Iacobi Iosephi Winterl Styri Eisenartensis Dissertatio inauguralis medica, proponens inflammationis theoriam novam

51쪽

aa DISSERTAT Iogesies multiplicavit, cum saltem Celeritatem , qua sanguis post omnia obstacula superata , residua fluit, superaddere ex hypothesi ejusdem oportuisset, eo capite censuram maXimorum virorum JURINI, LEISERI &C. meritus. Sic summa I 35OOo librarum nata est massa sanguinis tantum ad sto. libr. aestimata qua vim cordis exprimi putavit. Verum Ill. DE GORTERneque vasa tantum impetum ferre posse vidit sa

tius rupta fuerint) neque respondere experimer, iis cum saliente Iunguine institutis . neque omnino digitum in cor immissum tantam rest lentiam perci.

s. XLIV.

Nunc videndum superest, quantum arteriae reagant pro diverso statu, in quo esse possunt: Imprimis quidem etsi vacuae fuerint, multo tamen majorem Vim requiri, ut repleantur quam sesquilibrae g. XLII. magnorum Virorum, qui vasti corporis cera ct liquido quocunque reple Verunt , eXperimenta docent. Celeberrimus

Vala Omnium artuum repleret, ut injectus liquor adhuc per aliquot venas redeat, eandem esse definivit, quae ex lapsu undecim pedum obtine. Tetur, quae utique valde spectabilis sit; satis tamen constat: eam vim tamen non posse in illa extrema lymphatica, nutrientia, & nerVea Vascula , quorum omnium ingenS numerUS est, pervenire; pro injeellone anatomica, quae aptis , simis

52쪽

smis instrumentis insti uatur, tamen adhuc visumma manuum facile ducentas libras propulsura, ct innixi praeterea corporiS, quae maximum saxum proVOlVeret, Opus esse, ut liquidum sanguine nuidius, qualis ichthyocolla est, in aqua soluta, multo, quam sanguis, lentius propellatur; ea tamen omni Violentia rubra unice vasa & cellulosae partem, immensam vero minorum Vasiorum quantitatem non penetrari in quotidiano experimento HALLE Rus vidit Elem. I. 45i ct seq.

S. XLV. In eo statu, ubi omnia plena sunt, non solum adfrictus idem est, sed accedit vasis elanica vis, quae tanta est, ut vas sui juris factum ex 27 lin. cum 7 decimis se retraxerit ad Ialin. SAU VAGES ib. tum. P. 8, de pulsu p. a. &quadruplo se angustaverit L ΑΜti RE de Secret. 6. Hinc sanguinem adhuc ad a pedes projecerit a morte, cum arteria cruralis incideretur. DRELINCOURT Canicid. III.; digitum Vero immissum fortiter compresserit SENAC II. I99. In eam igitur alteram virium Vitalium partem totam impendi debere JAconus JuRINus vidit Phil. transact. n. 258. & ad I & ultra libras ipse aestimavit KEILI Us tent. a. Si jam contrahas resistentias centum & amplius libras sangui. nis, & humorum sanguini continuorum ex plena quiete vid. Ill. HALLERUS Elem. I. 44 I.

1 au.) in Velocissimum motum, ut consentiente gravitate in descensu augmentum celeritatis a

53쪽

retardatione ejusdem in adscensu a ponderis re nixu non djstinguas, Confer S. XXIV. incitari ponas, facile intelligitur; si unica potentia πω vente ille motus producendus sit . eam Vim, quae tantam quantitatem contra aucta obstacula propellere debeat, multo debere priori majorem esse.

S. XLVI. Si jam ultra simplicem repletionem distem

dendum sit vas, resistentia crescet, non solum ceu reactiones corporum inertium, i. e. proportionaliter tensioni, Verum propter naturam ela

sticam multo magis '), & quidem ut quadrata

tensionum; adeoque cum tensiones sunt ut I. E. 3. , resistentiae erunt ut T. 4 9., si Vas esset, ut una simplex si bra, considerandum). Haec the ria quoque in musicis est, ubi pariter numeri oscillationum chordarum pullatarum inter se sunt, ut quadrata tensionum caeteris paribus. Verum sectiones vasorum nostrorum superficies circula

Une teIle resistance augmente par gradation ς iI peueenirer uno certaine quantite de sang dans ces cavi tesdu Coeurs, satis que Ia force des parois Cy oppose; mais des que Ies parois s etendent, Ia resistence commenCe .eIIo augmente ensuite seIon Iea divers degres d'ecarte-ment. La resistence des parois est dono plus grande quand Ia dilatation finit, que quand elle commence ς iIen est di cette resistence comme de celles qu opposent Ies corps elastiques a Ieur flexion Ou u 1eur extension. t On erouve plus de faciIite a Rechir uti ressori deputa Ie I degre jusqu'au a, que depuis Ie degre a jusq au de 'fru 3. SENAC L. c. I. 3M.

54쪽

im res sunt, quae per infinitos radios agunt in axim suum; sed superficies se habent ad lineas ut quadrata ad radices; nequit enim fibra circulsis

in uno puncto ita agere in aXim, ut non eodem nixu trahat, ct multiplicet actionem univeris peripheriae) ergo reactiones Vasorum nostrorum si tensiones sint ut I. a. 3., erunt ut I. 16.8I., seu simplex resistentia, quam tantam esse vid, mus j. XLV. adhuc per numeros I. I6. 8 I. crescit. Hinc sit, ut digitis distenta enormiterreagant, & iis remittentibus cum impetu contrahatur FANTON. Disserti anat. III. & ΗopΜΑNNde effect . elast. p. 7. etiam inflata aerem cum incredibili vi expellat, dum pertunditur SENACII. I99. Eodem adhuc concurrit amictus augmentum, cujus mensura est factum actionum Contrariarum, quarum in dato casu utraque est: admodum notabilis.

g. XL VILContra tantas resistentias S. XLIV. XLV. XLVI. tam perexigua Vis movens f. XLII.

nequidem sanguinem propellere, nec Vasa replere , multo minus distendere aut Vincere posset. S. XLVIII Verum infra Cap. seq. , cum omnia ci culationis adminicula in lucem ponentur, demonstrabitur : singulis momentis , quibus cornititur, in omnibus arteriis opportunitates nasci, liquidum projectum recipientes. Ne igitur nunc principium ponatur, postea diruendum, non, sanet inrituS, in gratiam adversi sententiae do, & admitto: nullam ex illis resi- stentiis

55쪽

46 DISSERTATIO stentiis in animato corpore percipi, quas Celeberrimi viri in cadaveribus experti sunt I. XLIV. XLV.) quamdiu vasa sponte admittant,& veluti attrahant liquidum. Verum quam primum plus liquidi in ea Vasa cogitur, quam

illa commode recipiant, necesse est omnem illam resistentiam, sit non majorem, obstare, quam quidem in arteria cadaveris impulso humori renitatur.

Si quis etiam eam resistentiarum mensuram majorem, & fere exaggeratam esse putet, facilis quoque in multo minorem consentio, ne prima radice minor sit ratio virium moventium, de quarum aequipondio cum cubis XLVI.) quaeritur; non inscius: in tanta graduum multitudine , in quos fere infinitos qualecunque dividi spatiolum possit, stupendam inter se rationem habituros, errare nimis proclive fuisse. f. L. In eam quantamcunque resistentiam vincendam cor adhuc non tota sua vi agit, sed quod in eam impendat, nihil habet, praeter eam vim motus, qua ab omnibus aliis obstaculis supera- . tis residua fanguis inde in venas promotus fui

set. L. B. VAN SNIRTEN I. 183. Nihil enim

Vinculo retardatur, quam illa pars S. XXVI).

Eam celeberrimus SAU VAGES de Instammae. f. Io . e quadratis celeritatum, quibus sanguis ex rescissis variis arteriis profluit, aestiin vit. Cum ergo ex trunco meseraicae vigesies plus intra datum tempus efflueret, quam ex ult,

56쪽

DE INFLAΜΜATIONE. ultimis ejus finibus S. ar. 1 3. Quadrata autem numerorum 2O: I. sint Go:

superandis aliis obstaculis impensas unicam fata re reliquam invenit, qua sanguis in venas peditingati

Ea. si per obstructionem vel vinculum progredi impediatur, vertetur in parietes v sorum, dilatatura, si valeat, eorum diametros. Id ex saltu vel parabola cognoscitur, quae sanguis majora, altiorave describit, in vas supra vulnus ligetur, vel obstruatur, quam si ex libora arteria saliat. ΗΑLLER Elem. I. 199. etiam cum fanguis G alio ramo Vinculo repellitur, ut tunc quoque aliquantum citius pereat animal HARVEIO 1 1 3. LOWERO C. VI. SENACO u. 17 . testibus. '

S. LIU Saltus quidem simplicissime se habent uti pressiones cf. XLI.); hinc si tubus aortae δε-

mittatur , & altitudo summa observetur , recte deduxit celeberrimus SAU VAGEs eam

Nisi quodUn eam rem tamen non soIa cordis, sed arteriae tensioris vis concurrat; hinc saltus majores a prioribus litationem, quam . a. Actionem autem arteriae hi orem vulgo esse actiane cordis assumit Illu- missimuEL. B. v AN SWIETEN, cum sanguis in systole arteriae Itius elevetur, quam in diastole ejusdem. Comm consentit SENAC II. 16α za . 225. 225. CARMTusIus etiam eXperimentum proponit apud BEW3ῖR VI ex in epist quaest. P. 1 a sanguinem ea arteri in

57쪽

48 DISSERTATIO altitudinem, si vas inde ligetur non variaturam, nisi τό m. Vid. Corol. 1 α s. Verum resistentiae laterum Vasiorum secundum praemissa g. XLVL) per varias tensiones non crescunt aequalibus reactionibus , sed progressione per Cubos, cubos cuborum & ultra ea ergo disse rentia tanto erit una 4OO'' minor, quo simplicibus elementaribus numeriS progressio arithmetica per cubos majora facta producit., S. LIII. Intumescentia igitur a tergo obstructionis tam erit exigua. ut ob minutiem fugiat sensus nostros. Μagni ergo viri, qui tam multa de tumoribus ex obstructione ortis scripserunt, ea magis ex speculatione, quam Vero experimento hausisse videntur, Vel saltem Vim cordis au-etam non distinxerunt S. IX. Primus ergo SA U v AGEs ad experimenta accedens videre debuit tumorem nullum nasci, contra veterem suam sententiam S. XVII. ; quare licet fidem non invenerit apud HALI. ERUM Μem. Cit. I. 42., quae inventorum sors est; tamen ipse paulopost HALLE Rus, & discipuluS REMUS, cum expri

ella effluere, quo tempore cor emendi μή non eo, quo constringitur; muIto major ergo pars ab Arteria pende-hit, cum a sanguine inter Vinculum intercepto tenditur. Id. I. c. II 3. I7 . N B. Hanc observatiouem H idemOustrationis catena separandam putavi, cum non perlipeat ad quaestionem; quod enim arteriae vis saltui addit, id integra potius de Vi motus, & sui inflatione manifesto demit.

58쪽

UE INFLAΜΜATIONE.rirentur , in propriis & numerosis observatis S. XX. Viderunt Vera utique esse, quae mΟ-nuisset SA UVAGEs, ct digna, quae ingenue reciperent , etsi antehae repudiassent. Mihi ea res nec adeo nOVa quidem Videtur. Arteria enim pulmonalis, in qua retardatus sanguis cor suffocat S. XXVI.), neque mihi, Cum ex professo sub lustratione cadaverum rei attenderem valde distenta visa est; neque celeberrimi authores, qui ejus capacit)tis mensuram dederunt, illam diametrum pro justa adsumere dubitarunt. Denique video in plethora, quae tamen id habet privilegii, ut eadem, qua cordi resistit vi, vicissim humorem fortius repellat, , recompensatura cordi majore impetu sanguinis Venosii, quod de celeritate arteriosi detraxerat HAL

sur les solides, & ncides p. 57. Nihilominus t men multo citius pulsus intermittere, supprimi, ac animi deliquia fieri, lethalia , nisi salutaris lanceola praesto sit, antequam vel arteriae Volumen multum augeatur, Vel sanguis distrahendo lumina minorum vasorum sibi furtive viam parare valeat . ut potius globuli ex rubris vastulis repellantur ,&. aliud vel in summa

multi cum plethorici sunt , cadaverum instar pallent; excretiones debitae ut diaphoresis, menstrua &c. tum mi auuntur. cessant et Secta vem redit color, diaphoretis, menstrua &c. Explicabant hoc ex compressione minimo ' rum Vasorum per majora; quasi adeo rudi ter factum es.set corpus noctium, ut unum vas alteri impedimento sit.

59쪽

DISSERTATIO plethora, quam rigorem totius corp9ris observa. re non potuerit ipse Cel. BOERHAAVIUS in Ραε- ect., testis contra se ipsum laetus maximus; unice serpentinas reddi arterias, ct magis rigere

dum in vas vinculo constrictum sanguinis nova vis incumbit. Et Cel. QUEsNAY in rari de Q. par. S. initio debilitatem percipi, dissculter moveri membra 28 a. tandem totum corpus immobile feri s. a 81., Π. 4 , si esum me sectionis tunc non modo esse depletionem, sed re relaxationem parietum, quae, contra liquidum distendens renitentes, contractae ante fuerint . ubique docet 282. n. a. 4. Ideo febrim insurgere a venaesectione, SYDEN-HAM Vidit, quae prius, praesente licet causa , a resistentia Vasorum suppressa fuisse videtur.

Et, motu omni cessante, eundem renasci, si Vena aperiatur HALI RRUS Exp. I93. & reliquis ibid. citatis lit. C. Ergo vis cordis a tergo Vr

gens neque Vasia obstructa notabiliter distendere , neque globulis rubris per minores series

Certe quibus arteriae magnitudo mensura plethorae est, ii utique deIicatum tactum, & vivam prioris status memoriam habere debent. Verum in praxi vulgo comparatio fit inter arteriam unius hominis & alterius, quod fallit. Apparebit orim , quod ego nunc tantum Vaticinor, cum fibrae circulares arteriae ex observatis LUDwIGII in Di sert. de tunicis arteriarum partim in Iongitudineses ra-mCrum eXcurrant, partim circa limbum orificii circuminsectantur, illas, cum distendenti Iiquido renitantur , r nios arctire vel maxime in Orificiis ; sic ingressum sanguinis in 'vasa minora impediri.

60쪽

DE INFLAΜΜΑΤΙΟΝΕ. 5e violenter viam parare Valet , ut tumor inde ruber nasci possit.

Id multo minus in minimis Vasculis a corde valde remotis in quibus tamen inflammationis sedem ponunt ) poterit evenire. Vis Cordis per omnes' arteriarum divisiones distribuitur, cuique tantam impensura sui portionem, quanta est universarum ramificationum aortae Pars, de qua quaeritur; praeterea ducitur in massam, quae inde a corde continuo Crescit, quo, quot sunt aortae divisiones, singulis semper trunco suo, sit conjungantur, capacioribus. ΗΞLVET. lettre v. 18 I. & seq. Hine continuo recedendo a corde decrescit. HALLER Elem. II.

177; quo enim ab eadem Vi major massa movenda est, eo minor motus: si enim idem massae majori qui minori, foret, antecedenS major continuo amplius spatium relinqueret, quam Recedens impleret; sic vacua spatia enascerentur , quorum ratio sufficiens non est , cum potius unda antecedens in motu suo deficersi. non flabens aliam movendi causam, quam Vim urgentem succedentis. E contra arteriae cujusque reactio non eli ad summam reactionum uti arteriae volumen ad universum systema; sed im- Primis , cum per omneS ramineationes Cordis , a

vis decrescat per ante dicta majorem ibi con

tinuo rationem habere resistentias ct notabilio. res fieri, necρlsum est praeterea ipsa continuo latera ad massas contentas augentur, quo saepius

divisa vasa sunt. Si enim dividas peripheriam