Werböczius illustratus sive Decretum tripartitum juris consuetudinarii inclyti regni Hungariae

발행: 1775년

분량: 591페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

PAR Tis I. Ti Tu Lus II 3. 2273. 3. Unde& Tutores auctoritatem solumis modo defendendi, & non alienandi bona pu- De prima Tutela, quae Legitima nomisatur. Itela igitur Legitima dicitur: parentum puriter,'frutrum defeHsio. Nam si patre priemortuo, & matre superstite, filius , Vel

filia illegitimae aedatis in domo paterna reman serit, mater sua, qua mdiu titulum, & nomea mariti sui praemortui gesserit, & ad secundas nuptia, te non tranitulerit, tutelam filii, dciuiae gerere, exercereque permittiLur. 5. I. Et e conVerso, si mater decesserit,

patre stuperilite, si etiam de ignobili, ac rustica progenie patet ipse oriundus tuerit, S J ura pose sessionaria in filium, vel filiam, non paterno, sed

materno dure redacta extiterint, tutelam bono rum, atque etiam liberorum, pater, dc nemo alter exercebit. Major namque reputatur tutela persuae, quam bouorum confervuito. Echoc infra tempus illegitimae aetatis puerorum. Licet puellas, etiam post tempora legitimae aetatis, intra maritationis tempus sub cutela semper esse conVeniat, prout immediate praenotatum emi 2. AnimadVertendum tamen est, quod ,

si pater ignobilis secundam uxorem duxerit, Scpillorum habent. A

232쪽

stet 8 PARTIs I. TITULuS II 4. bona pupillorum a prima uxore relicta dilapidare coeperit, hoc Cabu tutela ejus cessabit,& in alterum transibit. f. 3. Verumtamen poter nobilis exstens etiam nepotum suorum filio decedente tutelam , & provisionem , tanquam caput principale, supportabit. 9 . Nςc id praetermittendum, quod si pupillorum Inuter , separuta matrimonia, ipsam solam, & non maritum concernentia, habuerit ; mortuo marito si etiam ad secundaS nuptias se transtulerit) a tueela filiorum , vel filiarum in ea parte mater excludi non debet: Ex-

quo Jccelsio bonorum sit causa tutelarum, &ipsis censeatur esse, quae debet filios, & filias in hujusmodi bonis suis post se relinquere successores, & haeredeS. s. Verumtamen si filius fratres habeat, ad quos successio, seu devolutio Jurium, & bonorum pacernorum spectare Videatur; curam,& tutelam eorundem bonorum paternorum irater prop nquior, & non mater eXercebic, sicuti de fratrum , & cons anguineorum tutela intra clariuS dicetur.

De fecunda Tutela , quae Testamentaria sneue

TITULUS II 4. SEcunda tutela dicitur Testamentaria, dum

videlicec pater in agone constitutus, & f-- lios,

233쪽

PARTIs I. TITULUS. II s. 22 lios, vel filias tenerae, legitimaeque aetatis existentes; & fratrem cui OnuS lucelae cogrueret) aut non haberet, aut quidem baberet, sed illum ad bona sua diripienda asipiraturum , & ex eos pectum Tutorem futurum esseconsideranS, filios suos, vel etiam filias tutelae, defensionique cognatorum , aut Coasianguineorum, vel Lepe amicorum sitiorum submittit 9. I. Et haec tutela non silum ad filios,

vel filias superstites , sed etiam ad posthumos,& posthumas se extendit: Quae nisi fratrum carnalium, vel uxoris legitima, & justa praepediatur contradictione; & dummodo talibus persionis, quae ad tutelam secundum Consiuetudinem patriae nostrae admitti consueverunt, testatio tutelae fiat) siemper tenet, atque Valet. De tertia Tutela, quae Dativa uincupatur

TErtia tutela dicitur Dativa, quia datur a 'iucipe: Quae etiam Principis, Pintro rum tutela utaucupatur. A

f. I. Et habet fieri; quando tam Legitima, quam etiam Testamentaria tutela delinit, & deficit, hoc est; si pater intestatus decesserit,& nec fratres, consanguineos quibuS tu' tela competeret post se reliqueriz.

TITULUS IIS.

234쪽

13o PAR Tis I. Ti TuLUS II sf. a. Tutelae datio ad Principem, & Patronum spectat. Quoniam deficientibus cunctis fratribus, qui Vigore luccessioniS bonorum onus tutelae subire debeant, mox hujusmodi jussuccessionis in Principem redundabit, qui tanquam legitimus,& VeruS ipisrum orphanorum,& pupillorum buccessor, ac patronuS, de lucela ipsorum providere consuevit, & de facto exsuscepti regiminis sui ossicio subvenire debet. f. 3. UBI SC iEΝDuM, quod Princeps ipse noster, praemissis sic stantibus, tales Tutores o plianis, pupillis ipsis dare, designareque debet, quos intellexerit ad bona,&Jura illorum possessionaria non aspirare: Et in eo Comitatu habitare, ubi orphani ipsi quoque residentiam per bitalem habent: Et quod de alienatione, Vel

dilapidatione bonorum eorundem pupillorumper ipsos Tutores facienda, non timeatur. q. DEBENT autem hujusmodi Dativi Tutores coram Comite , Vel Vice-Comite si fieri

poterit , aliter autem coram uno, auc duobus

judicibus Nobilium illius Comitatus, in quo ut praesertur pupilli ipsi habitare dignoscuntur:

Vel, ii bona,&Jura possessionaria eorum multa,& magna,in diversisque Comitatibus sita fuerint, posita , Coram uno exJudicibus Regni Ordinariis, vel eorum vices gerentibus prouo Videlicet bonorum, ac iurium ipsorum pulsestio nariorum qualitas, & conditio requirie super omnibus rebus, ct boni, ipsorum orphanorum, Loeutarium, in Rege infacere, ut e pic

235쪽

PAR Tis I. TITu Lus II 6. 23 Itutela, de omnibus rebus inventis, & manibus

leorum lignatis, S fructibus quoque bonorum

tempore medio perceptis, congruam rationem reddere queant.

s. Quoniam de male disipensiatis; orpbanis, illis jam legitimam aetatem agentibuS, Tutores ipsistis facere tenentur. Et non stolum Dativi, Verum etiam Legitimi, ac Testamentarii Tutores, ad praemissa facienda pariter obligantur. g. s. Quo D Aurg M impuberes, seu id irimi aetatis pupilli, & orphani sub tutela esse debeant, naturali Juri, rationique consionum ,& conveniens videtur; ut illi, qui propter imperfectam aetatem sese defendere nequeunc, aliorum tutela, defensioneque gubernentur. ualiter virilis, qualiter foeminei sexus fir Tres in tutela succedant f A TITULUS II 6. SEd ut praemissa clarius innotesdant, sciendum est; quod quia ouus tutela eo ordiue defer- eur , & notatur, quo bonorum successso, seu Jurium possessionariorum devolutio, deficientibus igitur, & non existentibus testamentariis Tucoribus, ad fratres , & consanguineos defuncti hominis, in quos videlicet eo heredibus deficiente bona sua devolvi deberent, tutela pupillorum deiertur, & derivatur.

M De successione in Tutoratu per 3. seqq. arti.

236쪽

PARτis I. ΤITu LUS IIS. f. I. Fraterualis autem propagatio dupli- cem per lineam , virilem scilicet, & semineam descendere consuevit. Fratres itaquo per lineam virilis sexus, A) descendentes qui sic agi ali nominantur semper cons anguineis ,& ira tribus muli bris sexus qui etiam coguaii dicuntur in tueela subeunda praeseruntur: Et isti foeminei sexus cognati non aliter, nisi deficientibus per omnia fratribus virilis sexuS , silve agnatiS, ad tutelam exercendam admit

a. Et cune quoque non aliter; nisi bo-n , S Jura possessionaria pupillorum, & orphanorum, utrumque sexum, virilem scilicet,& Emineum aperte concernere , manifest que i qui dignosicantur.3 3. Nam si de bonorum , & Jurium pos

sessionariorum successione, atque devesutionec uerum scilicet illa utrique sexui desierviant, vel certe siexum solummodo masculinum con- Cernant dubitatur; tunc cognati usi etiam signatis non tantibus I ad tutelam non admittuntur, ne bonorum ipsiorum orphanorum Dominiam, & possessionem sub hujusmodi euiciae colore pro se Vendicare videantur. Ua

de in hoc quoque casia Dativi magis Tutores a Principe pollulantur.

237쪽

L, M' V Pura possestouaria utrumque se vinu OV eruaui, de tutela faciendum sit Z TITULUS III. MVertendum tamen est, quod , si Jura poGsessionaria pupillorum utrumque sexum aperte sequuntur, hoc est ; si etiam sceminei lexus homines in illis Juribus possessionariis, vivente adhuc orphanorum ipsorum patre, reale Dominium habuerunt; tunc de tutela gereri da distinguendum erit. f. I. Aut enim agnuti, & coguati unius, sic eiusdem sunt aetatis Z aut annis. & aetate inter se differunt Z Si ejusdem aetatis, Sc tutelae Capa i ces fuerint, hoc est, Viginti quatuor annorum extiterint; tunc agnati prout immediate praemissum est cutelam ipsiam gerere debebunz. Si tamen cognati majores , dc agannis fuerint; interea temporiS, gnati Luzelae capaceS erunt, cognati sunt ad tutelam serendam admittendi. a. Licet post tempus legitimae aetatiS,

etiam infixa persectam puerorum aetatem, Vigin ii quatuor annos modo anteleto repraestentan rem, plerosque fratrum, & agnatorum, ad tutelam deputatos fuisse recolimus: In casta praecipue, quo matrem orphanorum ad secundas nuptias transisse, & per hoc bona eorum desolationi subjacuisse comperimus. Ejuscemodi quo quς cutela in casa praemissi sustinetur. vati minoreSquoadusqua

238쪽

a3 PARTIS I. TIT. II 8. TIT. I I9. g. 3. INTELLIGENDuM tamen semper est tam de quatis, quam etiam coguatis, hoc est: fratribus virilis, & foeminei siexus, modo praeliabito, onus , & exercitium tutelae, qui in gradu lineae consanguinitatis propinquioreS Orpbanis , S proximiores, annisque, & aetate majores esse dignoscuntur. ut fit quatio, coguatio, vel Quatur, cognatus p

Ubi breviter sciendum est, quod hoc nomeuqgnationis non est naturale, sed civile nomen: & inventum est Pure emili ad differentiam naturalis cognationis, ut per hoc diversitas originis masculorum, & sceminarum distinguerezur. f. I. EX quo Claret, quod omues, qui sunt Quati, frent etiam coguati, sed Nou e cou- verso. Quoniam agnatio species est cognationiS, Cognatio Vero generale nomen est tam ad masculos, quam fimminas pertinens. Quam

Vis agnatio sicut A) praetactum est o virilis

dunraxat, & cognatio foeminei sexus homines hoc in loco designet. Utrum Testamentaria tuitio destruat Legiti-

TITULUS IT9. SEd quaestio suboritur: utrum Testamentaria

239쪽

PAR Tis I. TITu Lus I I9. 23ς Legitima Testamentariam t Dicendum , quodi Teitamentaria rite, bonoque modo, S illis personis , quae ad tutelam de Jure admittuntur , iacta, auserat Laepe Legitimam, sed non semper. I. Pro cujus lucidior notitia , & intelligentia adVertendum est, quod si pater etiam sui Juris existens ) filios siuos impuberes, & te nerae aetatiS, talibus persioniS, quae perdiuri, Vel publici aucarii, patria lingua Ludas nuncupati , aut aliter infames, sive proscripti essent, Vel notam infidelitatis quovis modo incurrissent si etiam per virilis sexus lineam de parentela sua deficendissent) tutandoS committeret, quia per eorum hujusmodi infamiam, & notam a Jure siccessionis deciderunt; ad tutelam in praejudicium fratrum de jure siuccedere debentium

non admittuntur.

5. 2. SIMILITER, si pater filias siuas non existentibus filiis) cognatorum cuipiam in testamento submitteret defendendas, hujus quoque tutela in praejudicium, & periclitationem Jurium quatorum, seu fratrum condiVisionalium, S in bonis rite succedentium iacta, non tenet, neque admittenda censetur: Ne sub colore ejuscemodi tutelae fratres ipsi justis eorum Juribus fraudari dignotantur. I. 3. Saepe namque pater filiis orbatum se CerctenS, amore filiarum captus , ne dum pertaceiam, Verum etiam aliiS exquisiciS coloribus, ct titulis, in bonis suis illas in fratrum succe. Ocnuam praejudicium baereditare nititur.

240쪽

236 PARTIs I. TΙΤu Lus Ieto. E CONTRARIO Vero, ubi pater fratrum , siὶVe Quatorum suorum quempiam. ad bona sua novae divisionis, vel alio titulo, &colore aspirare; Vel defacto lites illum inde suscitare cognoverit ; non obstante successionis ,& consequenter legitimae tutelae Jure, filios suos, Cui maluerit, protegendos, testandis

committere poterit. Non tamen cog natis ob rationem superiuS praedeclaratam. Nisi forte bona, dc Jura possessionaria utrumque siexum manifeste sequantur, aeque Concernant; nam hoc casia

etiam cognatis sinis pupillos, & filios suos tutandos submittendi habet potestatem. Corollaria notanda de successione Tutoria.

. runt F. PRIMUM quidem; quod Tutorer Testamentarii rite constituti, caeteris Tutoribus, videlicet Legitimis, & Datimis praeseruntur: ita, ut primo Testamentarii, deinde Legitimi , & ultimo loco Dativi ad tutelam

exercendam admittantur.

I. COROLLARIuΜ secundum; quod, quia tut*la secundum bonorum sicuti jam prae- declaratum est devolutionem desertur, ideo etiam fratres adoptivi , ad quos bona, & Jura possessionaria cujuspiam, Virtute alicujuS contractus, vel Regii consensius derivanda sunt ; eo

SEARCH

MENU NAVIGATION