Acta Concilii constanciensis ..

371쪽

C. aes concilii des G. de Turre 35TProponendum et Xponendum in dicto publico consistorio, que dicere, Proponere Seu XPOnere vellent.

Die lune Sequenti, que fuit XI dicti mensis Marcii, prelibatid ambasSiatores per organum . episcopi Carcassonensis in pre-Seneia 39Θ, imperatoris, cardinalium et locius concilii ac aliorum interesse volencium in multitudine copiosa fecerunt diei, proponi et Xequi, prout in proposicione Sequenti continetur. Que- quidem proposiei iuXta materiam agendorum in concilio et Sanctissimi propositi regis christianissimi fuit ab omnibus permaxime laudata, approbata, commendata et non Sine cauSn Thema ero diei proposidionis fuit: Dissipa te. Diebus Ver martis, mercurii, iovis et veneris fuit deliberatum per naciones Gallicanam, Anglicanam et Germanicam, quod . noster debebat constituere procuratore d. imperatorem et On- nullos alios sub nomine dignitatis ad cedendum papam etc., quRndocunque huic aer concilio expediens videretur. Quo percepto per d. nostrum volens obviare deliberastioni, prostiiratorct constituere minime desiderans, sabbato' Sequenti mandavit pro . cardinalibus, depulatis nacionum et aliis quam plurimis. Quibu convocalis in aula magna fecit diei et responderi per d. cardinalem Florentinum ad petita et deliberata per dictas naciones, prout in Sedula sequenti continetur Venorabiles fratres ut dil0eli filii Ad illud quod . . . predietas', δ)Di tun XVIII. dicti mensis naeione Gallieana convocata et Dongregata, in qua erant quattuor . cardinales pro deliberando Super reSponsione prefati . nostri, an sufficere deberet, Vel procuratore premissi non ObStantibu constituere teneretur, ante deliberacionem intravit d. imperator associatus duabus scilicet Anglicana et Germanica nacionibus in magno numero relatorum et notabilium. Et voluit ac requisivit, quod deliberata et advisata per dictas duas naeiones ibidem approbarentur et proponerentur Per modum advisamenti. De quibus d. cardinales quattuor et ambaS- Statores christianissimi regis Franei et fore tota naui fuerunt aliqualiter irritali dicentes et proponentes modum bonum se honeStum minime esse, mino indecens et in contemplum nacioniS hoc redundare, eum dicta naei alias naciones, nisi sicut eidem iustum et racionabiliter videretur, insequi non teneretur, Sed Volebant per Se ipsos, ut consuetum erat, deliberare et postea delibera-

372쪽

ciones aliis nacionibus communicarent. Et tandem deliberata per dictas duas naciones per modum advisamenti fuerunt lecta. Quibus lectis fuit requisitum, quod recederent, sicut et fecerunt. Et quia d. inperator vellet remanere cum Suo consilio, d Ludovicus dux Bavarie de consensu aliorum ambassiatorum venit ad dictum .imperatorem et in aure submissa voce dicit sibi, quod eius consilium recederet; de quo dictus . imperator fuit aliqualiter irritatus et totus iracundus recessit dicens: Ego videbo, quis removebit michi honorem meum. Post eius recessum, presidens incepit petere vola omnium et primo, cardinalium et cum . cardinalis Vi- ariensis diceret deliberacionem suam, d imperator misit unum nolabilem virum de consilio suo, per quem mandavit, quod, Si aliquis in tela congregacione, qui non esset de nacione Gallicana, slatim haboro recedere de dicta congregastione, quod . imperator preeipiebat sub penis magnis et quod tela naei deliberaret, ut sibi videretur. Post quodi cardinalis Vivariensis volens melius et luctus deliberare asseruit et dixit, quod suam deliberacionem daret in scriptis per totam illam diem. Item d. cardinalis A. Marci, licet incepisse dicere suam deliberacionem, quia per aliquos fuit sibi- laluS, noluit perlicere suam deliberacionem, sed similiter dicit sedare in scriptis. Quod petam iecerunt alii duo cardinales et camerarius . Pape. Ilem d. ambassiatores chriStianissimi regis Frangi per organum . episcopi Carcassonensis deliberaverunt, prout in cedula, que equitur, continetur. Que lecta ibidem fuit per dictum, episcopum. Quorum opinioni adheserunt nuncii . ducis Burgundio tinulli alii. Ilom universitas Parisiensis mater OStra per Orgnnum magistri Bonsedicti Gonciani similiter deliberacionem Suct prO- posuit, ut eciam in cedula infrascripta continetur'), que eciam sequiiur.

Item celeri prelati et alii, quia erat larda hora, et eis videbatur melius dare in scriptis, Voluerunt et ordinaverunt eorum deliberacionem dare in scriptis. Pro quibus recipiendis tota illa die post prandium et aliis diebus sequentibus fuerunt ordinali deputatinacionis, quibus fuerunt adiuncti duo ex ambassiatoribus d. nostri regis et unus de universitato Parisiensi. Qui quidem epulali vacarunt ei institerunt circa cedulas recipiendas illa die post prandium et martis sequentis per totam diem.

373쪽

Die sabbati in vigilia ramis palmarum in magna eclesia et loco, ubi tenetur Sessio, congregato tot concilio presente ostiam im-PBrnior . . . 3giSie Johannes er Son cancellarius beate Mario Parisiensis fecit solempnem sermonem et raelavit materiam potestatis ecclosi militantis ot con illi generalis, super quibus dedit conclusiones sequentes EcclesiaSliea unitas ad num caput . . .

non ob millendo. yy Et hec suificiant pro modo. Die mercurii XX mensis Mareii' recessi de Constaneia d. JO-hannes papa XXIII. et applicuit in casus sub conductu ducis Austri et fuit curia non modicum turbata, quia furtive recesserat vel in se itu alicuius se in habitu transformalo ad similitudinem unius aleslerii vulgari S.

Die oneris Sequentii noster Scripsit quandam cedulam' . . . Hoc edula, que sequitur, cum aliis Xpositis per cancellarium

beato Mario Parisiensis videlicet de polo stat ecclesie militantis et concilii generalis fuerunt per ipsum proposita poSi receSSUm pape et debet poni predicta edula in fine, idolico ubi dieitur: Et pesufficiant pro modo in alio talore folii.

Die martis sequenti fui faela OSSi . . .

Pollit ibi instrum sentum d Philippus abbas de Bello loco, vicarius . Senonensis, nomino diei domini et prelatorum provincie Senonensis presentibus d. abbalibus sancti Georgii et Crucis sancte Loofrodi Pollioniagensis yodeSiS. Et primo, quod ipsa es recte et rite OnVΟent . . . Vi OS SURS.')Ilem die sabbati XXX. Marcii . . . seSsi public3, in qua lue runt . imperator in maiestale imperiali, dux SaXonie, dux LudO- vicus Bavarie et dii Bavarie frater regine Francie IX cardinales, videlice de Challanco, Pisanus, Aquilegensi S A. Marci FlorentinUS, de liseo, de Ursinis, alueiarum et Laudonsis, XXX relati cum pluviali et mitris, barones, milites, amba SSialore regum, UCUm, universitatum in magna quantitate. Et fuerunt ibidem diffiniti articuli sequente S.

A ergo venerabilibus fratribus nostris A. R. e. cardinalibus Constancie Xistentibus. ab extra iuxta plumbum F. de Monlepoliciano.

374쪽

Pollit ibi instrumentum d Philippus abbas de Bello loco, vicarius d. archiepiscopi SenonenSiS, preSentibus d. epiScopo aurensi et abbate sancti Georgii Othoniagensis diocesis et ociam idem . epi Scopus nomine suo et provinci presentibus abbatibus

supranominati . . .

Item a die supradicta usque ad diem sabbati sequenti fuerunt electi per Scrutinium procuratores ad renunciandum vice et nomine dicit d. nostri pape pro nacione Gallicana nominandi dicto d. noStro pape et de quibus papa debet eligere duos, videlicet d. archiepiScOpus istantinus, episcopi Ebroicensis, Gebennensi et magister Benedictus Geneiani, ordinatumque procuratorium concedendum per

Dis sabbati sexta mensis Aprilis fuit celebrata seSsio, in quad. archiepiscopus Remensis iecit Servicium et fuerunt preSente d.

imperator cum habitu imperiali, I cardinatos LXXVII prolati

mitrati, quinque prothonotarii, quinque auditores, doctore in sacra pagina, iure medicina, ligenciati, bacalarii et alii notabiles viri am-bnSSialore S proeuratores in quantitate copiosissima fueruntque ibi diffinitiis dolorminati articuli Sequonto . . . Pelii prodictus, abbas de Bello Oe nomine quo Suprn re- Sentibus magistris Bernardo se Acuto monte et Nichola Gaudeti, sancti Hilarii Piclavensis et Matisconensi dyo QSum . . .')Die vero veneris XIX. dicti mensis Aprilis prefati d. ambasSiatores iter arripuerunt versus Fribour et ad castrum de Brisach, tibi papa erat, et ibi applicuerunt di mercurii et exposuerunt pape ambaSSiatam eis iniunctam, quam papa, ut fertur, libenter audivit et se deliberaturum et responsurum in ornStinum RSSeruit. Die iovis immediato sequenti papa summo mane pauci Scientibus et dictis ambassiatoribus minime salutatis nec responso dato recessit ad castrum de Nouoburgo. Et illa die applicuit, dux Ba-Varie ad dictum castrum do Brisaeo, ubi reperiit diaconi Austrie et ostendit sibi inconvenieneias, que poterant evenire, Si PRPI Vndere manus suas. Quo audito dictus, dux Austrio remisit quesitum PnPRm per Suum cancellarium, qui papam traducit dicta dis ovis hora medio noctis ad dictum castrum de Brisaeo. Qui papa, dum reperiit se in dicto castro de Brisaeo incepit contristari non modicum dicendo, quod proditus erat, gemitus et lamentacionos horribilos emittendo.

375쪽

C. acla concilii des G. de Turre 361

Die veneris Summo mane d du Bavarie loeutu est cum papa ad partem et postea eum duce Austrie et statim recessit ad Friburge, ubi reperiit ambassiatores sacri concilii et dicit eis, quod ex- Spectarent adventum pape, qui illa die ibidem venire debebat, quod dicti d. ambas statores fecerunt. Et illa dis seni papa in Friburgo et dicti ambassiatores Xierunt sibi obviam et inaliter habuerunt responsum ab eodem Super sua dicta ambassiata die XXVIII. continens in effectu, quod papa erat promptus dare procuratorium in forma petita in manibus comitis Borioidi et ipsemet volebat renunciare pure et libere tribus prius sibi concessis, primo quod sibi provideatur de Statu Suo, ne in futuro egeat in opprobrium dignitatis papalis secundo quod sacrum concilium faciat pacem inter regem Romanorum et prefatum ducem Austrie, nam ita cum dicto duce convenerat tercio quod haberet securitatem et libertatem hoc faciendi. Et tunc volobat dimittere Vestimenta papalia et recipere capellum rubeum et statum cardinatatus et pro securitate premissorum tradidit cedulam sequentem: In nomino sancte et individue trinitatis . . . Cum pridom . . .')Dominica sequenti, que fuit ante penultima Aprilis, venit Constancte d. Ludovicus dux avarie et retulit, qualiter papa erat in Friburg et sub bona custodia et quod dux Austrio erat in catusa

et erat promptu venire adi regem Romanorum pro pace tractanda habito per prius salvo conductu, quem illa die dictus d. re graciose sibi conceSSit . . .

Die mercurii prima Maii applicuerunt supranominati ambasSiatores et iovis de mane fecerunt rolacionem et die illa fuit tenta

SeSSi . . . Fuerunt in dicta sessione Omnes cardinales tribus X-ceptis, nonaginta reint . . .

Item eadem citaei fuit publicata in sessione et in audiencia contradictarum et die veneris sequonti fuit affixa in valvis ecclesie maioris, Sancti lephani domus episcopalis et in porta civitatis Con-

Die sabbati III. Maii fuit tenta fossio, in qua fuerunt pre- Sentes d. imperator, . cardinales et alii prolati et nominali in super-PrOXima SesSione. Fecit sermonem . Tholonensis, in quo locutus est mirabiliter de gestis pape reprobando illa, que ScripSerat regibus et principibus contra concilium et eciam contra eiu receSSUmi Mons XXVII. 22.

376쪽

clandeStinum, tangendo acriteri cardinales, qui ipsum elegerant in Papam, cum Scirent ipSum indignum. D. cardinalis Ostiensis odit officium sessionis et archiepiscopus anuensis lecta decretali: Firmiter credimus' legit XLV articulos, qui ibidem fuerunt condempnati Postque incepit legor CCLX articulos dogmatigatos per quendam hereticum vocatum telet. Et quia aliquibus lectis visum fuit d. cardinali sancti Marci et certis aliis de universitale Parisiensi, quod dicti arciculi nondum erant plene visitati, saltim per nacionem Gallicanam, opposuerunt se taliter, quod amplius non fuit pro- essum ad lecturam dictorum III X articulorum. Sed fuit dictum, quod uno vel alia die sequenti expedirentur et quod interim viderentur meliuS.

Item eadem die mane fuit lecta in audiencia contradictarum supradicla cilacio sigillata sigillis quattuor nacionum. Item eadem die hora quinia post meridiem tui facta congregaei nacionis Gallicane. In qua fuit propositum per preSidentem, quod . imperator aperuerat ibi et . Gebennensi et Tholonensi epiScopis unum modum utilem et propinquum unioni esselesie magis quam quemeumque alium et Og in secreto et sub iuramento et quod ipsi requirerent dictam nacionem, quod daret eis potestatem et auctoritalem tractandi ot concludendi dictum modum eis in Secret apertum cum telo d. imperatore et tribus depulatis de qualibet aliarum nacionum. Et post mullas altercaeiones et opinionum variaciones fuit eis concessum per dictam nacionem, quod infra elodios ipsi haberent potestatem tractandi, concludendi dictum adlum eum supradictis, dum tamen hoc esse in utilitatem unionis ecclesio Dei. Et illa die intraverunt quattuor cardinales, qui remnnSerant in

Die dominica sequenti fuit se iam facta congregacio in dictanacione, in qua fecit elacionem de ambassiata sua . cardinalis sancti Maro de iis, que ipse et alii sui college fecerunt in viagio do Fribour et de Brisae. Que omnia continentur in cedula Supra

Item eadem die circa quintam horam post meridiem fuerunt congregali in domo fratrum J' Minorum . imporator, depulatinacionum, mulli notabiles barones, milites et prelati se alii viri nolabiles super tractatu pacis cum duce Austrie

377쪽

C. incla concilii des G. 0 Turre. 363

Die lune sexta Maii fuerunt missa et sermo Solemni per d. episcopum CarcaSsonensem in ecclesia maiori. In qua fuerunt . imperator, cardinales decem et septem, prelati et alii viri notabiles in quantitate quasi innumerabili. Et fuit sermo ad laudem pacis Supradicle, ad exhortalionem unionis ecclesie et in brevi compendio multum solempnis et fructuoSus sermo Thema vero fuit , Petite et accipietis, ut gaudium vestrum plenum sit ly Et celebralis dictis missa et sermone fuit laeta prodessio in claustro ipsius occlesie et terminata seu finita in dicta ecclesia. Di martis VII. Maii plures magistri et doctores convenerunt in domo Predicatorum super visitacione articulorum de Wiclei et dictis articulis conclusionem dederunt, prout interius clare videbitur. Item die mercurii clava dicti mensis fuit ordinatum, quod burggravius' et . archiopiscopi Biguntinus et Rigensis irent ad papam et ipSum adducerent. Die ovis nona dicti mensis in festo ascensionis domini fuit missa Solemnis, quam celebravit d. cardinalis Cameracensis et irater Petrus de Versellis monachus, magister in theologia fecit Sermonem. Et fuerunt re Sentes imperator, imperatriX, d. cardinales et omnes alii de concilio generali. Et illa die recesserunt supra nominati, qui fuerunt ordinati pro ducendo papam. Et post ipsos archiepiscopus Remensis, qui illa die venerat. Die veneris . dictimensis fuit deliberatum in acionibus de constituendis et creandis

in prima sessione officiariis, notariis ad proce SSum contra papam inchoatum faciendum et perficiendum, prout factum fuit et publicatum, ut infra continetur. Die sabbati XI. eiusdem mensis fuerunt advisat et formati certi articuli in prima sessione proponendi per procuratores et promolores dici concilii conirn RPBm . . . Cardinalis' Florentinus Surgens propOSuit . . . quod nolletasSumere huiusmodi procuratorii onus nisi iuxta dicti concilii ordinacionem, ut dicebat'), dictumque procuratorium in manu sua tenens ibidem ostendit. Non tamen aliter id' produxit nec notariis tradidit.

378쪽

Quibus per eum sic dictis dictus prostiirator concilii allegavit de premissis per dicium cardinalem dictis retineri instrumentume hoe in progessu huiusmodi inseri, cum per hec clare separeret itacionem predictam ad dicti . Johannis noti iam pervenisSe. Et doinde dicto cardinali replicavit, quod, cum e cauin SSet criminalis et criminaliter intemptata, dona Johannes ad se deflendendum in eadem per procuratores non debebat admitti. OSique . cardinales sancti Marci ibidem publice dicit, quod Onus huiusmodi procuratorii in Se assumere nollebat Cardinalis vero Cameracensis

ibid0m pro tunc non erat . . .

Die martis XIIII dicti monsis Maii fuit sessio, in qua fueruntd imperator XVII cardinales, centum prelati mitrati vel circa . . .')Die iovis XXIII mensis Maii recesserunt quinque cardinaleSa d. nostrum papam de mandalo concilii, videlicet Cameracensis, Florentinus de Chalanco, Saluuiarum et de Ursinis ad eXponendum sibi processum factum contru eum et articulos formatos et quod OSSet bonum, quod ipse consentiret dictis et ordinandis et diffinicionibus sacri concilii approbando iam laetis et eciam faciendis. Quia sic faciendo dictum sacrum concilium dulcius eum tractaret, quam sua demerita Xigebant. Quiquidem . Johannes eisdem respondit, prout in cedula infrascripta continetur.

Item eadem die fuit adductus eronimus de Praga hereticus et misit eum Ludovicus de avariis cum bona cathena de ferro. Idem Ludovicus tenet partem Errorii. Sed tamen submisit se elbona ad disposicionem concilii generalis. Et fuit dictus Jeronimus

positus in carceribus. On habuit tonsuram et confessus est se nullum habere ordinem . . . Diebus vero Sequentibus usque ad sessionem infra Sequentem

promotores et procuratores dicti sacri concilii supranominati formaverunt articulos contra dictum d Johannem infra deseriptos et eos per certos advocatos et alios ad hoc deputato visos et correctos X-hibuerunt commissariis supra deputatis ad testes respondendos et eXnminandOS. Testesque quam plures, scilicet cardinales et alios prelatos et alias notabilos personas itato coram Θis produXΘrunt. Quiquidem testes Successive recepti fuerunt in forma in talibus consueta. Et tandem eorum diei summata et recollecta super quolibet articulo per dictos commissarios et in acione qualibet effec-

379쪽

live relata. Et deinde die sabbati XXV. Maii fuit tonia sessio

Dio dominica XXVI.' Maii fuerunt misi ei destinati e parte dicti sacri concilii togati ad loeum de Collis Constaneiensis iocosis ad . Johannoni papam et illa die appliciterunt. Et in crastino reqhii siverunt dictum d Johannem et ab ipso responsum habuerunt, prout in in Sirum to Sequenti tenΘm . . .')