장음표시 사용
211쪽
sed adhibendus en tamen modus, ne copia sit in tempestiua,atque ideo fidi pariat.
Congeries hoc loco en, quando propossitioni seu loco commimi probando subi ciuntur praecipuorum argumentorum capita, quas in num1 ciculum congeruntur. Ut si haec propositio tractanda esset: Legi diuinae nemo suis viribin satisficere poten,possim sequentia argument0rum capita per congeriem in hunc modum subiungi, hoc enim experientia omnium hominum conuincit hoc saucia natura congemiscens agnoscit: Hociniuersa scriptura clamitat hoc denique Nictima itu Dei horrendis modis lacerati in patibulo crucis,comprobat. Hoc modo Cicero pro- possitioni subiungit argumentorum congeriem quem in disponendis argumentis doctis imi vi que imitarisolent. Caeterum , tametsi Cicero interdum ab stimo capit , expolitionem argumentorum in congerie positorum incipit, cui primum subiungit, ct pone pergit' sique adpentillimum, quod sit tractatione itimum tamen Theologio concionatori tutius en , ordinem in congerie positum in expolitione sequi
212쪽
piosissima expolitis, propositione, rationes, aetio-lagia, exornationei conclusione Tropositio est, quae argumenti caput aliquod proponit, tanquam confirmationis propositionem. Ratio probat propositionem, hec talis elle debet visit minor;Dubgismi Aetiblogia rationis causam a dii, O alam esse conuenit, ut vel maior illogismi, et eius probatio sit, Atque ita expro-psitione, ratione attologia sit 1 3llogismus integer, sed ordine inuerso. PoIt artiologiam sequetur exornatio, qu esumenda est a sententuis,c0mparatis , contrariis , similibus, exemplis. To strema erit conclusi0, quae superiorum summam colligit, propositionem principalem coincludit. Haec expolitisuis praeceptasunt, nec pugnant quae disiciun illori sententia, qui septem expositionis partes numerarunt. Von enim est
Nnum expositionis genus, sed ego id tantum d legi, quod aptissimum noui ijs conclanatoribus fore arbitrabar. Caeterum, praecepta expolitionis intelligantur, num exemplum subi clam Proposui supra lacum communem: Legi diuinae nemo suis viribus fati Dcere potes t. Deinde huic loco quatuor probatiunum capita per congeriem subieci, quorum primum fuit, quod experientia omnium hominum id rerum esse conuincat. Hoc caput sit expolitionis propossitio, in hunc modum: Experirntia omniuru hominum conuincit, neminem
213쪽
in Dei satisfacere. Otii Omnes enim homines infigi ficile fontiunt, quam procid absint a legis D perfecti perpetua obedientia. -tiologia 9 vident enim legem Dei sanctam perfecit vivendi regulam , si cis plane
prophan0s natura , e imbecilles. Exornatio a sententia. usque adeo erum 2 quod Tropb ta clamitat, omnes iusticias nostras esse eluti pannum meoruatae mulidrisequae fatentia quomodo constaret, se experientiail liuo hominis sani diuersum esset experta. c ornatista comparatis uemadmodum enim arbor, cuius radix est putrida oenenatos cc inficta, nunquamsuctitis nisi venenatos producit ita homo cutis cor peccati eneno inseritum existit, nequaquam potest puram ct integram obedientiam praestare legi Dei ornati ab exemplis. JAunon hoc sistetur sandius Abel in suo sacri cibi Profecito sic ent 2 unquam enim Detra probas
set Abelis sacrificium, nisi Christum promissum
Sandiu scisse vir agnouisl t eum,qui credentes ius caret, suum peccatum intellaxisset, quos impediri nouit,ut non potuerit legi Dei satisficere. Nuem se putauisset so lex Dei stificere posse, nunquam redie sacrificalf t, hoc est, stori
sici declarasset promissumsimen esse legis com
pletorem. Huc O Dauid locuplet imus testis adu ciatur, qui ad Dominum clamans aperteβω-non iustificari in constediu Dei sium nio talium
214쪽
talium. Omnes enim declinasse 2 inutiles δε-ctos conqueritur Conclusio. Cum igitur Dauidem testem habeamus : cum peccati Niris agnoscamura cum legis puritatem, immundiciem nostram contemplemur , qui quaesonsi amens negabit experiri suam in prae- sanda obedientia legi Dei imbecillitatem , Ocut ita dicamo υτενiαν, In buc exempl0itcunque videre en expolitionis sum quod si fusius tractare instituis em singulis partibua dilatatis O multiplicatis, integra oratio, et ex hoc priamo probationis capite fluxisset. Ad eundem modum reliqua tria capita in congerie possita, ef-sent expedienda. Hinc non es cile iudicare possiunt studiose adolescentes, butis expolitionis esse summamistilitatem uuare opera rectum δε-ciurisunt, se multum se in expolitionis tradiatione ea erceant. Hinc enim eam Ocultatem consequentur ν postea in seri, ne cibo sacris concionibus haec expolitionis praecepti, e mucogitata dicentibu occurrant.
Confutationis methodira, qu. constat propositione, sublatione opposita propositisne, O sola tione, supra est declarati exemplis illustrata. Quare hic tantum admonebo auditores de loco
Locus itaque propriis confutationi assigna
215쪽
tur mox poni confirmationem , quem tamen locum perpetuo non habet. Nam quoties alia sena tentia quam nostra, auditorum anim0s occupax mi, ordium ipoten a consutatione quam legem non solum Aristoteles liceri, erum- etiam Paullas secutus eri in Epistola ad Roma, nos. Confirmaturus enim hanc propositionem,
Q u'd iusticia sit ex de , primum confutat en- tium aud eorum praeiudicia Gentium qui dem quae lege naturae se iustos putabant Iudae0rum Nero qui ex lege diuinitus sibi tradita se iustos gloriabantur. Ex hac confutatione praeiudiciorum,dilabitur Paulus in propositionem,quam repetitprimum C postea iustam confirmatio nem ei subiungit Hoc Pauli exemplum siquendum iudico, quoties alia quam nostra sententia
D GRessio mira praecepta ad quinque momenta reuocari possent, O sunt locus,m0dus, materia, tempmc reditum a digressione. I 0co hoc obseruandum en, quod digresso probatae alicui proposivioni subiici debeat. Importuna enim digres en,quae sit re nondum confirmata Modus talis adlabendus ekt, ne discentium memoriam interturbet molesta prolixitate
Insieliciter enim docent, qui neglacta doctrina,
216쪽
leuistima aliqua ast Ii iniuriae, integras horas declamitant in num atque alterum, quem of fendisse iudicant materia digresonis ad exhor- tationes, confulationes ibiurgationes, sed non, quasvis pertinet Talis enim debet esse digressionis materia, i sponte videatur fluere ex dodir, . na, nsu accersιta aliunde et lisei enim donirinae is natura, digressionis materiam osterat, feri non potent, ut ad aedificationem rciat. Hoc praeceptum ideo diligentius obseruandum fit, quia non raro ab inexercitatis contra illud peccatur, non sine verbi Dei iniuria, auditorum damno.Quarto loco tempus posui, quod requirit necessario digressionem. Quando enim auditores et a doctrina abhorrent vel pigriores videntur, Nespusillanimes existunt,tum obiurgand excitandi consolandisunt. Redistris a digressione sit non χ- lenturi ed et sinis eiu ita aptetur, ν coeat cum ea parte orati inis, nde digressum en,quod fieri τix potent, nsi vis doribinae digrcsionis materiam praebuit, vel aliquo schemate adhibito recurrat ad doctrinam. Cum primum Beatus Lutherm coepit vindicare doctrinam Euangeli contra Tapalem tyrannidem, opus erat acrioribwssia mulis . quare crebrior fuit in digressionibus, quemadmodum in ipsius scriptis videre est, Nunc Nero cum do irina firmata eLt, O redditus In
Ecclesi s nostris tranquillior satus , parcius istis acrioribus stimulis tendum est. Deinde
217쪽
Deinde quia neq; ocatio similis, neq; aut0- ritas omnium par e t cogitabunt nouiti conci0- natores suae modestiae esse, rartis extra metas euagari. Caeteri; si quis horum praeceptorum de DAgressione exempla requirat , legat pistolam ad Hebraeos. Haec enim na ingentem exemplorum
fluam suppeditabit. DE ARTIFICIOSA
Dixi supra qualis conclusio adhiberi debeat
in singulorum i timentorum expolitione. Hic dicendum est de loci alicuius seu concionis integrae pilogo,in quo haec sunt obsim anda. Trimum , ira propositione repetendrus en ocura explicatus. Secundo, instituenda est breuis enumerati argumentorum, O maxime praecipuorum capitum Tertio, sequatur illatio, inquatria
coniungi polyunt, quae tribus propositionibitis ad 1fluenda sunt cuid doceat praesens locus, quid confutet, quid moneat. Quarto, omnia ita ordia nanda sunt, visacilior sit transitus in locum sequentein se plures explicandi restant. Vt, explicato loco quem supra proposui: Quod nemosuismiribus, legi Dei atisficere possit, non incommoda foret haec conclusio Loci repetitio, uis modo posthac se suis tribus legi Dei satisfidiurum arbitrabitur Argumentorum enumeratio θ
218쪽
gat, si iptura passim perii testimoni s confutat, Nertimetiam istimasti longe aliud docet Illiti, uuare hic locus docet nos omnes nostram imbecillitate is peccatum confutat iusticiarios, qui legis iusticiam laniant mune n0simnes, Ni agnitis peccatis imbecillitate nostra , confugiamus ad Christum. Transitusiquem nobisi or Euangelium,de quo iam nobis dicendu Il.
E licato utcunq; primo concionum genere, tuo quia in docendo Nersatur, Didascalicum nominavi 2 in sequitur alterum genus Taraeneticum, quod ideo breuius tractabo, quia raristo solum et per se habetur Didascalico enim Ni plurimum admi ceri solet. Est autem par. neticum genus, quo et suademus, dissuademuisue, et consolamur, et obiurgamus audit0rem. Hinc triplex concis pari etica exoritur, nimirum suasorii, consulatorii obiurgatoria, de quibus ordine haec exponenda sunt. Primum d sinitio, deinde inuentis, tum tractatio, quibus breuissima subiungam exempla,quom ceptasa' cilius intelligantur.
SV foris co is est, per quam sua timus ad aliquid
219쪽
Loci nutritionis in hoc genere praecipuis ibi. cessit tis causὰ mandati, vocationis, tilitas priuati publica, dignita perfυn rei. Exempla, antiqua, recentia , Christiana, Ethnica.
gantiir, quemadmodum supra admonui in Diale Iica methodo admiscendas esse digressionis schemate exhortatibnes, consolation es o,biurgationes cita hic confirmatoria methodo loci paraenaici confirmari debent.
Porro in tractatione quatuor concurrunt, oc
casio, propositio, confirmatio. conclusito occas causata recitat paraeneseos Tropositis exaggeranda enis multiplicanda, ac subinde ali s atq; alijs verbis schematibus iteranda Confirmatio petetur ex locis iam commemoratis, in qua confirmatione duo praeterea spectanda sun , graditis schema Gradus Ocit Nigradatim a leuioribus 9 minoribus adgrauior maiora deinde grat isma ct maxima ascendas, alioqui vilescet paraenesis Sch ma, non solum finibus druit, Ne metiam orationcm acutiorem ν ita dicam reddit, i penitus in auditorum animos penetret, atq; adeo ipsum cor totum podsideat. Huc Interrogatio, Subicbio, Exclamatio, Admiratio, Dubitati , Occupatio, polypsis, Dialossemus,
220쪽
mτοπία tuitu genem alia, qu eci Rhetor bus nonninanturo explicantur , re iri debre coiicti D, quam quartam oractatisi in partem sci , nouis praeceptis non indiget, sed eodem modo confirmabitur, qui supra monstratus en Ceterum t praeceptorum sus colispiciatur, exemplum nicum subiungam.
Occasio luia ideo multostardiores alvei bum Dei audiendum Propositis Constitui breuiter nos excitare ad verbi uel si amorem, quo impellamur ad diligentius audiemlam conseruandam οἱ Dinam de uel nobis allatam. πάθας Quanquam dolandum in mortales sa sit adrosuae alutis immemores, istimulis indigeant, quo properent eo, quo toto impetu ferri debri custa causeo Inde enim tantus torpor mentibitis nostris insidet, quod non ideberemis attendimus, quae sitierbi coelisis necessit. s. o quisluam omnium mortalium intelligere poterit obm ratem Dei sine ipsius er-bbi Proseritos pientia Mundi, quemadmodum vere dicit Paulus, eustulticia coram Deo, feri nequit, ut Dei oluntate sciamus , donec fu
liciam carnis fuerimus sequuti Necessita mandati Excidisse sine iretur melitibus,