Joannis Aloysii Maneiri veracrucensis De vitis aliquot mexicanorum aliorumque qui sive virtute, sive litteris Mexici inprimis floruerunt. Pars prima tertia

1쪽

NAZ. vlitorio Emanuela ill

4쪽

IOANNIS ALOYSII MANEIR

VERACRUCENSIS

DE VITIS

ALIQUOT , ALIORUMQUE

Qui sive virtute, sive Iitteris Megici inprimis floruerunt.

PARS PRIMA.

Ex Typographia Laelii a Vulpe I79 I.

6쪽

PRAEFATIO.

λ' Irorum, qui vel pietate, Sel d8ctrisa, vel utraque laude, Μeκici olim excelluerunt, et ab anno saeculi decimi octavi sexagesimo septimo interierunt , speciem , et formam adumbrare conati sumus; ea quidem fidelitate, ut in uniuscujusque factis non tam bominis elogium, quam imago ad vi Dum expressa videatur. Nec enim, qui alterius erilem eκprimit, id potissimum tentat, ut pulcherrima sit tabula , sed ut exemplari simillima. Proinde, si quando calamus incidit in naturae vi ria, quae veriorem faciant eκemplaris imaginem, nibit ea fateri cunctati sumus; tit etiam nibit avitio ad virtutem traduximus; nec puduit Iabe-culas quodam expromere, quae virtutem etiam

7쪽

purgatissimam parum commaculant. Nemo est ullus , qui nesciat , id bistoriae I dem postulare , id Suetonium, id Nepotem, id Plutarctum , id quod

caput est Sacros Codices exemplo docuisse, qui vel eorum, quos laudant, non silent crimina. Quod si rarae labes apparent in viris, quos de scripsimus , non continuo infidelitatis arguendi sinmur , quasi fugere mortales audeamur non ex communi limo consatos: id enim eatenus est , quo niam ex ingenti bonorum messe fere praestantissimos elegimus depingendos. Utique plures praetermisimus , non certe quia electis minus dignor

judicaverimus; sed quia de ipsorum factis pauca

admodum devenerunt ad nos; tametsi virtutibur illos eminuisse, generatim intellexerimus. Horum ramen aliquot, brevissima virtutum suarum naris ratione , instar appendicis, ad opusctili calcem , pusterorum memoriae eommendamus. Pro noIitia

factorum haurienda, fontes attigimus, quibus puriores alios alibi reperire omnino non credimus. Longe fuimus a praestanda fide te Dibus auditiun. lis , quae nullo certo teste cum per populum serpunt, aures quidem indoctorum recreant ; sed apud justos rerum aestimatores nullius habentur auctoritatis . Plurimorum eventuum nosmet Idem facimus ἰ et supremum cordium cognitorem, quoties aptis fuerit, veritatis testem appellare poterimus. Multa vero decerpsimus tum eκ confectis antea eodicibus, tum eκ narrationibus; quae utraque veniunt ab hominibus, quorum castam veritatem

8쪽

longo experimento cognovimus . Describere volui sonus et alios; quibus tamen in hoc opusculo non est locus , quoniam elegantiori calamo Sidunt posteritati . Sunt in bis Abadius , et Aletrius, elara in Mexicanis nomina ; quibus contigit histor cus tenuitate nostra longe praestantior. Latinae puritati r nitorem nihil ostendi arbitramur , quod vocabula quaedam adhibuerimus, in aureo Latinorum saeculo nihil cognita. Intrat Iis

et similia Tullius, cum tractaret philosophica; qui propterea in oratore dicit. In omnibus hoc fit artibus, ut, cum id appellandum sit, quod

propter rerum ignorationem ipsarum, nullum habuerit ante nomen; necessitas cogat, aut novum facere verbum, aut a simili mutuari. Complures hodie sunt latini sermonis religiose euntores , qui exborrent oppido, cum latine rediita vident nomina, quae in Cicerone non legunι. Horum religioni ut obsequamur, verborum eir cumlocutione , in quibusdam enuntiandis rebus, aetiis mur aliquando; bona tamen ipsorum pace, dicimus Ade tantadum , dicimus Clerum , dicimur Canonicum , idque generis alia. Haec certe vocabula in Tullio non reperiere cum autem res appellemus , ipsius aetate ignoratas, noΠa facere verba necessitas cogit. Μajor est di cultas in latine reddendis urbium nominibus: Mexicana enim Geo grapbia latinis nostri aevi auctoribus intacta pene provincia est. Tales erant Germanica, et GaIlica , priusquam insuavia nomina urbium, et na-

9쪽

riouum , mira Caesar dulcedine in latinum serm3nem verteret. Nos profecto , in hoc Meκieanis urbibus redendo nomine, id assequi conati sumus, tit nativo suo vocabulo non dissimiles, lutine desinant : nimirum ex Tullii consilio, ab similibus Latinorum nominibvr nomina mutuando. Unum sinper est , quod natibus respondeat eventus.

10쪽

π Ngressurus Ioannes Petrus Masseius hist g rica uuaedam de Japonicis rebus dicere, diu locum haud dubie postulare censuit, de

terrae ipsius, et cultorum ingeniis, ac ritibus exponi nonnulla. Liceat et mihi de Me-xicanae vineae cultoribus acturo, et statim clarissimi viri, cui patria Mexicus , vitam aggressuro , perbrevem Mexici descriptionem praemittere . Id eo magis existimo benigne mihi donandum, quod haec scribo Mexicanus, Mexico exul anno iam secundo et vigesimo ; nec alias datum est, debitum charissimae patriae amorem persolvere. Mexicus ergo urbs est perampla , caput olim Imperii florentissimi sub strenuo indigena MocteEuma; nunc Novae Hispaniae princeps sub Regum Hispanorum dominatione. Jacet in orbe illo novo mediterranea , latitudine boreali ad gradum vigesimum . Nullo anni tempore non fruuntur incolae dulcissima coeli tem

perie : nam nec strios ardores regionem exureis

re patiuntur decidentes tunc pluviae; nec horrida bruma ingravescere potest a perpetua , et in illis mensibus pulcherrime suda Solis facie, qui et rectos propemodum radios emittit in ea

terrarum constitutione. Septimo, et sexagesimo saeculi vertentis anno , quasi albam avem , vidimus nivem cadere, ibi gentium inusitatam;