Procès de condamnation et de réhabilitation de Jeanne d'Arc dite la Pucelle publié pour la première fois d'après les manuscrits de la bibliothèque royale, suivis de tous les documents historiques qu'on a pu réunir et accompagnés de notes et d'éclairc

발행: 1844년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Iegati, Sanctae Sedis apostolicae ac sanctissimi domini nostri Calixti, papae tertii, salubriter sequendo vestigia, ac eius reverenter Suscipiendo et exsequendo mandata, ad dicti rescripti eisdem praesentati visitationem Vel exsecutionem celerem, absque ulteriori dilatione vel mora, procedere dignarentur; ac dictae viduae et suis filiis et consanguineis justitiam ministrare, nullitatem processus praedicti declarando, dictam Iohannam et suos expurgando et caetera juris remedia adhibendo, ut justitia et sequitas postulabant et exigebant, et eis mandabatur in rescripto. Aderant tunc inter assistentes viduae antedictae viri litterati et docti, saeculares et religiosi, qui circa Pr cessum antedictum, quem se vidisse sub forma authentica profitebantur, ad longum multa incompetentia i) de violentia, usurpatione et inordinato a flectu judicantium; multa de rigore carceris, Catenarum et compedum; de vilitate et acerbitate custodum eidem Iohannae traditorum; de quaestionibus captiosis, Su tilibus sit impertinentibus; de interruptionibus et translationibus; de insolito et extraordinario interrogandi modo; de minis, terroribus consiliariis illatis; de salsificatis pro exquirendis opinionibus articulis; de inductionibus fraudulentis; de abiuratione vi O lenta ; de ficto et exquisito relapsu , re ense rado zetiam circa ipsius Iohannae simplicitatem, integritatem et virginitatem, etiam ab adversariis compertam, circaque ipsius, in necessitatibus regni permaximis, et pia et salubria monita atque gesta , multiplicia referebant. Quae non crimini, sed Iaudi; non errori, sed

102쪽

DE REI ABILITATION. 87 religioni; pietati, non pravitati; Veritati, non mendacio, si recta intentione pensentur, tribuenda, et divino potius quam humano judicio discutienda, dicebant; dictos dominos Delegatos, cum magna instantia exhortando et deprecando quatenus Super egenam et pauperem viduam dignarentur intendere, et pia benignitate ejus desolationibus et querelis, caritatis atque justitiae auxilium impendere salutare. Cum autem viri litterati praedicti praedictam orati nem in longum protenderent, et eorum quisque Particulariter ad particularia processus antedicti desceDdere , et ea specificare satageret; dictaque vidua,

vociferanti hus cum ea assistentibus multis, preces suas gemi Naret, atque repeteret, magna tunc multitudine ad voces eorum occurrente i praefati domini Delegati, attendentes tempus et locum non pati in receptione

et visitatione rescripti antedicti plenum deliberandi

consilium; quodque tune non aderat praesentia notariorum; dictam viduam, cum assistentibus eisdem, seclusa multitudine, ad locum sacristiae praedictae Parisiensis ecclesiae duxerunt retrahendam, et in loco pro dicto, post Consolationes Donnullas eidem viduae in magna cordis amaritudine constitutae, ministratas, postque interrogationes multiplices super origine, Statu, Conversatione, tam dictae viduae, quam suae filiae

Johannae praedictae, tactas; lecto prius, inter se, ac

postea coram omnibus, rescripto antedicto, per Organum dicti reverendissimi patris domini Johannis, archi opiscopi Remensis, eidem responderunt se pia animi

compassione audivisse ac ex ipso rescripti tenore percepisse eorum lamentationes, querelas atque planctum, ac suae petitionis effectum; utide, cum eos, et Sanctae Disitigod by Corale

103쪽

Sedis apostolicae reverentia, et debita eidem fidelitas

et obedientia constringerent, ac naturalis pietas et Scripturae testimonia inducerent causam viduae ipsius et querelam, et patienter audire, et Servato moderamine rationis et justitiae terminis, essicaciter exaudire: parati erant, congruis loco et tempore, evocatis et a cersitis notariis, cum assistentia, directione et consilio virorum doctorum et proborum, quos disposuerante Ocare, rescriptum, eisdem praesentatum iterum cum reverentia, benigne suscipere; et ad eius exsecutionem,

post evocationem partium debitam, justitia mediante, secundum dicti rescripti tenorem, procedere; ac dictae viduae atque suis debitum justitiae complementum minime denegare. Praedictam tamen viduam litium et Processuum inexpertam, super arduitate atque dissicultate materiae, in rescripti narratione et sua supplicatione expositae, cupiebant fieri praemonitam ut prolixos atque dissiciles , amhiguos atque periculosos judiciorum progressus et exitus haberet debite praenotare; et in hac celeberrima civitate, ubi doctorum et

proborum virorum aderat multitudo, consilium quaereret salutare; tae, carnali sorsan assectione seducta, aut

gelo indiscretionis commota, vel minus salubri directa consilio, haberet si hi et suis, loco reparationis et expurgationis petitae, damnum et injuriam renovare et cumulare; et, loco ad nullationis processus Contra filiam agitati, ejus corroborationem et confirmationem reportare. Cum enim praedicta Iohanna ejus, ut dicit,

filia, jam a longo tempore in causa fidei, quae savorabilis est dicenda, judicialiter tracta exstiterit, et pergraves, doctos et solemnes judices condemnata, est verisimiliter pro sententia eorum praeSumendum; nec, Diuitia Corale

104쪽

sine permaximis documentis, per viam extra diva viam nullitatis, ad sententiae retractationem procedendum : u Vox enim v inquit Augustinus u litigantium re omnium haec una est, etiam cum manifesta suerintit ratione convicti, dicere se per malos judices esseu Perpessos, et eorum judicium esse iniquum at-κ que nullum. n Non facilis ergo talibus praestanda credulitas, non abrumpenda quae Semel dissinita sunt; facilis ministrandus aditus, non rum penda leviter ecclesiastica disciplina; nullo unquam pietatis aut miserationis praetextu, fidei integritas et rectitudo immutanda. Cum enim causas fidei sic oporteat praetractari ut neque potentum Neque pauperum interveniat distinctio, nec ulla debeat haberi acceptio Personarum, dicente Scriptura : u Si pater aut filius, si s uxor, quae in sinu dormit, si amicus tuus pervertere

u voluerit veritatem, sit manus tua Super eum n

Deuter., XIII, cap. 6J, decet eos qui de rebus fidei

judicant, in prima et multo sortius in secunda instantia, iterum discutiendo judicata, Deum solum atque justitiam, ipsamque fidei sinceram integritatem semper suis habere prae oculis, stateram rectitudinis gerere in manibus, et a via veritatis et Patrum traditi nibus , seclusis quibuscumque cujuscumque favoris Considerationibus, minime deviare. Licet enim pupillis et viduis se debeat Ecclesia favorabilem exhibere, non est tamen lavor contra justitiam aut contra ipsam fidei sinceritatem exhibendus. Haec et alia dicentes praelati domini Delegati, tandem si ualiter declararunt se praedicta omnia dicere et dixisse, non ad diminutionem innocentiae Iohannae antedictae, non in detrimentum causae vel justitiae ipsius viduae, non causa dilationis vel morae, sed ut Diuitig bν Corale

105쪽

90 Pm dividua ipsa, hono semper munita consilio, debite pra videret quod, si sacilis judiciorum ingressus, dissicilis

tamen et periculosus egressus; omnia quae in futurum

reservantur, incerta.

Post haec et alia exposita, praelati domini Delegati

praesentationem, receptionem et publicationem rescripti, responsionem super decreto et aliis, ordinaverunt iterum solemnius et specialius, in praesentia notariorum, doctorum et proborum virorum, per dictos dominos Delegatos evocandorum, in aula episcopali Parisiensi faciendas; assignantes, prout et assigna runt, viduae antedictae et filio suo et suis, xvii. si diem hujus mensis novembris, in praedicta episcopali aula, ad praesentandum iterum et recipiendum rescriptum antedictum, in publicorum notariorum et Consiliariorum evocandorum praesentia; necnon ad requirendum ex parte viduae praedictae quod de jure suerit requirendum, ac etiam ad audiendum super praesentatione et receptione rescripti antedicti, citationibus et evocationibus partium, et aliis praeparatoriis, dictorum dominorum Delegatorum et consilii deliberationem, determinationem et responsum; et ad procedendum

super his et aliis, prout de jure veniret procedendum; admonendo viduam antedictam quatenus, dicta dilatione pendente, bonorum et proborum, Deum et justitiam prae oculis semper habentium, sibi perquireret consilia, et veniret dicta DdieJ, bouo et fideli consilio

praemunita .riae sata autem vidua et assistentes praedicti, protestando expresse quod non erat intentionis eorum qui mquam prosequi, dicere vel sacere quod posset in de-

106쪽

DE R IIABILITATION . si trimentum vel praejudicium fidei, veritatis atque justitiae redundare, vel ab integritate ipsius fidei d

viare, dixerunt se ad plenum de simplicitate et innocentia Iohannas antedictae, quantum ad crimina eidem sub praetextu fidei imposita, certificatos esse; ipsamque iniquitatem, violentiam et nullitatem processus, ex actis ejusdem et aliis documentis legitime apparere; ideo de justitia causae minime dissidentes, parati erant in conspectu publico comparere, et judicium publice requirere. Terminum igitur praedictum ad

iterum praesentandum rescriptum, et locum eisdem assignatum, cum humilitate et reverentia acceptantes,

et de celeri et brevi expeditione negotii praelatos dominos Delegatos benigne et humiliter exorando, praefata vidua et assistentes praedicti, a praesentia dictorum dominorum Delegatorum et a dicta ecclesia Parisiensi, cum gratiarum actionibus, recesserunt, dia missa apud praefatos dominos Delegatos praedicti P scripti copia authentica, et porrectis et apud eos dimissis certis supplicationibus, in latino et gallico conceptis, in quibus latius explicabantur omnia praemissa. Praefati autem domitii Delegati, nonnullis communicationibus in illo loco praehabitis, ordinaverunt, dicta dilatione pendente, saepius inter se vocatis Probatissimis et peritissimis viris, amplius communicare.

Acta et dicta primo fuerunt haec in dicta Parisiensi

ecclesia et sacristia; et deitide, ut consultius atque maturius omnia procederent et intenta serent, materia renovata pariter et repetita in praesentia praelatorum dictorum et peritorum inserius subscriptorum, nobis, notariis, ad totam seriem processns constitutis, dicta

die Ddecima 4 septima praedicti mensis novembris; prae-

107쪽

sentibus etiam ad haec Johanne de Crusem, scriba curiae episcopalis Parisiensis, et Petro de Rupe, notariis publicis, in fine hujus articuli una nobiscum subscriptis; qui etiam praesentes fuerant in omnibus jam dictis et praemissis, tam factis in dicta ecclesia. quam etiam renovatis et repetitis in dicta episcopali aula, dicta die mensis novembris i decimaJ septima, cujus diei acta immediate sunt descripta.

praesentatio solemnia reseripit apostolici, Parisius, in aula episcopali.J

Adveniente igitur dicta die xvii. I), praedictae viduae et suis, ut praedictum est, in dicta Parisiensi ecclesia tue), assignata; convenientibus in dicta aula reverendissimo ac reverendo, Johanne, archiepiscopo Remensi, et Guillelmo, episcopo Parisiensi, a C venerabili magistro Iohanne Bre L inquisitore fidei, reve rendo in Christo patre Ricardo, episcopo Constantiensi tunc absente; praesentibus ibidem et assistentibus episcopis, abbatibus, sacrae theologiae et jurium professoribus quam plurimis, ac diversarum metropolita-Darum ac dioecesanarum sedium officialibus, aliisque licentiatis, magistris et peritis, ac cleri et populi multitudine copiosa : comparuit Vsabellis, vidua antedicta una cum filio suo, tam Suo quam consanguineorum nomine, concomitantibus eam viris et mulieribus honestissimis atque probissimis. Ipsaque dehite comparente, nobisque, notariis infrascriptis, ad audienda

108쪽

DE T H ABILITATION. Met registranda quae dicerentur et fierent, post solemnia juramenta in materia fidei requisita a nobis, praestita, constitutis, salva constitutione ampliori; partibus evocatis pro parte ejusdem Ysa bellis viduae ac sui filii et suorum : vir magnae circumspecti otiis atque scientiae, magister Petrus nauier ij, decretorum doctor eximius, praesentationem sactam, proposita et requisita pro parte 3 iduae antedictae, in dicta Parisiensi ecclesia, repetiit et resumpsit; et lamentationes et querelas super crudeli nece et condemnatione Iohannae praedictio exposuit; dicto etiam archiepiscopo exhortationes priodictas eidem vidia: saetas, et assi gnationem ad hunc locum et diem, repetente. Cui a signationi satisfacere cupiens vidua antedicta, per

organum venerabilis dicti magistri Petri Maugier,

rescriptum alias praesentatum, seu apostolicas litteras

sanctissimi domini nostri domini Calixti, papae tertii,

more Romaniae curiae hullatas, sanas et integras, non Vitiatas, non concellatas, sed omni prorsus vitio et

suspicione carentes, per quas dictis dominis Delegatis mandabatur expresse ut eidem viduae atque suis exhiberent debitum justitis complementum, cum humi -

109쪽

litate et reverentia praesentavit; humiliter supplicando quatenus praefati domini Delegati, dictae Sanctae Sedis

apostolicae ac ejusdem sanctissimi domini nostri Ca lixti, salubriter insequendo vestigia , ne ejus reverenter suscipiendo et exsequendo mandata, ad dicti rescripti eisdem praesentati, visitationem et exsecutionem celerem, absque ulteriori dilatione vel mora, procedere dignarentur; partes evocandas evocare, ac dictae

viduae et suis filiis et consanguineis justitiam ministrare, nullitatem processus praedicti declarando, dictam Iohannam et suos expurgando , et certa juris remedia adhibendo, ut justitia et sequitas postulabant

et exigebant, et eis mandabatur in rescripto. Praedicta autem rescripti praesentatione a C requisitione ex parte viduae antedictae et suorum sic iacta,

praefati domini Delegati, ob Sanctae Sed is apostolicae

reverentiam et honorem, cum omni humilitate et ob dientia, rescriptum antedictum reverenter pariter et

benigne in suis mauibus receperunt; et quoniam illud in prima praesentatione, in venerabili Ρarisiensi ee-clesia , ut superius dictum est, inter se legerant et viderant, cupientes specialiter a nonnullis ex assistentibus viris utique doctissimis atque probatissimis, consilium et directi ovem super ejus exsecutione, tameirca evocationem partium, locum evocationis et tem-Pus , quam super aliis praeparatoriis, recipere; ac contenta quaeque in eodem rescripto, et Sinceram eiusdem sanctissimi domini nostri intentionem singulorum assistentium auribus intimare, ut posset convenientius ad Omnes, quorum interesse posset, notitiam devenire: rescriptum antedictum ordinaverunt in con

spectu omnium perlegendum et publicandum, per Distiirco by Gorale

110쪽

DE GRABILITATION . s5 organum venerabilis viri magistri Johannis Guib, scribae curiae episcopalis Parisiensis. Qui illud, de praedictorum dominorum Delegatorum manibus recipiens, alta et intelligibili voce legit, audienti hus omnibus et singulis. Sic assirmo, FERRE Rouc. Sic assirmo, Covi Tis i .

Tenor autem reseripit antedieii sie praesentati et lecti aequitur, et est talia:

u C Oxius 2 , episcopus, Semus servorum Dei, venerabilibus fratribus, archiepiscopo Remensi, et Parisiensi ac Constantiensi episcopis, salutem et apostolicam benedictionem. Humilibus supplicum votis libenter annuimus, eaque favoribus prosequimur Opportunis. Exhibita si quidem nobis nuper, pro parte di laetorum filiorum Petri et Iohannis, dictorum d'Am, laicorum, ac dilectae in Christo filiae Ysabellis, matris

eorumdem Petri et Johannis, mulieris, ac nonnullo Tum consanguineorum suorum, Tullensis dioeeesis,

petitio continebat quod : licet quondam Iohannad Aro, soror Petri et Johannis, ac silia Ysa bellis,

eorumdem matris, dum in humanis ageret, Omnem haeresim detesta suerit, nec aliquid crediderit aut assi maverit, seu adstrinxerit quod haeresim saperet, a fidei catholicae et sanctae Romanae Ecclesiae traditionibus obviaret; tamen, quondam Guillelmo de Esti veto, seu alio , qui tunc erat, promotore negotiorum cri-

SEARCH

MENU NAVIGATION