장음표시 사용
21쪽
A TERΝΠs ille coelestium, terrestriumque rerum omnium conditor, ac moderator Deus, Ecclesiam sanetam, veluti deliciarum Paradisum, sua ipsemet dextera, tanquam providus Agricola, variis plantis, stirpibusque mirifice consevit, simulque uberrimo Sacrarum eandem Seripturarum fonte, pluribus quasi fluviis, in universum terrarum orbem diffuSO, Sic irrigarit, ut saneta mysteria, Oraculaque dirina, quae sacris continentur libris, sicut in cunctarum gentium salutem parabantur, ita a tribus illis potissimum enunciarentur linguis, quae in omnium auribus nationum maXimd percrebuerunt, nec non sanetiSSimae Crueis titulo consecratae, Salva toris nostri Regnum, Hebraeis, Graecis ac Latinis litoris praedicarunt. Verum callidissimus, ae nequissimus humani generis hostis, cujus invidia mortis aculeuS, cujus superbia peccandi magisterium fuit, nullum non movit lapidem, ut coelestem divini verbi Sementem quantum in ipso erat, aut nascentem opprimeret, aut eXtirparet enatam, aut adultam vitiaret: id vero praecipue omni conatu, ae machinatione tentavit, ut Sacrorum quaedam corruptiSsimae Bibli orum
editiones prodirent, atque ita impietas sub pietatis figura
delitesceret, ae populis scoria pro argento, set draconum pro Vino, pro lacte Sanies Obtruderetur. Cumque non in Haereticis tantum, sed in Catholicis etiam quibuSdam, tametsi consilio dissimili, subortum sit nimium quoddam nec plane
22쪽
laudabile studium, et quasi libido Seripturas Latine interpretandi : idem malorum omnium artifex Satanas per illos,lidet nihil talo cogitantes, ex hac ipsa tam incerta, ae mUltiplici versionum diversitate et varietate Sumpta OceaSione, Sio miseere Omnia, atque in dubium revocare, et, Si serisOSSet, rem eo perdueere contendit, ut, dum Scripturarum vorbis diversi interpretes aliam atque aliam formam, aespeciem induunt, nihil in iis certi, nihil rati, ac firmi, nulla doniquo inviolabilis auctoritas sine magna disti cultate reperiri posse videretur, ita ut hoe saeculo, i valde timendum fuserit, ne in priscum illud editionum Chaos rediremus, de quo B. Hieronymus inquit: Apud Latinos tot sunt exemplaria, quot Codice8: et unuSquisque pro arbitrio suo addidit, vel subtraxit, quod ei vi Sum est; et utique non potest Verum
Latinos seripturarum interpretes nullo modo numerari POSSe.
Ut onim ait) cuique primis fidei temporibus in manus venit
Codex Graecus, et aliquantulum saeuitatis sibimet utriusque linguae habere videbatur, interpretari ausus eSt. Quare huic morbo3 sacrosancta Tridentina Synodus mederi cupiens statuit ut eX Omnibus, quae cireumferuntur sacrorum librorum Latinis editionibus, ipsa Vetus, ac Vulgata, quae longo tot speeulorum usu in Ecclesia probata est editio, in publicis lectionibus, disputationibus, praedicationibus, et expositionibus pro authentica hebeatur, et nemo illam rejieero quovis praeteXtu audeat, Vel prMSumat. Haec autem Vulgata oditio cum una esset, VaritS lectionibus in plures quodam modo distraeta videbatur. Quarum liuet nonnullas, aut veterum Codicum, aut Sanctorum Patrum invexisset auctoritas, plurimae nihilominus vel ex injuria temporum, vel ex librariorum incuria, Vel eX impreSSOrum imperitia, Vel eX temere emendantium licentia, vel ex recentiorum interpretum audacia,
23쪽
qui Eeelesiae filii cum sint, minus tamen Eeelesiae doctoribus, quam Judaeorum Rabbinis morem sibi gerendum putarunt: vel demum ex Haereticorum scholiis ad marginem, captiOsisque fallaciis obrepserant. Et, quamvis in hac tanta lectionum varietate nihil hujusque repertum sit, quod fidei, et morum causis tenebras Offundere potuerit; verendum tamen fuit, ne, creScente magis, ae magis in dies addendi, detrahendique temeritate, haec probatissima Scripturarum Editio, quam Vinculum pacis, fidei unitatem, charitatis nexum, dis- Sentientium consensionem, certissimam in rebus dubiis normam eSSe Oportebat, pleriSque contra, Sehismatis, et haeresis inductio, dubitationum fluetus, involutio quaestionum, discordiarum Seges, et piarum mentium implicatio multiplex evaderet. k Quod in septuaginta interpretum Graeca editione beatus Hieronymus, in Latina vero sanctus Augustinus olim
accidisse commemorant, tanta autem labes ne adhuc ulterius serperet, Sensimque in Vulgatam editionem nostram manaret,
sapienter eadem ineumenica Synodus Tridentina deerovit ut haec ipsa Vetus, et Vulgata editio posthae quam emendatissime imprimeretur. Verum quia nihil profuisset hujus Editionis auctoritatem gravissimo sanxisse decreto, si illius
quae germana eSSet lectio neSeiretur, sacerque textus ita
disputantium pateret arbitrio, ut is, qui adversus perfidum hostem, tanquam Validissimus mucro districtus fuerat, idem et clypeus fieri posset, quo debilitati jam, caesique hostis latera tegerentur. Id igitur nos indigne serentes, eoque indignius, quod per hosce jam viginti duos annos, qui a dicto Tridentini Concilii decreto, ad nostri usque Pontificatus exordium interfluxerant, licet hujusmodi opus aliquando
coeptum fuerit, tamen ob alias fortasSe occupationes intermissum, nullumque huic imminenti malo remedium adhibitum fuerat: ae propterea tanto impensiore cura ac studio id proSequendum cenSentes, quanto magis, et ab omnibus Dei In praelatione in Esdram et Νehemiam. Idem in priori praelatione in Paralip. tom. 3. Epistola 10, ad Hieronymum, tom. 2.
24쪽
ecclesiis expetitur, et a synagogis Satanae resormidatur; cum primum ad Apostolicam beati Petri sedem divina nos miseratio, meritis licet imparibus, evocavit; nihil tandem antiquius habuimus, quam ut primo quoque tempore, optatiSSi
mam istam Vulgatae editionis emendationem aggrederemur. Itaque Viros complures doctos, qui Sanctarum Seripturarum, Sacrae Theologiae, multarumque linguarum scientia, ae diuturno Variarum rerum USU, aerique, cum aliquid discernen
dum est, judicio, ac solertia praestarent, delegimus, ae simul congregaVimus, Ut in germana, Sinceraque Saeri terius editione perquirenda, strenue laborarent, nobisque adjumento larent. Nos enim rei magnitudinem perpendentes, ac provide conSiderantes eX praecipuo, ae singulari Dei privilegio, et ex Vera, ae legitima successione Apostolorum Principis B. Petri, pro quo Dominus ac Redemptor noster, ab aeterno Patre pro sua reverentia procul dubio exauditus, non Semel tantum, Sed Semper, rogavit ut ejus fides, non humana carne, et Sanguine, Sed eodem Patre inspirante ei revelata, nunquam deficeret: cui etiam Dominus injunxit ut caeteros Apostolos in eadem fide confirmaret :* qui denique, sicuti confidimus, divinam pro nobis opem usque ad consummationem Saeculi, Ecclesiae Catholicae promissam,
implorare non cessat, ad nos in ejusdem Petri Cathedra, in qua ejus Vivit potestas, et excellit auctoritas, Deo sic disponente constitutos,3 totum hoc judicium proprie, ac Specialiter pertinere, Dei omnipotentis auxilio suppliciter invocato, et ipsius Apostolorum Principis auctoritate confisi, Ob publicam sanetae Dei Ecclesiae utilitatem haudquaquam gravati sumus, inter alias Pontificiae solicitudinis oecupationes, hunc
quoque non mediocrem accuratae lucubrationis laborem suscipere, atque ea omnia perlegere, quae alii collegerant, aut senserant, diverSarum lectionum rationeS perpendere, Sane torum Doctorum sententias recognOScere : quae quibuS ante-
25쪽
PRAEFIXA BIBLIIS SUIS. XIXserenda essent, dijudicare, adeo, ut in hoc laboriosissimae emendationis curriculo, in quo operam quotidianam, eam- quo pluribus horis collocandam duximus, aliorum quidem labor fuerit in consulendo, noster autem in eo, quod ex pluribus esset optimum, deligendo: ita tamen, ut Veterem multis in Ecclesia abhinc saeculis receptam lectionem omnino retinuerimus. Novam interea Typographiam in Apostolido Vaticano Palatio nostro ad id potissimum magnifice extruximus, atque ad ejus curam, Congregationem aliquot sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium, et insigne Collegium doctissimorum virorum sere ex omnibus Christiani orbis nationibus, et celeberrimis studiorum Generalium universitatibus, amplis, opulentisque redditibus dotatum deputavimus, ut in eaomendatum jam Bibliorum volumen eXeuderetur : eaque res quo magis incorrupte perficeretur, nOStra nos ipsi manu correximus, Si qua prelo Vitia obSepSerant, et quae confusa, aut faeilo confundi posse videbantur, ea intervallo Scripturae, ae majoribus notis, et interpunctione distinximus. Caeterum, nostri no hujus consilii, institutique rationes ignorentur, sed potius universae Ecclesiae Catholicae, ipsique posteritati notissimae, ae testatissimae relinquantur, eunetique facile intelligant, quisnam ordo in hoc opere conficiendo, quae lex, aemothodus inita, quae indagandi veri norma a nobis servata
sit: illud sane omnibus certum, atque eXploratum eSSe Volumus, nostros hos lab0reS, ac VigiliaS, nunquam eo SpectaSSe, ut nova editio in lucem exeat, sed ut Vulgata Vetus ex Tridentinae Synodi praescripto, emendati8Sima, priStinaeque Suae puritati, qualis primum ab ipsius interpretiS manu, styloque prodierat, quoad ejus fieri potest, restituta imprimatur. In hae autem germani textus perVeStigatione, Satis perspicue
inter omnes constat, nullum argumentum eSSe certius, ae
firmius, quam antiquorum, probatorumque Codicum Latinorum fidem, quos tam impreSSOS, quam manuScriptOS, ex Bibliothecis variis conquirendos curavimus. In quacunque
igitur lectione plures vetustiores, atque emendatiores libri consentiri reperti Sunt, ea jure optimo, tanquam primigenii
26쪽
textus verba, aut his maxime finitima, retinenda deere vimus. Id vero ad germanam editionem constabiliendam, praesidium sicubi desideratum est, tune sanctorum Patrum, Veteriamque expositorum enarrationes, quibus diversa seripturarum loca,
et libros illustrarunt, subsidio fuere: in quibus, quidquid ere nostra observatum fuit, id in hujus operis partem adscitum est. In iis tandem, quae neque C Odi eum, neque Doctorum
magna con8enSione Satis munita videbantur, ad Hebraeorum, Graecorumque exemplaria duXimus confugiendum, non eo tamen, ut inde Latini interpretis errata corrigerentur, Sed ut in eorum Verborum locum, quae, cum apud Latinos ambigua sint, potuissent, quo non oporteret, inflecti, certum aliquid, atque indubitatum sussisteretur, sive ut, quod apud nos variantibus Codicibus inconstans, diversum, ac multiplexerat, id uniforme, consonum, uniusque modi, ipsorum sontium Veritate perspecta, sanciretur. Sapienter enim B. Hieronymus in explanandis sacris Scripturis Doctor Maximus admonebat, ut quemadmodum in novo Te8tamento, si quando apud Latinos quaestio exoritur, et est inter exemplaria Varietas, ad sontem Graeci sermonis, quo novum Testamentum est scriptum, recurri solet: ita si quando inter Graecos, Latinosque diversitas est in veteri Testamento, tune ad Hebraeam recurramus veritatem, ut quidquid de sonte proficiscitur, hoc quaeramus in rivulis: quod etiam B. Augustinus' iis,, qui Scripturam tractant, inter alias regulas tradidit. Laudabilem itaque Sanctorum Patrum consuetudinem religiose secuti sumus, dum in iis, quae apud Latinos nimis ambigue dieta, seu variata habentur, Hebraeae, Graecaeque linguae fidem, et Codices inspeximus ; Sed, ne id licentius fieret, quam aequum orat solers cautio adhibita fuit. Neque enim ignoramus multos esse, qui plerasque Latinae hujus editionis voces, ae locutioneS, proprie, aut eleganter, aut perSpicue, aut breviter, aut copiose magis, aut tanquam verbis ad Verba demensis,a La-ὲ In opistola ad Suniam et Fretellam. tom. 3. 2 S. Aug. l. 2. DOct. Chr. cap. 14 et 15. tom. 3. et lib. II. contra
27쪽
tino interprete verti potuisse existiment. Verum de his
minuta nimium, et angusta concertatio Videtur : neque enim
tanti sunt, ut non iis et antiquioris Ecclesiae religio, et sanctissimorum Patrum jure anteponatur auctoritaS : prorSUSque indignum est, B. Gregorio/ teste, ut sub Donati regulis verba coelestis oraculi restringantur: ae tanta per se est Vulgatae editionis auctoritas, tamque excellens praestantia, ut majorem deSiderare, penitus inane videatur. Qui namque in ea libri continentur ut a majoribus nostris quasi per manus traditum nobis est) retenti sunt partim ex communi, et antiquissima quadam editione Latina, quam Sanctus Hieronymus*Vulgatam editionem, B. Augustinus Italam, Sanetus Gregorius Veterem translationem appellant, quam sanetus itidem Augustinus caeteris, quae tunc plurimae in usu erant, etiam praeserendam censuit, quod esset verborum tenacior cum perspicuitate Sententiae ; partem ex saneti Hieronymi translatione adsciti fuere, quibus idcirco quantus honor deserendus sit, is facile intelligit, qui eorum Interpretis dignitatem
agnoscit. Fuit enim sanctus Hieronymus ut inter caeteros idem B. Augustinus testatur) Graeco, Latino, et Hebraeo, eruditus eloquio, et ex Occidentali ad orientalem transiens Ecclesiam, in locis sanctis, literisque sacris, ad decrepitamusque virit aetatem: atque Omnes, qui ante illum ex utraque orbis parte de doctrina Ecclesiastica Scripserant, pene vidit, aut legit: eumque non modo Augu8tὶnus, Chromatius, Paulinus, caeterique sanctissimi Episcopi, sed etiam Damascus Pontifex Romanus de Scripturarum locis consulebant. Nee immerito tantam apud omnes nominis celebritatem, in Sanctarum praesertim Scripturarum scientia, adeptus fuerat. Cum ad eam consequendam, nullis vigiliis, nullis peregrinationi-
S. Hieron. comment. in Isaiae cap. 49. tom. 4. S. AU St. l. 2. de Doctr. Christ. cap. i5. tom. 3. Epist. ad Leandrum in expositionem Job cap. 5. lib. I. contra Julianum Pelagianum. tom. T.
28쪽
bus perpercerit, et doctissimos quosque in Gallia audiverit: Constantinopoli Gregorium Nazianzenum, Aleaeandriae Didymum, et alios alibi conquisiverit, usus denique clarisssimis Hebraeae linguae Μagistris: non enim uno aliquo Doctore contentus fuit, Sed plurimos, eosque eruditissimos adhibebat:
non rerum modo, Verum etiam nominnm Sedulus indagator.'Quinimmo et loca ipsa, quae in Scripturis Saepe commemorantur, inspexit, idque ad intelligentiam Scripturarum sumismopere sibi profuisse testatur. Quicumque igitur tanti Interpretis sanctitatem, ingenium, eruditionem, Solertiam, Magistros, labores, illud, in quo visit, Seculum, cum linguarum Omnium, ae praesertim Hebraeae studia florerent, diligenter spectaverint; facile judicium damnabunt eorum, qui aut tam eximii Doetoris Lucubrationibus non acquiescunt, aut etiam meliora, Seu paria praeStare Se p0SSe confidunt. Multo sane rectius sanctus Isidorus, Venerabilis Beda Presbyter, sanctus Remigius, Alcumus, Fortunatu8, NabanuS Mauru8, Sanctus Anselmus, B. Bernardus, mymo, Richarsis, et Hugo Victorini, Petrus Cluniacensis, Rupertus Abbas, aliique complures egregii doctores, qui per mille ab hine annos in Ecclesia claruerunt, qui Hieronymi versione ita in omnibus disputationibus, enarrationibus, declamationibuS usi Sunt, ut ceterae, quae pene innumerabiles erant, quasi lapsae de Catholicorum Patrum manibus obsoleverint. Ideoque legimus apud sanctum Isidorum,* quoniam de Hebraeo in Latinum eloquium sanctus tantummodo Hieronymus Sacras Scripturas convertit, ejus Editione generaliter omneS EccleSiaS USquequaque uti, eo quod veracior est in Sententiis, et clarior in verbis. Et ante Isidorum B. Gregorius Magnu8 sere idem senserat.3Noe Latini modo Patres, sed Hebraei quoque, Graecique cum Latinos alios interpretes negligant, aut ignorent, Hieronymum tamen amplissimo Suo teStimonio, et honore dignum
a Lib. I. de ossiciis divinis cap. 12.. Lib. 20. Moral. cap. 24. tom. 2.
29쪽
esse censuerunt. Nam de Hebraeis idem Augustinus :y do Graecis autem ipsemet sanctus Hieronymus Seribit, a Sophronio viro optime erudito Psalterium, et Prophetas, quos Hieronymus ex Hebraeo in Latinum verterat, in Graecum eleganti sermone tranStatos fuisse. Quemadmodum ergo laudabile est, ubicunque nostri Codices ipsi per se aut conciliari, aut intelligi non possunt, linguarum externarum praesidia quaerere; ita, cum id necessarium non est, levissi
mis de causis majorum noStrorum Sanctitatem, Sapientiam, consenSum, VetuStissimamque Ecelesiae consuetudinem non
vereri, temeritas plane, pertinaciaque censenda est. Atque idcirco B. Hieronymus, qui HebraeOS, GraecOSque interrogandos esse dubiis in rebus admonet; idem etiam sentit, eo non nisi parce, et quanto rarius fieri potest ne, quae longo recepta sunt usu, fluctuent) recurrendum.* Qua de causa, ad novi Testamenti translationem, quamvis hortante Dam o Pontifico, tardior fuit, pium appellans laborem, sed perieulosam praesumptionem judicare de ceteris, ipsum ad omnibus judicandum, senis mutare linguam, et canescentem jam mundum ad initia retrahere parvulorum. Quis enim doctus pariter, vel indoctuS, cum in manus Volumen SumpSerit, et a saliva, quam Semel imbibit, Viderit discrepare quod lectitat, non statim erumpat in vocem, falsarium illum clamitans, et saerilogum,δ qui audeat in Veteribus literis addere, mutare, corrigero 3 Notissimumque est illud de Jonae cucurbita, quae in Votori oditione legebatur; pro qua cum Hieronymus hederam posuisset, quodam in Africa Episcopo interpretationem Hieronymi in Ecclesia lectitante, laetus est tantus tumultus in plebe propter unius Verbi dissonantiam, ut coactus sit Episcopus, ne Sacerdotio dejiceretur, damnare quod legerat. Quare merito sacra Tridentina Synodus veteris Vulgatae editionis libros non aliter, quam prout in
30쪽
Ecclesia legi consueverunt, pro canonicis suscipiendos decrevit. Nos autem ut haec Vetus editio, quae nunc pr0dit noStro excuSa prelo, eju8dem Synodi praescripto modis omnibuS responderet, non solum veteres, et ab Ecelesia receptos loquendi modos conservavimus, sed etiam Apocrypha rejecimus, authentica retinuimus. Nam tertium et quartum Essem libros inseriptos, et tertium Machaboeorum, quOS Synodus inter Canonicos non annumerat, assentientibus etiam in hoo praedictis Cardinalibus Congregationis Super Typographia Vatidana deputatae, ab hac editione prorSUS eXpJOSimus. Orationem etiam Manasδω, quae neque in Hebraeo, neque in Graeeo textu est, neque in antiquioribus Manuscriptis Latinis exemplaribus reperitur; sed in impressis tantum post Librum feeundum Paralipomenon affixa est, tanquam insutam, adjectam, et in teXtu Sacrorum librorum locum non habentem, repudiavimus. Nonnullas etiam aliquando sententias, quae aliunde aecersitae. Vulgatae editioni interpositae erant, neque in antiquiS exemplaribuS, neque in Sanctorum Patrum Commentariis inveniebantur, delevimus. Hanc denique editionem a variis, qui Vitio multorum irrepserant, erroribus aeeurate emendaVimVS, et purgavimus, atque in pristinam veritatem summa diligentia restituimus. Nequo vero est quod quispiam miretur, Si aliqua saerae scripturae
loca aliter in sanctis quibusdam Doctoribus legerit, quam in hac Editione conseripta sunt. Nam Ambro8ius, Augustinus,ot alii plurimi septuaginta Interpretum editionem plerumque secuti fuerunt. Ad laudem igitur ad gloriam Omnipotentis
Dei, Catholicae fidei conServationem, et incrementum, aesacrosanetae universalis Ecclesiae utilitatem, hae n tra perpetuo valitura constitutione, de eorundem venerabilium Fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium super Typographia Vaticana deputatorum conSilio, et aSSenSU, quorum opera, et induStria, in hac ipsa Vulgatae editionis emendatione, in rebus prae Sertim gravioribus USi Sumus, et ex certa nostra scientia, deque Apostolicae potestatis plenitudino statuimus, ae declaramus, eam Vulgatam Sacrae, tam Veteris,