장음표시 사용
101쪽
altera tibia suis iuncturis diuulsa. Domum relatus, cum a Medicis viderer adeo male mulctatus, concluserunt me intra triduum esse moriturum. Nihilominiis posse in omnem eueniunt adhiberi duo remedia, sectionem venae, medicamentu uacuays; ut humorum affluxus & inflammatio,&, bris quae certissime mox putabatur secutura in impediatur. Ego contra,c sim scirem vitam meam ordinatam tot annis continuatam , humores corporis mei ita temperasse de dispensasse, ut non possent multum conturbari, aut confluxum grauem esiicere, recusa vi Vtrumque remedium solum iussivi tibiam de brachium suis iuncturis restituerent, singulas partς congruis oleis, gerent: sicque absque alio remedio conualui, nullo alio incommodo nulla alteratio ne assectusci quae Medicis itasta miraculi visa. Vnde concludo, eos qui vitam temperatam colunt, parum mali ab aliis incommodis sensuros.
Sed S hoc quoque per experientiam cognoui ordinatae vitae regulam diu obseruatam, non sine Puissimo incommodo vio dari Quatuor ima anni sunt accidit enim cum 78.essem annorum cum Medicorum consilio, is eorum importunitate assidua inductus sum, ut aliquid mensurae consuerat adiice.
102쪽
tiona iam μὰ linere duo pioucr ζm quin parum comedendo protrahit VI tam Alterum Pliniuuat cibus auisuperests ciatur,i cumentum immoderati cibi asa: tim ut maius es quam si commodum ex metato. Verum haec omnia illis assidue P gentibus, me tueri non Ox xx x x ' βψς
He viderer obstinatior,icut amicis gratisic 'ee eessi tandem dc permisi mensuram cibicio eri sed duabus dumtaxat unciis. Cum cola antea mensura cibi diurni totius, ni ,riis vitelli oui, carnis Misinestrae mirum panis V k '' et esset
103쪽
Ios avD. CORNARI TRACTAΤVs esset unciarum I 2. exacto pensata,auxi adiectis r. unciis ad I mensuram potus, quae Unciarum erat I . auxi ad 6 duabus simi
liter unciis adiectis hoc augmentum post decem dies ita in me coepit operari, Ut ex laeto de alacri factus sim ni elancholicus& cholericus, adeo ut omnia mihi essent molesta, nec scirem quid dicerem aut facerem. Duodecimo die inuasit me dolor lateris,quieta horis durauit deinde superuenit febris grauisissima, quae dies Z totidem noctes continuauit etsi post quintum decimum diem semper inmor euaserit. Accedebat, qudd interea temporis non possem caperesbmnum, vel ad unius horae quadrantem: vnde omnes iudicabant me moriturum. Nihilo miniis ego te gratia me curaui sola regula illa vivendi ,etitia in essem annorum 78. S hiems esset auraque frigidissima, corpui extrema napcie confectum Mihique certum est,nihil aliud post Deum mea morte liberasse, quam exactam illam vitae regulam , tot annis a me continuatam quo tempore uniuerso nihil mali senii, nisi subinde aliquan indispositionem unius aut a
terius diei. tot enim annorum temperantia,
consumptis prauis humotibus, non permiserat alios maligia os subnasci: neque probos corrumpi, aut malignam qualitatem con
104쪽
trahere, sicut in senum corporibus, qui abique huiusmodi regula vivunt, cuciaire blet. Nulla in humoribus corporis mei senilis malignitas , quae na ortales occidere solit. Noua autem illa ex noua in linatione, de qua dixi, introducta, vim non habuit etsi malum esset grauissimum P ad me occi
Ex his claro perspici potest, quanta sit vis 3
recti ordinis, inordinationis, temperan vi TA sotiae inquam 5 intemperantia: quarum illa 'φ' tot annos me sanum praestitit nae Esll cxl niciu guus fuerit excessus, paucis diebus ita pro MoRFO- strauit. Si muncus ordine constat, si vitano
stra corporalis pendet ab harmonia&proportione humorum ac clementorum mirum non est, si ordine certa regula debeat conseruari S inordinatione laedi ac destrui. ordo disciplinas reddit faciliores exercitum essicit victorem regna, ciuitates Uamilias in pace retinet S conficinat. Vnde cocludo, vitam ordinatam esse cenissimam; ationem S fundamentum vita sanatu longaeuae ac veram S solam medicinam
morborum plurimorum. Neque id quispiam negare potest,qui rem attentius inspexerit. Hinc Medicus cum infirmum visitat, hanc ei primam medicinam praescribit, iceita mensura cibum potumque sumat:
105쪽
tem retinere desiderat. Neque dubitandum est, quin a morbis in posterum liber foret, si talem vitae rationem teneret quia omnes illa morboruti ausas resecaret, cita nec Medicis nec medicamentis ei Opus Oret. Illio si animum ad ea quae oportet, attendere velit se ipse Medicum eniciet, Siquidem
perfectissimum. Nam re vera homo non potest esse aliis perfectus Medicus, sed tantum sibi soli. Cuius rei haec est ratio Quivis enim diuersis experientiis potest cognoscere naturae suae conditionem, suasque occul tas proprietates: qualis cibus totus,& quae
mensura naturae suae congruat. Haec tamen
non ita possunt cognosci in ahisci quia opus longa experientia,N Obseruatione exactissima, quam circa alios non facile habere pos sumus praesertim cum maior sit diuersitas
temperamentorum quam Vultuum. Quis credat, vinum Vetus nocere meo stomacho,& nouum iuuarq Me pipere minus incalescere quam cinnamomo ξ ct Medicorum has duas occultas proprietates mihi indicare potuisset, si ego longa experientia vix tandem eas deprehendere potui Z Itaque alter alteri non potest esse perfectus Medicus. Vnde cum homo non habeat meliorem seipso Medicum, nec melius medicamen
106쪽
DE VITAE SOBRIAE COMMODIS . Os
tum quam iobi iam vitam perspicuum est hanc omnino amplectendam.
Non tamen negauerim quin Medici sint i necessari . magni pendendi ad cogno Pscendos S curandos morbos, in quos a pec ζ.
incurrunt qui vitam odinatam non secta tur. Si enim amicus, qui te visitat in morbo, S: solum verbis sol itura compatitur, rem
tibi gratam praestat quanto tibi charior debet esse Medicus, qui instar amici temulsit ut iuuet, remedia adhibet, S salutem tibi promittit ξ verum ut quis sanum se conseruet, sentio deberi amplecti loco Medici vitam regu Lita quae,Vt experientia constat, est medicina naturali d nobis propriaci quia etiam maligni temperamenti corpora con seruat fana, S essicit ut ad longum aeuum etiam IOO annorum S amplius,Vitam proferant, S tandem absque doloribus S liuia morum perturbatione vitam finiant, ac perpuram humoris radicalis consumptionem, instar lampadis extinguantur. Multi putatarunt id posse fieri auro potabili, S: lapide philosophico quem Elixi vocant a multatis quaesito, a paucis inuento sed frustra stant, si vita temperata absit. Verum homines sensualest intempe iorantes quales plerique sunt volentes suos appetitus satiare,d gulae indulgere, etsi videant
107쪽
IIo au D. CORNARI TRACTATVsςVR IN eant ab intemperantia se male subindetra-niri κε ciata: Ialbilona laus Vitam sobriam refugiunt.
FVGaAhir quia, inquiunt, Melius es obsequi appetitui, ,hi iti viuere, quam naturam siuam a si ne straenare sed non considerant
ΛΝω Vi qualati momenti sint homini decem anni TA r ustae,&sanae vitae inatare matura, quam
isti . . inais perficitur Muiget prudentiari sapien-
MAcrui uia, S Omne virtutum genus, quae nisi in illa yy VPLN aetate persecte esse nequeunt. Et ut de cete- ris taceam, n6nne omnes paene eruditi uni
libri quos habemus, a suis auctoribus aetate matura, Millo decennio, quod illi prae gulae suae voluptate nihili a lliniant , conseripti sunt is Praeterea dicunt isti sensuum serui,vitain No Ess ordinatam rem esse adeo dissicilem, ut ser- ii u uari nequeat. Ad hoc respondeo, Galenum illam ei uasse, loco optimae medi Cinae
habuisse Platonem quoque S ciso Cratem& Ciceronem, aliosque plurimos veterum: nostra aetate Paulum tertium S Cardinalem Benabum qui idcirco tam dici vix runt: e nostris Ducibus Landum, Donatum;alios l. plurimos inferioris conditio nis, non solum in urbe, sud etiam in vi Cis ac pagis. Itaque cum multi olim illam iciniae rint, S modo adhuc teneans,non est res cloae non a quolibet praestari queat praesertim
108쪽
cum hic non iit opus muliis aut exquisitis rebus, sed tantum ut quis incipiat, Sessensim adsuescat. Nec obstat quod Plato dicat eos qui in Repub vers intur,non posse vita ordinatam tenere , quia cepe opus est calores frigora,
dc ventos,b imbres, S niues ac varios labores perpeti, quae non conueniunt vitae oldinatae. Respondeo enim huiusmodi incom-imoda non esse magni momenti ut supra ostensum est si vitam sobria agas in cibo potu quod facile est iis, qui in Repub ver
bis , qui functiones publicas impediunt, se
praestent immunes sui a vi mente in omnibus,quae Occurrunt, negotiis magis vigeant.
O i; ciunt aliqui: Qui vitam agit regula Irtam, comedendo semper infirmorum cibos, de exigua quantitate, quid faciet in orbis' qualem diaetam capesset,cum anianticipari sanus ZRespondeo Primo Natura, quae hominem nititur coseruare quantum potest, nos docet quomodo in morbis debeamus nos gubernare iam subito tollit appetitum, ut Don comedat nisi parum Lipsa enim paruo est contenta. Vnde infirmus iue antea vivam regulatam tenuerit, siue non cum in . firmus est, non debet vesci nisi cibis morbo
109쪽
congruentibus, idque multo minore mensura, quam cum estet sanus. Si enim prim rem mensuram seruare vellet naturam, quae iam morbo grauata est ac debilitata,
Secundo respondeo, & melius Eum qui vitam bbriam sectatur, non posse in monbum incidere, imo raro: exiguo tempore se sentiet indispositum : quia ratio illa vi uendi sustulit mali causam Causa sublata, tollitur quoque este tus, nempe morbus.18 Quare tim vita ordinata adeo siit utilis, viTAMs adeo virtuosa, pulchraa sancti digna est
Aia, id quam Omnes amplectantur praesettim cum
crati facilis sit, hominis naturae maxim CConsentanea. Nemo qui illam sectatur , astriligitur ut tam paru comedat aut bibat quam ego: nemo vetatur vesci fructibus, pisce, Maliis, quibus ego non vescor. Ego parum comedo, quia tantillum satis est paruo&debili meo stomacho Abstineo fruct ibus, pisce, desii milibus cibis, quia mihi nocent: qui vero talibus iuuantur, possunt, imo debent illis uti tantum abest ut sint vetandi. Cuilibet tamen cauendum , ne maiorCm quantitatem etiam commodissimi cibi, vel potus assumat, quam Ventriculus ipsi cis fa- cile possit concoquere. Vnde qui nullo cibi vel potus genere ostenditur, ei sola quanti
110쪽
tatis regula, non qualitatis est seruanda quae res factu est facillima. Nemo hic mihi obhciat, multos reperiri 9 ui etsi inordinatissime vivant, sani tamen e δ' 'hirid ultimos vitae terminos perueniunt; quia hii', α um haec res sit incerta, periculosa, raris v Nτi scime accidat non debet eius fiducia nos in ki,. 'Qucere ad vitam inordinatam Non est pru sto si 'Mentis, tantis se exponere morboru& mor-αis periculis ac incommodis, spe euentus fe- Iicis, qui rarissimis obtingit. Magis securus inst vitae, senex prauae complexionis, tenens,itae regulam, quam iuuenis robustissimus Obsque regula vivens qui tamen probi estae Cmperamenti,potest cum recto vitς ordine Loiagitis producere vitam, quam qui est pra- Et potest interdum fieri,ut homo sit tam Doniac firmi temperameli, ut etiam absque canta regula possit vivere sanus annos pluri urios, dc mori in extrema senectute per pu-xam resolutionem : sicut Venetiis accidit ProCuratori Thomae Contareno, dc Paduae viro nobili Antonio Capodi vacca Sed ta-Iam vix unum inuenias inter centum mitilia. Vnde quod ad alios attinet , si quis ex illis diu sanus vivere exoptat, dc absque Molore dimolestia mori per resolutionem
necesse est ut ordinatam vitae rationem te- DQat. Hoc enim modo, non aliter, potest