장음표시 사용
171쪽
IV L. e ASTE L. DE HUM. IN TE L. nia, quae sunt, concreta , & corporea esse arbitrantes, singulares tantum rerum causas singularium assignauerunt: ac eadem deinceps adolescente tandem ad primam & uniuersalem rerum causam peruenerunt. sed in utraq; harum contemplatione valde peccarunt gloriam &potetiam Dei Opt. iMaX. summopere imminuentes . siquidem hic unus cum sit ipsum esse per se subsistens, quaecunque alia ea tantum ratione dicuntur existere , propterea quod tale essse aliquo modo
participiant . Quamobrem, si qua sunt, quae proprie habeat esse, ac per se subsistant, quales sermae sunt immortales ac separat , haec a Deo proxime fieri necesse est : ipsum
enim esse absolutum, cum si teste ius omnium maxime universalis, S a nulla materia dependeat, a causa etiam maxime omnium uniuersali, quae creat sine ulla subiecta materia, proxime oriri debet. Quana obrem illud axioma, Deum agere in hoc mundo inferiori medio motu & lumine corporum
coelestium , solum concedi debet in iis , quς proprie non
fiunt, sed formae sunt per materiae commutationem , &e Potentia eius eductae, quae sine ea existere nequeunt. Hic enim Deus in ortu & commutatione rerum, quae materia Scorpore coagmentantur, utitur eius Angelis ministeriis, &motu, ac lumine coelestium orbium , qui ab eis voltiuntur artim tardissim ὁ , partim velocius, parti in celeritate miraili. Simili porro ratione, cum inquiunt, ex nihilo animum nostrum a Deo creari non posse, cum ex nihilo nihil fiat, sed cuicunq; agenti necesse esse sit biectam habere materiae m qua illud, quod in potentia est, deducat in actum; respondemus, hoc verum esse in corporeis essectibus, quae via generationis, & conuersione materiae ab efficiente etiam corporeo proficiscuntur, vel ab eo, qui virtute corporea materiam commutando aliquid fabricatur. Nam praeter haec ea est actio, quae sine ulla omnino, generatione & mutati ne absoluitur, quaeq; veteres latuit Philosophos a dc habemus alteram efficientem causam, nimirum Patrem diutiq; hominumq; Deum, cuius actioni nulla unquam materia subiicitur et sed constanter asseverandum est, hunc omnia efficere
172쪽
cere ex n hilo, qui facit. quicunq; enim aliquid facit ex ali. quo , illud, ex quo facit ante actioni suae supponit, nec illud
ea efficit actione sicut artifex statuam format ex ligno vel aerre, quae prius a Natura effecta suscipit: Sc eadem Natura stamiliter ea, quae agit, semper agit cri aliqua materi' subiecta, cuius nec parens est, neq; Procreatrix . Igitur si suminus ac omnia arcens & continens Deus non ex nihilo , sed ex aliqua re subiecta semper res ageret. necesse esset aliquando ut
illud, quod subiiceretur eius actioni, minime ab eo, sed ab alia causa profectum esset. quod adeo turpe est dicere, ut nihil quidem turpius dici, vel cogitari possit: omnia enim quς
sunt, a Deo veluti a causa omnium rerum una uersali, supra orta esse probauimus. Quinimmo prima materies, quae cuicunq: Natur actioni subiicitiir, ab ipso Deo in initio mudi simplici creatione emanavit: quamuis hic eam minime Per se stantem , & omni priuatam foma, sed exornatam aliquibus formis, & sub eis latentem creaverit. Neq; vero aliquis hoc opus exillii met ullam summo Deo indignitatem afferre: quoniam potius illius gloriam & potentiam mirum in modum extolliti quippe qui cum sit purissimus omnium& simplicissimus actus potuit, ac voluit usq; ad illius rei creatione in descendere, quae a summa eius nobilitate ac praestaria quam longissime Gillat, nobis ollendens, quemadmoduab extremo ad extremum , nempe a perfectissima Angelorum sorma usq; ad materiae primae, quae prope nihil est naturana impersectis, imam cuncta penitus ab eo creata sunt,&ab eodem pendent, ac conseruant ut . Eiusmodi sane ortus est, sinisq; futurus animoru nostrorum, quicquid Haeretici, ac quida Septentrionales populi, impii quidem atq; scelesti homines, aduersus sanctissima Romanae Ecclesi decreta tot portentis sitis hodie comminiscantur. Quorum equidem nescio , an deplorare miseriam potius & calamitatem , vel tatam eorum insolentiam ac impietatem execrari debeamus. Nam preter id, quod ij perditi homines Romanorum Pontificum authoritatem dc laudem immunere audent, quos in
terris veros Dei ministros esse certo scimus, ct in iis praecipue V summam
173쪽
siummam ac sempiternam Christi gloriam splendescere, magisq; indies augeri, conspicimus, iidem omnia diuina iura, ct humana peruertentes eam sibi delegerunt liberam vivendi rationem, quam non modo Christianus, qui Christi, &sanctissimorum hominum impressa vestigia atq; Romanae Ecclesii diuino quidem spiritu administratet mandata optime nouit, abhorrere, multumq; reprehendere debeat; sed etiam Gentilis inanium deorum cultor maXimc vituperet ac detestetur, ut pote quet pecudum & plantarum est propria, nec ullo pacto homini conueniens, qui rationis mentisq; c pos existat. Uerum hos in hac horribili cccitate sua relintes, si Sacrarum literarum lumen eis tam copiose porrectum adhuc pertinaces & opiniosi respuerὰ velint, ei'; dignas tanperfidis poenas minitantes, quaru iam signa in coelo ape tissima viderunt, persequamur nos Sanctet& Augustet Romane Ecclesiet religionem, sacroq; istius imperio & moni. tis usq; ad mortem obedientes cunctas animi & corporis vires ad illud intendamus, ut dum priorem hanc degimus vitam, iustet & recte, pieque vivamus, & operemur; quo in nouissimo die, in ultimo momento, in ictu oculi, in nouissima tuba non obscurissimis&lponderosis corporibus, S igni Perpetuo tormentisq; subiectis, verum in claritate, in
in agilitate, in spiritu,& omnino impatibiles virtute & gratia Domini nostri I Es v Christi ad sempiternam gloriam & beatitudinem
174쪽
praecipue opere notari possunt.
Actio duplex. bAnalogi eontemplatio eiusdem stecierum praeerit distulationem.
Analogi consideratio i logico praetermittitur, quia est artifex quidam crassus. ΣΦ. a Anteli qua ratione dicantur m ueri. 26. b. Angeli propria voluntate meum tur. T q. , Angelorum motus qua ratione emtinuus est, CT in tempore continuo. Pq, b Angeli mouent coelum propter ne stram utilitatem , σ aliarin, quae hie sunt, rerum, censeru
Animalium notitia sivus est Naturalis philosophiae. 2o. bAnimae scientia cur caeteris σμ-biecti nobilitate, demonstrandi ακρ βρια praestet. 0. bAnimae definitio secundum analogia praedicatur, er terminis ana Γuis constat. . a Anima una tantum numero est in
Animae polyntiae nens ni decidentia. 2 , . bAnimae partes loco. Abiecto interpe minime distinguatur. 28MaAnima humanae ex Possibili Agente a intellectu tanquam ex partibus ueris G propriis non constituitur. 4I. , Anima tota cum emnibuspuis uiribus in foetu temporis memeto eritur. 6- bAnima omnis in simine uiri potem
Aristoteles diuersam ab aliis meis thodum habuit philosophandi. Aristotelis 'inventa σ rationes nihil prorsus religienem ae fia n stram offendunt. q. α Aristoteles uniuersa philosophia luteamq; distosuit. L . α Aristoteles alterius Alta statu igna
Aristoteles cur aliquando poetaraepinionessecutus'erit. 67. a Aristeretis fundamenta quomodo Thcologorum rationibus euertun
Beatitudo hominis duplex. Vs Beatitudo snprema hominis, quaesiit ex Aristotelis sententia. . b
175쪽
cogitatius sicundum simplicianos dat esse hemini. s. ue cogitatiuae nulla hibita fuit me lio a in rissetve in suis libris.
Democritus o F Devos imum penitus intret re putarunt. IDemonstrationes mathematicae propter quid alia rum certissimae dicantur. 2.2. ι
De Definitione prius Iratia Demonstrationis' deinde per se agitur in secunda libro pesteriois 6o
Dei cognitio qua rati ne a nobis coparari possit uia naturali. 4 a Deus quatenus secundum Aristotelem dieitur intelledius Agens a Vaturali philesipho G deratur. 60 b. . Isus eodem authere quanquam in nebis inest, motis tamen nobis nom ct r. 7O . a Dcus humanum intellectum proxime creat ex nihilo. 72. Γ Diuini uox atq; diuinitar quid
gnificent apud Aristotele .s s. ν Diui s esse per sie sub sten . 6.
rse Usectus est maxime' uniuersali, deo silum a' Deo proxi- ne oriri debet. 76. b1x nihilo aliquid fieri potest. 76.bεoe a' erras per β pubsistentibus Remi non potest. 7ξ b
remae ex sineq intendi, ncq; remitti pessunt. I 2 Fomae uel habiem, uel centrarii ra
Habitus 'entiarnm in phanta ergano, ueluti in Abiecto proprio
fundantur. PQ HaAtus intellectus nunquam uiuε
te homine destrui potest. II .'a Habitussicientiarum quo modo in intelle
176쪽
intellectuin e .liesnt r. 34. i. Habitus i)ntellecti s duo genera .
Homo quare prius uitam plantae, deinde animalis tandem hominis degere dieatur. 64. bHomo secundum mentem est imago Deiq; simulachrum. 72. , Homo ad quem finem fuerit creatus a Dec. 7 . bHomo no est maens siti nec certus, sed res ex utrisq; cor i.A. 7S. bHomo sua um actionium, vel poenas luere, uel praemium accirere de- 'bet. 2 . bHemo omne coeleste demum a' Deo accipit media christi bnmanita
Homines boni ad sempiternum gloriam,mali vero' ad perpetua tormenta repurgcnt. 26. - 27. LI deae nen dantur apud A ristotele. I Q. LIonitum siue corporeum , siue incorpereum actu inneniri non po
Interpretes Aristotelis quare se pederipiantur. Da Interpretis uera munus. I a Intellectum non esse unum numero
in singulis hominibus probatur.
Intellectus noster noti est intelligentia. S. a
Intellectus noster absq phantasia nequicquam intelligere potest. I s. a Intellectus noster secundum naturam propriam est pura sola ει pctentιa . I . a b intellectus nostri pubstantia una' cutius potentia destruitur. t . a
Intellectiva anima est uera heminis forma. Intellectus quare ad numerum heminum dividatur. 7 q. aintellectus nostri natura similitodine senseus declaratur. 29. α' Intellectus quare impatibilis dieitur. 2 a Intellectus noster quomodo materiam primam intelligat. ym a Intellectus is hominis forma pr
Intellectus noster ist ualde smilis primae materiae. IO. bIntellectus 'noster quare particula dictus sit animae. 3 I. , Intellectus noster quare leto, ma
dicatur. I 2. bintellectus qua ratione actus eorporis Leatur. 3Intellectus nester actu existit bene 'scio animae, cujus partieula dicitur. 99. a
177쪽
33. a Intellectus in habitu, uel pee dum actum qui sit. 3 φ. Intellectus nunquam abiicit nat ram potestatis, o simper indiget' phantasim stibus. 34. a intellectus nullam habet revoris partem, quam informet. 34. bintellectus in habitu a quibus post meatur. 3 s. a Intellectus eum est in babitus ip-i sum, intelligit, ut est pura simplexs potentia. 3 s. a Intellectus quo modo Ab si
Intellectus quo modo singula fieridieatur. 6. arntellectus quid sit obiectum proprium. 3 6. a Intellectus quo modo singulare percipiat. 3I . Lintellectus triplicem habet intelligendi actum . 37. bIntellectus non fallitur in simplici
rerum apprehensione. 38. a intellectus nostri intelligentia quaa' beatarum mentium intellectione differat. 38. bintellectus quid primo' eognoscat.
Intellectus practicus er ste latis nusqui sit. 42. bIntellectus possibilis natura propria rem percipit intelligib&tinu
ias si hominIs, et anumani eo peris temperamento preficiscitur. q. a
Intellectus quare simplex, immixtus. 37. a
Intellectus ne ster quomodo sipar bilis , non separabilis a' reliquis partibus anima. s a Intellectus noster est actu intelligia bilis sileut beatae mentes.' 9. a Intellectus noster non indiget intellectu agente, qui eum actu reddat intelligibile. s9, a Intellectus noster quibus rebus e magente eonueniat, quibM ab ea disiungatur. Intellectus quomodo accedat e trinsecus pecundum Aristotelem. Intellectus tanquam forma emisiagitur eoueri. TL. bIntellectus noster a bonitate sui ipsus creatoris Dei aeripit aeternι-
Intellectus humanus est sema simplex atq; sub ster, ac perfle esse,
operationem habet. 7 2. ue Intellectus humanus msi a Dea creari non petest. 72. Intellectus quemdo notionis Ormattingat. 7 q. a Intellectus diuini non earent omnino materia et potetia reali q7. a Intellectus nullo medio eorporeo, uel incorporeo iungitur corpori.
Tq. b. Intellectus esse non differt ab esse
178쪽
Intelliflus quomodo moveatur,e is eo ad locum. 74. LIntellectus secundum uirtutem centinet siensium, σ altricem an mam. U. LIntellectus quomodo recordetur in altera uita res praeteritas. Intellectus quare dιcitur paulum recipisse a natura Angelorum.
74- η Intellectus agres est res omnino distincta a possibili. bIntellectus agentis cum possibili coiunctio haberi non petest in bee statu uitae. CFLIntellectus agens quemdiu illustrat
Intenectus adis est similis lumini. Intellectus agens non uere adiissed flum est agendi ratio ipsi phantasimate. 4s. a Intellectus agens potius gratia instillectionis quam phantasmatum tributus est nobis. 6s . a Intellectus agentis natura qua sit
rntellectus agens nen est pars animae nostrae. 46 a L Intellectus agens est Deus opta Nax. ex Aristotelis sententia. 6T. a
Intellectus agentis disputatiegratia intellectus possibilis habita Ut in iii. Animae lib. 68 . a Intellectus agens perpetao' phan. tomata illuminat. PO a intellectus , phantasmata non illustrat ea intelligendo. L a Intellectus agentis duo sunt munera abstrahendi, em p ipsium intelligendi. TO. LIntellectus agens que adi quaestione Quid est etiam a Naturali consideratur. 69. LIntellectio nostra si per aliquid temporis postulat. 39. a Intellectus est duplo. I9 a
Libri phi eorum primi quinq; da
Nateria prima secundum naturam propriam obtinuit potentiam, reliqua uero per participationem.
blateria prima a' Deo simplici ereatione emanauit IT . a Manus quare erganum organorum
Memoria pasto est pensus non in-
179쪽
tellectus. 3 Metus in primis quinii' libris pissicorum , quatenus a Natura eritur, o in naturalιbus rebus uersitur, deinde vero' secundum Ain ruiquis tribus consideretur.
Mens humana non habet materiam
Naturalis philosephus qlidusq: progressi debeat in formae contempla
Naturalis Iormam materialem adiuina potest ρι ungere,dummodo sub pho sica ratione diuinam con-sderet. bNaturalis etiam quid est separatae t formae petist attingere,f eam siubratione pissica , nec absolute consderet. TO. a
tentiam Dei Opt. Maa. imminuerunt. 77. a
possibilis, quam Agentis in Li i. de Anima lιbro explicatur. . Quaedam ex se cum simplicem habeat naturam, intelligibiliasunt, at deinde ad intellecthm nsr mrelata, cum phantasmata sui non procreent, funt difficilia cogni- tu. 69. b
accidcn . H. a Rpes edducae mmateriatae ratione formae in eis rcperta sunt intit sibiles. I9. a Res fimplices i. natxrae materiae ex
Resurrectio uera corporem latuit antiques philo ob hor. DL. a Resurrectιe nostra, quibAs rationi- . bus o eonicesuris probari pupi. Resurra
180쪽
Rsurrectio debet fieri in iisdem
Resurrectio a Naturali principio proficisci nequit. Dis bResurrectio est effectus mirabilis, cra solo Deo proficisci potest. γ s. b Resurrectionis prima eaus aestν eaequivoca dicitur Christus ea ratione, qua deus est. 7 MRsurrectionis causa proxima e prope' uniuera est c hristus, quatenus Deus, e homo rasurgens. 76. a Resurrectione uera nemo ante Christum ressurrexit. 76. α-
Ressurrectio christi causi est eff-
ciens. 7 exemplar nostrae resum rectionis. 6. a
Resurgentes boni, O mali interse ualde discrepab: t. T6. Resurrectio usq; ad sinem mundi differetur. Σύ. a Resurrectιo, quando erit homineser angelι ignorant. 76. a Resurrectionis diem uelle scrutari, est nrmis curiosum. γ6 LResurrectio corporum quando erit, Uimabitur coclum 7 6. .tR surrectio aliquorlim sanctorum,
Sanguis multus ais purissimul eausa est Osciens rectae heminιs Rurae. yω a
Sensus altrix anima uirtute silum remanent in intellectu post mortem. PLLS emen ab externo principio metum huius deinde uirtute gignit membra conceptus. 6 Semina G conceptus nondum fluti ab utero altricem a mam, An-
Ium, intellectum petentia ebia Sentiendi animae prima perfectio dieitur extrinsecus prosicissi. 6a a separabile quot medis dicaturissa a Scientiae in nobis eriuntur, atq; in
Scientia de Anima non est media inter Naturalem atq; diuinam 8 in simon Portius reprehenditAr.3 24 friatas ct .a o I. b63. b
singulare ab intellectu etiam pedicipitur. 3 a singulare ab intellectn comprehendi demonstratur J A V
uniuersale p. fcu quid sit. 36. avniuersale legi cam quid sit.