장음표시 사용
41쪽
I s. Nom tis nulla est notitia. I. v rErum est perse: suopte enim i
V genio &per se intelligitur Ens
aliquid. 2. Falsum est per accidens non inte ligi non- Ens: intelligitur enim ex Entecognito & intellecto: nam quis umqua. Percepit tenebras, caecitatem & alias pm Vationes ,rusi sub ratione habitus λ Pura nefatio per se non intelligitur, sed alia quid : ideoque non Ens , cum entitate destituatur, explicari non potest, nisi d trahendo & remouendo omnia , qua Enti competunt, 3. Verum est de notitia Uirmanteseu nfirmante , quae adsimit quod putat quis esse, cum non sit - Sic enim uo Entis est opinio, deceptio, ignorantia. . Falsum est de notitia negativa seu destruente, quae negat quod non est: ita enim non-Entis damnscientia, dum hoc sublato& remoto ponitur Eus . Sic in Physica datur scientia vacui dc infiniti.
Docetur enim Vacuum esse non posse , adeoque omne spatium esse corpore alia quo repletum; itemque infinitum in natura nullum esse, sed omne Ens creatum
finitam habere essentiam ex agendi po
42쪽
36. Non m aliquo modo est Ens.
i. r Alsum est, si nom s ratione suae existentia spectetur: ita enim absolute non est, ideoque selsum est , non Ens estis, sive illud spectetur in astu fgnato, sive in exercito, id est, sive sum tur pro seipso, sive pro iis, quae non Entia nominantur, ut campi Elysii M. a. Verum est,si noninns consideretur ratione intelle fur nostri, cuius obiectum est. qcita aliquid de illo assirmare potest& negare: dicimus enim; non-Ens eLὸ opinanile, quia Ens non praedicatur perse& simpliciter de noninnte, sed becundum quid Sc per accidens, scilicet ratione optanabilis . opinabile ergo praedicatur de non-Ente, quatenuS fingitur aliquid esse opinione hominum, quemadmodum
ptu tamen opinionis humanae Ens est, Ainde & Ens rationis appellari consuevit.
IT. Quicquid eis extra intellectum, eis Ens reale. I. T r Erum est deo omnibus istis Entia V bus, que positive sunt extra inteN lectuin: haec enim sunt realia. a. Falsum est de iis Entibus, quae negative sunt extra intellectum, ut surditas ,
43쪽
caecitas &c. licet enim caecitas sit in oculis&surditas in auribus; illa tamen non est quid reale in oculis, neque haec in auribus . Quod ut melius intelligas, Observa, Entium quaeda es e in inteluthctu siubiective, ut species hominis,scie etia & opinio, quae sunt in mente Pauli, ut accidens in subiecto: quaedam autem es.se in eodem intellesta obierit,e ; idque vel in solis nudisque conceptibus, vel
In solis conceptibus sunt, quae ne η mnaliter, seu, ut talia sunt, existere in Terum natura possunt, nec de rebus ex
stentibus praedicari, ut Cerberus, Chi
Non in solis conceptibus sunt, quae aut formaliter existere in rerum uniuersitarupossunt, ut Entia realia & negationes subiecto quasi inhaerentes, aut de rebus in natura existentibus vere dici, etiamsi nec positive in rerum natura existant, nec nosatiνe, ut etae definitum, divisum, subi elum, praedicatum &C. Positive dicuntur esse in rerum naetura, quae nabitum significant: Negative aut
quae habitus privationem denotant.18. Omno
44쪽
Accidens. I. 1 TErum est, si Ens sumatur prouLV dividitur per I 'dicamenta , , nimirum pro Ente reali, positivo , incomplexo, c eato .
- 2. Falsum est, si Em simaturiis e pro omni intelligibili me pro ominni eo , de quo sermari potest propositio affirmativa, licet illud in re nihil ponat. Sic enim privationes & negationes Entia dicuntur, quia dicimus, negatio est ovo Pa sirmationi: surditas est is auribus, exta Falsum ; inquam , est , Ens hoc mado sumptum esse Subrantiam , Vet
Accidens: nam nec ad substantiam, nec ad accidens pro E pertinent. I. Entia Logica, ut; genuS, species , definitio, causa, effectum Scc. a. Entia rationis, ut; iure cervuς, chimaera M. 3 Privationes, ut, eritaM QMitas δα. q. Modi rer-Mqunio, existentia M. I. Entia complexa, uis vir MOS.
6. Transcendentia, ut; EnS, unum x Verum, num, res, aliquid.
7. Supertranscendemia , uis intelligibile, opinabile M. 8. Deus, qui nullius praedicamenti I milibusUtcumscribitur.
45쪽
39. Quod advenit Enti in actu, eRaccidens.
I. v T Erum est de Entesimplisiter dein V actu completo, nec habente est rius potentiam essentialem ad alium actu perfectiorem: ideo quicquid advenit homini in esse iam constituto, ut; doctrina , civilitas &α id omne est accidens, nec potest cum substantia facere Ens unum per se, quia accidens non est causa entia talis, sed talis entitatiS. ia. Falsam cst de eo, quod advenit Enti in actu aptopersci & determinari per aliam achum perfectiorem: id enim potest esse substafitiale, ut anima sentiens , dum advenit vegetanti. Verum est respectit illius Entis, cui accidit: in se autem & absolute falsum est, quia sic potest esse substantia. m. Omno Ens est unum ἀ
i. Alsum est, si intelligatur unitas - r meralis, arismethica, indisiauatis, quae significat principium numeri Mopponitur multitudini : binatius enim.est Ens,nec tamen est unum quid simplicia
Verum est, si intelligatur unitas tram.
46쪽
frendent alis, quae significat indivisionem, qua Ens in se & respectu essentiae est i invisum, nec plures habet essentias, sed unicam. Sic nomo dicitur unus essentialiter, quia secudum propriam & adaequatam rationem non est divisus in essentiri licet in individuis entitative dividatur. Ex quo disces , quicquid certa ratione est multiplex, alia tamen esse quid untima quod enim es multiplex numero, est uiuis Decie, quodsipetae est multiplex, est unum genere, & quod pamium ratione est minium, toto tamen & compositione unum est. Est ergo aliquid unum variis modiS, Zemadmodum variis modis est indivia
I. Generica , qua res una est genere cum si ic homo & brutum unum sunt. - 2. Specisea, qua res est una specie dc definitione cum aha, ut Petrus & Paulus . S. Numeris quaeres simpliciter&a solute est una: nihil enim magis unum est, quam si sit unum numero. q. Causalis,qua aliqua sunt unum causa. Sic res omnes creatae unum sunt .
s. 9festina, qua aliquid cum alio e
festo est unum. Sic duo equi unu i cum mna trahentes unum sunt effecto, quia
idem effectam producunt. 6. Subiectiva, qua quid cumbiecto est unum, inscientia & Virtus. T. Anaia
47쪽
T. A logica, qtiae est i aer eas res, quarum una habet rationem ad alteram.
Sic visio oculi & mentis imum quid est. Vt enim oculi percipiunt species visibiles: i ta intellectus intelligitales. Sed non est huius loci omnes unitaus species recem
a I. 'um in prius multitudine.
1. π TErum est Uinte, insea impi V citer: Deus enim, qui est i pia unitaS ab aeterno, multitudinem fecit in
2. Falsium est quoad nos & respectu nostrae cognitionis: nam id prius cognosci mus , quod magis in sentis incurrit: tale
3. verum est materialiter de naturaliter , quia unum componit multitudine:. id autem, quod componit, tanquam pars mat- natura prius est eo,quod com
A. Imium offormaliter : Sic enim unum multitudine est posterius, quia fommaliter dicit negationem multitudinis, cum sit quid indivisum, multitudo autem importat astirmationem: asyrmatio verbnegatione prior est. Huius occasione esto impercinens.
48쪽
ai. A matio prior GI MIatione. r. Altam est, si utraque referatur ad L suum genus, scilicet orationem es enunciationem : ita enim sinaui furit, lintra illud.
a. Verum est, s una conferatur cum alia: ita enim affirmatio prior est negatione 1. quia est notior : prius enim c gnoscoaliquidesse, quam non esse: qu modo enimntelligam, quidest non esse, ii si prius quid sit esse inWllexero Nega- tio ingo cognoscitur per assirmationem , ' non contra, sicut privatio non potest cognosci nisi ex habitu: habitus autem in gnoscitur & definitur absque privatione 2.quia est prior namra: menstura enim est prior mensiurato: Urmatio autem est m sura nexationis. quia est prior ordine, quia a matiosi dicior est ne time- , quae affirmationi negantem particulam addit. 4. quia prior est dignitate, quoni amrmatio positiΥe doret de rei natura n Natio autem pri auNe tantum.
49쪽
I. T Alsum est de veritate Morali sive
ad Neracitate, quae consimi in comformitate cordis & otis, cum videlicet id, quod sentimus, ore prosciim . Falsum, inquam, est,omne Ens habere istam V ritatem, quia multa saepe mentiuntur multi, mentiri autem est contra mentem ire.' a. Falsum quoque est de Neritate L gica ela insignisticando,quae sita est in comvenientia orationis cum re sive, qua ducitur id, quod res est: multa namque pr feruntur noc modo falsa, ut si dicas: Temra movetur, coelesta νero corpora quiescunt. 3. Verum est de Neritate Transcem dentali sive Metaphsica, quae non m 1do significat entitatem realem ipsius rei, sed praeterea connotat conceptum inteuiectus, in quo talis res repraesentatur, vel repraesentati potest, prout est: omnesquid em Ens tale est, quale intelligitur, vel intelligi saltem potest aut debet. Quaeres, Quid differat Neritas Logica
ab Emicat Resip. Ethica conVententiam sermonis & affectaeum requirit: aD sectus non curat, sedi tantum sermonis& obiecti consensum postulat. Quaeres iterum,An vera loquendo, Logice,
50쪽
,cὸ, possit quis Ethice mentitit Res
potest, si simulate dc contra mentem sua aliud proferat, aliud mente reconditum& tectum gerat, ut; si Anabaptista dicat, infantes este baptirandos, contrarium tamen apud se statuat, is non mentietur
Logice & respectu obicisti, de quo verum loquitur, sed Ethice& respectit laae per
24. Veritas posita est in puteo .
VEtus hoc est e Democriti schola proinfectum , qui censebat nihil sciri aut percipi posse, veritatem in profundo esse
demersam, opinionibus & institutis omnia, nihil certa scientia teneri. M.
nant: quis enim e puteo Veritatem uinquam effodit, aut extraxit ei si amὶ
ipsis Pyrrhoniis fatentibus, sunt in homi num Vita, quae perspicue novimus , ut diem esse, res oriri & subinde occidere et, ignem urere, tetram esse gravem M.
netralibus & latebris mentis delitescit: ibi enim potentia est, & tandem labore, s dore dc exercitatione multa in soler hunc prodit & lucem.