장음표시 사용
21쪽
3 . Philosophia est similitudo Dei.
HIc cave cum Stoicis cristas erigas Philosophe,qui hominem sapie
tem aequare Deum,imo antecedere fluute clamitant.
Cave quoque nimis te projicias:cur nim ad Dei imaginem, ad Dei similit dinem conditum te sapientissimus Moyses testatur, si nihil quicquam illius r praesentes j Sapientia, ratio, mens, jud cium tibi data, qualia nulli animantium. Ne ergo aberreS. I. Falsum est de similitudinesecunduessentiam: ideo namque Cacodaemon &primi nostri parentes errarunt,qubd Deo fecundum essentiam similes esse volue
2. Vmim est in sensu causali, qui talis est: Philosophia, cum finem suum consecuta est, efficit, ut homo Philosophus ratione quadrin ad Dei similitudinem accedere Videatur. Similitudo autem ista consistit in eo,quod I. Quemadmodum Deus per omni scientiam nouit praeterita, praesentia a me sutura, ita & Philosophus praeterita Ieiat per Historicam & Memoratiuam', pnesentia intelligat partim per praeterita, Partim per scientias thec recta, & pra- cticas;
22쪽
chicas ; futura autem partim per discursa colligat ex praeteritis & praesentibus,pam tim p Videat ex Medicinat . disiciplinis
mathematicis, maxime Vero ex Astron
χ. Quemadmodum Deus author est omnis ordinis in natura: ita & philos phus per Logicam ordine & methodice omnes tractet artes & d sciplinas. 3 Quemadmodum Deus prouiden tia sua cuncta gubernat:ita Philosophus per disciplinas practicas regat non mori γ1eipsum , sed etiam familiam & Reinpu
t. Falsum est desimili udi se Persecta seu univoca, quae requirit ae talem inter similia perfectionem. 2. Verui est de similitudisse Imperafecta seu Analogica,quae nihil aliud est ,
quam levis & adumbrata qua dam imutatio talis causae , & qualiscunque effectus . Philosophia ergo clatis icante gressu accedit ad diuinitatis opes , nunquam perVenit. Dices, Analogia omnis in qualitates est: Dei autem qualitas nulla: quom
do ergo Deo de Philosoplio similitudo analogicat
23쪽
Respondeo: Deo qualitas nulla est , sicuti nobis idcirco imperfecta est imit rio, non plena & adaequata imago. Circa secundum persectionem, qualis Aquanta est in Deo, non perficiuntur nostrae mentes,sed quasi colorantur primo illo lumine, quod quidem in se substantia est, in nobis affectio & configuratio accidentalis . Quemadmodum igitur inter realem hominis faciem & intentionalem eius in speculo repraesentationem similitudo manentia quoqantes Dei perfectiones & qualescunq; Virtu-
Dices, Parentum primorum lapsus ne Vestigium quidem,etjamsi fuisset,analogia reliquis. Rxsp. Vt Luna in deliquio claritate suaspoliatur , umbram nihilominus retianet punicantis euiusdam splendoris: sic nos,quoad externa virtutum si Iacrata, in summo perfidiae & transgressionis Primaevae defectu η. Philosophia est ientia rerum disin
I. A Molute falsum est: Theologia
, LId enim persecte res divinas comtemplatur. a. Verum est secundum quid, quat
24쪽
nus scilicet res divinae naturali lumincognosci a nobis adhuc Viatoribus pos.
Diuina sunt omnia aeterna & immutain, bilia, qualia sunt. i. Substantiae immateriales, & a materia seorsim aut existentes, aut opera nostri intellectus abstineta &mulsi Vt, , Angeli,animae humanae, essentiae rerum& uniuetialia. a. Deus ipse: ad eius enim cognitioin
nem ex rebus creatis assiirrexerunt Phi- ,
Dices, Scietia est cognitio rei per causas. At Deus,cum sit Em primum, non hinet causas.Non ergo potest cognosci per caulas.Ergo de Deo scientia non est. Respondeo, Causas esse duorum generum, Ut infra diceriir:Sunt enim causa quaedam Esendi,quaedam Cognoscendi. Causas essendi, sive per quas sit , Deus non habet, cum sit Ens primum, causita. prima & ab alijs independens . Causscognosicendi, sive per quaS cognoscatur, Deus habet:quis enim celum, homines, aliaque tam egregia operainmens,opitat cem ipsum non admiretur, & oculis ita, de quibus haec cernilipene non videat Itaque Philosophi ipsi, quanquam V Πra fide, eaque luce, quae ex Dei verbo hauritur, destituti, tamen tacito naturae
25쪽
ipsius sensit ac.conscientiae suae testim nio commonefacit,ex hujus mundi unia ecli & singularum,quae in eo sunt, reruContemplatione,tanquam scala quadam ab ipsis terris ad coelum usq; supremum Pertingeute subVecti, tandem ad Deum
ipsum narum rerum Δημιουργον consce Merunt, eumque tum ex parte cognoue-1unt,quatenus nimirum ex nudis 1oltu'.
Iuminis naturalis homini relictis radijs id fieri potest, tum etiam adorandum Esse uno consensu confessisunt.Cujtis rei vel solus Galenus testis locuples esse poterit, qui, descripta hominis & partium , Corporis eius natur Deo hymnum cecianisse legitur. Humana sunt res mutabiles & coriνα
tibiles , quae oriri possunt, & aboriri,
Vt I. omnia naturalia, saltem in actu μxercito, id est,substantiae singulares,quae sub Luna sunt. a. Actiones omnes tam mentis,quam voluntatis no strae. Haec enim omnia caduca sunt & i
sabilia , si non in actu signat altem in
Areus signatus est,cum res,vel Vox suis mitur pro seipsa, non descendendo ad inferiora nec respiciedo signisicatuvocis
Sic homo dicitur incorruptibilis, qua. scilia
26쪽
CENTURIA I. II stilicet homo est, siue qua species est de
uniuersiale. Mus est monosyllabum qu tenus sumitur pro Voce, non autem prore,quae voce ista designatur.
Actus exercitus eu cum res Vel Vocae.
Nilum non sumitur pro se,sed pro suis imserioribus vel significatis.Sic homo dicitur corruptibilis, quatenus sumitur, non jam pro se,sed pro suis individuis, Petro scilicet, aut Paulo. Et mus dicitur animal non qua Vox est, sed Vc res est per vocem significata.
Atque hinc solues infinita pene sophismata,VG. Verbum est neutrius generiS
Loquor est Verbum. Ergo Loquor est neuttius genoris. Hic Major est vera is actu senato alia in exercitomeque enim omnia, quibus accidit, vel quae sub se continet aut significat, & de quibus praedicatur Vox ista verbum, sint neutri generis , quamvis illa ipsa Vox r vera neutri genetis esse dicatur a Graminmaticis.Hinc Minor vera est hoc modo, quor est verbum, si verbum sumatur in actu exercito,falsa si sumatur in aritum
gnato.Adeoque ob quatuor terminos neganda est Consequentia
Sic, EquuS est nome.Equus est animal. Ergo aliquod animal est nomen . Hic Major est vera,si Equus famatur in actu signato,ialia si in exercito,vox eni Equus est
27쪽
est nomen,non Vem Equus ipse, qui estres voce Equus significata. Minor vera est in actu exercito, talia insignato. Equus enim sumptus pro re per Vocem indicata est animat: ipsam Vero Vocem Equus nemo animal dixerit.
Dices iterum, Habitus principiorum non est scientia,cum non sit cognitio per causas. Habitus principiorum est philosophia.Ergo philosophia non est strentia quia genus debet competere omnibus suis speciebuS. Respcicientia duplex est una Noetica quasiue Intuiti' altera Dianoetica me. Discursua . Hinc distinguedo Maiorem
dico,eam Veram este de scientia Dian etica , falsam de Noetica , adeoque negandam esse consequentiam.
s. Philosephia agit de Eme σ nonante.
HIc indicatur obiectum philosophis
quod ut intelligas, Nota, Subieritum philosophiae duplexesi Vnum In formationis,alterum Considerationis siue Tractationis. Subiecitum Informationis est id,in quo Philosophia est, taquam in subiecta materia,quam inmmat accidetaliter:& hoc est intellectus humanus sedes,& recept , culum omnium artium, scientiarum, &dist
28쪽
disciplinaru,adeoquevocari solet subi eta haerentia tae Inhaesionis. Sc certe tam Philosophia sit Medicina animi, sive , facultatum animi persectio deo perficiens Sid, quod perficitur coniuncta esse
Subie itam Considerationis est id, in cuius natura explicanda Philosophia o cupatur. Vnde dici solet Subiectum occu pans,Scholasticis obiectum Sc Materia circa quamori alibi pluribus dicetur. De sublecto usus operationis, siue a plicationis nihil hocioco dicendum p
Nunc pronunciatumhoc 3. Verum est de Afetaphisca siti prima philosophi quae,cum agat de Ente in genere,etiam de eius opp'sico no Ente disputare debet.Na scientia sunt co-trariorum σ oppositorum. Medicus enim agit de sanitate &morbo, ICtus de iure& iniuria, Ethicus de virtute & vitio, Logicus de Syllogismo vero &1also. Atqui
Ens & nom ns sunt cotraria vel contradictorie opposita, ut cap. a.dicetur. Ergo ejusdem scientiae est agere de Ente dem Ente. Quare cum prima philosophia Entis sibi tractationem sumat, necessarium certesierit,ut de noninme quoquo dissertationem insutuat.' a. Falsum plerique putant de aliis di-st,
29쪽
sciplinis: neque enim Physica V. g. agit de non-Ente in actusignato, imo nec io exercito,saltem pese, inquiuntunam de cvo non tractat nisi occasionaliter, imcidenter,propter aliud,ster accidens oe ex consequenti, scilicet ratione loci, quem nihil aliud esse, quam spatium inane dc vacuum vociferantur ii, quibus caput est
3. Verum ego de omnibus etiam Phulosophiae parabus id verum esse conis tendo : nam Ethica V. g. agit de v, tus: vitia autem formaliter sunt no Ens
sive nihil . Logica agit de Syllogiumo falso & apparenti: at is Syllog smus non est . Et Phisica agit de Privatione , Morte &c. quae nihil sunti . Falsum quoque dici potest hoc semsu ; Scientia sunt non contrariorum tam tum, sed etiam neutrorum, seu, neutrius contrariorum s mediorum.sic in Mediis cina non modo de sanitate & morbo.sed etiam de statu neutro tractatur. At quod quod neutrum est,neque est Ens, neque non-Ens, sed medium quid inter trumque . Ergo hoc sensu Philos phia non agit de Ente & non- te tam
tum: nam Metaphysica agit de Trun- stendentibus,quae de rebus tatu v eris apta sui dici,& de Supertransiendrubus, quae
30쪽
tam de figmentis, quam de rebus ipsis dici possunt, adeoque nec sunt Entia , nec non nita. Physica agit de Materia prima, quae non est Ens, cum non sit quia completum; non est 'uoque nom s, cum sit pars & principium componens Entis. Ethica agit de Passionibus &Semivirtutibus, quae nec virtutes sunt, nec vitia. Logica agit de Probabilibus, quae nec Vera sunt, nec false, saltem I f. speetii nostri.
6. Philosophia quat r rerum genera consideris.
Hoc quoque pronunciato obiectum
Philosophia innuitur : nam. 1. Rerum quaedam sunt: immateri len & ab omni prorsus materiae concretione immunes, ut Deus & Intelliget tue, de quibus agit Metaphsica. 2. Quaedam ita sunt materiae immersae, ut ab ea numquam separari possint, quin statim pereant,ut animae brutorum,& omnes omnino res naturaleS, quas Contemplatur P0sica, Quaedam sunt mediae inter has nain tu ,γς quidem insunt in materi ita ut . ab ea numquam separentur , consid .rantur tamen ut abstractae & a materia avulsae, seiunguntur enim mente δέ cO