Procès de condamnation et de réhabilitation de Jeanne d'Arc dite la Pucelle publié pour la première fois d'après les manuscrits de la bibliothèque royale, suivis de tous les documents historiques qu'on a pu réunir et accompagnés de notes et d'éclairc

발행: 1844년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

Item est praesumptio ex fine et tutentione ipsius Johannae, et assidua postulatione quam faciebat illis Sanctis apparentibus, a quibus nunquam aliud peti

visse se asserit nisi salutem animae suae; ut patet in pluribus locis, et praecipue in securida sessione, P. 57. Quod non faciunt incantatores et sortilegae mulieres et invocatrices daemonum, quae aut cupiditate impelluntur, aut vindicta et libidine excitantur; et aliud es- flagitant a daemonibus, ut liquet ex quotidianis processibus qui habentur contra tales. Item est magna praesumptio ex eo quod ducenda ad supplicium, in ipso mortis articulo, licet consessa esset et Eucharistiam suscepisset, perstitit tamen, et Pers veravit usque in finem, dicens quod verum erat quod ipsas voces et apparitiones realiter habuisset; ut patet ex attestationibus positis in sine processus. Non est autem putandum eam, imminente sibi supplicio, post consessionem et assumptionem corporis dominici ,

quod, ut asserunt testes, multis cum lacrymis et magna devotione suscepit, immemorem Suae fuisse salutis, aut Cum interitu corporis et animae voluisse mentiri.

Adjuvat hoc idem hona et religiosa ipsius Phanno

opinio in eo quod dicit se non credere, si esset in me to mortali, se a voce illa et dictis sanctis virginibus visitatam; quod prosessa est p. 65, examinatione tei

tia, ubi etiam dicit, tempore jejunii, et quando eadem

Iohanna jejunaverat, frequentius voces audivisse et apparitiones habuisse; ut illa die, qua dicit se a m ridie hesternae diei, usque ad illam horam non Come disse, qua die ter audi Verat voces, ut patet, P. TO. EX quo liquet ipsam Iohannam intellixisse angelos et sanctos hominibus peccatoribus et homini in peccato Disiti Cooste

42쪽

DE LA M ΗΑBILIΤΑΤION. 27 mortali constituto, non apparere; et tempore jejunii et orationis has apparitiones frequentari. Nec enim siquis dicat sibi sanctas virgines apparere ev secum etiam samiliariter miscere sermones, aut etiam ab angelis visitari, debet illico aut insanus judicari aut in haeresis suspicionem incidere. Alioquin et Martinum beatissimum quivis condemnabit, quem constat aliquando dixisse : u Agnes, Thecla et Maria mecum fuerunt. nEt reserebat vultum atque habitus singularum; nec solum una die, sed frequenter se ab eis consessus est visitari. Petrum etiam et Paulum apostolos 3 ideri a se

saepius Dori negavit. Et tamen nemo erit tam sacril

gus qui Martinum existimet suisse mentitum. Idem quoque angelos saepe familiariter vidit, ita ut conserto invicem apud eum sermone loquerentur. Ille tamen daemonum insidias cognoscebat: nam eos advenientes non modo agnoscebat, sed protinus increpabat; Mercurium, Iovem brutum atque hebetem esse dicebat. Haec

verissima esse testatur disertissimus et beatus vir Seu

rus Sulpitius, secundo ejus vitae libro. 1lla tamen etiam inultis in suo monasterio constitutis incredibilia fuisse narrat, ut in his humana fragilitas vix possit credulitatis sidem adhibere. Excusat etiam ipsam Iohannam, posito quod sallaces fuissent spiritus, hona et sincera credulitas; quoniam dicit illas Sanctas fuisse veneratam tanquam illas quae erant in coelo, et propterea fecisse celebrari missas in honorem ipsarum, ut patet p. 167; et quia dedit et ornavit imagines istarum Sanctarum existentes in Ecclesiis sertis et cappellis, ut habetur, p. i86; obtulit etiam mulaeva sacci dotibus tu honorem ipsarum , ut habetur p. 167. Quare uota videtur culpanda si

43쪽

28 PR LIMINA IRES illas fuit venerata, quas credebat vere illas esse quae a fidelibus debita veneratione coluntur: unde et dicit ipsa Iohanna Nil aliud unquam ab ipsis Sanctis, nisi salutem

animae suae, Sedulo petivisse; quae sancta est petitio. De ea ipsa , P. O .

Ad illam partem primi articuli, in qua dicitur quod

dictae Sanctae fuerunt aIlocutae sub arbore, quae Fagus dicitur, et prope Fontem, de qua arbore et sonte sertfama quod Dominae fatales conversantur; ad id quod dicit famam divulgatam, advertendum est quod de hac

fama non Constat in processu aliquibus authenticis documentis, cum informationes, etiam quae fuerunt factae in praesentia ipsius Iohantiae, ex decreto et consulto assistentium Bel vacensi episcopo, ut apparet P. Si, non sunt insertae processui. Et de hac arbore et sonte ipsa Iohanna intei rogata in processu, videtur referre superstitiones quorumdam dicentium febricitantes, ebibita aqua illius sontis, liberari; sed dicit se id nescire, et Fatas vel satales Dominas non ibi vidisse, licet aliquando cum grege et aliis puellis ludendo et

spatiando ad arbores illas transiret. Dicit etiam se non credidisse de quodam Nemore Quercoso, vicino domui Suae Paternae, et contempsisse, sed non credidisse his

qui dicebant exstare prophetiam de puella satata in illo

nemore. IIaec omnia p. 67, in tertia sessione. Verum

est quod semel tantum in quodam loco, multis importunis interrogationibus satigata, videtur dicere Sanctarum vocem audivisse, sed tune non intellexisse quod dicerent, ut patet p. 64 : ex quo apparet non fuisse ibi tantopere in articulis de arbore ponderandum. Et salsum est quod subditur in articulo, scilicet quod in

illo loco fuerit dictas Saucias venerata, aut eas iri VOCR-Di iii od by Cooste

44쪽

DE LA RENABILITATION. 29 verit thidem; nec hoc apparet ux processu, et salso fuit adjectum. Sequens pars articuli salsa videtur et calumniosa in pluribus, in eo quod dicitur ipsi Iohannae a vocibus suisse mandatum quod adiret quemdam principem Saecularem, et quod, ejusdem mulieris Opera et laboribus mediantibus, dictus princeps maguum dominium

temporale et honorem mundanum recuperaret: ex quo notatur dolus et fraus condentium articulum. Tacent

enim quod ipsa Iohania a saepe professa est sibi expositas fuisse mandato Dei miserias et calamitates regni Franciae, dicens quod aliquando permiserat eos a siligi pro peccatis ipsorum, ut dicit P. t 78. Missa vero fuit ad regem, non ad temporale dominium acquirendum, sed ad regnum tyrannide Oppressum, recuperandum; et non ad honorem mundanum, quod sonat ad sestum, sed ad sua repetenda, pro quibus justum ex divinae legis sententia bellum geritur. Ita qua re notanda sunt verba Iohannae plena humilitatis, nihil in suis operibus et laboribus considentis, sed omnia ad Deum.reserentis. Asserit enim pluribus locis, quod, admonita per Voces quod veniret in Franciam, dixit: κ Ego sum una pauper filia ignara belli, n p. 55. Et ali hi interrogata

quare id Deus per eam magis Voluisset sacere quam per aliam, respondit quod ita placuerat divinae honitati sacere per unam simplicem puellam pro repellendo adversarios regis, ut Patet eX ProceSSu, P. I 45. Alibi dicit de vexillo, in quo depicta erat imago R gis coeli continentis mundum, quod non habebat spem in vexillo, Deo putabat vexillum suum fuisse sortunatius aliis, sed omnem spem victoriae ct auxilium suisse in Deo et ex Deo, p. 3 8 2. Ex quo deprehenditur humi -

45쪽

30 . PRELIMINA IRES litas ipsius Iohannae nil temere sibi arrogantis, sed more etiam prophetarum qui mittebantur, imbecillitatem suam et fragilitatem profitentis. Arguitur etiam ines sabilis divina Ρrovidentia, quae, ut ostenderet se permisisse Gallicos aliquando pro peccatis antigi, et, miseratam tandem calamitatem regni, mirabiliter per puellam regnum a servitute eripere Oluisse, non per mbur exercitus, ne juxta prophetam Gallici dicerent: uua. nus nostra excelsa, et non Dominus secit haec omnia, netegit, ut ait Apostolus, infirma mundi ut sortia quae

que confunderet.

Subjicitur in illo articulo quod dictae Sanctae, quas si hi apparuisse dicit, si hi praeceperunt ut assumeret habitum virilem, et quod mallet mori quam illum dimittere. Quantum ad id quod dicitur sibi a Sanctis illis fuisse praeceptum, nulli tib constat. Quinimo saepe interrogata dicta Iohanna, an voces id sibi praecepissent , dixit quod Dolebat onerare hominem viventem super illo, et nunquam lassa est voces sibi expresse praecepisse. Patet id p. i5a, in examinatione facta in carcere, die XII. martii, ubi interrogata de habitu, asserit se sponte suscepisse, non ad requestam Cujus quam. Et, interrogata ara Praecepto vocum, dicit quod quidquid bonisecerat, secerat ex illarum praecepto; sed de habitu se alio tempore responsuram, P. I 55. Verum est cam interrogatam alias, dixisse hoc eam non secisse humano consilio, nec ceperat vestem, aut aliud secerat, nisi divino praecepto. Et dum interrogeretur an putaret id praeceptum esse licitum , respondit caute

quod quidquid praecepto Dei sit, putat licite fieri. In

quarta examinatione. p. 74, et alibi dicit de delatione habitus, quod, postquam faciebat praecepto Dei et in Disitired by Corale

46쪽

DE L 1 RpHABILITATION. 3lservitio suo, non credebat se male agere; sed quando placeret Deo praecipere, stalirn deponeret. Alias videtur dixisse quod nondum tempus advenerat dimittendi habitum adhuc, ut patet in responsione ad XV. articulum, p. a 27. Ex quibuslpparet et alibi, aliqua certa ratione et oraculo ad imbutam, dictam Johaianam habitum assumpsisse. Die xv l. martii dicit quod, quantum ad habitum viri lcm, non caperet adhuc, donec placeret Domino nostro, p. 376. Et alias expressius dicit:

u Quando ego fecero illud propter quod ego sum missa ex parte Dei, ego recipiam habitum muliebrem,n p. 594.

In admonitione tacta per archidiaconum, asseruit nora aliqua superstitione vel ornatus illiciti causa, sed ratione convenientiae et expedientiae temporis; et causa erat Conse vandae melius pudicitiae inter viros; nec cnim aliter opinabatur inter armatos et viros tute aut

decenter posse consistere in praelio. Quod si causa pudicitisa secit, ne inardescerent viri in sui cupiditatem, non videtur esse damnabile, uti legimus de beata Marina virgine, quae perpetuo in habitu virili in monasterio conversala est. Nec enim aliter poterat inter viros et armatos adesse, vel ipsa sua manu pugnare. Eadem

ratio suit retinendi habitum in carcere, quoniam erat viris et quidem lascivis eommissa ad custodiendum: nam fuit commissa custodienda juveni scuti sero regis, sola

iugo atque puella, ut patet p. 47. Imo quod amplius est, Prohatum est per informationes habitas Rothomagi i quod dicta Iohanna aliquando conquesta est quod impii quidam et scelesti tentaverant sibi vim in serre; et

iij coa informations soni eellea qui furent salios en i 452 par te eardinali 'rit otii ville . et quon trouxera rapporteea totit au long au chap. V du

47쪽

32 PMLIMINA IREsquod ista fuerat causa retinendi pertinaciter in carcere habitus viriles, ipsa Iohanna in fine declaravit, quoniam semel virili habitu dimisso post abjurationem et postea Teassumpto, dixit se accepisse quia habitus ille erat

decentior inter viros quam muliebris, cum esset in virorum custodia . compedibus ferreis constricta; et quod daretur sibi honestus et gratiosus Carcer, et quod pareret Ecclesiae, ut patet circa sinem processus, P. 456. Et quod ista fuerit causa et eius intenti O, indicant variis locis multa illius dicta. Semel enim dixit, p. 68 ri Detis mihi unam vestem muliebrem, et sinite me abire. n Sciebat enim in carcere se sine periculo pudicitiae non posse durare. Et, ne quis putet eam fuisse

muliebris honestatis oblitam, videat pias preces illius, quae inter reliqua rogavit quod, si oporteat eam adduci ad judicium et eam spoliari, irequirebat de gratia ab ecclesiasticis quod haberet unam camisiam longam muliebrem et unum capitegium, p. 176. Et quidquid dicatur quod praeelegerit non audire missam et non suscipere Eucharistiam quam abjicere habitum, semper videtur ista suisse intentio sua quod contenta erat audire divina in habitu muliebri. Et ita alias instantissime petiit dicens r u Tradatis mihi unam vestem

longam usque ad terram sine cauda, et eam mihi tradatis ad eundum ad missam, et deinde ego Peassumam

habitum quem habeo, n videns, ut praedixi, in alio habitu non posse morari in carcere. Alias petiit unam Vestem ad modum unius filiae burgensis et unum caputium muliebre, re et ego accipiam pro audiendo missam . nPatet id p. 165. Alias dixit: u Certificetis me de audiendo missam, si debeo accipere habitum muliebrem .ia Et alias, post Omues consessiones, dum admoneretuP nDisiti Cooste

48쪽

DE LA REIIABILITHION. 33 quodam archidiacono, p. 594, declaravit quae suisset ejus intentio, dicendo quod, de habitu, ipsa bene voluerat assumere unam tunicam longam et caputium muliebre pro eundo ad ecclesiam et recipiendo sacramentum Eucharistiae, sicut alias respondit, proviso

quod, statim post, ipsa illum habitum deponeret et

reassumeret alium : ex quo patet falsum esse quod praeelegerit non recipere communionem in die statuta ; nam et in alio loco, dum diuturno carcere macerata et compedibus cruciata graviter laboraret, videns

sibi mortem imminere, judices pie obtestata est dicens: is Videtur mihi quod sim in magno periculo mortis, visa infirmitate quam patior; et si ita est quod Deus

velit sacere placitum suum de me, ego requiro Vos quod habeam consessionem et Sacramentum Eucharistiae et quod sepeliar in loco sacro; n ut patet ex processu, P. 577. Et alias, in prima sessione, petiit ex gratia quod posset audire missam antequam adduceretur ad judicium; quod ei impie videtur fuisse denegatum, p. 45. Ex quibus responsionibus videtur innuere delationem habitus virilis, causa melius conservandae pudicitiae, ipsa se bellis ingerente, in carcere autem, propter cupidos juvenes et lascivos, quibus

commissa erat, suisse licitam; et non fuisse propterea Vo-Iuntatem ejus perpetuam aut superstitiosam. Delatio autem habitus virilis tunc videtur damnari canonibus, quando ad superstitionem, ad indecentem ornatum, Dullo certo consilio, Dulla necessitate, fit. Alia pars articuli incusans quod decem et septem annorum puella, inconsultis parentibus, recesserit et se agminibus armatorum immiscuerit, die et nocte, nullam apud se mulierem habendo, parti in dolo reticet

49쪽

Verum, partim salsum malitiose exprimit. Tacet enim quae, ad excusationem hujus, ipsa Iohanna dixit: se idcirco non indicasse parentibus, ne eos moerore conficeret ; fuisse enim arctatam divino praecepto, cui obedire oportebat magis quam parentibus, et illico scrip sisse parentibus et veniam fuisse consecutam; item obedientiam quam semper in aliis suerat parentibus obsecuta. Quae habentur p. I 29, et latius disseram infra, in articulo speciali. Beliqua particula est salsa, quoniam, licet illa inter armatos Versaretur, uti necesse erat, ex quo ad id missa erat, et ducebat exercitum, dicit tamen se in cubiculo unam aut duas mulieres secum habere solitam, et, si quando illas non m

tuit habere, armatam cubasse neque se spoliasse.

De eo quod subjicitur, quod asserat se missam a Deo coeli, quia inde inquiratur quoquam hoc illam signo et testimonio debuisse doceri, dicetur infra, ubi melius cadit. Quod sequitur, quod noluit se de supradictis submittere determinationi cujusquam, nisi solius Dei, quoniam super hoc sit articulus specialis, qui est ultimus in ordine, cum illo dicetur; in quo multa ostendentur salsa, multa dolo suppressa ex dictis ipsius Iohannae. Et in eo quod dicebat de certitudine suae salutis, quoniam non ita dure nec absone protulit, sed vecte videtur interpretata, dicetur speciali suo articulo

infra.

Secundus articulus est de signo dato regi Franc rum, videlicet de angelo qui detulit coronam regi Franciae, et eidem exhibuit reverentiam. Circa quem articulum advertenda sunt plura. Primo, quod ipsa Di iii od by Cooste

50쪽

DE LA RE HABILITATION. 35 Iohanna saepe protestata est quod, de his quae tangunt regem, non diceret quidquam aut Non diceret veritatem; et quanquam multis verbis et minis urgeretur

ab episcopo Bel vacensi, quod simpliciter juraret dicere veritatem, aliquando dixit : u Vos bene possetis a me talem rem petere, de qua ego responderem vobis veritatem, et de aliis non responderem; n et hac pro

testatioue juravit in prima sessione, p. 45. Et alibi

respondit: u Τalia possetis a me petere quae ego non dicerem vobis; n et rursum e u Potest esse quod de multis, quae a me Petetis, ego non dicerem vobis verum, n ut patet in tertia sessione, xxiv. sebruarii habita, p. M. Patet etiam ex processu, quod multas saepe interrogationes repulit lati quam non iacientes ad proce

sum, et quod variis illam implicabant quaestionibus, ut,

de natura angelica, quis esset verus Papa, et multa similia. Comminatus est saepe episcopus ut simpliciter juraret, alias haberetur pro convicta de crimine, ut patet p. 6i; illa tamen nunquam voluit simpliciter juvare. Aliquando etiam expresse protestata est quod, de tangentibus regem Suum, non diceret veritatem. Aliquando dixit: u Ego juravi aliqua non dicere, et vos non deberetis me incitare ad periurandum; n ut patet in Secunda examinatione, p. 5o. Ex quibus denuntiationibus et protestationibus videtur quod, si quando ipsa Iohanna multiplici interrogatione satigata, et pene coacta de quo etiam aliquando conquesta est), aliquid

dixerit quod videatur a vero abhorrere, id fecerit satisfaciendo importunitati petentium, et excusanda sita periurio. Item est advertendum quod, si volumus ipsius Iohannae omnia dicta pensare, et intellectum verborum subtili inquisitione discutere, reperiemus Disiti Q Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION