Procès de condamnation et de réhabilitation de Jeanne d'Arc dite la Pucelle publié pour la première fois d'après les manuscrits de la bibliothèque royale, suivis de tous les documents historiques qu'on a pu réunir et accompagnés de notes et d'éclairc

발행: 1844년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

46 PRELIMINA IRES si me indoluit obtestans Deum et dicens: u Et quomodo dimittet Deus mori istas bonas gentes quae suerunt ita fideles domino suo n Mota compassione, cupiens illis in

tanta calamitate succurrere, saltavit de turri. Et interrogata utrum, quando saltavit, crederet se interficere,

respondit quod Don; sed saltando commendavit se Deo, et credebat, per medium illius sal tus,. evadere

quod ipsa non traderetur Anglicis. Sic illa in decima

tertia examinatione, praesente sub inquisitore, lacta die xiv. martii, respondit, P. I 5o. Et alio loco expressius se excusavit dicens : u Ego saciebam hoc non desperando, sed in spe salvandi corpus meum et eundi ad succurrendum pluribus bonis gentibus exsistentibus in iaccessitate; et post saltum sui consessa, et requisivi veniam a Domino; n quam per revelationes agnovit se impetrasse. IIoc dixit in alia examinatione, eodem die habita, p. 16o. Ex quibuS Omnibus in unum collatis assertionibus ipsius Iohannae, in saltu haec tria fuisse reperimus illam excusantia: bonum et pium sinem succurrendi

calamitosis, et prohibendi tam impium et nefarium facinus in illos de Compendio; spem evasionis; et post sactum, agnitionem erroris et veniae petitioiaem. Qui-hus stantibus, non potest dici suisse desperata, siquidem desperatio, ut theologi definiunt, est qua quis penitus dissidit de Dei holaitate, existimans suam malitiam divinae bonitatis magnitudinem excedere; sicut Cain qui dixit : u Major est iniquitas mea quam ut

quantum ad Donum articulum, de promissione Suae salutis et certitudine, non temere nec absone dixisse videtur, si ejus dicta congrue velarantur. Ipsa enim Disitig Cooste

62쪽

47 DE LA RpIIABILITATION . alias sponte sua interpretata est quod dixerat de certitudine suae salutis, quod illud dictum intelligebat, dummodo teneat juramentum et promissionem quam secit Deo, videlicet quod ipsa bene servaret virginitatem suam tam corporis quam animae: in quo Omnino sancto videtur et religioso sensisse, cum in canon ibus scriptum sit quod sola virginitas replet paradisum, quod castitas sola est quae cum fiducia valet Deo animas praesentare; cum laudabilior sit Omni proposito, transcendens et vincens coelestia, ut heatus Augustinus ait; cum etiam virginitas hominem angelis reddat aeq'alem, imo angelos excellere faciat, ut beatus Hieronymus prosequitur ad Eustochium. Et Dotandum quod Johanna dicit de virginitate mentis et corporis, intelligens illam esse veram et persectam virginitatem, quae mente incorrupta Servatur. Et de peccato, si omnia illius dicta conserantur in unum, satis Convenienter Videtur esse Iocuta , quanquam, ut puella et ignara, discretionem et differentiam inter mortale et veniale peccatum potuit ignorare. Et ego simplices homines audivisse me memini, qui nullum existimant mortale peccatum, nisi maximum quoddam detestabileque flagitium, ut ii minem occidere, latrocinium facere, et similia. Ipsa namque quodam loco ait, interrogata an esset in gratia Dei, caute et religiose respondens : u Si ego non sum, Deus ponat me in illa; si vero sum, Deus me in ipsa perseveret. B Sic respondi i tertia sessione, Xxi v. sebruarii, p. 65. Et alibi interrogata, ex quo habet reveIationeS, utrum putaret expedire sibi confiteri, respondit quod nescit quod peccaverit mortaliter; sed si ipsa esset in peccato mortali, ipsa existimat quod sancta fiatharina et Margareta illico dimitterent eam. Distiirco by Corale

63쪽

48 PRELIMINA IRES Subiecit tamen sapienter quod nemo potest nimis mundare conscientiam suam. IIoc dixit in secunda examinatione lacta die mercurii, XI v. martii, P. I 57. Cauta PGponsio : non enim temere asserit se non peccasse aut

non POSSe Peccare, sed pie credit inquinatis mortali peccato Sanctos et electos Dei non apparere. Et quod id clare senserit perspicue declaratur; interrogata cnim alio loco utrum crederet post revelationes se peccare, respondit : u Ego nihil scio; sed ex toto me refero ad Deum. n Et cum sibi diceretur quod ista responsio est magni ponderis, respondit quod etiam tenet eam pro magno thesauro , ut patet prima examinatione facta XIV. martii, p. 156.

Quantum ad illud quod dicitur in decimo articulo, quod ipsa temere asserat Deum quosdam diligere viatores, in hoc non videtur aberrare; quin imo humi I iter profiteri alios in hoc saeculo esse qui plus a Deo

quam ipsa diligi mereantur. Et illud quod dixit suit de

duce Aurelianensi, de quo dixit se habuisse plures revelationes quam de aliquo alio, post regem Suum, quin Niam, pro Succurrendo gentibus ipsius laborantibus, dixit se missam ; non tamen temere aliquid certi de illorum salute asseruit. In his autem, quae videntur eSSe contra caritatem proximi, ut de Anglicis, alias ipsa recte salvavit, ubi dixit se amare quos Deus amat, et odere quos Deus odit. Et interrogata an scit quod sanctae fiatharina et Margareta odiant Anglicos, respondit quod, de odio et amore quem Deus habet ad Anglicos, vel quid faciet animabus ipsorum, ipsa Descit; sed bene scit quod expellentur a Francia. Ita dixit xvia. mensis martii, p. 1 8. Quomodo enim eos Distiirco by Gorale

64쪽

DE LA REHABILITATION. 49 videtur habuisse odio, quos per litteras caritative commonuit et hortata est ad pacem ut patet ex copia litterarum posita inter articulos, p. 24o. De Burgundis autem nunquam dixit se Odere, sed non diligere prointer voces quas habuit. Interrogata enim an Vox admonuerit eam quod oderet Burgundos, caute respondit nil dicεns de vocibus; sed quod ipsa, postquam voces et revelationes audivit regi Franciae favere, non dilexit Burgundos; subdens quod haberent guerram , nisi sacerent quod deberent. Ita respondit in tertia sessione, XXIV. februarii, p. 66. Licet ergo non distinxerit dicens se illos non odere, sed eorum errores, tamen videtur recte sensisse. Et satis evidens in Burgundos caritatis indicium ostendit, cum testatur per litteras et ambassiatores requisivisse dominum ducem Bumgundiae ad pacem interregem et eum, ut Patet ex re ponsione ipsius Iohannae ad xvHI' arti Culum, p. 254. Undecimus articulus est perplexus, multa salsa continens. Primo objicit quod ipsa Iohanna exhibebat reverentiam imaginibus apparentibus t ex quo videtur eam notare de idolatria; sed dolo reticuisse videtur sormans articulum, quod eam venerationem exhi hebat tanquam illis quas vere et realiter putabat esse Sanctas illas quae sunt in coelis, non intendens illas venerari ut imagines, sed ut eas quae coli a fidelibus venerarique

debent; quod patet, quia ipsa Iohanna dixit se impendere honorem illis sicut sanctae Κatharinae et Marga retae quae sunt in coelis; et ob hoc in illarum honoremosserebat munera sacerdoti; et quod credebat firmiter quod illae essent, quia ob illarum honorem ornavit

imagines earum exsistentes in ecclesiis sertis seu cappel-

65쪽

ω PRαIMINA IRES lis. Quae Constant ex consessione illius, p. i86. Tacent quod ipsa saciebat celebrari missas iti honorem ipsarum, et sic debitum cultum exhibebat; et hoc posito etiam quod illusiones suissent, eam tamen praemissa

ab idolatria excuSunt.

Ad id quod subjicitur in articulo, de corporali et

reali complexione, satis dictum est in primo articulo. Circa vero invocationem, ex qua quidam eam arguunt tanquam in Vocatricem daemonum, male videntur interpretari, Et Contra omnia asserta et consessata per illam. Quodam enim in loco dicit, interrogata utrum invocaret sanctas fiatharinam et Margaretam, respondit quod saepe adveniunt sine vocando, et nisi venirent ipsa requireret a Deo quod illas mitteret. Ecce ergo quod non est in Vocatrix spirituum, sed Dei, ut per Sanctos dignetur eam con rtare. IIoc patet ex interrogatione habita die lunae, XII. martii, p. 126. Qui ulmo una ejus responsio omnem in hac re suspicionem elidit, quam secit ad I,' articulum , p. 279. Interrogata enim per quem modum et quibus verbis Voces requireret, respondit quod reclamahat Deum et beatam Dei genitricem quod mitterent sibi consilium et confortat ionem, ponens verba gallica quae ita possunt interpretari latitae : u Pissime Deus, in memoriam tuae sanctae Passionis, obsecro digneris mihi revelare qum modo debeo his viris ecclesiasticis respondere. n Similiter salsum est quod illis imaginibus devovit virginitatem , nisi tanquam missis a Deo, reserens tamen votum principaliter ad Deum. Sic enim semel de hoc interrogata respondit, quod hone debebat sussicere

hoc promittere illis qui erant missi ex parte Dei; die

66쪽

DE LA RE HABILITATION. 5iquod prima vice, quando audivit vocem, vovit servare virginitatem tamdiu quamdiu placeret Deo; et sic votum simplex virginitatis Dei curae custodiaeque commisit. Hoc patet ex processu , eadem examinatione , p. r 28. Et quod dictam promissionem et votum ipsa

Iohanna secerit principaliter Deo, ipsa mei declaravit

expresse in secunda examinatione diei mercurii xiv.

martii, p. i57, ubi de certitudine salutis dixit quod il- lnd intelligebat, si servaret iuramentum et promissionem quam iacit Deo; videlicet quod servaret virginitatem Suam tam animae quam corporis. Et sic votum

factum est, quia Deus ipse votis colitur, dicente Pr

pheta : u Vovete et reddite domino Deo vestro, Omnes qui in circuitu eius assertis munera. nDe eo autem quod subjicitur in articulo, quod celaverit curato et ecclesiasticis revelationes suas, ipsa Seexcusat in sessione habita XLI. martii, p. I 28, dicens quod Voces suae non compulerunt ad celandum hoc, sed multum formidabat revelare prae timore Burgundorum, ne eam impedirent a suo vi agio, et specialiter multum timebat patrem suum ne impediret eam. Haec namque suerat, in re tam ardua et tanti discriminis,

justa ad tempus causa celandi. Verebatur enim indicare curato qui forte non potuisset sine discrimine reticere; potuisset etiam facile prohiberi ab exsequendo divinum mandatum. Verum id non celavit perpetuo, sed quamdiu revocari potuisset; nam postquam venit ad regem, palam dixit Ecclesiae, scilicet viris ecclesiasticis Pictavis congregatis, a quibus serme per tres he domadas se dicit examinatam. Et iuramentum quod praestitit, dicit se praestitisse ut se a molestia liberaret importune petentium.

67쪽

De aliis contentis in articulo abunde dictum est iu superioribus. Quantum ad ultimum articulum, de submissione Ecclesiae, nimis dure videntur conficientes articulum sua Verba referre. Si enim voluerimus omnia ipsius Iohannae responsa circa istud in unum colligere, reperiemus eam, aliquando simplicitate adactam, quid esset Ecclesia non intellexisse; aliquando putasse Ecclesiam in judicibus illis, quos suspectos hahebat, Consistere; aliquata do ipsam submissionem judicii timuisse, cogitans se submittendo judicio, jam fore cotidem natam. Apparet et ultimo in plerisque partibus ipsam de

Ecclesia et ejus potestate recte sensi SSe.

Primum simplicitas ipsius et quod non satis intelligeret, apparet ex eo quod alias interrogata de hoc, an vellet submittere se determinationi Ecclesiae, respondit quod, quantum ad Ecclesiam, diligit eam et vellet eam sustinere toto suo posse pro fide nostra christiana; et ipsa non est quae debeat impediri de eundo ad ecclesiam Deo de nudiendo missam. Intellexit ergo quadam simplicitate, per illa verba, per Ecclesiam, murorum ambitum et materialem ecclesiam contineri. Alias paulo post dixit quod, de dictis et factis suis, referebat se ad Deum et beatam Mariam et omnes Sanctos;

et quod sibi videbatur quod unum et idem esset de Deo et Ecclesia; et quod de hoc non debebat fieri difficultas, dicens : u Quare de hoc facitis dissicultatem P hi laec patent ex processu, examinatione lacta XVII. meD- sis martii, P. I s.

Secundo ipsa saepe ipsius episcopi judicium declina Vit, Petens quodam modo, si se judicio debebat Eccle. Di iii od by Cooste

68쪽

DE LA RERABILITATION. 53siae submittere, quod ita adhiberentur viri ecclesiastici do partibus Franciae sicut Angliae. Ita dixit et petiit antequam subiret judicium ; illico post fuit citata, ut patet ex relatione exsecutoris citationis, posita P. Quod etiam expressius declaravit quando petiit quod

advocarentur tres aut qua tuor clerici de sua parte, et Coram eis responderet Veritatem, ut hahetur in processu,

p. 597. Alibi interrogata utrum sibi videbatur quod deberet plenius respondere coram ripa, Dei vicario, respondit requirendo et petendo quod adduceretur ad Papam; et quod postea coram eo responderet totum illud quod debebit; ex quo apparet quod expresse declinaverit iurisdictionem episcopi et petierit se remitti ad Papam. Hoc constat secunda examinatione diei sabbati postmeridiem, die xv i. martii, p. i 85. In qua etiam Petitione constans perseveravit usque in processus finem , quoniam hoc denuo petiit, p. 525. Quinimo hoc palam prosessu est in judicio, cum prima sententia serretur coram toto populo, quo tempore patuit malitia judicantium; nam interrogata utrum vellet revocare omnia dicta et sacta sua, quae sunt reprobata per clericos, respondit: u Ego me refero Deo et domino nostro ripae. n Illi autem cupientcs conceptam vindictam

ad effectum perducere, non veriti auctoritatem Sed is apostolicae, cui post delationem ipsius mulieris erat ab omnibus humiliter deserendum, praesertim in causis fidei, quae sunt de majori hus et ad Sedem apostolicam deserendae, ut canones omnes acclamant, dixerunt quod non poterat fieri quod iret quaesitum dominum nostrum ripam ita remote, et quod erant Ordinarii judices quilibet in sua dioecesi, et alia auctoritati apostolicae Sed is derogantia : in quibus sortasse Diqitigod by Corale

69쪽

54 PRELIMINA IRES verius iudices possent quam ipsa Iohanna reprehendi.

Haec constant ex processu in sine acto, die xxiv. maii,

p. 445. Unde patet quod ipsius intentio fuit non subterfugere veri et summi judicis Romani pontificis judicium, sed tantum illorum clericorum quos videbat

in unum convenisse et conspirasse ad damnationem

Suam, quorum expavescebat judicium; et praesertim quia illi tam crebro interroga hant eam verbis horrendis, an vellet se de criminibus et excessibus suis submittere judicio Ecclesiae. Et hoc indicant aliae suae responsiones : una , qua dicit quod ejus responsiones

viderentur et examinarentur per clericos; et Postea

sibi dicatur an sit ibi aliquod quod sit contra fidem, et ipsa sciet dicere quid inde erit : protestans quod si

sit aliquid malum contra sidem christianam, quam Deus praecepit, ipsa Dori vellet sustinere, et esset bene irata de veniendo in contrarium. Quae suerunt ipsius verba in examinatione diei iovis, XV. Inartii, p. l6α. Et alibi in eadem examinatione, respondet quod Omnia dicta et sacta ipsius erant in manu Dei, u et de his me exspecto ad ipsum; n subjiciens : u Certi fico vos quod nihil vellem sacere aut dicere contra fidem christianam ; et si ego aliquid dixissem aut secissem , aut quod esset supra corpus meum, quod Clerici scirent dicere esse contra fidem christianam quam Dominus stabilivit. ego non vellem sustinere, sed illud expellerem n, ut patet P. 366. Item ex multis rius dictis et factis in processu, apparet quod bene sensit de auctoritate Ecclesiae; quis interrogata quis esset verus Papa et cui esset obediendum, catholice respondit quod illo tempore obediendum erat Ρapae Romae exsistenti, scilicet felicis recor-Disiti su by Cooste

70쪽

DE LA RE HABILITATION. 55dationis domino Martino; et quod in illum credebat, ut patet p. 8S.

Item de potestate clavium betae sensisse videtur, quia scivit, quolibet anno, esse proprio Sacerdoti confitendum. Interrogata enim utrum quolibet anno confiteretur proprio sacerdoti, respondit quod sic et proprio Curato, aut, quando erat impeditus, do ipsius licentia alteri sacerdoti. Ita respondit in secunda se Sione, acta XXII. februarii, p. 51. Item quoniam petiit,

morbo ex maceratione carceris proveniente gra ala,

sibi ministrari sacramenta Consessionis et Eucharistiae, die XVI H. aprilis, p. 577. Et alibi, cum sibi diceretur a judice quod relinqueretur sicut una SarraceUa, reSPOD dit protestans quod erat horia christiana, bene hapti Zara, et sicut bona christiana moreretur. Et cum sibi replicaretur de submissione, dixit quod non responderet aliud; et quod diligebat Deum, deserviebat sibi,

et erat bona christiana, et vellet adjuvare et sustinere Ecclesiam pro toto suo posse t eadem die Xum. aprilis, p. 58O.

Denique per insormationes Rothomagi habitas, ed cetur ipsam se Ecclesiae submisisse : quod episcopus inscribi Doluit; et etiam ab aliquibus suit data opera

ad eam subornatidam ne se submitteret Ecclesiae. Asserunt enim quidam testes novissimae examinationis, Super decimo articulo id continente, quod quidam Anglicus Simulans se Gallicum captivum ab Anglicis, adibat de

nocte secreto carcerem ipsius Iohannae, subornatis eam,

De se submitteret judicio Ecclesiae , alias actum erat de re sua. Item plures testes, qui praesentes fuerunt et adstiterunt judicio, dixerunt quod ipsa semper se ripae et Ecclesiae submisit. Hoc dicunt super duodecimo Di iii rod by Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION