장음표시 사용
81쪽
ravit, quod clare videre non poterant ad entantes, indicit 313 eis bellum pariter et conflictum, denuncians eis quod si Velini nolint oportere eos pugnare, ne dicant OStea calumpniose cum eis egisse. ii vero non segnes sed parali peroptime ad pugnandum, cum percensuissent ducem cum exercitu suo, jocundati sunt et exhilarati videntes se mullo numero sortioreS, sperantes nec disudentes illos ad nichilum redacturos. Erant enim, ut aiunt, qua Si quatuor c0ntra unum, et cum tanti essent, dux dens in Domino, cui indisserens est salvare in multitudine vel in paucis. Post
horam meridianam ambe turni congredientes, invocato nomine Domini instruunt aciem con Serunt pugnam, incipientes cantum Suum consuetum ante pugnam ReSullantibus in excelsis ambe calerxe incipiunt dimicare, et cum per aliquod tempus in saligabiliter decertassent, stetit anceps victoria ad unam horam. Quod cum dux cerneret, strennue in certamine Se circumferens, Suo inclamavit monendo et exhortando eos ad pugnam. Sed quidam nobiles de luggelbercti non pauci numero, industriu agentes, aliis pugnantibus ipsi provide sibi et suis equis pepercerunt, cum vidissent ducem cum suis in bello periclitari, parati ad pugnam mox cum impetu recipitantes se in turbas, non semel et pluries hostium acies penetrantes et scindentes, n0nnullo Solo lenii pro Straverunt. Quod cum vidisset ducis exercitus, gavisi Sunt gaudio magno, tanquam celitu auxilium sibi missum, receptis viribus iterum sicut a principio pugnaverunt. Et non ullo post sole ruente, Vel parum pDSi eiu OceaSum, pr0curante Domino, hostibus debilitatis, duci Victoria acclamatur. Ipse Vero, Dei retus auxilio, concessa Sibi victoria, mox in modum corone ingens hostes Victos, ne pateret eis locus fugiendi, cepit ex eis ccc et i meliores et claros, divites et polentes. Et accepi ab omnibus strictiSSimo et Sacro- Sancto juramento, quos ex eis sinebat abire, dans eis diem cum termino redeundi, quosdam serva it compeditos, alios s0lutos, plures equi et curribus impositos dimisit in terram ad castra et ad civitateS, Servando propriis in expensis Ungari expensis in prelio suis spiculis et agillis mature fugam inierunt, et cum magno dampno et dedecoro ad terram proprium redierunt. Preterea cum
82쪽
1313 Australes et alii habuissent multos currus, et onustos 'φη magnis opibus, civitates vicine Mospurga et Lanishula et villani circum circa diripientes inestimabilem redam, di- tali sunt valde. Acceperunt enim ibi veStes pretiosas, Xenia preStantiora, nummos, argentum et aurum, ita quod multi ex eo sunt usque hodie ditiores. Nemo enim erat qui prohiberet omnibus in certamine occupatis. Porro dux Rud0lsus, audiens fratrem suum de prelio triumphasse, declinavit a terra, recipiens se in HaideIbercti cum domina sua Maelithildi, ubi cum ea pro tempore morabatur. Quo datur intelligi, quod nondum erat sincerus cum fratre suo debuerat enim ei post victoriam hilarius occurrisse, et fraterno amore verbis pacificis sa lutasse. Sed quia constat ipsum non suisse in pretio, potest intelligi eum a terra provide recessisse et indulsisse captivis, pro quibus nec bene nec male apud ratrem suum voluit perorare. Perspicuum est nichil0minus in illa victoria ambobus ducibus indisserenter fortunam jocundius arrisisse, quia si periclitassent vel succubuissent in pretio, verisimile est quod terram suam cum tota eius rerum substantia perdidissent. Propterea a Deo sibi collatam victoriam pariter debuerant cum captivis ad fructuosum exitum perduxisse. Sed dux Rudolsus negligentius agens in hac parte, inconsiderale contra salutem propriam pro liberatione captivorum cum ducibus Austrie sui minus sollicitus et intentus, debuerat enim acceptum dampnum in bellorum discrimine potius in captivorum retentione
Verum cum LudWicus dux a varie gravi cum laboro hostes suos in prelio conclusisset et captos in potestatem propriam redegisset, post dimidium annum vel paulo plus in captivitate degentibus, accessit eis tedium vite et mentis amictio vehemens cum merore, pro eo quod non esset qui redimeret vel graves pro eis expensas Solveret Vel pagaret. Sed ecce duces Austrie callido circumvenientes ducem LudWicum victorem belli, palliatis reugis, ut captivos dimittat, apud eum instantius laborabant. Qui sicut pius dominus, victus amicorum precibus, dimisit quos tenuit et absolvit Sed in hoc nimis erravit, quod sine
83쪽
prosectu et sui utilitate inconsulte quos lenuit sic dimisit. Ipsi enim maliciose tractabant de morte eius; sed ipSe, sicut aliquis evangelii non surdus auditor, reddit eis bona pro malis, et quos necare debuit, donavit pristine libertati. Ideo dicebatur de ipso lito retibus norit pisces concludere, sed nescit sesquamare scit ares capere, sed non norit deplumare. O quantum profecisset si aliquos de- capilasset, alios usque ad ultimum quadrantem depecuniasset profecto hodie esse polentissimus imperator Credendum est tamen nec dubitandum, quod experientia docente, ipsum p0Stea penituit non fecisse. Igitur cum rex einricus Longobardiam intrasset et 1310 exercitum percensuiSSet, qui cum eo illuc venerat, et '' cernens sibi non sufficere ad aboriosum opus, quod aggredi paraverat, mox Scribit a tergo ad proceres Alemannie et quosdam episcopos, obsecrans pariter et exhortans, ut ad promocionem Romani imperii non negligant sibi mittere armatos viros, doneos ad pugnandum, quilibet numero secundum acullatem rerum ac dignitatum suarum', sicut eius velint habere jugem gratiam et favorem. Porro Rudolsus illustris dux a varie, cum mandatum regi accepisset per nuntium specialiter ad Se miSSum, habito super eo consilio, existimans non parum citare' quempiam mandata imperialia non implere, quod ipse pre-eaVenS, impiger ad regis preceptum m0 cum suis Se preparat ad intrandum, ne si neglexerit, indignationem regio maiestatis se postea doleat incurrisse. Sed frater eius dux LudWicus, exempto suorum consilio, e quadam egra voluntate contra regem sibi servire noluit, et nichilominus a die, qua ipse suctus est rex, nunquam in eiuSconspectu voluit comparere. Sed hoc accipere p0SSumus pro preSagio suturorum, nam servitium quod ipse regi denegavit, postea Suo tempore justo Dei judicio, in statu et casu consimili, sicut mendicus a pluribus postulavit. Profecto dux Rudolsus convocalis suis servitoribus accepit ex eis quos sibi noverat expedire, et multis aliis nobilibus ad ipsum conssuentibus et cum eo proficisci volentibus, cum honesta comitiva procinctum movet. Et
1 schreibi erisuriich. lacullatem rerum suarum ac dignitalem Oesele.
84쪽
13li omnibus ad regem properantibus, ut eius jussionem explerent, sicut ab eo acceperant in mandatis, reperierunt eum, cum ad eum Venissent, civitatem rixam obsidione valida cinxisse, ubi primo incaute agentibus de civitate fgpet acceperunt maXimum dampnum in hominibus. Rex etiam perdidit ibi amantissimum germanum suum. Cum enim habitatores civitatis secissent qu0ddam instrumentum, qu0deatius dicitur, porrexerunt illud ultra murum civitatis, in quo erant viri sagittarii, ab iis state regis accepit grande telum, quod ipsum motu Vi0lentissimo pertransiens, at L. OX Supreme ite Spiritum exhalavit. Quo mortuo rex p vix per longum tempus de fratris amissione potuit consolari. Verum cum per singulos dies regis exercitus cresceret, et de diversis regis provinciis multis ad ipsum confluentibus, cottidie lartior fieret tandem non sine fgpet magno dampn eandem civitatem laboriosissime expugna- η vit. Qua capta, portas eius destruxit et murum et italis dissolvit, et nichilominus magnam cedem in ea secit, et multum eam attriverat aliis citi latibus in terrorem, an dem eam in deditionem accepit. His patratis procinctum movet contra Mediolanum quam similiter obsidione cinxit. Sed ipsa intestino bello languente, plures in ea suerunt partes atrociter discordantes; sed pars sanior regi adhesit, de cuius auxilio ipsam civitatem, prius commisso laborioso certamine, in deditionem accepit. Plures enim munitiones e turres antea νκ sit in ea expugnavit. Ibi etiam Leupoldus dux Austrie cumi suis, ut aiunt, sortiter pugnans de multo conflicto in regis servitio strennue triumphavit. Ubi ero civitas ista post multos labores regi paruit, mox inde digrediens, desectiliter Suum versus civitatem Januensem, quam similiter uer bello petiit, et captis e vicinio quibusdam castris, cum his sortius eam obsidione cinxit. Sed habitatores civitatis n0n diu rebellantes, quidam potentes in ea dicti Delsini, tractantes de pace persuaserunt civibus, ut cum rege
85쪽
citius concordarent. Quibus pari voto consenserunt, et se alisue ditioni subdiderunt. Interim regina domina nobilissima ac virtuosissima, sebre correpta, vocante Domino rite perceptis ecclesiastici sacramentis, iam carnis ingreditur universe. Quam
eum cives anuenses percepiSSent suiSSe Sancto et me pκe.
rite ite, secerunt ei apud se sepulchrum regio cultu, in in quo eam, ut decuit, honestis obsequiis sepelierunt; ubi etiam eam sicut sanciam usque hodie devotius Venerantur. Quia dum adhuc viveret et esset honore regio sublimata, tanta humilitatis gratia pollebat, ut, cum alienobiles matrone seu semine circa se pretiosis vestibus rutilarent, ipsa in medio earum vestibus humillimis utebatur, et per omnes civitates quas transivit, quodlibet hospitale intrans, nudipes et discalciata miseris largam
Porro antequam rex Longobardiam intrasset, et cum esset adhuc in partibus Alemannie, supani regni Bohemie, adversarii ducis arinti qui tunc inibi regnaverat, ut Supra Scriptum est, Venerunt ad regem R0manorum, a 13l0b0ratiles apud eum, ut silium suum silio enegla quon- xL dam regis Bohemi legitime sociaret. Quo facto ipsum ibidem de eorum auxilio et consilio in regem preficeret, Vel etiam promoveret, et nullam in hac re reputet dissicultatem. iunt ratione uxoris accepte, videlicet filio regis memorali jure hereditario fieri competenter Sermo regi placuit, et quantocius essectui mancipavit. Vocavitque dominum Rudollam, illustrem ducem aWarie, ex speciali fiducia rogans, quod ipsum ut silium suum cum honesto comitatu ducat in terram Bohemie, ibique sibi accipiat filiam regis sepedicti in uxorem qua accepta, deberi Sibi regnum Bohemie, omnibus innotescat; qui vero contradixerint vel impedire voluerint, sevo ultionis gladio invadere non obmillat. Dux vero regi paruit et convocata numerosa multitudine pugnatorum, electis ex eis quingenii viris melioribus, intraverunt Bohemiam manu Valida, cum quibus etiam cet. proficiscebatur venerabilis episcopii Moguntinus ad regis instantiam, ad quem pertinet regem Bohemi consecrare et coronare. Cum autem veniSSen Pragam, primo obSidione 30v.
86쪽
1310 circumdederunt ducem arynthie, qui regnum non concorditer intraverat, deturbantes eum de regno, exire terram Boliemi perurgebant. Qui cum cernere Se inopinate in summo periculo constitulum, assumpta uxore et queque potuit, commisit se cum multa fiducia avunculo suo domino Rudolso duci aWarie, qui erat capitaneu exer-vκ citus. Qui etiam mox eum de manibus nocentibus liberavit, dans sibi ducatum tutissimum quousque Securus extra B0hemiam deveniret. Quod si non seciSSet, revera nunquam vivus ohemiam exivisSet.
Cum igitur regnum Bohemi destitutum esset heredum posteritate, einricus Romanorum rex, qui vacante solio regni potest ibi jure eodali alium regem statuere vel creare, illud filio suo adolescenti contulit et ibi in regem presecit. Quem cum illuc, sicut prelatum est, cum h0neSto exercitu direxisset, filiam enegla quondam regis Bo- hemio accepit in uxorem, et nuptiis rite celebratis venerabilis Moguntinus archiepiscopus, qui cum eo illuc e-13li erat, ipsum cum uxore jam dicta consecravit et etiam Νηη coronavit. Nuo facto, et in regali solio collocato idem episcopus et dux a varie ad partes propria revertuntur. Dux vero arinthi Alpes transiens in montanis in terra propria e recipiens, ibi usque hodie rex ab omnibus appellatur. Preterea Clemens papa, audiens Heinricum regem Romanorum civitates Longobardorum dure premere et de multis pretiis triumphare, non parum exultans et imo intentus mente sollicita, quomodo ipsum ad gradum provehat altiorem, ut quod incepit possit persicere, et resistentes sortius debellare, demandat ei, ut cepi opero non desistat, sed gladium et hastam exacuet, quibus Romanos pungere bello insatigabili non obmittat, qui contrasas de sua malitia successorem beati Ap0stolici pulsum de sed propria sicut peregrinum in terra coegerunt degero aliena. Ideo regem sollicite exhortatur, ut Romanos
bellorum pondere defatiget, quod ex probitate facti ipso
promovente, nomen cesaris citius sortietur Rex autem,
1312 cum mandatum Apostolici accepisset, paruit, et protinus νηηη de civitate Januens digrediens, ubi mortua sui regina,
87쪽
Pisam pertransiens, quam etiam suo imperio subiuga it, sala contra urbem Romanam iter suum essectit. Quo cum venisset, ipse cum Xercitu suo Se preparat ad pugnandum, ubi plures munitiones et turres et alacia 3 impugnans et expugnans, Romanos acerrime attriverat, in hoc domino Pape exhibens obsequium spirituale. Dominus vero Rudulsus dux BaWario habuit etiam conssictum cum Romanis in ponte Tyberis, ubi de suis duos viros perdidit tandem inultis de Romanis occisis dux cum suis gloriosissime triumphavit. Interim filius suus Ludwicus adolescentulus, filiaster regis, in Ba aria moritur et in urstenvel in sepulchro progenitorum Su0rum honestius sepelitur. Sed rex dum Romanos bellorum discrimine acrius saligaret, cardinalis unus missus a domino papa, Romam Veniens in potestate plenaria, accepit ab Apostolico in mandatis, omnibus ad hec pertinentibus rite preparatis, in capella ad hoc specialiter epulata, regem Sacrosancto
oleo peruncto, ab eodem cardinali in cesarem c0nsecratur. Qui ab illa hora et die, promovente domin0, nomen ara.
Imperatoris et sesari est SortiluS.
Porro dux Bawario et multi alii nobiles, cum antere Suas ex magna parte in regis Servicio expendissent, et tentuati pecunia jam delicerent in sumptibus et expensis, et nichilominus apud cesarem temptassent, ut eis de labore suo responderet, vel in sumptibus eis necessaria provideret, non eos audivit nec animadvertit. Ideo habito super eo inter se consilio, necessitate perurgente, quingenti viri cum duce Bawarie sine licentia cesaris ad paries proprias redierunt. Quo facto ceSar dolet et tur at L. batur, cernens Suum exercitum minoratum et debiliorem viribus ad pugnandum. Mox duci aWario tamquam auctori eius rei minatur mala, cum sibi proxime vaeaverit, irr0gare. eo cogitavit homo enim cogitat sed Deus ordinat. Postea enim volente Domino, vel nostris peccatis exigentibus, aliter contigit, sicut postea miserabilis rei exitus comprobaVit. Et cum illi abissent cesar spem suam ponen in Do wα mino, intrepide recedens ab urbe Romana, procinctum m
88쪽
sala movet contra civitatem Florentiam quo cum venisse va- η γ lida eam obsidi0ne cinxit. Sed Leupoldus dux Austrie callide et provide remansit apud cesarem, ne Si ab eo cum aliis recessisset casso labore et servilio postea etiam indignationem suam se doleat incurrisse . Et cum videret cesarem privatum conS0rti coniugali, 0r0rem Suam quam habuit in Austria, desponsavit. Et mittens celerius fratribus suis nuncios, mandans eis, ut Sine dilatione sororem suam cum h0nesta comitiva cesari mittere non obmitiant, quam dignatus est sibi accipere in uxorem, unde l0ta eorum soboles fructum proficiendi potest recipere incrementum Letali sunt igitur duces Austrie de tam h0nesto consobrino, mandalum fratris citius adimplente prepara Verunt currus et equites, et impositis eis sumptu0Sis utensilibus et pecunia non modica, sororem Suam cum his 1313 cesari direxerunt. Cum autem Austria exivisset et ad par-βηντ les Wevi devenisset, occurrit ei rex B0hemie, qui cum ea re decreverat, ut etiam ipse visitaret cesarem patrem
Interim cesar, cum esset anel et emerite vite, et in seculo degens monasticam quodammodo in Se Servaret disciplinam, quique multis curi et occupationibus preSSus, tamen incessanter ad celestia conspirabat. Unde cum esset in obsidione civitatis Florentie, ubi sanctum diem pente coSles celebrans, Sicut semper consuevit in summis estis Sacrosancta communione se premunire, illic etiam die sancto, pura ante acta consessione, ad altare accedens accepit viaticum salutare. Ubi cum post sanctam communionem solito bibere debuit, sacerdos vel minister mixtum veneno sibi mortis poculum porrexerunt, quo hausto mox et Sit se mortis p0culum accepisse. Et videns se necem evaderon0 pos Se pietatem Servavit in morte exemplo salvatoris omnium, qui pro Suis persecutoribus exoravit; sic etiam ipse suis emulis dicitur indulsisse rogans pro eis Dominum ne perirent. Verum venenosa insectio vertitur inite pr0ssuVium Ventris, cuius passione et dolor infra triduum D esar vivendi sinem fecit O grande scandalum Summum
89쪽
malum Scelus incomparabile, seculis inauditum Manus 1313conSecrata Sacerdolis, ut dicitur, que panem vite esari x- ministravit, huic etiam mortis edulium consecit, quo sumplo vitam citius terminavit Pium tamen est credere, ipsum secundum vile meritum temporalem mortem in vitam perpetuam commulaSSe. Stimo lamen melius esse reticere quam de hac re aliquid scribere, et decentius ad devitandum scandalum omnino silentio preterire. Unde mirum fuit, quod auctores huius nefandi sceleris terra vivos non absorbuit, vel etiam jehenno puteus non suscepit . Mortuo igitur cesare apud Florentiam, et insecto negotio pro quo venit, lamentabile unus Pisamy, ubi ut decebat, facto honesto inausoleo', a Pisanis solempnibus obsequiis sepelitur . Interim grandis exercitus Alemannorum qui cum eo intraverant, et quos ad se Vocaverat, summa cum sestina li0ne Ombardiam exeunt, circa se in via queque Vaslatile igne ad propria redierunt. Porro SerenisSima germana ducum de Austria, quo desponsata fuit esuri dum adhuc ivens esset, et dum esset in procincto veniendi, habens pro comite etiam regem Bohemie, qui cum ea intrare decreverat ad cesarem patrem suum, cum pertran Siret parte SWeVie, repente4κpet. nuntiatur eis cesar esse m0rtuus. Quo audito perterriti et sinistris rumoribus graviter sauciali, protinus reflectuntile suum, et ad partes unde Venerunt ocius redierunt.
90쪽
1313 Ipsa vero ducissa merore persus querebatur vadens et dicens: Se nimis infelicem, quod tam immature pri ta esset
consortio contrustali, quem Mndum synoverat, nec unquam raset cum eo perus solatio maritali.
Prorsus plangendus erat ille esar a multis, quia eius occasus futurorum malorum causa fuit, et multis incommodis omitem ministravit. Quantis enim malis et perturbationibus post eius obitum mundus attritus fuerit, duobus pro regno litigantibus, sicut infra habetur, non potest cicius explicari, presertim cum omnium corda divisa suerint longe lateque partibus adherentibus seu faventibus, dum ille huic, alter huic lavet. Nam clericus et laycus simul in unum, dives et pauper de his contendere n0ncessabant. Non enim erat civitas vel castellum, regio vel provincia, que Veneno huius contentionis non esset rabida vel insecta. Non, inquam, erat domus aliqua Sine Iite; non solum fratres, verum etiam filii inter se discordabant, dum quilibet pro rege, cui lavet, litigat et concertat. Denique pro his regibus infinita est contentio apud omnes. Unde dicente Domino: Surget gens in gentem et regnum adfersus regnum, frater in fratrem, si in parentes. Preter alia innumera mala que multiplicata sunt in terra, unde quid aliud ex eo conicere possumus, niSi instare diem novissimum et extremum Deus autem, qui hec neminem scire voluit, illi totum committimus, qui novit presentia, relerita et sutura. 1314 Anno igitur .ccc.xiiii. decurso tempore et Vacante imperio a sesto pentecostes, quo mortuus S ceSar, S-oem que in diem beati Galli, divina exhortante gratia electo i res regni, tractantes inter se de alio rege, prefigunt ibi diem et locum in civitate Frankensuri videlicet die beati Galli ad electionem exequendam, et regem alium pro
Et illo in tempore Lud vicus illustris dux Bawarie habuit campestre bellum cum Australibus in Ba aria apud M0Spurgam, sicut premissum est, ubi acerrime di micans, retus Dei auxilio, tennue triumphavit, ubi etiam sortitus nomen celebre et famam nichilominus glorio Sam.