장음표시 사용
21쪽
oviaius ei Meti II, 6lε ,--1que nativmque ora Eumme manu temererin Masaigiatin a id ei um lx a s istinum inversi erim exemplum, quumquam a vulta data orat A. IV. I sequalia onjecta e rea agnis Quam P moti in Hism -- mora inter Cresia fixit Pastor agens telis limitque volatile ferrum Nescius illa fuga silvas saltusque periinat Dictaeos haeret lateri letalis arendo. Ceterum, ni id ex ouasione addain hoo Ioco vocabnIum quod est teli eum fixit, abulo ne vero tinnis gens e jungendym est, quippe quae verba respondeant illis conjecta sagitta, iquod L evisus rectissime perspexit. Namque de Ioo qui est L 1s1, ubi revera eon j-genda sunt verba agens et telis, ad nostrum nihil repeti potest obsidii, quum
apud Vergilium eadem verba eaedem juncturae saepissime alio Iomolio sensu redeant, quae res quum in ipso pluralis usu saepissime eo reat, mn hisce locis apparet, quos
exempli causa addo A. I, 22 et VII, 694. I, 3504 X, 326 cf. q. 2 sub v. amores . A
me hae de telis. Jam ad similia procedo. II, 1bbr , testor vos urae ensesque nefandi. os fugi. - . III, 492; A vix suppositi tinguuntur sanguine cultri Sunis inaque jejuna sanie inlascatur harena. A. R GIr Ascanius curvo direxit sp eula oomu, o . v. et X I, 606r Certaque leti in direxit spicula dextra. A XII, 403: Nequiquam trepidat requiquam spicula dextra Sossici in Neque a vero mihi aberrare videor, si stimulos quoque pro stimula Mino et mordaci dictos habeo. G. III, 21or Sed non ulla magis viris industria firmat nam Venerem et eaee stimulos reverim amoris Sochoum sivo est en gratio usus equorum. A. VI, 101r ea frena furenti Concutit et stimulos sub pectore vertit Apollo. IX, 718rmio Mars armipotens animum viresque Latinis Addidit et stimulos acria sub pectore vertit. VII, 405: eginam uecto stimulis agit undiqua Baesii. Quo ooabulo Verinlius mi in metaphorice tantum uti videtur. At vidius Met II, 127 Paro puer stimulis atlartius utero loris; eodem modo XIV, 647. - Etiam aestua hue pertinent. A. V, 479r durosqua roducta tabravit dextra media inter omun a tua. Denique usus quidam roboris vocabuli coriamemorandus est, quem Ognos III, 42oa ,CRPB saxa manu, vo robora pastor, Tollentemque mina et sibiti, o tvinentem Deice. Neque enim cum Laderio faciendum est, qui Explicet: --tio Sioche, sed sine dubio accipi vult poeta num fustem robustum ne durum, quum minime intellegatur eur plures arripera fustes hi jubeatur paator, facillime autem a apiciamua cur plures lapidea ei opus aint. Quom in modum censuit etiam Amiasius capiodeg. 35 . Sed altera, quam insuper i proposuit, ratio ala isti orationis Parum convenire videtur. Namquo adspicit quas ain Dotitia poeta pastorem in summo di crimina a-ntem, quem auxia exesaniatione ad depellendum periculum excitati. Qua de causa etiam id, de quo munius cogitauit apud Amrimum I. . t Hures fustes in usum V andos esse, ut fracto uno statim alter ad manus sit, parvam veritatis speciem prae se seri Quia enim, quaeso, in tanto rerum discrimine tam considerate ac m-
22쪽
denter plures fiastes colliget, ne potius primum quemque oblatum arripiet Addidarim Iocos nonnullos, ubi sensu paullo diverso inveniuntur robora. G. II, 30bi , istaeum pingui primum sub cortice tectus Robora comprenditi v. et VI, 94r rinis dero serpentis curvata est arbor et imae arte flagellari gemuit sua robo beau . MSi do amia rea est, facile ad volnera quoque, quae infligunt, desertur nimus. Atque quum A. IV, 683 legimus: ,date, volnera lymphis Abluam et extremus si quia super halitus errat ore legam, quae exclamat Anna de Didone sua ipsius manu, mente, Porro quum in comparationem Vocamus ea quae apud Ovidium Thisbe loquitur ad mortuum Pyram corpus reversa Me IV, 150:l est et mihi sortis in unum Ηo manus est et amor dabit hi in vulnera vires Persequar extinctum et sacile cognoscimus et his locis numerum pluralem adhibitum esse ad augendam notionis qualitatem, ita ut volnera sere sint idem atque volnus letale. Neque aliter se habet quod legitur A XI, 56: at non, Euandre, pudendis Volneribus pulsum adspicies, quo in loco quum pulsum valeat percussum, in uno modum explicaverim: Non videbis, volnus quod mortem ei intulit tale suisse, quale rubori ei sit, quae explicationescio an praeserenda sit illi quam proposuit Ladevicus risu miratisicht ehen, assor au de Flucht,unden im Ruchen AEalten hat. VII, 7b7: Umbro, Vipereo generi et graviter spirantibus hydris Spargere qui somnos cantuque manuque Solebat Mulcebatque iras et morsus arto levabat. Sed non Dardania medicari cuspidis ictum Evaluit, neque eum juvere in volnera cantus Somnisori et Marsis quaesita montibus
herbae. Dubitatur de lectione, quia Mo praebent vulnere, M autem IN UO
NERE, quod receperunt Hauptius et adericus, commendavit eerthampus eo injuria hic durit in volnera, inquit, vulgo significat: ad vulnera alteri infligenda vel ipsi accipienda. In cum accusativo consilium indicat rei, quae adiicitur, faciendae. Quam sententiam praeter eos quos attulit locos probat etiam locus vidianus supra excitatus Neo tamen ideo quisquam negabit, nostro loco in uosse indicar etiam respectum o. ann. II, 59 levavit apertis horreis pretia frugum multaque grata in Vulgus usurpavio, ita ut volnera vocabulum, quod plurimorem odicum auctoritate confirmatur, vix mutandum sit. Sensum vero accipias hunc cantus somniferi non eum juvere ad depellendam mortem, quae volnus cuspide Dardania inflictum consequebatur. - Neo vero semper lateat in volneribus noti mortis oportet, sed significare potest numerus etiam grave periculosumque volnus A X, 834: Interea
genitor Tiberini ad fluminis undam volnera siccabat lymphis. 848: tuane haec genitor per Volnera servor v. 842 ingenti volnere v. et II, 199 ,,Ηuno Puer ut nigri madidum sudore veneni Vulnera curvata minitantem cuspide vidit cet. -
23쪽
Funus vocabulum si pluraliter ponitur, semper vehementem animi commotionem
spirat A. VI, 874r vel quae Tiberino videbis Funera, cum tumulum praeterlabere recentem- de funere Marcelli. IV, 500r Non tamen Anna novis praetexere funera sacris Germanam credire de caede per metonymiam dicta. IX, 486r tua funera Veste tegens intellegitur Euryali corpus mortuum. Ceterum ne quis accuratiorem explicationem desideret jam apud prisco scriptores invenitur hic usus. Sic Ennius apud Ciceronem: Nemo me acrimis de re ne funera fletu Faxit Tusc. I, 15, 34 . Cat. 64 401: optavit genitor primaevi unera nati. Tum legimus apud Vergilium A. IV, 642 ,,coeptis immanibus effera Dido et pauli infra 647r ensemque recludit Dardanium non hos quaesitum munus in usus, quorum prior locus, ubi haud dubie extolli consilium horrendum vult poeta, posteriori lucem affert conseras v. Me IU, 524: Bacchi sub nomine uno Risit et hos usus praestet tibi dixit alumnus , atque V, 111. Ad coepta vero addas . IX, 25: Iuppiter omnipotens, audacibus adnue coeptis. X, 461 -Τe precor, Alcide, coeptis ingentibus adsis. v. Her. XIV, 49 ,,Sed timor et pietas crudelibus obstitit ausis, Castaque mandatum dextra refugit opus, inuibus in locis quid spectetur plurali ex adjectivis
audacibus ingentibus crudelibus elucet ubique autem de una accurateque distincta re agitur. Contra in G. IV, 283r Tempus et Arcadii memoranda inventa magistri Pandere et 295: Exiguus primum atque ipsos contractus in usus Eligitur locus uluralia
videntur reserenda esse ad singulas res, quibus constabat inventum illud artificioso modo apes procreandi. - A XI, 274r heu dira meorum Supplicia. IV, 383: Spero
equidem mediis, si quid pia numina possunt, Supplicia hausurum scopulis. II, 619:-Ηoc et tum Aeneadis indicere hella Latinus More jubebatur tristisquo re ludore portas. Abstinuit tactu pater aversusque refugit Foeda ministeria et caecis o condidit umbris. Ι 157 ,,Ρrimitiae juvenis miserae bellique propinqui Dura rudimenta. X, b29: non hic victoria Teucrum Vertitur aut anima una dabit discrimina tanta. Sed haec quum quasi per saturam disputata sint, jam ad ordinem, quoad fieri potest, redeamus. Primum igitur exponamus de verbo quod est silentia, in quo pluralis numerus haud dubie proprie significat silentium in multis rebus posse cognosci. Ita A. I, 730: tum facta silentia tectis, dicere vult poeta omnes qui adessent pro sua quemque parte obmutuisse idem redit XI, 241 ,,tum facta silentia linguis. Misque tollitur notio singularis, neque, si semper si explicare liceret, amplius nostra interesset novisse, quam late pateret hic dicendi mos Ac tamen inveniuntur etiam loci, de quibus aliter censendum est. vanescit enim nonnunquam significatio complurium rerum editque qualitatis cujusdam notionem, quae silentii verbum in aliquem modum accuratius definiat. ΙΙ, 2bb ,,Et jam Argiva phalanx instructis navibus ibat A Tenedo, tacitae per amica silentia lunae Litora nota petens. Silentium, quod omnia animalia omnia loca premit, altum silentium sit necesse est. Atqui dubitari nequit, quin amica
dicta sint silentia propterea quod tali nocte quiete et somnia omnia tenente non aderat,
24쪽
qui Graecoram expeditionem observaret id quod recta perspoxit Henry, Philol. XI, 608;
qui tamen minus bene silentia vertit dio tilla Leit . Apparet ergo infrevire pluralem verbo quod est amica extollendo. II, 755r Horror ubique animo, simul ipsa silentia
terrent. Et hoc loco sententiarum conjunctione adducimur ut cogitemus de Vasto allentio et horroris pleno. v. Met IV, 433: Ducit ad insernas per muta silentia sedes. - Jam quum hisce locis notio plurativa Parum quidem, eluceat tamen, Prorsus rejecta vel immutata est ita sententiis quas uno assero. A. III, 112: Hinc mater cultrix Cybelae Corybantiaque aera Idaeumque nemus hinc fida silentia sacris Et juncti currum domina subiere leones. 63: tum regia uno Acta furore gravit quid me alta silentia cogis Rumpere Θρ ita ut appareat. Vergilium in hoc pluralis usua finita rerum cognitione prosectum magis magisque ad infinitam processisse. - silentiis quum facilis sit transitus ad furta, continuo quae de hoc Vocabulo commemoranda videntur, hi subjungam. Quod si legimus XI, 15 ,,Furta paro belli sortasse cogitari possit de explicandi via, qualem infra inibimus, si de dolis agetur. Sed noluisse nisi ad notionem occulti incrementum aliquod asserri poetam haud scio an certo prodeat ex IX, 1b0: tenebras et inertia furta Palladii caesis summae custodibus arcis Ne timeant, ob et tenebrae et inertia ad hanc explicationem impellunt. Cat. 12, 7 ,,crede Pollioni Fratri, qui tua furta vel talento Mutari velit. v. Met. II 696: Tutus eas lapis iste prius tua surta loquetur. M Accedit ut hae ratio ad
usum frequentisaimum poetarum, ex quo furta de concubitu dicunt, aptissima videatur
se G. IV, 346 ,,Martisque dolos et dulcia furta. v. Met IV, 174 ,,Junonigonaeque marito Furta tori furtique locum monstravit; fortasse etiam conferri potest v. 191: Inque vices illum tectos qui laesit amores aedit amore pari. Transeo ad ursus. A XII, 84 se poscit equos Pilumno quos ipsa decus dedit Orithyia, Qui candore nives anteirent, cursibus auras. Atque cursu hoc loco non alere cur sum, sed cursum celerem vel rapidum, certo colligi potest e candor qui oppositus est. Ut enim is continet notionem adjectivam, quum valeat colorem album, ita id quod albo respondet celere, plurali numero indicatur. Quod si candorem vertimus in Woisse, cursus reddamus oportet verbo Schnelligkeit. G. III, 20 ,,Cuncta mihi Alpheum linquens lucosque Molorchi Cursibus et crudo decernet Graecia aestu. Res est eadem, nisi quod in nomine quod contrarium est cursibus non latet adjectivum, sed reapse ei additum est crudo . 19 ,,Exquirunt calidumque animis et cursibus acrem. Ne puto aliter accipienda esse effugia, quae semel apud Vergilium inveniuntur A. II, 140: poenas ob nostra reposcent Effugia; quo verbo, ut ait Servius, utebantur, si hostia, quae ad aras adducta erat immolanda, casu effugiebat. Ulut res est, fugae praecipitatae notio huic loco bene convenire videtur. Si verba quae sunt via gaudium spes alia per metonymiam quandam de persona dicuntur atque pluraliter ponuntur, et ipsa gradationem exhibent vehementioremque animi affectum indicant. 4, 664: Nate, meae vires, mea magna potentia solus, Vide
25쪽
quam alligenter Munxer pom in potentiam aleremim, ut notioni esset eadem gravita atque viribus. X, 32be Dum aequoris Clytium infelix, nova gaudia, Cydon. 652: Talia vociferans sequitur strictumqua omiscat Mucronem eo serra videt sua gaudia ventos. VIII, 514 ,,Huno tibi praeterea, spes et solacia nostri, Pallanta adjungam. v. Met IV, 604: Sed tamen ambobus versa solacia sormae Magna nepos suerat. - . , 524r Per patrios mania et spes surgentis Juli. - II, 2r-Formonsum pastor Corydon ardebat Alexim Delietas domini. - nisas Catullianai deliciae 2 1 3, 4 6, 1. amores , 16 10, 1. 13, 3. lepore 32, 2. alia. Ceterum virea, etiam si propria significatione usurpantur, nonnunquam amplificandi et extollendi studio inserviunt A. II, M: Sic fatus validis ingentem viribus hastam Inclatus - Contorsit. VHI, 404r absiste precando Viribus indubitare tuis. Similiter vidius Met. III, 64:,,validos cute reppulit ictus de jactu saxi rursus Vergilius A. X, 496: rapiens immania pondera baltei.- Neque aestu et servore in hime modum uti aversatur poeta noster. VII, 49b: Huno Commovere canes, fluvio cum sorte secundo Deflueret ripaque aestua viridant levaret. - Ο ΙΙΙ, 331 ,,Aeatibus ut mediis umbrosam exisquirere vallem. TU, 401r medios cum sol ocenderit aestua. v. Met II, 28:,,orbem Adspicit accensum ne tantos sustinet aestus. - . ΙΙΙ, 154 ,,Huno quoque, nam mediis fervoribus acrior instat, Arcebis gravido pecori. - Ceteroquin hae ipsa verba saepissime sic ponuntur, si repetitio rei spectatur. I, 270 sequa parte calor
Austrinos tulerit, qui usus miri nil praebet.
Reliquum est, ut de sceptris disseramus. De qu vocabulo Nauchius ad A. Ι,47, ubi hae leguntur: ,celsa sedet Aeolus arce Sceptra tenens id judicium tulit, ut
numero vim translatam ac generaliorem tribueret. Quod quominus rectum sit, obstant
quae dicit vidius Meti III, 26bi ipsam si maxima Juno Rite Vocor, Perdam, si me
gemmantia dextra Sceptra tenere decet, ubi de significatione translata cogitari non potest. Atque sive propria vi sive cum metonymia quadam usurpatur Verbum, Pluralis non valet nisi ad augendam majestatem dignitatemque, quae latet in verbo sceptri. A. VII, 173 -Ηio sceptra accipere et primo attonere disces Regibu omen erat. 422r Turne, tot incassum fusos patiere labores, Et tua Dardaniis transcribi sceptra colonis 3 IX, 9 ,,Aeneas urbe et sociis et classe relicta Sceptra alatini sedemque petit Euandri. I, 238r sedet in mediis et maxumus aevo Et primus sceptris haud laeta fronto Latinus; hooraoco sceptra ad dignitatem regiam unius Latini referenda esse rectissime censet Wagnorus. De comparatione cum ceteris qui aderant regulis cogitare non licet, habendumque est verbum sceptris pro ablativo causas cf. I, 2b3. IX, 267. X, 8b2. Spatium non exiguum jam permensi sumus, plus tamen via protinus Pate Nam multa sunt notiones, ad quas rationes explicandi quibus adhu utebamur non jam a cere videntur, id quod initio disputationis leviter tetigi. Quae notiones quum ita
26쪽
eomparatae sint, ut aliquo pacto multitudo quaedam rerum in iis facile apparere possit, in animo poetae ad omnia, quae uberiorem vividioremque reddunt orationem, maxime propenso haeo Iurativae notionis cogitatio tantum gravitati a vigoris in se trahit, ut verbum de quo agitur, etsi re ipsa retinet significationem singularem, specie tamen externa ad multitudinem quam continet inclinetur vel ei adsimiletur. Itaque si invo-stigaverimus, quae sit illa uniuscujusque notionis proprietas, ex qua apud seriptorem
orta sit multitudinis cujusdam cogitatio, inde apparebit quid novi pluralia numerus notioni asserat. A saepe quidem id indicari poterit addito adjectivo aliquo, saepe autem n hoo quidem uti licebit, quum subtilius ait id quod accedit, praesertim si
aliam enuntiati notionem plurali numero augeri vult poeta. Ceterum fiet hic illio ut verba, de quibus in iis quae sequuntur expono, significationes exhibeant, quae ad omdine supra tractato reserendae sunt. Nolui tamen ob singula nonnulla totam texturam discerpere conspectumque difficiliorem reddere. Interdum etiam ea, quae via explicandi modo adumbrata profecerimus, proxime accedent ad rationes paragraphi prioris, quin etiam dubitari poterit nonnunquam, utra explicatio Praeserenda sit. At putaverim, si in explanandis legibus Versemur elocutionis summa cum arte X ultae, ubicumque ad rem quandam expediendam plures iacultates datae sint, eam amplectamur oportere, quae sit elegantissima a maximo perpolita. Namque id est munus artium, ut rudem qua effingunt opera materiam diligenter excolant divinoque quasi spiritu impleant atque animos a sensibus ad divina evoeent. Rationem vero augendi accuratiusque definiendi mera quadam accumulatione acta rude aliquid prae se ferre nemo negabit. Varius est pluralis usus vocabuli oris, quem quoniam tetigimus initio . 1 nunc
in Omnes artes explanemus. Inveniuntur autem primum ora vultibus adsimilata.
A. I, 354: ora modis attollens pallida miris. X, 822: At vero ut voltum vidit morientis et ora Ora modis Anchisiades pallentia miris cet. I, 658: faciem mutatus et ora Cupido. III, 490: Sic oculos, aio ille manus, sic ora ferebat. VII, 250: defixa Latinus obtutu tenet ora cf. VIII, 520. Ad vultus igitur oris imprimis intenditur animus, id quod locorum, praecipue eorum quos priores attuli, pulchritudinem mirum quantum auget. Bene etiam Ovidius Met V, 58: fractis confudit in ossibus ora, ad quae eleganter adnotat Hauptius de Schla gerachmetter die nochen de Gesichtes; die Gesichtsglige merden adurch verWorren und unkennilich. At per se patet hoc sensu ora non dici nisi de hominibus, quare A. VIII, 591: Iuucifer Extulit os sacrum caelo tenebrasque resolvit. Jam vero facile fieri posse, ut poeta externis quibusdam causis adductus pluralem ponat, etiam si vultus distinctius significari parum interest, nemo non concedet. IX, 181 hora puer prima signans intonsa juventa. Sed L 315: Virginis o habitumque gerens et virginis arma ubi per metrum Pluralem quoque ponere liceret, a significat formam. cf. VII, 328. IX, 646. Deinde os pluraliter usurpatur verborum quae ex ore prodeunt ratione habita. II, 247:
27쪽
,Tun etiam satis aperit Cassandra futuris ora dei jussu non umquam credita Teucris. III, 457: Ipsa Sibylla canat vocemque volens atque ora resolvati VI, 102: Ut
primum cessit furor et rabida ora quierunti Neque omiserim ha oblata occasione commemorare, etiam spiramenti vocabulo in hunc modum uti Vergilium, quum haud dubie respexerit haustus aurae vitalis. IX, 580: Spiramenta animae letali volnere rupit. - Tum quod legitur VI, 495r Deiphobum vidit, acerum crudeliter ora, ora manusque ambas, populataque tempora raptis Auribus et truncas inhonesto volnere naris vide, an pluralis exortus sit e multorum vulnerum cogitatione nec aliter X-plicare possis VII, 57b: Almonem puerum laedatique ora Galaesi. IV, 673r-Unguibus
ora soror laedans. XI, 86: Pectora uno foedans pugnis, uno unguibus ora. Porro consideranda sunt haec VI, 699: Si memorans largo fletu simul ora rigabat. IX, 2b Ir voltum lacrimis atque ora rigabat. X, 790r lacrimaeque per ora volutae.
X, 727: lavit improba taeter Ora cruor. XI, 698: volnus calido rigat ora cerebro. Quibus in locis prorsus inter se similibus de ea explicandi ratione non cogitari posse, quam Primam attulimus, sententia e non libro desumpta ostendit alioquin enim certe dixisset Vergilius voltus. Immo quoniam narratur de lacrimis vel cruoribus per totum os flusis dispersisve facile adsequimur, poetam, quum pluralem poneret, singula oris partes spectasse. Atque haec fere sunt, quae de oribus dicenda videntur, nisi quod supersunt duo loci, qui ut recte perspiciantur paullo infra explicabuntur, postquam de
aliis nonnullis egerimus. Quorum Primum est tergum pluraliter usurpatum G ΙΙΙ, 426: anguis Squamea convolvens sublato pectore terga. A. II, 474r Lubrica convolvit sublato pectore terga. V 87: Caeruleae cui terga notae maculosus et auro Squamam incendebat
fulgor. Est autem adsimilatus numerus voluminibus tergi draconis. Atque dubito an II, 208: pars cetera pontum Pone legit sinuatque immensa volumine terga eodem modo accipiendum sit Verbum de quo agitur, quamquam reser possunt terga etiam ad duos angues. Sed quod legitur VIII, 460: Demissa ab laeva pantherae terga retorquens dictus est pluralis respectis voluminibus pellis, qua se induit Euander. Qui usus infra accuratius tractabitur. Interea compares ov. Met IV, 101: Dumque fugit tergo velamina lapsa reliquit. 104: tenues laniavit amictus. 596: Inquo sinus caros, veluti cognosceret, ibat; sortasse etiam Cat. 63 10: Quatiensque terga tauri teneris cava digitis. At si tergum in universum significatur, singularis ponitur. A. V, 351: Sio satus tergum Gaetuli immane leonis Dat Salio. Deinde locis quales sunt XII, 64b: Terga dabo et Turnum fugientem hae terra videbit 3 velo. ΙΙ, 271 sequa parte calores Austrinos tulerit, quae terga obverterit axi, videtur secutus esso Vergilius morem dicendi latius patentem, ex quo id quod proprie de militibus fugientibus dicebatur, etiam ad unum hominem unamve rem transferretur. v. et II, 187 ,,multum caeli post terga relictum. III, 22: Atque ita respiciens comites sua terga sequentes. XIV, 143: sed jam selicior aetas Terga dedit, tremuloque gradu venit aegra Seneci .
28쪽
Eodem modo puto de captivis desumptum esse, quod invenitur Α Π, II: Ecce mamis juvenem interea post terga revinctum Pastores trahebant. Sed ut liceat redis ad Iocum G. II, II, quem modo attuli, non dubito qui ibi Iegendum sit qua terga
obverterit axi. Aperte enim in ea tantum re positum est aliquid momenti, quod pia tae eadem atque una parte semper in meridiem spectare debent, neque aliam ob causam signum in ortice inciditur. Quod uno eadem parte atque antea in septentrionem conversae sunt, id Parum refert, neque, quum per se pateat, additum est nisi adessiciendam majorem rei Perspicuitatem.' Si autem Iegitur quae huic rei propria quaedam vis tribuitur. Jam quod invenitur in codicor QUE, ita ut A ab recentiore
manu suprascriptum ait, id videtur ita intellegendum esse, ut A non ubstituatur in Iocum littera E sed anto eam inseratur Palatino autem codici qua ait in huju modi rebus auctorita cognosca apud Bibbeckium, proleg ad Verg. Pag. 309 seqq. Sed in viam redeo. A non P sum non mirari, quod in sententia quae est S. III, 439: Volvitur aut catulos tectis aut ova relinquens Arduus ad solem et Iinguiamteat ore trisulcis,M redit A. ΙΙ, 47b, adhuc ad id tantum intenderunt animos homine docti, quod trisulca appellatur lingua, quam rem ad speciem celeri linguae motu exortam referendam esse censuerunt. At hercule multo magis mirus est pluralis numerus. Namque, credo, aut dicendum erat Vergilio micat lingua trisulca aut tribus linguis. Sed exortus est pluralia ex notione plurativa, quam continet trisulcuS. Qua in re non mihi videor erraro, si contendo, veterea accuratius legiSSe quam O- atrates Leguntur enim in Anonymi Orestis tragoedia, quam nuper diligentibus curia edidit Jacobus Maehly v. 226 haec: , angula lectore sublatus lingua vibrante trisulca. Qui poeta quum aperte multis loci Uergilium imitatua ait, quin et hoo loco vestigia ejus Presserit nemo dubitabit. Quum autem praebeat lingua trisulca duo inde emolpossunt Rut ipsum mutasse sententiam, aut exemplari carminum Vergilianorum usum esse, in quo pluralis in singularem commutatus fuerit. Ulut res est, videmus jam vetares in hoo numero offendisse nequa enim videtur probabile, auctorem tragoediae, a sorte memoriter tantum Vergilium secutus sit, casu quodam ortuito mirum illud, quod in hoc enuntiato inest, obliterasse. Sed, ut ad Vergilium revertamur, similiter comparati aunt loci A. , 8M: Ecce deus ramum Lethaeo rore madentem Uique a poratum Stygia super utraque quassat Tempora;- VI, 68b: alacris palmas utrasque tetendit; - 288: Muc gemina nunc necte acie hano aspice gentem.-- Insnut enim in verbis qua sunt uterqua geminua notione plurativae, quibus adsimilabantur tempora palmae acies proprio vero dicendum erat aut super utrumque tempus aut super ambo tempora, aut Palmium utramque aut ambas palmas, aut aciem oculorum aut ambos
oculos. Tum si invenimus XII, 58r Huo atquo huc acies circumtulit L VIII, 229: homnem Accessum lustrana hu ora serebat et illuc-- ad notionem, quae enuntiatis: huc atque huc, huc et illuc exprimitur, inclinatus est numerus, quod ne dubium
29쪽
tibi videatur, conseras IV, 28b: Atque animum nunoauo celerem uno dividit illuc, quae redit sententia VIII, 20. Etenim a leges cogitandi accurate sequi voluit Poeta,
dioendum ei sui aut animum nunc huc uno illuc versat, aut animum in diversas parto dividit. Ut nunc leguntur verba, duae rationes in unam coactae sunt, viridior commotiorque oratio ut reddatur. uo trahendus est etiam Iocus v. Μet X. 12bi,,Nunc eques in tergo residens huc Iaetna et illuc Mollia purpureis frenabas ora capistris. Tamen avendum est, ne inde subsidium petamus loco Vergiliano qui est G. VI, 188 Ainque vicem det mollibus ora capistris, ubi certe ad notionem pluralem, quae latet in enuntiato in vicem, se vertit numerus. Porro A. XII, 658: mussat rex ipse Latinus Quos generos vocet aut quae sese ad laedera flectat* positus est pluralis propter notionem dubitandi, quae inest in mussat vocabulo. Atque quod dici
solet, numero plurali interdum generaliorem reddi notionem aliquam, id ex magna parta ad eandem rationem reserendum est, si modo id agitur, ut ex infinita quadam similium rerum multitudine una ligatur, sed aut ipse dubitat scriptor, vel is qui dicit, quae eligenda sit, aut non vult certo indicare atque egenti vel audienti relegare id munus. VII, 98: Externi venient generi i. e. unus aliquis ex infinita multitudine generorum qui venire possunt. 270 ,,generos extemis adfore ab oris. VIII. 503: Extemos optate duces. X, 19: Ut senior et canentia lumina solvit, Ιnjecere manum Parcae telisque sacrarunt Euandri. Non dubitarem tela eodem modo explicare ac ceteroquin explicanda sunt, si scripsisset poeta non Euandri, sed Pallantis. Nec vero idem est telum Euandri a telum Euandrinm cs 334 Euandrius ensis . Quod si Hoynius adnotat tela Euandri Pallantis hasta, quia a patre acleptium Ritu Ierat, nihil dicit. Nam tunc ipsum certo hasta erat Pallanti, non Euandro, neque ullo modo ita intellegitur, quid hoc loco sibi velit Euandri commemoratio. Sed tollitur
omnis difficultas, si explicamus pluralem ex ea ratione quam modo exposui, ita ut subsit sensus hic sacrarunt eum telo alicujus ex manu Enandri. Infinitum hoc et incertum enuntiatum apti8simum est fato vel oraculo cuidam. Dein consulto reticetur
nomen certi cujusdam IV, 3b: Amrsusne procos inrisa priores Experiar Nomadumque Petam connubia supplex VII, 359 ,,Exulibusne datur ducenda Lavinia Teucria 3 ΙΙ, 799 se decuit ensem - Ereptum reddi Turno et vim crescere vietis 3 quibus in locis numeri contemptum quendam redolent, quum is qui loquitur Personam de qua agitur quasi indignam habeat, quae ipsa a sola consideretur. Sed potest ineas etiam honor quidam, si sumitur personam de qua agatur tam notam et insignem esse, ut distinctia verbis nominari non debeat, quod cadit in locos VIII, 379 ,,Quamvis et Priami deberem plurima natis, ubi unus Paris intellegitur, et Eol. ΙΙΙ, 7: Parcius ista viris tamen obicienda memento. - - Jam vero exstat quidem alterum hujus rationis genus, atque id quod ex contraria prorsus rerum contemplatione nascatur, ita ut Persona in genus, cujus est, quasi retroducatur, quia ad certam quandam rem non valet nisi quod in notionem generaliorem cadit, quam intellegi eo ipso loco interest.
30쪽
Itaque quum finia data esset notio si neruior, quaereretur specialior, nitrio data es specialior, quaeritur generalior. Apparet igitur praevalere significationem plurativam, quare proprie hi usus hue non pertinet. Tamen assero nonnulla exempla. A.VI, 322r Anchisa generate, deum certissima proles; non potest spectari nisi Venus; sed id imprimi acui volebat poeta, quod Aeneas erat divinae originis, non humanae. Ι 4r, multum ille et terris jactatus et alto Vi superum, saevae memorem Junonis obiram, - dii fuerunt non homine infesti, qui Aeneam agebant sectabanturque. XI, 784:MSuperos Arruns Sio Voce precatur Summe deum, sancti custos Soractis Apollo. . III, 488: cape dona extrema tuorum, sola Andromache intellegenda est; sed majus momentum in ea re positum, quod erat propinqua Ascanii. Sed tandem in ordinem
videtur redeundum ESSE.Eodem modo explicanda atque terga sunt colla hisce locis G ΙΙΙ, 421: Tollentemque minas et sibila colla tumentem Deice. o. ΙΙ, 381: refugit Attollentem iras
et caerula colla tumentem. V, 277 ,,Ρarte ferox ardensque oculis et sibila colla Arduus attollens. Pulcherrime XI, 829 ,,tum frigida toto aulatim exsolvit se corpore lentaque colla Et captum Iet posuit caput, arma relinquunt. Nam ut Vimen lentum acile flectitur atque terram versus inclinatur, si collum Camillae morte oppressae. Intellegitur inde etiam procerum atque pulchrum collum Camillae fuisse.
Similiter XI, 622: Clamorem tollunt et mollia colla reflectunt. IX, 331: aurigamque sub ipsis Nanctus equis erroque secat pendentia colla. v. et III, 726: visis ululavit Agaue Collaque jactavit. Sed quod est A. VI, 419 ,,Cui vates horrere videns
jam colla olubris, ossam obicit, pluralis serpentium multitudine videtur effectus esse. - Jam Vero mirum in modum elucet studium ratione plurali excitandi orationem ea re, quod saepius tempora dicuntur, quum de uno tempore agi clarissime appareat.
IX, 588 ,,Et media adversi liquefacto tempora plumbo Diffidit. 891r inter Bellatoris equi cava tempora conicit hastam. II, 536r occurrit telumque aurata ad tempora torquet. Quippe duorum temporum imago inhaesit menti poetae. Contra consulto et cum vi certa singulari utitur Vergilius IX, 418: Dum trepidant, it
hasta Tago per tempus utrumque Stridens trajectoque haesit tepefacta cerebro. Hic enim haud dubie indicare vult hastam in alterum tempus adactam per medium caput penetrasse ita ut contrarium quoque tempus diffinderet hoc enim convenit ingenti virium dontentioni, qua hastam conjicit Nisus cf. v. 410 et 416 hoc acrior . Quare utrumque tempus singillatim dicitur. Hae vero si ita sunt, verba quae inVOniuntur
IX, 633: Effugit horrendum striden adducta sagitta erque caput Remuli venit et
cava tempora ferro ransigit, cita tantum intellegi possunt, ut sagitta unum tempus perfoderit, sicut consentaneum est viribus Ascanii infirmioribus. - adem occurrit res in verbo quod est humerus. I, 318 ,,Namque humeris de more habilem auspendera arcum Venatrix. IV, 149 ,,Tela sonant humeris. Ι, 774 ,,Aureus ex humeris erat arcus et aurea vati Cassida. Etiam VI, 301: Sordidus ex humeris nodo