Werböczius illustratus sive Decretum tripartitum juris consuetudinarii inclyti regni Hungariae

발행: 1775년

분량: 591페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

PAR Tis I. TITu Lus 87. 297 canalia, ac fossata interdum satis exigua, Vel aggerum positionem, & repleturam in eum quem quis malet locum, & alveum deflui, terraequa , & siilvae, aut prata alterius facillime per hoc ussurpari possent. f. a. Sic itaquecontraria opinio intelligenda est ; quod, ex quo fluvialis, seu numinis, prinsertim vero navigabilis, proventuS magnae aestimationis censetur; ideo quocunque aqua, sleu fluvius labatur , & defluat, civitaS, aut Oppidum , vel possessio illa, de cujuS territorio in alterius terram, seu territorium Verget, aut diVertet , nunquam per hoc suiS proVentibuS, puta, molendinis, vadis, Vectigalibus, pistaturis aliisque utilitatibus privabitur: Sed quemadmo-l dum prius, dum fluvius in suo vero solitoque

S antiquo meatu currebat; ita etiam nune, cum in alium novum alveum jam declinaVerit ,

liberam, plenariamque tuis proventibus, & utilitatibus fruendi, & utendi habet facultatem. s. 3. Verumtamen silVae, prataque , & te xae solummodo illius erunt, cujVS priuS erant, S qui pacificum eorum Dominium habebat. Hinc est, quod nonnulli aggeres, & repleturaS

pro defensione terrarum suarum, & pratorum, aut silvarum in terris, & εerritoriis aliorum fa- re , renere que permittuntur: Ne scilicet in propriis terris , & territoriis per aquarum inundacionem, aut vehementiam damna patiantur. Per hoc tamen alienas hujusmodi terras pro se vendicare non intelliguntur.

202쪽

. Simile est de molendinorum aggeribus, & repleturis super decursium illorum flu-Viorum , quorum medietas uni, S altera alteri possessori, vel villae de ervit, constructorum. Quarum finis , licet in terris alteriuS adlaceat, adjaccreque de jure permittatur dummodo hujusmodi replotura damnum apercum alteri parti asterre non videatur tamen per hoc necnuvius, nec rerra alteriuS usturpasur, sed Vς- ro Dominio suo semper rescrV Lur

PR*b bita Jurium possessionariorum tum per

pexuitatis jure, tum vero pjgnoriS titulo conservationis, spd & meta ium Reambulatio' num, Rectificationumque deicriptione: jam Conseq uenter super quarto puelluri, seu 2κrium Darealitiorum, nec non Dotum , S rerum Hrapbernalium sol utione , restitutioneque dis serendum est.

1. V si scias; quod Quartolitis est jus possessionari uiri puellis, S mulieribus de bonis, ac Juribus pacernis haereditariis, in

signum parentelae propagationis, non perenn ii, Vel haereditaria, sed rodemptibili Lese , COnditioneque deputatum 5- a. QuARs autem Jurg possessionaria pa- φerna , servitii. acquisita. Jus tuemineum non con- i

203쪽

PAR Tis I. TITu Lus 89. I99 concernant; & filiae de illis cum filiis pariter, & haeredibus legitimis portiones habere ne-l queant; & quibus de possessionibus portiones haereditarias habere debeant, superius, A ubi de successione haeredum in bonis paterniS fient cla desicriptio facta est, expresse reperies. De modo Solutionis Purium Quartalitiorum , seu quarti 1 Vellaris. B

Dvertondum est autem, quod quisque Baro, Magnas, Vel Nobilis sive unam, sive decem, vel pIures habeat filias, ina stolutione quartae puellaris eas absolvere poterit: ita videlicet, ut universa Jura possessionaria paterna simul cum cunctis suis utilitatibus; & pertinentiis quibuslibet in quatuor rectas, & coaequaleS segregentur partes, quarum quarta pars, in sortem icilicet Quartalitiorum cedens, communi aestimatione mediante limitabitur, & aestimabitur: juxta cujus aestimationis seriem super eodem Quartalicio omnibus filiabus una,&eadem solutione, C

Q Tit. Is H Snbaudi; partis. Originem haec siumpsit ex Andreae II. a. g. Ubi dieitur; quod si serviens , sive Nobilis sine filio decesserit, quartam partem posssessionum filia obtineat.cὶ Ex iisdem bonis sis ficit semel quartam exolutam fuisse: Quare futurae generationes non trabenc am'pli R. , quod praetendant.

204쪽

ρ oo PARTIS I. TITu Lus. 9 . pecunia tamen, & non rerum Venalium, A satisfactio impendi debebit. f. I. PROPRIETAS autem, & haereditas huiusmodi quartae partis una eum caeteriS Partibus , seu portionibus filiis , di haeredibus per-Petuo remanebit. B S. I. Qua LIBET autem filiarum poterit seorsim , si Voluerit, Quartalitium suum repetere. Verumtamen haeredes, a quibus repe titur , cauti esse deboni, ne uni tantum sies-rant , quod pluribus solvere tenentur.

Ved , si uni fluarum quarta puellaris data

fuerit, altera adhucsuper harei ute comtendere poserit.

TITULUS so. Si vero uni filiarum absque strepitu Iuris, pro

ductioneque literarum, ac literalium instrumentorum , factum Jurium possessionariorum patern rum tangentium, quarta puellaris perioluta fuerit ; altera nihilominus filiarum si voluetrix super proprietate, seu haereditate eorundem Jurium possessionariorum pater norum, poterit in Judicio cum eo cujus intererit contendere ,& utrum Jura ipsa sexum foemineum loquancur, necne, experiri. C

M Praeter equos equatiales. P. a. t. Io I. B p. I. t. 29.

205쪽

uod puellae in capillis constitutae A Fassioues facere non possiat. TITULUS s I. Erum , quia puellae plerumque animi levi- tate seducuntur, ideo in capillis existentes c si etiam legitimam, & persectam v) attigissent

aetatem nunquam Fassiones perennales, Vel etiam temporales sibiipsis, aut successoribus, Vel fratribus earum praejudicantes , facere possunt f. I. Hi NC est etiam, quod puellae ipsis

ad tutelam fratrum minoris aetatis non admittuntur , neque Tutorum ossicia ex Regni consuetudine gerere permitvuntur. ualiter puellae infra tempus emaritationis earum in domo paterua maueaux.

IIb vero pacto puellae, quae cretillos adhuc velamine nudatos gestant, decedentibus earum genitoribus, in paternis laribus, Juribusque possessionariis C) ad nubiles ipsarum annos permanere; & qualiter de illis tandem emaritari debeant; superius, ubi de bonis per defectum seminis decedentium impetratis tractatum est , D manifestum habes documencum.

TITULUS 92.

s. Is

206쪽

aestimari debeat; & quid Castrum , quid Curia Nobilitaris, quid Sessio Jobagionalis,&C. Valeat, in serie aestimationum ini ra A clare patebit.

I Te si super solutione Dotum, & rerum paraphernalium id occurrit animadvertendum;

quod quanquam Dos unde Dot alitium desce n-dit) ac Donatio & Parapherninu longe differant, I OS tamen Confusio vocabulo Dotem, ADonationem simul permiscentes s Dotalitium , vel solummodo Dotem, dicimus: Quae uxori propter ejus de rutionem, concubitum de

bonis muri j datur. I. Parvbernales autem res dicimus: omnia bona mobilia, quae mulieri aut per maritum , aut parenteS, Vel fratres, sive etiam alios quoScunque tempore solennitatis nuptiarum, aut desponsiationis, vel subarmationis ejus dantur. I. 2. UNDE siciendum, quod e Regni no. stri veteri, approbataque consuetudine Dotalitium est merces foeminarum legitime Conjugatarum ob debitum matrimonii de bonis, &Juribus possessionariis maritorum, juxta status illorum exigentiam dari consueta. 9- 3 aὶ Tit, i3 D α ι 34

207쪽

PAR Tis L TITu Lus 93. 2 3I. 3. Nam secundum status, & dignitatis

maritorum praeeminentiam, ac bonorum , dc Jurium possessionariorum eorundem quantita tem variatur, fitque inlutio Dotalitiorum; Ver-hi gratia: Relicta Baronis plus consequitur ratione Dotalitii, quam Relicta unius Magnatis. Itidem Relicta Nobilis centum, vel quinquaginta colonos possidentis, plus nomine Dotis asIequitur, quam alterius Nobilis, cui minor fuerit

colonorum numerus.

g. q. Si enim o cium Parovatus gesserit ;tunc mulier ipsa centum marcas: Si vero Magnas, Vel buro solo nomine fuerit, & ossicio Baronatus Caruerit, aut insignis Nobilis, vel miles extiterit, & quinquaginta Sessiones Jobagionales populosias, Vel plures habuerit; Relicta ejus quinquaginta marcas pro Dote sua consequit ποῦ Marcum quamlibet per quatuor renos Hingari ases, aut quadringentos denarios praesentiS monetae Computando.

Relicta autem in serioris status, & conditionis Nobilium de bonis, S Juribus maritorum possessionariis siecundum magiS, minus , juxta sicilicet bonorum quantitatem, aestimati rie communi mediante exclusis agris , silvis' que , S pratis , ac aliis pertinentiis, ac proveritibus bonorum exterioribus Dotes suas re-babere pocerunt. A

A Ηaee Dotis taxatio intelligenda est de Dore Legatis ἐκ bonis etiam aviticis exolvenda , confiriniter ad tit i

208쪽

2o4 PAJR TISI. TITu Lus 94. 6. Mortua vero muliere, qui sibi in linea cons anguinitatis propinquior erit, Dotalitium ejus requirendi, sibique vendicandi habet

facultatem.

ΝΕ autem super officiis , & nominibus Baro

natuum dubium suboriri possit ; eorum nomina hic insierenda exist imavi. is. I. Sunt itaque veri Barones, quorum ab antiquo nomina Decretis, B & Literis confirmationalibus Regiis inseri conlueVerunt. g. a. PALATIΝuS Regni Hungariae: Judex Curiae Regiae: Regnorum Dalmatiae, Croatiae, S Solavoniae BanuS: quoda Tran-

p. I. Et quae datur etiam ex bonis post eon. tractum matrimonium pignori obligatis, juxta p. 1 . t. Io 3. Nec non de bonis mariti durante conjugio , vel prius aequisitir, de quibus fors mulier portionem non habet, nisi titulo Dotis. Com. S 3. hic. Correctum est: Jam cedit marito. a. II. I 687. HOC autem sine haeredibus, & ab intestato decedente; Fisco. a. 26. g. fin. ITIS. Nomina baronum a temporibus Ludovici L Confirmationi Diaetalium Decretorum adscripta leguntur. Andreae II. Decreto sola Prmiatorum nomina subje

cta sitnt. Anter Orum vero Regum Decretis; nulla. Qua ido autem mos eceperit, eorundem nomina Lb

teris Regiis privilegialibus su icienda, non liquet.

209쪽

Turcas nostro aeVo deletuS est. Item Thavernicorum: Janitorum : Ρincernarum: Da piserorum: Agazoniim Regalium, re Reginalium Magistri; nec non Themesiensis, C) & ΡΟ- soniensis Comites. D g. 3. Horum omnium Relictis; pro earum Dotibus , & rebus Paraphernalibus centum uepraemissum E) est marcae per eoS, quorum in tererit , dari istent, atque debent. Quod Dotalitiorum solutio partim pecuniis , puritim rebus venalibus suri debeat, quales flut res venales f

Dot litiorum autem solutio partim pecuniis

numeratiS, partim vero rebus mobili bus, & Venalibus juxta tamen Verum Pre lium γαὶ Transylvania in Principatum ereel a , cessavit ejus Wajvodatus, proin est Baronatus. De rebus Tran sylvaniae , S Siculiae; V1d infr. p. 3. titt. 3 S 4 3 Seu Severtensis Ungaris SaDEoi BEn sic dictus a Castro Setoreny , Sewrin , seu severino ad Danubium prope orsavain sito : sed dudum a Turcis protrito.c Hodie Banatus audit, sed sine Bano. v Praeter hic recensitos simi etiam barones Regni cubicularioriim, S Curiae Regis Μagistri: nescio, qua liter isthie omissi. Hos omnes olim etiam Iobogio nes Regni, aut Bbagiones eum bonore di tos iuvis, patet ex Andr. II. arti. Io. I i. o. 34

210쪽

per solet. f. I. Exclusa tamen Vestium tartitarum , A) ac armorum, S equorum, bDumque, acalio rum pecorum claudorum aestimatione: Quae in sortem solutionis Dotalitiorum non accepxantur. 2. ReS autem mobiles , ik venales in- hac parte tales esse debent, quae in soro quo tidiano vendi pollunt, prout sunt OV es, boves, equi, caprae, VacCae, Vituli, S porci, qui se movere de loco in locum commode possunt.

uod mulier a pr/Mo marito integram, a secundo inediam Dotem habeat. Et unde Dotalitia Bantur t

ITeΜ advertendum, quod quaelibet scemina.

rum a primo marito ratione floridae virgi- lnitatis, in qua nuptui tradica fuit ) integram Dotem y a secundo vero, post denorationem licilicet nubendo , mediam duntaxat Dotem; a tertio quartam parcem; a quareo octavam solum partem Dolis habet. f. I. Si quae autem etiam quinto, Vel serato marito nupserit; Dos sita in tantum mi nuetur, ut admodum exigua sic futura. s. Iaa Respui etiam posse videntur Monilia, Cubiculni uim l

ΜObilia, Rei ieconornicae instrumenta. & alia id genus, quae difficulter emptorem inveruiuii

SEARCH

MENU NAVIGATION