Thomae Stanislai Velasti ... Dissertatio de litterarum Graecarum pronuntiatione

101쪽

carminis leges Observavissemus e reclamabit Calicanetarus rIllos ego interpellando , dicam :- resida , ct carptis immanibus emera Dido Sanguiueam volvens aciem , maculi ue Irementer Interfusa genas , ct pauida morte futura . Interiora Domus irrumpit limina , ct altos .... Tu vero:

Am,ubiarum Collegia Pharmacopola: , O Lue reiade quidquid dicam aut erit , aut non e Primo nam inquiram fui si furere ,hoesserit in te dLLonge melius me recitasse contendet Li Genis : Utrumque , perquam probe Glicanaarus: subscribes. Subscribas igitur mihi oportet ; dico enim magis Ennium , Horatium , ab Ovidio, ac Virgilio discrepare , quam Homerum rejectis accentibus ab Homero illis admissis . Nam sint versus,

quorum accentuS cum quantitate conveniant . Η ς γοαης δυναμαι γλυκερω προν αλλο i δεσθαι θ)Λάασι δ' ἐυτύαπις δωμήσαπ ψ οἶκον ανασσυ f)Κυμα b μιν προσπλάζον ἐρύκεται , αλλα ra παν- ω Sint hi alii, quorum accentus extra quantitatem sedeant. Η 'Γα εθνεα ῶσι μελισαων άδιναων sv Πετρης ἐκ γλαφυρης αὐ νεον ἐρχομενάων ,οεκδον δε πεπνmι -' ανθεσιν ἰαυνοῖ νιν , Illa inter ista conser , & narra mihi: utrum Graeca magis a Graecis , quam Latina a Latinis aure iudice dissideant At arte , inquis , magistra , & mente prosodiae legibus imbuta iudice latina cum latinis conveniunt : quidni ego de Graecis versibus idem dicam ξSi id esset , inquiet aliquis , jam doctorum hominum

animus tantum , non etiam multitudinis aures versus harmoniam

102쪽

nim percipiebant . At Theatra teste Tullio, a) exeuma-hant , si brevis produUa fuisset . Ita prosecto : si enim dicturus Catania urbs, domus, dixisses domus urbs Catana fas esset,extollant equites, peditesque cachinum . b)Penultimas

quidem sillabas , & majusculos quosdam linguae lapsus cognita fuisse etiam subrostrariis quis inficiabitur At disertum

te puto , si omnium prorsus , Omnium inquam , acutarum , ae gravium judicium nutura ν In auribus conlocatum fuisse omnibus ab incunabilis ostendas. Longe aliud ad aures vulgi sonabat τοAlituum , pecudumque genus por altus habebat: ae το Ibant obseura lisub nocte per umbras..tamen heroicum versum esse utrumque non poterat internoscere multitudo , quae , teste Tullio, pedes non novit .

Num longum quoque pronuntiabatur A sexti casus a vulgo at quomodo: apice tantum superpossio id discriminis. invia lectum iri pueris adfirmat Quinctilianus ξ Si enim sono discerni posset, cur Orthographia de apice illo ablativi laborabat , quum infra Grammatici incium esset, ea notare apice , quae auribus satis dignoscerentur Z Sed sint ista . Ipis vocales in antepenultimis aliunx ne sonum habebant una, alium gemina consonante sequente , ut vulgus id auribus posset percipere t Num quoque sciebat vulgus E per Hellenismum produci: in lappaequE , tribulique Virg. Imman Estridens agitur ... .Sil. utare credas Pegestum m mos Scag.

Persii . A in date teIA Mundite . . Virg.Occulta solia ct . . Iuv. Contrahi V in Muguri leo tremulam . . nimio lustratrini ore . Cic. in Arat. Non elidi I, sed contrahi in An foli ul amant 8 Aliter ne putas pronuntiatum idem As in amAs, aliter in Lo-- ὶ Es aliter in SermonΓs,aliter in ArcadES ut possent vulgi aures internoscere t Quis haec credat, nisi qui contravenire prius statuerit, quam rationem admittere ὶ Equid enim magis. ridiculum, quam omnena condendi

103쪽

Io4 carminis rationem , & poetices sumnaam ad imperitae multitudinis aures velle reiicere tHaec tamen non tantopere curo : Id unum contendo .

Eam ex Graeco carmine percipi voluptatem , quam tu latini versus condendi legibus probe instructus , atque exercitatus animo percipis , quum audis Ennium , Lucretium , Horatium , Claudianum , Ovidium, Virgilium ; licet hi vivaciori gratia , iucundiore festivitate percutiant aures,quam illi; licet hic tibi magis in recitando , quam ille distorqueat labia , rictum distendat , sillabas absorbeat , aut immani spiritu aflet voces , oneretque gravi halitu pro varia vernaculi cujusque sermonis institutione . Hanc unice a Grς-cis revera percipi certum est . Id mihi quoque incredibile videbatur aliquando . Chium in Patriam ludimagister adeor Candidatos poetices e Graecorum scholis ad me arcesso: versus ex Hesiodo coram recito : periculi faciendi causa accentus permuto r& Mουσα , dicebam πιευήλν ἀοιδῆ -e Illi versum excipere digitis, metiri animo,accentus mutatio nem negligere, probare pedes: tum ego : quid de hoc alio r

At illi versum animo celerrime contemplati', Cordacem ajebant primo , ac quineto pede male pro spondaeo

conlocatum.

Sed quorsum haec tam longa oratio ξ Ex quo certo scimus accentus a Graecis etiam in carminibus non modo scribi , sed & pronuntiari , infinita poene carmina conscripta sunt: quorum splendorem , ac venustatem ab accentuum prolatione laedi ipsi auctores numquam putaverunt; Graecia numquam suspicata est . De hac re dubitat, qui ne audivit quidem resertas esse Graecorum ex omni aetate Scriptorum carminibus Bibliothecas Lovanii, Lugduni Batavorum , Augustae, Basileat , Monachii , Londini , Cantabrigiae , OxOnii , Divione , Remis, Lutetiae Parisiorum, Mediolani, Parmae , Mutinae , Patavii , Venetiis, Bononiae , florentiae , . Seniss

104쪽

IOS Senis , Messanae , Neapoli . Novem Bibliothecae hic Romae sunt graecis scriptis locupletissimae ; sola Vaticana inter triasia illia manuscripta graeca innumera. etiam poemata cultodit . Quis illa ennumeret , quae in Monasterio Sanctae Trinitatis , magnae Laurae , Uatopedit , Iberoruna , Dionysi, Achridis , Neas Monis jacent in Chio , in Thessalia , in Patmo quae oculatus testis Iacobus Sponius a) perlustravit, quae Polle vinus , b) Lambecius , Fabricius recensent λSumma universae hujus argumentationis haec demum est. Accentus saltim aliquibus in scriptis semper observati sunt: omnibus deinde tum poematis scripti coepti , tum soluta in oratione, in qua certe pronuntiatos fuisse sertum tectum integrumque superior ratiocinatio , atque evidentia omnino postulat, & nisi me fallo , prorsus extorsit. Alia longe diversa ratione recitata suisse carmina novum sane esset , singulare , monstruosissimum ; quod utique veteres sminima quaeque rimati , ac penitus perscrutati , admirarentur , traderent , inculcarent. AEternum porro de hoc discrimine aliter solutae , aliter ligatae orationis efferendae silentium apud omnes. Clamant Erasmiani , at quibus compulsi rationibus t Latina, inquiunt , carmina ad quantitatem exacta , ex quantitate enuntiabantur : Ita etiam Graeca .

Perinde quasi non dicerent, sed jam demonstrassent : Latinas Musas ne dum similes , sed simillimas , sed ipsas easdem Graecas esse debuisse , aut re ipsa fuisse . Extremum audi: Tribus hisce notulis , a junt , eam pronuntiationem sequi te ps inerat , quam L eophrasus

vir Lesbius XX. aunos Athenis commoratus a sequutur uoues sa) . Euge oculus meus . Suavitatem graeci sermonis solis accentibus assequi posse speravit nemo , neque vero dixit . Scio quibus in sit ab is Anglorum , Gallorum , Italorum vocabula accentus aut exigunt , aut suscipiunt proptereane scite , ac venuste has linguas me locuturum consi

105쪽

do 8 Non levi quidem disciplina , & diuturna a teneris

exercitatione dumtaxat fieri videmus , ut Graecorum populi , quum aureum sermonem vel in scliolis efferunt, v cI canunt in Τemplis , vernilitatem illam oris , aliam ubique, atque aliam , paullulum deponant , semineamque illam blanclissimam , ac suavissimam enuntiationem adhibeant , quae neminem non exhilarat , niti eum , qui numquam audierit . Quum Oratores Iaponii Ronue a Gregorio XIII in fidem reciperentur , Alumni exteri, qui sub disciplina So-CIETATI s. instituuntur cum reliqui , tum etiam Graeci quoddam quisque lingua sua de more coram recitaverunt: Iaponii autem , ut a majoribus traditum est , interrogati , qui jucundissime omnium locuti ellant , Graecos digito commostrarunt . Quoniam vero Erasmiana ista pronuntiationis graecae νεκρανα ασις nondum Alpes traiecerat, Graeci Alumni graece quidem ut hic docemus, bene autem locuti sunt ob assiduum in scholis usum . Quam velim licet in eo me amem, tamen nec celeritate legendi , nec suavitate loquendi pusionem aliquem Graecorum superavi eκ iis , qui nondum ferulae manum subduxerint . Quoties Graecorum Ecclesias aut in Chio , aut in Peloponnesi ingressus essem , aliquid ut canerem , pro eo ac honoris causa solent Graeci , rogatus semper recusavi : quippe qui risum mihi metuerem ab illam λαπτομία , cui Nos Latina Ligurum Colonia Latinis litteris a pueritia consecrati adsuescimus : quo perspicuum sit,

aliud esse Graecorum Aecentuum conlocandorum rationem tenere, longe aliud ελλινευς ομίζειν.

Sed contumeliis etiam Accentus quidam adpetit, ct genuinum frangit in illis . Graeci , inquit , in accentibus variant varia , ct vana saepe causa a). At quam hic vanam appellat causam , ego nullam voco . Graeci enim ubi

accentus conlocandi sint docent : quare ibi sint conlocandi non docent ; sed aeterna Graeciae totius consuetudine , &MajΟ-

106쪽

ro majorum institutione tamquam validissimo muro sese adeo tuentur , ut qui recentes Accentuum Assertores furti , Marchaismi coram pueris absolverit , indulgentiam suam erudis viris probare . . . . sedet multum , frusraque laboret ;Quid enim Cle nardus, Ante signanus , Eustathius , circa Accentus docent, quod non ante Theodorus , Joannes Grammaticus , Prophyrius , Sopater, Corinthus, Marcellinus, Herodianus articulate non docuerint i cupido , Aiace uenti ostendant, amabo ; quid illud est Scilicet accentum gravem praecedentis vocabuli sequente enclitica in acutum mutant Graeci hodie: At hoc ab He

Huriunt variat nempe circumflexus , qui in penultima vocis simplicis Q, R οικος sedebat , migrat in ante- penultimam compositae vocis , 3c fit acutus συνδουλος , σύνοικος: Atque hoc non in omnibus casibus Z Nempe τις quis Infinitum , ubi interrogatio accedit variat accentum v 4 ;quis ὶ nempe Praepositio una cum loco accentum etiam mutat Z At certe Apollonius , quem primo saeculo floruisse

habent in penultima acci ut Mia flve acutum , isve circumsexum , ut δολος , δωλος , si componunxur rejiciunt accentum in antepenultimum , ut συνδουλος , αδολοε : quo dam fervant eodem loco accentum Dum, ut 1

a Netod. περι ἐγκλινομένων λεξεων .b Apollonius , Herodiani Pater περί συνταξεως edit. Francolarii an. IIso.

107쪽

Rursus αἱ προθεσως , ait , δύο συνωξως ἀναδεξαμενα δεοντως παραδέξοντυ s τὸ γαλασσομ νον , τόνου b) . Praepo-Ktiones , ρuc gemiuam confructionem patiuntur , conde-nienter etiam mutatiouem accentus fuscipient. Optime enim tibi dico: τσε αιμ πέω πέρδικας , φατας ααμου καπι, cc optime tibi dico : οψη mei πέτραις πέρδικας , φατας κατ'

Si id quaeris quare haec Graeci variant , illud da prius :

quare a nubo Latini dicunt innuba pronuba a juro δε-jero , MIero Z quare o breve in recto amor, Bouor longum est in obliquis honoris , amoris regulam hujus invenire potes; rationem non potes. Quid igitur a Graecis id quaerimus , quod non nisi ad risum , dc nugas in aliis linguis quaereretur Z Prosecto id unum tota hac concertatione timeo , ne quis me nimis morosum exilii met , & diu'tius versatum , quam angusta haec acies. , 3c minuta dimicatio postulare videretur . Uerum quoniam cause nostra iis probanda maxime est, qui ad pronuntiationem potius, quam ad scientiam graecae linguae instituunt tar, minima quaeque tela, ea etiam quae conjici possent, retundenda este duxi: non enim leve vulnus Tironibus infligent, qui nondum quidem exercitato , sed argutulo sine , & acri ingenio esse solent, utqui non Latina contenti, Graecam et laena litteraturam student . Ceterum non puto mirabitur , qui scit gravissmas sepe contentiones de levibus pronuntiationis graecae quaestiunculis susceptas esse . Philelphum Clirysol orae generum Graece quum salutaret Timollieus quidam Anconae : CHIRE inquit . Subrisit Philelphus , & neque ego inquit , duae munus neque diduus, neque porcus. Timotheus subirasci, ex

108쪽

candescere , voci rari , & nisi recte fallataverit , obligare caput o adseruntur Lexica e patet quid esse possit CHIRE Dialectos appellat Timotheus , & quaerit: Nulla Dialectu

, aut , aut χοιρε , pro χαρε: Non habet Thimotheus quo proserat digitum . Salvum sit caput , ait Philelphus , barbam mihi solves non amplius dimidiam . Adest tonsor: fit concursus , ut solet : at ille ut erat ridiculus semiputata barba quid mentum ὶ cerebrum inquit , Sc lingua peccavere : maximi risus. Tanti semper fecerunt homines vel unius litterulae . pronuntiationem in ea lingua, quam vel pecudes sa) dicuntur adamasse ; cujus olim doctissimi quique noti modo vultum , oc oculos , ut quidam ait , sed S ungues , capillos, umbram quoque efflictim deperibant.. Veruntamen plus forsan ardore , & acrimonia quadam dicendi , quam importunitate peccatum est . At id Lector humanissimus fastidiosae disceptationis. relevandae necessitat aliqua potius , quam ulciscendi doloris , aut cujusquam perstringendi libidine factum a me esse judicabit . Succensere enim , aut negotium sacessere amicis , ingeniosis, atque eruditissimis viris stultissimum puto . Invidus enim, aut

stupidus suu , nisi miror homines infinitis paene scientiis deditos , linguam etiam perdifficilem , & his jam in locis paene exinanitam animo tenere, nulla sane necessitate , nulla spe, aut doctorum hominum communi studio , aut populari amplius aura commendatam: iniquus autem, si irascar quod tam ingeniose impetant , autriam modeste 3c ex animo potius commendandi mei contra me eam pronuntiationem impugnent, a qua me natura alienum fecit, institutio sane non amicum . Adolescens e Graecia graecorum elementorum vix non solam notitiam adtuli In Italia prius Erasnianoruin

a Ammctuin Hermaeo AEgyptio, quem audivit Ioamies Grammaticus a d eente Almum auotidie itavisse ludum narrat Suidas , sea ad Graecaruin litteratum suam vitatem inepti illine exaggeraudam tabulatur .

109쪽

rationes audivi , quam AE pum terere caepissem , atque ita adripui, ut facile putaverim, quod illius aetatis est, Grineos , ubi in Patriam aliquando remeassem , prosternere ,& litterarum suarum soni ignaros condemnare ; At ubi rem acriori studio coepi perquirere , insanus mihi visus sum nisi summae Graecorum consensioni subscriberem , ridiculus si aliter, ac sentio docuissem, omnino ineptus nisi sodali, & amicissimo & sincero animo obiicienti salva amicitia respondissem. Praesertim quum eos defendere cupio , qui etsi eadem atque ego senserint , at objurgati sunt a te , suavissime Mirtis be , non tam molli brachio , atque ego . Utinam ea , quae de Cl. D. Placentinia nihil tale merito dixisti , aut non dixisses , aut animum ego tuum Germani invenis eandidum ita patefacere potuissem , ut ea , quae a te mihi saepe significata est: de Illo existimatio Omnem contumeliae suspicionem infamaret : ne , quum legerit , dolorem aut uir religiosissimus sustineat , aut homo acri ingenio resellere tandem possiti Mihi quoque pulcherrimum duxi amicorum quorumdam sa) querelae jam inveteratae satisfacere : graecarum scilicet litterarum pronuntiationem , quae una C Veteri Graecia reliqua est, veluti effigies omnibus templis religiosis i me custodita, jam CC plus anni Trasalpinorum contentionibus peti, magis in dies deleri , atque evanescere; corum autem telis neminem e Graecia se se hactentis objecisse . At quoniam Illa imis jampridem saucia visceribus, &paene animam agens linguam sibi seriri non sentit, aut si sentiat publica voce queri non potest, Typographiis sibi, atque omnibus studiorum incitamentis a Victore sublatis, qui nempe sciat quanti docta Graecia Persis steterit , gaudeo mihi, qua parte dumtaxat fit copia, eius defendendae causam non modo justam, sed etiam necessariam datam suisse. Quamquam enim a Scaligero , a Salma sit O , ac reliquis di

a Vide Georgium Martinum , & utrumque Scaligerum .

110쪽

I iquis,qui pro grieca pronuntiatione Achillem prie stiterunt,

longo distem intervallo , nemo tamen eorum aut Graeciam ita oculis perspectam habuit, ut ex sese loqui, aut G taecosita a se natura alienus expertus est , ut quum pro iis diceret , sine ulla suspicione dicere censeretur. Porro qui me , ae gentem meam in Graecia hospitem a) minime novit, cogitet, me meae impudentiae testes, si mentiar, eos , quibus cognitus sum , haud velle ; qui novit, is quum voluntatem meam ab omni invidia liberarit, intellectui dabit, si quid hac dimicatione peccatum est, quod si quis plane ostendat, is me statim in Erasiuianorum albo volente adscribet ..

a Nos Ligurum Colonia ab anno II 4s quos vulgus Chii Frangor, Graegoras au tem , Dunclavius , Emmius, Bolsius, Foglieita , Bilarus , Luche sinus ae reliqua Graeci, Itali, Galli seriptorest nune Latinos Chios, nunc Ianuenter chios appellant iii urbe Inedia Chii degimus ad 1ooo numeto inter gooco Grae eorum, a quibus aliam habemus Ecaelestam , Episcopum , ritum , lacram linguam , eaerimonias , litterarum studia , institutio nem . mores, ineutem, animum, alium quoque cultum , ac linguam dum licui te cum his nullam nobis intercedere neeessitudinem peeudes etiam in Graecia nomini;omnes boni dolent, & sanguine, etiam petendam esse pacem, firmamiamque putarit.

라틴어 텍스트