De materia Platonica quam fere vocant meletemata [microform]

21쪽

stimque inter ne semper' noni sunt iam plices amiteri et ad somnae mutabile habenda, quod i , cauis incti prpinomiue demon.trativo hom illud L.M. Sigia Riu subatanti quae lana miri Ruri tum, die V.D. . , laquid' sunt ijsigii da id enim M.tal quid ' diuituriesqv lato Bussiecto inhaerent,, ut si qui existuro in Drai faciat, Semperque alias ita alias trauos Inet, non figura, sed urum recte . 1 u. illud ' figura autem; talia, ejusmodi ' habeat denomiis tionem. 'Hi miliaq

22쪽

sed egressi pωpobita irincipium dicit esse discriniis'

Illust, quod intor dat inter rationem et fueram 'of-hidirem Dis uni inter se et origine et natura. Illius suini doctrina, iussum eri persuasione sarticipes stadimns illa semper est cum vera a ione haec sine in isti8, Issa non movetur persuasione haec persu totie

et simile, sensibile, genitum, semper morum, Existens in aliquo loco rursusque inde .uue ieri, Nini-

'ATum Pisto.' postquam de materia. uel ne facts ruasi ad intimam rei naturam pervehit, itotam sua opproblemate Eententiana, quam, D' ostenssisse ibi rid ori non Prolinius tantum sed litiam ambiguis es a

23쪽

precatino modo huic physices eam 1 ad dum Iam risi .

24쪽

phus p Lati ima quidem vocis notio, a qua etiam Pla innem, cum verbum ad rem illam obseurium do qua perquirimus, designandam quaereret, profectum esse sine ullo dubio eonstat est id quo χωροι, qu'deedit et in aeriisuseipit aliquid vel etiam, auscipere potest, capax est alicujus rei, ut Plato ipse. ne alisa assisam Graeorum scriptorum, qui extant Hinfimi, Ioeos, usurpat Nerbum χωρεῖν Convinpag. 214 ix Latiis igitur inelius Aspatium' vernacula Raum Rum-locus' es uort est Priendum. Sed Mhuo nos ni hi ad Plηtonis, materiam quid sit, intelligendRm pro . secisse, cum hano tantum verbi is χωρυ nificMini ihabemus perspectam. cum ex se rapa tum e e Pa.

tet quod spatii notione magna semper sui intorphilosophos sententiarum diversitas. Videtur, inue Platonis libria, quam illo posuerit spati notionem. repetendum Sed ei, qui Platonem bene cognitum

habeat, Vereor ut operae pretium facturi videamur aitia via ad id, quod nostro loco vocatur, σάρα t- damus, ut, qua de patio aliis loci dieit Plato, conseramus. Nam ejusmodi loci ita s hahoni ut ain tan tum nomine' χώρας adhibito mostrum Haperte , -

25쪽

Iωρα et τοπε loquitur Timaeus id spicae is turille

-- si ilatonem Hefendere volumus tuo dammodo duplicem esse vocis νευρα apud Phisoso,tium usum, vel certe duplicei videri, isnm ex aliae ali illo et non

accuratius d*snito, esu. siiupliciter spatia significas,

non alia sequatur, ut id, quod alterum Merum natura-

chis: taliae uti lonη-r Hio uti est pardu rei se mettius nostra quaestionis latet difficult . . - . Dieat aliquis: Quid Ρlato ex ideia et exi spatio tantum exuruxit mundum Maxime respo leo itarem expediviti qumnviRinos Monummnia. qum ut hoc exequeretur. Ponuit, Probare. Oanimus Ne u intel,

26쪽

-LJ J Elementorum,natumi atquct inrer sese Gersum ai' eo: ita est, ut ain corporis math aint ea lae lari vim duorum generum , triangulia diverso Amudo an P rit .

et i videm igni conato ex part lilia inainimis tetratarii, et e viginti quatuor triangulis, quorum. Iudi , min, me Rapo R. et in compositis, i aEt ex xintagdriss triangulus tales 3 aqua ex icosatari trianoros ausinudi 120 tenentibus. Terrae ero particulae minimas ubi Grex 24 quisque constantes triantialis, ratiorum hiauli sunt in R, R M. Ex quibus, ut in ' non uinet

ad noareum quaeretion m tran eamus -- missi aridus licet, Platonen, κrus Eorpora' x planta commvitum. videatur, non discernere is teri ompus physicum et in thematicum. Corpuaunim ph3ricum reumateria --nit intelligo, ut non et vocem adhibemus ' finibus vir, cumscript mathematieum autem 'eorpus est Mnihil mis spatium definitum. Aliud igitur eorpns, nisi hoc, Phrabomnino non novit stigit' ne cotvna mathematinum phy vicum. Quod metis Eliam perspicietras, si uisionem in Timaeo vidistinus' syrti oontende niem gravitatevi nihil ease, Ubi Eorporibus i pis sol eo tingat seu inessentiam Eormn o na thuefidam ni hei ariditi. Nisugula'enim elementa. quamquanta 8 1idunt ei inter is univeis in mundo tamen suum quodque habet loeund

27쪽

ubi plurisnae ipsius particulae sunt coaehrvatae. 1ndbsi portio aliqua ex elementis divellitur, resistit, et hoo appellamus gravitatem, quae propte id ipsum in alio non sita est, nisi, quod simiIta cum similibus facillime conjunguntur studentque congregari. Quaproprer insuci loco unumquodque elementum est gravissimum in loco terrae terra gravior quam ignis, ignis autem levior, in loco Ignis autem vico versa. Sic igitur tollit Plato gravitatis notin in conceptu corporis, remanet extensio. Extensio est praedicatum spatii, corpus igitur, si ho modo Platonia sententiam accipimus, videtur constare ex Patio sive ex extenso et planis in is

Sed quid Nonne aperte negat philosophus ex mat ria 'χωρα constare elementa Non in ea potiua esse a firmat 3 ' Hoc ipsum est, quod me in Platonis χωρα

non acquiescere sinit ita, ut . eam simpliciter didam Ap tium corporaque illa elementaria sormas seu figuras. Sed, ut ex dubitationibus quam citissime nos extricemus appareatque id, quod maximum est ad rem perspiciendam, latonis dico ab ea, quam nos tenemuS, de rebus meometricis perquam diversam sententiam, altius etiam recedamus et nos quasi in hanc, quam modo attuli, de elementia doctrinam immergamus nece E est. Re nequaquam facilis, sed quid sentiam, quam clarianime exponere conabor, etiamsi sorte argutiarum auspicionem non lane effugere possim. Ρonat aliquis

materiam nihil aliud nisi rem extensam, spatium Asjiciat lineas et plana, quibus corpora mathematica definiti dicimus. Erunt tunc lineae et plana corporum fines, corpora ipsa spatia certis finibu circumclusa recte dicentur seu spatii , portiones, quae includuntur

3 Tim pag. 51. διὰ δη τὴν του γεγονoto ορατο καὶ παντως reein που μου 'ἔρα δ υποδοχ χ νυ τε γῆν μήτε ἀέρ- - πνρ-μήτε οδωρ λέγωμεν, μητε os ἐκ τοὐτων μητε λων ταυτα γέγονεν. Illud autema ἄν ad triangulos illos, quos modo dixi, apparet reserendum esse, sed ita ait ii excideis neant originem, id quod verbis, quae sequun tur, statim fit manifestum: τα δε ισιοντα καὶ ἐξιόντα τῶν οντων ἀεὶ

28쪽

Ilneis et lanis. Erit ergo in tinoquoquB corpore et materia sive spatium, ex quo Proprio constet eo Manu quod uit substantia corporis, et fines corporis non ex materia onatantos sed definiente solum materiam. Ex hac antentia si quia dicat in oorpor duo ealle momenta . . positivum et negativum, spathim et fines dico i- non inepto loquatur, nam quo dieitur Inisse terminus, negando Ponit si lii Oorporis, cujus est

finia essentiam ita ut proprae vocari ossit nemisum

Sed hae hactenus. Fieri sano oleae, ut quia ilia

Platonis da materia sententiam accipiat, si id solamir piciat, quod χώρα appellatur, et ex mathematica ejusdem, ut videtur, determinatione uoltu HBmqnto Tum natura. Sed quantopere ejusmodi interpxetatio totam Platonis doctrinauri pervertat Vix usu dioMe. Tantum enim, si quis necurato doctrinam Platonis de elementis deque χοιρ Perscrutetur, philosophi nostri

ab ea, quam modo adumbravi discrepare sententia videbitur, ut paene ei contraria appareat. Non enim corpora illa elementorum, Etraedrum, et edrum, --μaedrum, exaedrum apud latonem componuntur exspatio et planis circumscriptis, us ex olla planis ipsis non constant ex spatio, sed nullam Hiam habent substantiam, nisi triangulos illos compositos non planis ut a fiuibus corporis inoluditur spatium, nedplana efficiunt corpus olomentare, nihil aliud. Quod quidem cum iis, quae a nostri temporis hysicis mu- thematicisque ooentur, parum congruit, sed Platonem, Di ex mortuis resuscitatus has inter se diserepantes interpllotatio non dijudioare possiat, vald mihi annuturum esse Pro certo habeo, non tantum, si aliorum, qui Partim seniores partim aequales Platonis, utriquo ero -- ut est verisimillimum ns fuerunt magistri, Philosophorum doctrinas ae madcime otium, si Platonis ipsius sibxos aspioio. Qui immo ox Platonis eD-tentia non tantum non aestur, o includi spatium a corporum substantia id at a planis, ad emes ud p tiua .rbitror corpus eum existit, o ex χωροr Ad tita in se suscipit corpus, ut ipsa ceda is ibi non nit, ubi Comu ost. Quare χωρ oorpus Iroavisi si definit quam ει igitur χωρω, qu e idem est eum ea, quis quaerimus, materia Platonica, secundum Platonem nis-

29쪽

mentum in ahmum, figura autem, corporis substantia, positivum. Corpus igitur Platonicum non Ra est in spatio, ut nos hoc dicimus do eorporibus, ibi esse corpus, ubi est spatium, intelligentes, sed corpus est in spatio, ita utisit spatium extra Corpus, Vacuum, non corpus dico de eo pati quam quae hoe moneam via necesse, quod χώραν appellat hoc Ioeo nostro, ut adhibeat ad materiae, de qua quaeritur, ει- finitionem, non de Apatio Iathis dicto, ut minus dialectim es definite in aermone non philosophie adia- betur, utque et ipsum Platonem vocem usurpam mihi ostendisas videor. Sed um illustranda ac uratiusque circumscribendatum demonstranda magis etiam mea erit sententia, quam modo exhibui. Quod ut ordine fiat, primum

demonstrandum est, elementorum Corpora seu Drporuelomentaria non E substantia quadam corporea neque e

spatio quidem et finibus id est plania, sed ex pletinis

tantum, Ex nullo Ver alio, e natare.

In Mementisne illis ejusmodi aliquid inest praeter illas tereometricas figuras, quod Gubstantia orporeaae materia, ut nos ore fere utimur possit vocari yBrevibus , hoc absolvereidieet ' Nam cum gravitatela ex corporum natura ejecisse ilatonem jam ostenderim , tum ei, qui Timaeum 1 erit, non poterit dubium eam, quin lato omnes, qua attribuuntur eorporibus aensibilibus, qualitates ex figura: Iementorum duxerit, ut alorem, frigus, Molorem, duritiem, cetera Quare mihi ad naturam cum elementorum tum omnium o - porum nisi figuram pertinem, materiam igituν, quam nos dicimus, quae substantiam figuras efficiat a Pla- ton omnino mon poni, i facito 'quisque colligit,' sed utrum figura includat aeuum spatium, necno, quaeritur Spatium vacuum proraua multan linesse 'o moribus. Physicis ex Platonia sontentia, vilaum illa non statuni finire ι- mini volumina, sed stiam 'omin Βηλα-

30쪽

54 et 5S, quidquam dicit de spatio cui figurae ilillao

circumdentur, neque, ubi Ostea eXponit, quomodo lementa in ei invicem transeant ullum dicit spatium vacuum ex trianguli dissolutis remanere. Atqui utrumque ex ea, quam nego, sententia tam manifeste Sequitur, ut, cur transierit allentio Plato intelugero Prorsus nequeam, Praesertim cum siquidem ea ita se haberet, maximi utrumque esse moment ad elementorum materiaeque naturam ne mutationes qua ubi describuntur, saepe quidem de quo in a etiam erit loquendum sit mentio vacui, sed ita semper, ut id vacuum sit inter singula corpora minuscula, quae elementa constituunt, non vero in ipsi corporibus elementaribun Quare, cum praetet figura illas planas neque e substantia quadam corporea neque ex Vacuo constent corpora illa elementorum, ex solis dita figuris ea conflata esse consentaneum est. Quod quamVis, quomodo fieri possit, intelligere nequeamus, non tantum latoni ipsi, sed etiam Aristoteli saepenumero hoe ipsum Ρlatoni crimini danti erit credendum. Cum vero dicat lato elementa, si quis id spectet,

utrum simplicia sint et vera rerum naturalium prima elementa, necne, ne syllabarum quidem locum tenere posse ), Videtur quidem non tantum significare id, quod postea exposuit, e triangulis illia, quo modo diximus. Orpora elementaria sae conflata, sed ultra triangulos etiam primitivos esse dissolvenda elementa

apparet. Nam triangulis cum syllabis comparatia linea ex philophi nostri sententia in litterarum quae

graece etiam στοιχεῖα Vocantur, ordinem ponenda essesnspicetur aliquis. Sed hoc lato neque in Timaeo neque alias in libris suis attigit abit alnus tamen

Timaeus nominatim laudatur, et in reliquis, quos attulit Ioel Riter Die Philosophie de Grieehen editio II, pars II, 1. pag. 5H

2 Tim Pag. 48 B, C, προσῆκον αυτοῖς quatuor elementisi

3 Ultra triangulos Platonem omni, non sol isse elem i