Procès de condamnation et de réhabilitation de Jeanne d'Arc dite la Pucelle publié pour la première fois d'après les manuscrits de la bibliothèque royale, suivis de tous les documents historiques qu'on a pu réunir et accompagnés de notes et d'éclairc

발행: 1844년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

386 PROCES II. Item, si, quando Iohanna semel fugit de loco

Originis apud Novum-Castrum, propter armatos, lacrit semper in comitiva patris et matris. Datum et actum Rothomagi, anno Domini MCCCCLV., die xx. mensis decembris. Sic signatum : COMITIs Et FERRE BOUC.

Tenor autem dictarum inquestarum geu tostium allosiationum vel dopositicinum sequitur, ci est talis r

Sequuntur attestationes et dicta testium, nomine

et pro parte venerabilis et discreti viri, magistri Si monis Chamitauit, in artibus magistri et in jure

canonico licentiati, a reverendissimis in Christo patrihus et dominis, Iohanne, miseratione divina archiepiscopo et duce Remensi, Guill cimo, eadem miseratio De Parisiensi episcopo, et fratre Iohanne Brehalli, sacrae theologiae professore, ordinis Fratrum Praedicatorum, in regno Franciae haereticae pravitatis altero inquisitore, judicibus seu commissariis, una Cum P verendo patre , domino Constantiensi episcopo , eorum collega, cum illa clausa re quatenus Vos, vel

duo, aut unus vestrum, etc. n a Sancta Sede apostolica specialiter deputatis et commissis, super tacto Et causa defunctae Johannae, vulgariter nuncupatae laPucelle; promotovis deputati et commissi, coram

nobis, Reginaldo miche , decano ecclesiae seu Cappellae beatae Mariae VallisColoris, Τ ullensis dioecesis , et Waltrino Thierrici, ecclesiae Tullensis canonico ,

commissariis subdelegatis et commissis virtute litterarum Commissionis, a dictis reverendissimis dominis Commissariis principalibus emanatae nobisque in hac parte directae, ad examinandum testes super articulis Diuit Corale

402쪽

38 DE REBABILITATION. et interrogatoriis eisdem litteris infixis, ac ad reque

tam honorabilis viri Iohannis, dicti Dali i , praepositi laici de Valli Colore, Tullensis dioecesis,

latoris dictarum litterarum commissionis; produci rum, receptorum, juratorum in praeseiatia discret rum virorum, dominorum Petri de Max o supra

Tullensis dioecesis, ecclesiarum parochialium rect rum et curatorum; ae per nos, discretumque virum Dominicum Dominici, Tullensem clericum, notarium publicum apostolica et imperiali auctoritatibus, et curiarum ecclesiasticarum Tullensium juratum, coram eisdem dominis ibidem praesentibus, ad hoc a nobis et per nos deputatum, examinatorum; anno, diebus, modo et sorma sequentibus.

IOHANNES MORELLI.

Et primo, Johannes Morelli, de Greu, prope villam de Dompno- Remigio, laborator, aetatis LXX annorum, vel circa, primus testis in hac causa inquisitionis, super sacto ipsius Iohannetae, vulgariter la PDcrile appellatae , coram nobis productus, juratus et receptus indicta villa de Dompno-Remigio, ac in privsentia praedi torum dominorum Petri et Johannis prἔPdictorum, per nos dictumque Dominicum examinatus, anno Domini

rii; requisitus, per suum juramentum, quid sciat domateria super qua in testem producitur, videlicet de

403쪽

contentis in interrogatoriis, sive articulis datis pro informatione sacienda de secto ipsius Iohannetae laPucelle; suo autem juramento, per eum ad sancta Dei evangelia praestito, ad ejus memoriam reducto; et sibi exposito qualiter falsidicus testis salsum testimonium perhibens, multa mala simul et semel committit: Dam Creatorem suum contemnit; secundo judicem sallit; tertio proximum suum laedit, et finaliter aedificat ad gehennam, et Sic perpetuo redditur infamis ;Super Ι. eorumdem articulorum sive interrogatoriorum articulo, incipiente u Primo, de loco originis, etc.; n etiam super II. et lII. sequentibus articulis, requisitus: dicit, per dictum suum juramentum,

quod dicta Iohanneta de qua agitur, fuit oriunda de Domptio-Remigio praedicto, et sui thaptigata in ecclesia parochiali Sancti Remigii eiusdem loci. Et vocabatur ejus pater Jacobus d ' Arc i , et eius mater Ysa helleta, laboratores de dicto Dompno-Remigio, insimul, dum

vivebant, commorantes; qui, prout vidit et scivit, erant boni et sideles catholici, bonique laboratores, et bonae famae, et conversationis honestae, ut laboratores, quia pluries cum eis conversatus est. Dixit etiam idem testis loquens, quod ipse suit unus ex dictae Johannae patrinis; et suerunt ejus matrinae uxor Si phani Ro

tarii, et Beatrix, relicta Tiescelini su , in dicta villa de

404쪽

moranti S.

Super ΙV. eorumdem articulorum, incipienteu Item, si in primitiva, etc. n requisitus e per suum

juramentum dixit quod ipsa Iohanneta in sui prima aetate, ut sibi videtur, suit et erat bene et decenter in fide et bonis moribus imbuta, et erat talis quod quasi

omnes ejusdem villae de DompnO-Remigio eam diligebant; sciebat enim ipsa Iohata iacta suam Credentiam, Pater noster, Aoe Maria, sicut similesjuVenculae sciunt. Super V. sequente articulo, incipiente v Item quod de conversatione ejus, etc. M requisitus : dixit quod ipsa Iohanneta erat honesta in conversatione, ut talis et similis filia est, quia sui parentes non erarat multum divites; ibatque, in ejus juventute usque nil recessum domus patris sui, ad aratrum et aliquotiens alii malia custodiebat in campis; opera mulierum faciebat, Dendo et caetera omnia faciendo. SupeP VI. sequente articulo, incipiente v Item, si frequentaret, etc. n requisitus: dixit per dictum suum juramentum, quod, prout vidit, ipsa Iohanneta libenter et saepe ibat ad ecclesiam sive heremum Beatae

Mariae de Bermoni i), juxta dictam villam de Dompno- Remigio, dum sui parentes credebant ipsam fore in

405쪽

campis, ad aratrum aut alias. Dixit etiam quod, quando ipsa audiebat pulsare missam, et esset in campis, v niebat ad villam et ecclesiam ad audiendum missam, prout idem testis asseruit se vidisse. Super VII. sequente articulo, incipiente v Item quo exercitio, etc. u requisitus : dixit quod ipsa Iohannetanebat, et ibat ad aratrum, ac animalia CuStodiebat, ut

jam deposuit in quinto articulo. Super VIII. sequente articulo, incipiente v Item, Si eodem tempore, etc. n requisitus : dixit quod vidit eamdem Johanne tam consteri tempore paschali et in aliis festivis solemnitatibus, vidit ipsam confiteri domino Guillelmo Fronte, ejusdem ecclesiae parochialis Beati Remigii de Dompno-Remigio tunc Curato.

Super IX. eorumdem articulorum sive interrogatorium, incipiente v Item, quid habet fama, etc. ni equisitus: dixit per suum juramentum quod, de arbore

quae dicitur Dominarum i , audivit alias dici quod

mulieres et personae satales que vocabantu des, ibant antiquitus choreatum sub illa arbore; sed, ut dicitur, postquam evangelium beati Johannis legitur et dicitur, amplius non vadunt. Dixit etiam quod, modernis temporibus, in dominica qua cantatur in sancta Dei eccle

406쪽

391 DE R BABILITATION .sia in introitu missae, Loetare Iherusalem, in istis partibus vulgariter dicta i) des fontaines, puellae et iuvenes de Dompno-Remigio vadunt subtus illam arborem et aliquotiens tempore veris et aestatis, diehus festivis , ad choreandum, et aliquando ibidem comedunt, et redeundo veniunt supra F ontem ad Rannos a , spatiando et cantando, et de aqua illius sontis hi bunt, et circumcirca ludendo flores colligunt. Dixit etiam quod ipsa Iohanna m Pucelle cum aliis puellis, dictis temporibus aliquotiens ibat, et sicut caeterae fa ciebat; nec unquam audivit dici quod Johanneta articulata, Sola Dec propter aliam causam, iret ad arborem nec ad sontem squi sons est propinquior villa quam sit arbor), nisi ad spatiandum et jocandum , sicut

et aliae juvenculpe . Nec alias deposuit. Super X. sequente articulo, incipiente v Item P quiratur, etc. n requisitus : dixit quod, quando dicta Iohanneta recessit a domo sui patris, ipsa ivit bina aut trina vice ad Valli Colorem locutum Ballivo; et audivit

dici quod dominus Karolus, tunc dux Lotbaringiae S),

voluit eam videre, ct tradidit sibi unum equum, ut dicebatur, pili nigri. Nec alias sciret deponere de contentis in eodem articulo, nisi quod, tempore julii, ipse testis loquens suit Catalaunis, dum dicebatur quod rex ibat Remis ad consecrati dum ipsum, ibidemque reperiit dictam Johannam , quae dedit sibi unam vestem rubeam quam habebat ipsa indutam.

407쪽

Super XI. sequente articulo, incipiente v Item si in dicta, etc. ii requisitus : dixit se de contentis in

eodem nihil scire i).

Super XII. sequente articulo, incipiente v Item siquando, etc. n requisitus : dixit quod, quando ipsa Iohanna suit ad Novum-Castrum propter armatos a), ipsa suit semper in comitiva suorum patris et matris, qui in dicto Novo-Castro steterunt per quatuor dies,ot postea ad dictam villam de Dompno-Remigio reces serunt. Et hoc scit idem testis, quia cum aliis dictae villae in Novo-Castro fuit, ac dictam Johannetam,

Suosque Patrem et matrem tunc vidit. Plura nescit. Citatus Venit; nec amore, nec Odio,

prece, pretio, savore vel timore hoc deposuit. Et suit

sibi injunctum, etc. S).

Discretus vir, dominus Dominicus Iacobi, curatus ecclesiae parochialis de Monasterio-supra-Sallissas 4), Tullensis dioecesis, presbyter, aetatis x XXV annorum, Vel circa, secundus testis in hac causu hujusmodi inquisitionis productus; juratus et examinatus in dicto Dompno-Remigio, anno praedicto, die jovis, vicesima

408쪽

nona ejusdem mensis januarii; requisitus per suum juramentum, etc. si . Videlicet super I. eorumdem articulorum sive interrogatoriorum articulo, incipiente u Primo, de loco Origini S, etc.; etiam super II. sequente, requisitus: dixit

per suum juramentum quod ipsa Iohanneta fuit oriunda de dicto Dompn Remigio, et, ut credit, haptigata in ecclesia Sancti Remigii ejusdem villae; et suerunt ejus progenitores Iacobus d'Arc et Ysabelleta, conjuges, qui erant boni catholici, et bonae samae; et tales

Semper reputari audivit.

Super ΙΙΙ. sequente articulo, incipiente v Item, qui fuerunt, etc. n requisitus: dixit quod nesciret depinia ere nisi per auditum, quia dicta Iohanna erat antiquior ipso. Super IV. sequente articulo, incipiente v Item, si in primitiva, etc.; η etiam super V. et VI. sequentibus articulis r dixit quod cognovit et vidit ipsam Iohann

tam, a tribus Vel quatuor annis ante recessum domus

patris et matris suorum; et erat ipsa Iohanneta honis moribus imbuta , et honos lae conversationis, ibatque frequenter ad ecclesiam, et aliquotiens dum pulsabantur completoriae in ecclesia dictae villae, et stabat genibus flexis; et, ut sibi videbatur, devote suas oratioties dicebat. Super VII. sequente articulo incipiente v Item, quo exercitio, etc. n; etiam super VIII. sequente articulo, requisitus : dixit per suum iuramentum , quod dicta Iohannneta aliquotiens nebat, ibat ad aratrum, aut animalia custodiebat; creditque quod confitebatur, et,

409쪽

ui sibi videtur, erat bona et pPudens silia. Nec aliud scit de contentis iti eisdem articulis. Super IX. sequente articulo, incipiente v Item, quid habet, etc. n requisitus e dixit per suum juramentum, quod arbor articulata vocatur communiter Labre Dominarum, et puellae ac infantes et juvenes dictae

villae de Dompno-Remigio, annis singulis, in dominico

Liaetare Iherusalem, vulgariter des Fontaines, etiam tempore veris, vadunt ad illam arborem ad choreandum et portant secum patiem, et redeundo veniunt supra Foutem Rannorum, comedunt eorum panem et hi hunt

de illa aqua; et hoc faciunt ad spatiandum, ut dici t idem testis. Dixit etiam quod vidit ipsam Johannam aggredi et ire cum dictis puellis, et faciebat sicut aliae facimbant. Dixit etiam quod illa arbor est mirae et mirabilis speciei, et est Causa , ut credit, propter quam puellae et pueri libenter vadunt choreatum subtus illam. Nec aliud scit.

Super X. sequente articulo, incipiente v Item, inquiratur, etc. n requisitus: dixit se nihil scire, nisi exauditu. Super XI. sequente articulo, incipiente v Item, si in dicta, etc. n requisitus : dixit se nihil illiud scire nisi

quod alias audivit dici quod nonnulli Fratres Minores fuerunt praesenti i) in putria, ad saciendam insominationem; sed nescit si fecerint. Super XΙΙ. sequente articulo, incipiente v Item, si quando, etc. Μ requisitus: dixit quod omnes habitatores dictae villae de Dompno-Remigio sugerunt propter a malos, et iverunt ad Novumaeastrum, inter quos ipsa

410쪽

DE R HABILIΤΑΤION. 395Johanneta, cum patre et matre Suis, et in eorum Comitiva semper, ut sibi videtur, ivit, et ab eodem Nox Castro cum eisdem patre et matre suis recessit. Plura nescit. Citatus venit; nec amore, etc. Et fuit sibi injunctum, etc.

BEATRIX RELICTA ESTELLINI.

Beatrix, relicta Estellini, laboratoris dictae villae de Dompn Remigio, aetatis LXXX annorum, vel Circa, tertia testis in hac causa producta, jurata et examinniniti dicto Dompii Remigio, anno et die jovis prεed ictis; requisita per suurn juramentum, etc. Videlicet super Ι. articulo sive interrogatorio, incipienteu Primo, de loco originis, etc.; n etiam super II. et III. sequentibus articulis. requisita et dixit per suum juramentum quod dicta Iohanneta suit oriunda do dicta villa de Dompno-Remigio, ex Iacobo d' Are et Ysabel leta, conjugibus, laboratoribus, veris et bonis catholicis, probis et alentibus, secundum eorum facultates, sed non multum divites; fuitque ipsa Iohanneta baptigata in fonte ecclesiae Beati Remigii ejusdem villae, et fuerunt ejus patrini, Iohannes Morelli de Greu, ac Iohannes le Langari, et Johannes Baingue on quondam ; et ejus matrinae, Johanneta, relicta Τhiesc lini Clerici; Iohanneia, uxor Theuenini notari i, dictae fuit laeJ; ac ipsa testis depotienS. Super IV. sequente articulo, incipiente v Item, si in primitiva, etc.; n etiam super V., VI. , VII. et VIII. a ticulis sequentibus sibi diligenter expositis, requisitae dixit per suum juramentum quod ipsa Johanneta erat bene et sincienter in fide catholica instructa, ut similes filiae ejus aetatis; et ab ejus insantia seu adoles-Diuitiaco by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION