Ludouici Buccaferrei ... Lectiones in quartum meteororum Aristotelis librum : nunc primum in lucem editae. Cum indice copiosissimo

발행: 1563년

분량: 269페이지

출처: archive.org

분류: 화학

261쪽

Ludovici Bocca ferrei

operandi in partibus similaribus nihil aliud est,nisi earum tarma substantialis,& earum ea tot & fiigus in proprietates superius declarate, quia per illas limitares habent proprietat uisendi aut patiendi, k in illis conlistit potentia uel impotentia,& haec facultas earum. Et quod ita sit,probat Arist. quia per istam facultatem agendi uel patiendi istae per se confisi te in materia dc a materia habent id,quod siunt: & sunt talia uere per istam potentiam agendi& operandi:& per illas proprietates etiam differunt;& ideo fiant cauta formales partium si initatium,& per istam potentiam definiuntur.Et hoc declarat Aristo duplici exepio,primo

in natura. secudo in arte:& dicit,Oculus uiuUS,& oculus mortuus: oculus uiuus est uere oculus, & univoce oculus; sed oculus mortu IS est aequivoce oculus,& non uere:& quares quia in oculo uiuo reseruatur facultas uidendi & potentia,in mortu non: ergo oculus est uere et Soculus per istam potetiam operandi,cum est uiuus.Secundo est serra ferrea,& serra ligneas ferrea dicitur uere sterra; lignea uero,atqui uoce & no uere dicitur serra,qusa fmea seria habet facultatem operandi, lignea uero non habet facultatem operandi: ergo facultas ope

randi in omni parte similari est earum forma, quia per istam sunt talia uni voce. Et subdit Aristot quod ista facultas operandi est ignota in elementis, quia magis accedunt ad materiam iptam ; dc tamen elementa habent facultates istas operandi, ut terra & aqua: is a taetmen mima est notior in partibus similaribus,quam in elementis: & etiam ignotior est inoartibus similaribus inanimatis, quam in similaribus animatis, quia, quae sit facultas ope: di in auto,nescimus. Adhuc est magis manifesta haec facultas operandi in partibus dissimilaribus; exemplum dicit, sicut cum videmus multa corpora mortua, ut in sepulchro, li- et ocet seruent suam figuram, non tamen appellamus ea cadauera homines. Ita etIam est, dicit de fructibus marcescentibus ;licet enim fieruent suam figuram,no tamen dicimus,quod

sint univoce fructus: idem dicit de caseo, cum marcescit,qui licet seruet figi aram suam propriam, non tamen dicimus ipsum uni uoce caseum Sed dices ultra, qui nam est istatas oderandi dicit Aristo. & magis intricat, quod ista facultas operandi est ipse causia forrnali & in partibus similatibus haec cause formalis, est calor & frigus,m,roprietates illae

diei ni illa proprietates dictat sunt illae contrarietates stupra dictae,quae dicunt nobis potentiam agens & patiendi, aut impotentiam aget adi& patiendi : & sic uidetis, quo-rno Aristot. declarat nobis causam formalem pari sum similarium. Et,quod ita lix dicit Aristot. Patri, quia differunt istae partes similares per illas proprietates,& etiam istaedartes per calorem&friguS: ergo istae fiunt causiae formales illarum partium dissimilarium ciuia Partes dissimilares constant ex partibus similaribus: ergo eaedem sunt partium

similarium& dissimilarium causae serinales: dicit Aristotel. quod hoc non ualet, partes dissimilares constant e imitarinus, & similarium caulator & fiigus,& harum proprietates: ergAtiam dissimilarium: se

Aristor ciuia aurunt&arventum habent causam for talem calore D&tribu ,

athenium mesa rerum artificialium ipsius artificis, qui uto at emo Itamentionsequitur, quod Cata tot & frigus: & ideo, licet calor & fiigus sint causta SV di *VT o sqq sititiis . . ,

constat ex auro & argento ; non tamen sequitur, quod c*ipi P hu Cperationis ; & ita alia est causa tarmatis partium 'milarium ,&alia dissimilarium

est eausa formalis dissimilarium 8 dicit Aristox, quod est ra*m q) rummi bosiqui

transit Ariston superficietenus in hoc Et tunc Aristot ex hoc subdit&in declarauimus, quae sint partes dissimilares secundum formam siuXm,

tiam suam, quia declarauimus materiam& mrmam earum, sic *- qm aEsh hch dum unumquodque mixtorum similarium; quia *'RN ti inii etiali lirarumcundum formam&secundum materiam suam, quia ex cautas malet sciemus naturam partium similarium, 'inia defixa rum ' : citat, iij debet dincio non fiumatur a forma, sumitur ad minui a Ndxq ' VR i, tum animalium, & so sinite per formam cum materia: & sic sciemui nat*rq P b, libuu diitimi latibus

262쪽

iit diximus, de partibus animalium,& postea de partibus plantarum propter rationem dictam in principio Priini huius, quia, scilicet partes plantarum innotescunt ex partibus animalium,ut dicit Theophrastus primo de historia plataru capite primo & quarto: & ideo, postquam scimus generatione partium similarium & causam generationis earum, asscdum est de partibus dissimilaribus,ex quibus costant planti & animalia:& ideo immediate post hunc librum sequitur liber de partibus animaliu:& post librum de partibus seo uitur de platis,quia planta Una partes nobis innotescunt ex partibus animalium :& ideo dixi, quod secundum Graecos liber de animalibus praecedit librum de plantis Lego uerba. Ratio appellatur causa substantialis: Fistula: uero sunt illi,quae ligneae sunt. Substantia aliud nihil est,to quam ratio, deforma,quia laic accipimus formam simplicem,& materiam simplicem, no autem materiam stib forma,neq; forma in materia.Et notate,quia textus est corrupti S;&,ubi dicit,quod lignum,debet te quod linguae.Sed rationes. i. potentiae & facultates earu non sunt cerit illissimilaribus &elementis. Imisi quaedam uerba in te tu,dico autem,& a m

tibus istis,idest ab utroque. Nulli utique uidebuntur, scilicet differre his differenti S.Cuius

generis, idest cuius materiae : ly generationis & corruptionis non est in textu.

Super his lectis est prima dubitatio,quia Arist quaerens causam formale partita similarita dicit,quod est alia a causa formali in partibus dissimilaribus:quia in partibus limitaribus est calor & frigus,& passiones stequetes ex his, id est illae I 8 cotrarietates, s. durities mollities,&c. & dixit secundo, quod causia formalis in illis partibus similaribus erat facultas operaao di:& postea exprimens, quae sit facultas ista operandi,dicit, quod ista facultas operandi est calor & frigus:& postea dicit,quod est alia causia sermalis partiti dissimilariti. Est modo duabitatio prima,quia cauta substantiae non sunt accidentia,quia substantia non constituitur inesse per accidentia: sed partes similares fiunt substantia ergo earum causia sermalis no sunt illa accidentia,si calor & frigus neq; illae passii onos quo ergo Arist.dlcit,quod causa forma clis harum partium fiunt illa accidentia Z Tu etiam secud quia dicit,quod facultas operadi in his partibus similaribus est causa sermalis; & dicit,quod causa tarmalis in istis est calor,& frigus,& illae 18 .contrarietates: sted contra, auia facultas operandi in istis partibus no est. calor& frigus,& durities & mollities,sed est eoru substantia,& forma substantialis & ani ina ipsa,ut puta uegetativa, per qua sunt.& sic est secunda dubitatio.Tum quia ista fiunt acci dentia:&,si accidentia,quo constituunt substantiam e Tum secundo,quia ista accidentia nosunt facultas operandi harum partium,quia facultas operandi carnis est forma eius Secundo, quia falsum est aliud,quod dicit:quia dicit, quod differunt partes similares a dissimilari bus forma ipsa,quia alia est serma partium similariti;& alia est rma partium dissimilaris; quod falsum est, quia mixtum inanimatum est per se unum:& esse per se unum habet ab una per se forma:ergo in toto animato est una per se forma,quia animatum est unum per unam formam:ergo eade est serma carnis,pedis,& manus: non ergo est alia forma partium simi larium,&alia dissimilarium; quia,sicut anima est forma animati, ita carnis & nerui,& ita manus & pedis:quomodo ergo Aristo. dicit, quod alia est forma partium similat tu,& alia partium dissimilarium 8 Tum quia,ut dicunt medici &etia Arist partes dissimilares dicunt pactes instrumentariae: i instrumentales,ergo operatio magis conuenit istis partibus, quam si- iiii laribus:ergo facultas operandi est magis horma harum partium dissimilatiuin, suam similarium,quia partes dissimilares fiunt magis operativae, quia sunt instrumentariae: quo ergo Arist dicit oppositu Secunda dubitatio principalis est, quia dicit,quod mortuum & uitia aequi uoce dicuntur:est modo dubitatio,quia haec propositio, Socrates est animal rationale

est propositio per se:ii per se, ergo necessaria,quia per se praesupponit necessitate:li ergo ista

per se est, Socrates est animal rationale, ergo non dicunt aequi uoce Socr uiuus,& mortuus Socr.& confirmatur,quia per se ita abstrahit ab eXistentia:ergo,siue sit, sit aeno sit Socr.s,m,

per propositio ista est uera,Socr.est homo,quia est per se. ei tio principaliter dubitat, quia Atist ordinat hunc librum & continuat ad librum Plantarum,& animalium, in quibus para. 5 tes similares & ditissimilares cosiderantur:dicit Alexander, te partibus similatibus, in primis

libeso de pari.anim in secundo uero de dissimilaribus: ideo ille liber sequitur illum libri, sed contra est modo dubitatio; quia an equa fiat serna de partibus similatibus ait insaltu & pla

X et tarum,

263쪽

Ludovici Bocca in ei

tarum debet fieri sermo de partibus similaribus inani inatorum mixtorta,ut metallorum Ipidum,& huius nodi,quia ista sunt priora in natura,quia inanimata fiunt priora natura cities animata, quia praecedunt,sicut uiuum praecedit non uiuu,quia simplicius:ergo libet de me

tallis debet precedere librum de partibus animalium,& librum de plantis itim etiam qui1 disiuncta & diuisa esset doctrina de animalibus; quia, si post hunc librum debemus tessere librum de partibus animalium, quo loco ergo legemus librum de historia animalium, si secudum Alexandrum post hunc librum sequitur liber de partibus De prim cum dicis,quod

Arist dixit,quod forma partium similarium est facultas operandi,quia non est calor & hi gus; dico,quod reuera Arist. non exprimit nobis ueracam formalem haru partita,quia fora malis causa earum debet esse subs antia,non accidens;sed exprimit Arist propria accidenta rotia & proprietates accidentales formatu,quibus seiungui un& quasi per ista circis scribit nobis ueras causas formales substantiales,quia reuera istae non sunt uerae cause formales harupartium; sed exprimit accidentales formas,quibus circus cribit ueras formas; quae uera forma debet esse substantia reuem,quia causa formalis substantiae est substantia, ut secudo de anima dixit Arist. sed exprimit tantum accidentales formas,quibus seiungunt, & non uera

causam formale. De secundo,cum dicis,quod Arist dicit,quod haec facultas operadi est forma substantialis,&haec est calor & frigus,de ista passioneS;sed contra,quia facultas operandi in istis partibus est anima: sed duplex est facultas operadi in istis partibus, una est anima ipsa,& ista est prima facultas operandi; & istam non exprimit Arist.hic: alia est facultas operandi,& ista est manifesta ei,& ista est calor & frigus;& de ista loquitur Aristo hic, non aute a s de illa principali. De alio,cum dicis,quod non est alia forma partium similariti, & alia dissimilarium,quia aliter dicitur unum ab una forma; dico,quod reuera,quo ad forma eius substantialem,non distinguemtur partes similares&dissimilares:sed Arist.non loquitur de ista forma substantiali&principali,sed loquitur de illa forma secunda ia&accidetali, quia d:fferunt partes similares a dissimilaribus:& quae est illa forma in dissimilaribus e dico, quod est forma situs, quia aliam figuram habet pes,& aliam manus,& alium situm:& sic, cum dicis,oli cur Arist.seiungit forma partiu similatili a dissimilaribus,& quae est illa forma in dissimilaribus dico, quod est forma situs, quia aliam figuram habet pes,ut dictum est. Ad illud, cur seiungit Arist.forma similariti si dissimilatibus e dico,quod loquitur de forma naturali nobis manifesta,ut de situ, ura,& loco,quia una pars similaris est in uno loco,& alia in a- s cilio; & alia figura,quia alia est figura manus, alia carnis:& ideo loquitur de forma accidentali manifesta, qua distinguuntur manifeste illae partes:& sic non loquitur de forma principali,sed de secundaria nobis manifesta ut de situ, ura positione.De alio,quia partes dissimilares dicuntur partes instrumentariae; Sc, si fiunt instrumentariae & operativae, ergo facultas operandi magis conuenit ipsis, quam similatibus; ergo magis forma harum partium debet esse facultas operandi,quam forma similarium,quia non dicuntur partes organicae &instrumentales; Dico, quod reuera partes dissimilares appellantur organicae & instrumentariae ParteS,&uetius istis conuenit facultas operandi,quam partibus simplicibus si initaribu S:&Cum dicis,cur Arist.dicit oppositum dico,quod Arist.non loquitur de facultate operandi istarum,quae est facultas per se sted loquitur de facultate operandi quae est caliditas uci Isi'giditas,quae est accidentalis,ut de crassitie,mollitie & duritie non autem loquitur de iacuitate operandi,quae conuenit partibus dissimilaribus, qui facultas est ab anima,ut audire, uider gustare;& sic concedo,quod dicuntur partes instrumentariae;& uerius ipsis conueni facultas operandi,quam partibus similaribus; sed de ista facultate operandi non loquitur Arist. sed loquitur de istis 1 8 contrarietatibus supra dictis,quae dicuntur facultateS Opera di accidentales: & istae distinguunt inter similares & dissimilares; quae prius coueniunt pax tibus similatibus,quam dissimilaribus, ut quae a calore uel a frigore,quia haec facultas ei caior uel frigus.Sed dices, tu dixisti,quod Arist.loquitur de forma partium Particularium, B quacunq;,sed de illa forma accidentali nobis manifesta,ueriorem autem hyrmam di Pripalem tacuit,& posuit secundariam manifestam:sed dices tu, ego uellem stantiali uera & manifesta & propria partium similarium,nunquid per illam diuerat Piussimilares a similaribus,ut ab osse neruo de alijs,ita, quod parteS limitares hab d et

264쪽

formam propriam,quae non sit partium disiimilarium: De horidomini iam dixi in libro degeneratio &Corruptione;& nunc etiam dico S repeto, quod de hoc est duplex opinios una est Io.Sco. Is .distinet. .&in I r .in.q.3. . ubi dicit, quod iste partes similares haberpropraam formam,per quam ab inuicem distinguutur; ut caro a neruo distinguitur per propriam formam,&ab osse,&ita de alijssimilaribus partibus:&appellat ipse formam corporestatiS eu formam mixtionis,& formam organigationis: & utitur omnibus istis terminis: & sic istae partes non tantum differunt accidentibus,sed etiam propria forma corporeitatis: &dlcItaliquando formam corporeitatis, non quia planta ipsa sit de praedicamento corpus,quod ponitur genus in praedicamento substanti dicitur totiam: moti a pars,non pr dicaretur de toto, quia est corpus,quod dicit totum; de est corpus, quod dicit partem; quia per istam formam pars similaris est altera pars uiuentis,puta plan-m,de non tota planta, quia corpus,quod est totum,est genus generalissimum in praedicametosiubstantiae; quia corpus, quod est totum,est praedicamentum de homine,& de planta;&non corpus; quod est pars,quia pars non praedicatur de toto,quia homo no est manus, nec anima,nec corpus,quia corpus est pars :&ideo illa non dicitur forma corporeitatis , quia per ipsem aliquod sit corpus de praedicamento substantiae Sed dicitur mrma corporeitatis, quatenus illius corpus est pars & non totum, quia ista est ratio corporis, quatenus corpus est pars, scilicet quatenus seiungitur ab alijs partibus & ab anima ipsum corpus:& sic appellat hoc ipsum serinam corporeitatis: aliquando autem appellat serviam organiZationi S, quia per hanc organiZatur corpus: aliquando autem appellatur tarma mixtionis. Et haec forma corporeitatis apud Scotum non est una tarma,sed est una per aggregationem ex pluribus semis,& dicit Getarma aggregata per accidens ex pluribus sermis; ut serma hominis, quae est in homine,est aggregata ex forma ossis,carnis, & nerui. Neq ue ista forma est una specie,ut aliqui uolunt: & adducit iple rationes. primo,quia illae partes similares differunt opere,quia cor est calidi temperamenti,& principium operationis uitalis,& principiuintelligendi; & cerebrum est frigidi temperamenti,& principium operationis sensitiuae dic naturalis, quae dicitur esse principium sentiendi: ergo istae operationes disierunt si ecie,erago & eatum organan sermae,quia non est alia uia inuestigandi distinctionem formaru,nisi ex operationibus,quia ipsti declarant tarmam operandi:& hinc sumitur,quod homo distins Q guitur specie a bruto,ut patet q.Met.quia operatio hominis est cognitione,& equi notate go alia est serma hominis,& alia equi: crgo ita in cerebro & corde: ergo alia est serma substantialis partium, & alia totius; & alia cerebri, di alia cordis.

Secundo probat; quia, si auferatur pars carnis ab animal tunc ista caro ablata remanet adhuc caro,& tamen no est caro per animam hominis: ergo habet aliam Hrmam propria, Per quam est caro: quia propter quid remanet caro non enim per aliquam formam de nouo genitam & acquisitam in ea, quia non praecessit nisi motus localis,& nulla alia alteratio: quia ex sola diuisione non fit alteratio, sed solus fit motus localis,qui non generat mrmam de nouo: ergo ista pars,sicut prius erat caro,ita nunc & per eandem tarmam; quia si non esset caro,ergo praecessisset aliqua alteratio,& facta fuisset non caro; quod falsum est, quia reco manet cum eisdem accidentibus . Tum quia eiusdem hominis uiui & mortui eadem sunt aecidentia numero: ergo idem est numero subiectum,quia, si subiectum esset aliud numero, tunc accidentia migrarent de stibiecto in subiectum; quod est impossibile: ergo habet eamdem tarmam homo mortuus' uiuus, quae componitur per suam serinam,& non per animam hominis,quae iam remota est ab eo: ergo per aliam tarmam remanet illud composiatum, quae est eadem in uiuo&mortuo; ergo per sermam corporeitatis. Quarto arguit, quia, ex quacunque causa moriatur animal, semper idem specie relinquitur cadaver: ergo ista serma corporis praeexistebat,quia non potest fieri de novo; quia, si esset noua, proueni

t et diuerse forma,quia agentia sunt diuerse in sipecie,quia agentia diuersa diuersium produ cunt effectum in specie; cuius oppositum patet,quia, a quocunque agete interficiatur, semso per remanet idem cadaver: ergo& eadem forma in illis: ergo sic etia eadem est tarma edeporeitatis,per quam illa membra consistunt. Quinto arguit,quia ponamus, quod canis cadat ex turri alta,& in medio itineris motus eX alto, suffocetur di moriatur : ergo non

X s est

265쪽

Ludovici Boccaferrei

est idem numero subiectum,quia uiuus & mortuuS,& motu S est unus numero; quod osteri do quia isti motus non sunt intercisi tempore,& nullo,dissimili numero,intercipiuntur id pote,ut quarto Physicorum dicit Aristo. sed inter istos motus,non intercipitur tempus sergo sunt unus numero motUS & unu S numero motus est unius numero subiecti actu entis ergo est unum numero tale actu ens:& non est subiectum Unum numero actu ens per ina teriam,quia non actuat; ergo Per formam una tergo eadem forma,quae fiunt in uiuo, est

in mortuo,& non forma stubstantialis, idest anima: ergo per istam formam corporeitatisset addit etiam Scotus argumentum Theologorum,quia omnes Theologi concedunt, quod idem est corpus Christi uiui,& mortuis ergo per unam & eadem formam,quia septimo Metaph. id est idem per se,habens, quod est idem per se actu uno numero: ergo per unam foria Iomam: & hoc totum non est anima Christi,quia iam recessit,& est in actu: ergo per alia formam est unus per se idem actu; quia,si non esset idem actu Christus,non bene adoraretur: eroo per istam formam corporeitatis : & sic tenet Scotus, quod partes similares differunt pei diuersias formas,& omnes habent unam forma corporeitatis. Ex alia parte est: D. Thomas in T6.q.primae partis,artic. quarto,& in s o.q. secundi, ubi inuehitur contra hanc opinionem, ubi tenet, quod in animali,& in uiuente non est nisi una forma tantum;ut in planta non est nisi anima uegetatiua; & in animali nisi anima sensitiva: & huic opinioni consentit Aristo.hic, ubi dicit,quod caro est per se caro; caro uero mortua, est aequivoce caro: &quare quia amisit operationem: ergo non habet eandem formam stubstantialem,quam habebat prius,quia per eandem formam non est aequivoce caro. Et primo, Arguit D.Thomas roex quinto Physic quia continua corpora non postunt esse nisi unius species & eiusdem,quia corpora diuersa specie non possunt inuicem continuari; bene tamen contiguantur,sed nocontinuantur: sed partes animalis sunt uere continuae, quia animal est unum continuum,&eiusdem speciei: ergo partes animalis non habent formas proprias, quibus distinguantur. Secundo arguitur ex Aristotele hic & septimo Metaph.& secudo de anima,ubi dicit,quod caro uiua & mortua aequi uoce dicitur caro: modo,si esset una & eadem forma in carne uioua & mortua,& per illam formam est caro; ergo caro uiua & mortua esset uni uoce caro, &non aequi uoce,quia per eandem formam est caro uiua & mortua:& semper ita arguit Arist. Tertio arguit D.Thomas ex parte animae: & hoc argumentum cogit; quia, si anima adueniret partibus similaribus habentibus proprias formas substantiales,quae dant ipsis esse formale completum & sipecificum; ergo forma substantialis,quae ipsis aduenit, esset accidens, quia adueniret enti in actu,quia materia accidentium est subiective in actu, sed forma siubastantialis tantum aduenit enti in potentia,& non in actu: quod autem illae priores formae dent esse in actu illis partibus secundum Sco.patet,quia illae partes per eu per illas formas

habent esse in actu: &,quod aduenit enti in actu,est accidens,ergo Tum etiam arguitur ex propositione uulgata v. Metaph. ex duobus entibus in actu,non per se unum, ut dicit etiain secundo de anim a,quia ex cera & lapide actu,non fit unum per se: si ergo anima est una per se actu,& corpuS organicum est unum per se actu; ut sunt illae partes & ista tormas quomodo ergo ex ista forma, puta ex anima & corpore in actu,fit per se unus Via nunquam fit per se unum in actu, nisi alterum sit in potentia,& alterum in actu: haec D. Thomas cotra quistam formam corporeitatis. Alij aliam addunt rationem contra ista opinionem: quia semper forma perfectior posterior eiusdem generis stupplex uicem formae imperiectioris:&ideo in planta non est forma elemetorum,sed est anima uegetatiua,quae supplet ulce illi US:& sic in bruto est sola sensitiua,quae perfectior supplet uicem Operationum Uegetat Iue. In homine uero tantum sunt duae animae secundum plurimum, scilicet sensit sua & rationalis N hoc ideo, quia rationalis non potest supplere uicem operationum licet ut per fettior, qtua ipsa non utitur organo corporali sicut sensit tuas licet aliter sit dicendu secundia Tneologu S ideo ultra intellectivam in homine,oportet,quod sit si sitiua,quia est regula genet aliS informis corruptibilibus,quod perfectior supplet uicem imperfectiori S He animalis, qu stanima sensititia, est perfectior anima uegetati .Et uim , smihi place opinio D. Thomae:& melior est de facto: non tamen dico,quod sint hiulior pro ista parie,sed ista est magis persuasibilis,& peripatetica magi S. Et Ideo

266쪽

Lect in quartum Meteor. 2 si T

D. Thomae, respondeo ad argumenta Scoti,& primo ad primum,cum dicis,quia partes s- milarcs disserunt in operationibus & temperamento earum,specie; ergo etiam differiat informis substantialibus; dico, quod uerum est,quod disserunt opere & temperamento: mcum dicis, differunt ergo etiam sorma substantiali s nego argumentum: oh dicis,nulla alia uia est philosopho probandi differentiam substantialem inter formas, nisi ista: dico, quod uerum est de toto composito,quod utimur ista via; & non alia est,nisi ista,ad probandum de

tota specie: non autem ualet de partibus totius, quia in partibus non utimur hac uia:&sic aliquo pacto est conueniens haec uia,& aliquo pacto non, quia ualet de tota specie & com posito,& non de partibus: & ideo argumentum non ualet,nisi de subiectis loco seiunctis Io & non de partibus: & ideo est, quia anima indiget in sui operatione diuersis partibus, habentibus diuersia opera; & ideo oportet, quod habeat diuersa corpora, quia in sui operatione anima debet habere plura opera : & ideo no utimur hac uia in partibus totius ad cognoscendum mi mam substantialem. De secundo,quia, si auferatur pars carnis ab animali,illa caro est caro Ut prius,& non per animam; ergo per aliquam aliam formam,qua prius habebat; dico, quod falsum est,quia est aequi uoce caro & non uere: tu probas,quia non est noua generatio formae in ea,quia nulla precessit alteratio,sed tantum diuisio,quae est motus localis,& nulla alia interuenit generatio neque alteratio; ergo neque forma: dico, quod falsiam est, quod nulla interueniat alteratio, quia interuenit alteratio,& generatio,& noua sorma,quia ex illa diuisione fit alteratio & fluxus partis; & sic praeparatur caro ad nouam for-2o mam,quae de nouo generatur: ohest ladiuisio, quae non est causa activa: dico, quod ex illa diuisione sequitur priuatio caloris innati: & ex illa priuatione caloris deperditi & aliorum qualitatum tollitur temperamentum,tollitur forma eius substantialis; & ideo alia de nouo generatur:&, si etiam OS ex uiuo extrahatur, non dicitur amplius os uere, sed qqui uoce: & tunc habet esse per formam cadaueris. De tertio,'uia eadem sunt accidentia in uiuo,& mortuo: ergo idem subiectu actu ens,& non per animam; ergo per aliam formam; dico negando, quod sit idem subiectum: ohergo accidens migraret de fiubiecto in subiectum: dico,quod non migrat: & alias dixi uobis,quod hic est quaestio, an accidentia subsistant in matena prima, an in composito: & dixi uobis secundum Aristo.&Auerroena,quod subsistunt in materia prima,& non in toto csiso posito, quia materia est subiectum accidentium, & non totum uiuens: &, quia materia remanet eadem numero in uiuo & mortuo,ideo etiam remanent eadem accidentia numero . sic ergo,ex quo remanent accidentia eadem numero in uiuo & mortuo, ideo ista accidetia fundantur in materia prima,non autem in toto composito ex materia & forma:& sic nego, quod sit idem subiectum actu ens,sed bene est eade portio materiae,sicut prius erat; in qua materia fundantur ista accidentia :&quare remaneant ista eadem accidentia adueniente noua formas dico,quod ideo remanent,quia remanet eadem portio matersae ,& illa noua forma non repugnat istis accidentibus; ut etiam caliditas aeris remanet, cum aer transit in

ignem,quia forma ignis non repugnat caliditati,immo iuuatur ab illa,quia in habentibus symbolum facilior est transitus; licet Scotus, & D Thomas in hoc aliter sentiant ex mem o te Aristotelis,& male, quia remanet idem siubiectum & eadem accidentia,quia formasque

sequitur,non contrariatur illiS; Ut corrUpto aere remanet caliditas sub igne, quia ei non repugnat. De quarto,de cane descendente ex turri alta;&est argumentum Gregorii Ariminensis in is diis secundi,in quo uidetur tenere cum Scoto ubi dicit,quod, si canis sius ocetur in medio illius castas,ille est idem numero motus:& unius motus numero est idem siubiectum numero: ergo idem numero caniSactU,&NOra per accidens& formam priorem quia per aliam formam Priorem; ergo per illam cadaueris; ergo: Dico,quod Aristo ouin to Physicorum non dicit,quod inter duos motus diuersos mediat quies temporalisissed titum dicit Arist. quod inter OmneS motuS contrarios cadit quies intermedia& reflexuq Pritest etiam setando dici, quod est idem motus numero: oli mobile no est idem numero herso se: dico,quod est idem numero per se mobile,quia est eadem proportio materiae ritimi qua fundantur accidenisa, prima enim materia est earum sitabiectum; & non findantu iri

forma sudstantiali, quiaforma non potest esse subiectum alicuius alterius formae et ' a ma

teria

267쪽

Ludovici Boccasei rei

icita substaret,& non forma: & sic dico, quod per se est idem mi mero mobile, qui i est e dem materia prima, quae fuit a principio; & sic unum mobile: bene uerum est, quod no est idem numero canis,sed est eadem portio materiae: & ipsa,ut sic,es: subiectum illius motus di sic non per formam cadaueris est idem mobile, sed per eandem materiam primam. De alio quinto Theologico, & est argumentum suum de corpore Christi; dico ut dicut Themistae,& bene: cum dicis, quod est idem corpus Christi numero uiui & mortui, dico Duod non est idem numero simpliciter, quia est alia &alia formas sed est idem numerosquia est eadem portio materiae& idem stuppositum diuinum, non tamen idem num o simplici ter, quia non eadem forma,neqtie eadem anima:&, cum dicis, ergo uerbum d utilium assii meret aliam formam de nouos dico, quod non sequitur, quod assuinat nouam Normam, sed iosequitur, quod in materia,quam priuS assumpsit,aduenit forma noua,non quod sit asi umpta Temanse uni duae dubitationes soluendar in calce libri Meteororum: & prima fuit,quia Aristo. dicebat, quod homo uiuens & mortuus aequivoce diculur; & pes ululas & mortuus aequi uoce dicuntur . Est modo dubitatio, quam tetigi propter latinos, qui eam lagunt;quia Primo Posteriorum dicit Aristo. quod primo praesupponit per se,& per se praesupponit de omni: hoc supposito stante, arguo sic; ista propositio, Socrates est homo; uel haec : Socrates est animal rationale, habet praedicationem primi modi, quia ista praedicatio est primi modi, Socra. est animal rationale; ergo per se, quia de primo praesiupponit per te; ergo de

omni, quia per se praesupponit de omni, qtita est necessaria; ergo sempiternae ueritatis: ergo cosiue Socra. ut uiuus, siue mortuus, semper ista praedicatio est uera,quia est aeternae ueritatis eruo non dicitur aequi uoce homo de uiuo & mortuo, quia eadem ratione Socra est homo, siue sit uiuus,sive sit mortuus, quia semper est animal rationale: & confirmatur,quia praeci catio per se primi modi abstrahit ab existentia: ergo semper Ista est uera, Socra est animal rationale, siue Socra. sit uiuus,sive sit mortuuS: Dico,domini,de pruno, quod ista praedica is Socrat. est animal rationale,est pnedicatio per se primi modi:&,cum ditas, ergo necessatia, uerum est: ergo aeternae ueritati S, nego argumentum; & hoc bene declarat Aristot. in

secundo Perihermenias,ubi dicit, quod duplex est propositio necessaria, quaedam est necessaria simpliciter,quaedam uero est nectitaria ex conditione: propositio necessaria simplicstet est, cuius extrema sunt semper necessaria,quia ratio subiecti & praedicati semeer necess sosaria sunt,& simpliciter,quia semper sunt: alia est propositio necessiaria ex suppositione, scilicet supposita constantia subiecti:& ita istae propositiones, Socrat. est homo, et animal Lionale, sunt necessiariae, scilicet sis; posito, quod Socrates sit: &est necessaria ex suppositione, quia sempiternae ueritatis. Ad confirmationem, D nod dira dicatio Der se abscindit ab existentia, sicut scientia praestandit ab esse exilientiae

domini,hic sunt in Cariat & multae opiniones &ti tenent, quod scientia abstrahat ab existentia, it quod istud, Socrates est homo it tae , siue Socrauit, siue non sit: & huius opinionis fuat D. Thomas, qui te i, Le non sit, quod semper fit ueras & ista, homo est animal, siue homo sit, lmini,haec opinio falsa est, quia haec propositio est necessaria & aeternae coanimal,quia secundum philosophos semper erit & fuix bo Q Sm. ae per se abstrahat ab existentia, quia secundum peripateticos non diffcxxii Uri

etia, nisi grammaticaliter ex parte nominis; non autem in re differunt, J-,qm Tin Oret citiam esse&existentia, &econtra;&, quod habet umim esse, habet etiam ane et ergo&existentia,&esse, idem sunt in re,&solum ex parte nomliter differunt, quia idem est dicere, homo est,& homo idem sienificant in re: ut bene declarat Auer . nomen & uerbum idemU mei, diffetunt in nomine,quia nomen signific/x j β γ 'rum' si iiisesit, quod ficat illud ab actu&permanentia uerbum uero influxu; ut albescere id mi it albedo & album,sed significat illud in fluxu quodam :& sic dico, quV llud,ssum D sse essentiae,habet etiam esse existentiae licet Tho.&Egidius laborent in hQc Prum itiorum,ubi dicit Aristo. quod de subiecto praesupponitur, quid est, qua IusIreS Coa ,

268쪽

ea non est scientia, nisi suppositione,ita, quod ista propositio secundum Aristotelem no est uera,tonitruum est, nisi sit: & sic Aristo. concedit illam non simpliciter, sed suppositione, sci, modo de ijs, qtiae raro eueniunt, non est scientiaret, quid sit me euentiae, an sit illud est e cognitum in intellectu diuino,ut tenet Scotus, an sit aliud,quod tenet D. Thomas, nunc relinquo illis. Quod dicis ergo,q uod scientia abstrahit ab existentia,dico,quod falsum est,prout dicit etiam Auer. primo Pocteriorum loco citato, quia ista non est uera, Socra . est homo, nisi supposito, quod Socra t. sit; & etiam tonitruum est extinctio ignis :& ideo dico,quod idem est dicere, homo est,& homo est ens;&non differunt, nisi grammaticaliter :& non dico,quod esse essentiae non praescindat ab esser o existentiae: & ideo non differunt,nisi nomine, ut currens,& currit (ut etiam declarauit Aristo.quarto Physicorum nisi quia uerbum significat illum fluxum & sic idem significat uerbum &participium,& non differunt nisi solo nomine. Erat tertia dissicultas,quia dicebat Aristo & Alexander, quod post istum librum dei, mus legere librum de partibus animalium: Est modo dubitatio, quia, si post hunc librum sequitur liber de partibus, ubi nam ponemus librum de metallis quia hic agitur de metallis in uniuerseli, ubi ponemus librum de metallis in specie S sic erit discerptus traetatus de historia animalium, quia no continuabitur liber de historia cum libro de partibus, quia inter librum de historia animalium & librum de partibus mediat iste liber,& liber de metallis,in quo etiam agitur de corporibus similaribus: Domini in principioli uius libri anno e- et o lapse feci istam dubitationem, ubi ponatur liber de metallis; & in principio quarti huius:&ideo pro nunc dico, quod liber de metallis sequatur ad hunc librum, non contradicere Aristoteli: oh Aristo. dicit,quod sequitur liber de partibus posthi inc librum: dico,quod Aristo non dicit, quod immediate post hunc librum sequatur liber de partibus,ssed intelligitur mediate, quia mediate debet sequi,quia immediate post hunc librum debet sequi libet demetallis,& postea liber de partibus animalium similaribus ac dissimilaribus, quia metalla

ordine naturae sunt priora,quam partes animalium similares & dissimilares; contra etia ordine doctrinae sunt priora;& ideo post hunc librum immediate sequitur liber de metallis in particulari;&post de partibus animalium; &post de plantarum partibus,quia metalla o dine naturae sunt priora & ordine doctrinae. Quod dicis etiam, quod tunc diuulsus esset serso mode animalibus,quia liber de partibus no sequitur ad librum de historia animalium, quia intercipitur liber de metallis; dico, quod non erit interruptus; neque illi libri habent ordinem ad inuicem, prout imprimuntur; neque hodie habet ur ille ordo; quia liber de generatione animalium non sequitur ad librum de partibus et neque liber de partibus sequitur librum de historia animalium,licet illi libri ita sint impressi, quia non habent ordinem continuum ad inuicem, ut alias dixi vobis: & sic dico,quod,licet interponatur liber de inerallis, sermo de animalibus non erit interruptus & diuisius,quia illi libri de animalibus non habet ordinem ad inuicem; immo eorum ordo est,ut sint intercepti: & sic non sequitur tuum fi mentum . Et ista si ciant de isto lib. . Meteororum.

269쪽

REGISTRUM.

Omnes sunt terniones. tabula autem per ste patet.

SEARCH

MENU NAVIGATION