, dolore ibidem Obtuso, et tussi Si eca