장음표시 사용
41쪽
tur. Concludamus igitur, quod in Febre Pestilenti, in veneno,vires semper sunt fouendae&hac ratione secundum communem sententiam in febribus pestilentibus, conuenit victus paulo plenior, ut vires, quae per se sunt debileS, conseruentur, Naugeantur, si ergo vires ut augeantur, indigent vietu pleno, quare ergo erunt imminuende sanguinis missione Θ Et si dicatis eadem ratione , in nullo morbo conueniret flebotomia, cum in om-ia morbo vires debiliores fiant. Respondeo quod in nullo morbo,vires adeo prosternuntur, imminuuntur, fac ut in pestilenti,&corrupta materia, Et cum materia pestilens, venenosa,& corrupta, sit magis praua Heterior, quam e teri humores, qui pariunt alios
morbos, ita quoque indiget validiori,MD
tior virtute, ad eius concoctionem, velut ei resistat natura, ne caeteros humores corrumpat, ideo maius imminet periculum sit in minuatur virtus in morbo pestilenti,venenoso, ac mali moris, quam si imminuatur in ca
Tertio Dico, quod in morbis pestilentibus ac in materia venenosa , ac corrupta , putrida , non est mittendus sanguis, non solum ratione virium, sed etiam ratione humoris peccantis , id est ratione putredinis , pestilentiae, seu venenici ut comprobauimus supra.
Sed hic occurrit duplex dissicultas. Prima si ista positio est vera, quod in febri bus
42쪽
bus pestilentibus in pendentibus ab humoribus corruptis, non conueniat sanguinis missio, quomodo si cum febre pestilenti, adiit phrenesis,vel somnolentia, applicamus hiau
dines naribus, alao,cum maximo iuvamento lenam secamu S.
Secundo Augetur disti ultas, quoniam in omni febre putrida, immo in lingulis rebribus, mittimus sanguinem, cum maxima utilitate, .sime ullo nocumento . Respondeo ad primum quod licet illa sanguinis euacua DO, non conueniat humori putrido,&pestilenti, quia tamen illa materia pestilans, corrupta petit caput, transmittitur ad partem
principem, ubi apta est parere quissim si ii
plomata,Vt phrenesim, aut somnolentia,&cii deo reuellenda est ad oppositam, ignobiliorem partem,quare ratione reuullioni co- ueniunt hirudines in tali casu, licet ex tali
euacuatione, sequatur nocumentum, quia vires imminuuntur, humores magis putrescunt, maius tamen est iuvamentum, quod sequitur, ne materia illa feratur ad membrum principale. Ad secundum responsum est alibi, quod febres, quae vulgo putridae dicuntur, non sunt putridae, nec ortum ducunt ex putredine humorum, sed ex eorum tantum excalefaetione ideo tuto in illis mittimus sanguinem: Sed in
febribus putridis quoniam it ibi diximus)
omnis sebris putrida est pestilens,&mali moris, nunquam conuenit mittere sangu me
43쪽
ratione euacuationis nisi forsan aliquando ratione reuulsionis , eo modo quo diximus ad primam difficultatem, si quis audeat in febre pestilenti mittere sanguinem, tenevertat dicatis hoc esse per accidens, licuti per
accides est, ut quis sumat venenum, δὲ tamen nullum, aut paucum sentia nocumentum , Similiter,in valde per accidens, ut aeger via tur in ordinata victus ratione, multos comi-ctat errores tamen sanatur, at tamen est non conuenire mittere sanguinem , primo quia est contra rationem, ut demonstrauimus ecundo est contra experientiam, cum saepti
si me,&cum maxima diligentia obseruaui, fere omnes fuisse mortuos, in quibus suit sedi avena,aut non nisi longo tempore fuisse sanatos, ct cum maximo periculi, cum fleboto mi in praedictis casibus, ducat hominem ad inre ritum , vel saltim ad maximu discrimen. Sit igitur ista conclusio, quod ubi humores putrescunt, non debent euacuari sanguinis missilone, quo maior est putredo, tanto minus conuenit sanguinis missio, licet communis opinior& Galenus contraritim sentiat qui docet saluberrimum esse, in omni febre putrida, mittere sanguinem, quamuis secundum nostram sententiam, febres iste, in qui bus Gal. communiter secant venam, non '
sant putridae, Ied ortum tantum ducant ex nu ,
morum excalefactione, ideo ex tali sanguinis missione iuuantur,& non eduntur, sicuti mas
sime derentur si essent putridae.
44쪽
Sed ii dicatis vos, quod putridum est debet euacuari, si ergo sanguis putrescat, cum
non posti euacuari purganti medicamento quoniam non datur medicamentum euacuas sanguinem, ergo debet euacuari sanguinis millione.
Respondeo quod si sanguis putrescat separatus a massa finguinea, in aliqua particulari parte, uti contingit in tumori biis praeter naturam,tunc iste languis putridus, poterit euacuari, non sanguinis missione stet vena, sed facta incisione in parte arseeta aperto tumore, ubi non evacuatur, nisi solus sanguis
Sed si putredo sit in venis,& massa sanguinea,tunc dico, quod si esset pollibile euacuare solii sanguinem putridum, ac corruptum, tunc dico, quod conueniret optimum esset sed cum in venis sanguis corruptus, mixtus sit cum bono, ideo no potest educi malus, quin educatur bonus&cum x tali euacuatione, imminuatur calor, spiritus, ut diximus, ideo citius sanguis optimus putrescet Pergo dicetis vos iste sanguis corruptus in venis, nodebet euacuari.
Respondeo quod id quod non potest fieri
ab arte, fit a naturain cum iste sanguis nota debeat euacuari sanguinis missione, nec pose sit medicamento, euacuatur ab ipsa natura , aut per sensibilem aliquam euacuationem, aut per insensibilem transpirationem di immanitestam euacuationem
45쪽
an in Febre Pessilenti, tendumst victu pleno, vel tenui CU III. Rauissima oritur disruultas, an in mor ibis Pestilentibus , conueniat vietus ,
Ratio dubitandi est, quoniam morbus pestilens, est morbus extremus,&peracutus ergo indiget tenuissimo victi antecedens est notum, quoniam habet sevissima accidentia, docet enim Hi pocr. cognoscere morbi a Prim. ph. gnitudinem, ex saeuitia, is agnitudine sim I plomatum, consequentia est Hipo c. ubi mor Primos bus peracutus est, statim extremos habetia si 'bores, quare tenuistimo vidi uitendum est. Contrarium tamen communiter creditur, quod in morbis pestilentibus, conueniat vietus plenus duabus de causis, primo ratione virium quae debiles, 4mbeccilla sunt saetiea mala qualitate Pestilentis humoris secundo ratione peccantis humoris,ut copiosus cibus mixtus humori venenoso, Pestilenti, remittat suam malam qualitatem; si enim Pestilentes sumant in massim copia cibum boni succi&optimi nutrimenti, praesertim is habeat vim resistendi prauitati, Pestilentiae tunc multus sanguis optimus, ac perfeci illi mus generatus ex assumpto optimo alimen to, mixtus in venis cum sanguine corrupto,dc Pestilenti, potest tollere, aut saltem remitte- e prauam qualitatem sanguinis coirupti,
46쪽
ideo cibandi sunt victu pleno; quam quidem
3 vid. eo sententiam videtur fuit levit poc. dum docet, I se quod in ea Pestilenti constitutione, omnes cibos fastidiebant, cibi Ga l. inc Gm. dicit, qui erant fortissmi, Munn sibi faciebant astu inendo cibum sibi oblatum, viriliter com- medebant, omnes fere sanabantur, cum ergo doceat hic Hi poc. Gal. quod in ea pestilentia, qui plus comm edebant sanabantur, videntur asserere, quod in morbo Pestilenti non conueniat cibus tenuis, sed plenus. s. ph. Confirmatur, quoniam Sal in tertia regula sic dicit, si virtus sit valida cum descetu, vel corruptione humorum, in tali casu cibandus est ger multum saepe, multum quia virtus valida potens est concoquere multa copiam alimentorum, saepe ex inanitione bonorum humorum idest optimi sanguinis. Cum ergo humores fuerint corrupti, tunc cibandum est multum, saepe, quoniam cum talia corpora non habeant internum nutrimentum, quo possint nutriri,cum sanguis qui continetur in venis putridus sit, Pestilens, ideo ineptus ad n ut rationem, hac ratione factum est vitalia corpora, in quibus humores sint corrupti indigeant externo, Scopioso cibo, edis morbis Pestilentibus humores sunt corrumpti, ergo plurimum sunt cibandi, quod etiam in prima regula ibi docet Gai. dum dicit si in
socrate egrotante virtus sit debilis, ex mala qualitate, corruptione humorum peccantium, cibandum est saepe, di parum , parum
47쪽
quia virtus cum si debilis non potens est concoquere multam copiam alimentorum,iaepe vero ex inopia, laete fluantrinseci alimenti 1 inguis enim cum at malus,&corruptuS, noest aptus nutrire ideo talia corpora desiderat Siget externo alimento,ut cibo, potu, quo possint hitriri debet tamen medicus animaduertere,ut assumpta alimeta non solii sint optimi nutrimenti, sed etia habeant vim resistendi mala qualitati peccantis humoris, Ut exhibendo iuscula alterata, cu oxalide son-co, dic miscendo ferculis BeZoartica,&ea quae apta sint resistere putredini: secunda utilitas,iniue sequitur ex assiimpto alimento in multa copia in morbo Pestilenti, talis est, quoniam cum virtus ex inopia nutrimenti,&optimi sanguinis faeta sit debilis in langui da, nuncino assumpto copioso cibo roborata , fortior facta facilius, melius poterit concoquere peccantes humores, Millos reducere ad benignum. Ad rationem vero in oppositum adductu, B esse ρω
postumus rei pondere, lententia HipOc quod j,uὸνius in morbis peracutis tendum sit tenuissim i. aph. ιε, victu, non esse uniuersaliter veram de omni I. bus morbis peracutis, sed solum de illi spera CHr μνη cutis, qui ortum ducunt a plenitudine humorum, in istis enim utendum est tenuissimo victu, sed de peracutis, qui oriuntur ex hum Drucorruptione, ut sunt morbi pestilentes,exclu- .duntur ab isto a phoci nec est verum , quod ii m. illis utenduin sit te nullsimo viditi. Quare coo- T.
48쪽
gor damnare illorum sententiam, qui ut tueantur hanc communem sententiam, respondent ad argumentum, quod licet omnes morbi extremi, peracuti, indigeant tenuissimo viditi, tamen morbus pestilens, cu non sit extremus, nec peracutus, ideo non est mirum si non indigeat tenuissimo victu salsa tamen est ista sententia, quoniam morbus pestilens cum statim habeat grauillima, seu illimia accidentia, ergo est morbus peracutus, consc-3.aph. . quentia est Hi poc. qui ex magnitudine, ite uitia implomatum docet, cognoscere morbi magnitudinem, elle extremum, ieracutum, dum dicit ubi morbus peracutus est, statim extremos habet labores Tutius tame est asserere, sententia Hi poc. esse uniuersaliter intelligenda de omni morbo peracuto, eo quia notum erat lippis,&toso cibus, quod morbis acutis ex plenitudine, conueniat tenuissimus viduis, io magis citratio cur morbis acutis conueniat tenuis, tenuissimus victus, ut ubi docet Gai est ne distrahatur natura a concoetione morbi ea de igitur ratione, in morbis pestilentibus conuenit tenuissimus vi esus, cum enim natura valde sit occupata circa concoctionem humoris
pestilentis,&magis quam in alias morbis, tato minus erit distrahenda, cum maxime distrahitur cibo & potu , ideo utendum erit tenuissimo victu, ut minus distrahatur, si enim in pestilentibus utamur vietu pleno, cum sit impossibile, ut simul,&semel naturato is o-
49쪽
ptime concoquere assumpta ali nacta tu multa copia, ieccantes humores, ideo necesse est, ut natura, aut distrahatura coetione morbi,ut concoquat cibum, velit cencoquat humores, distrahitur a coctione alimentorum ,
sic ex cibo indigesto , quam plurima gene
rantur excrementa, qua morbum augent, ista enim est ratio, cur morbis magnis. peracutis conueniat tenuissimus vicius, ne pro coetione alimentorum distrahatur datura acO- Tone humoris peccantis
Confirmatur hoc ide, quoniam victus plenus non est victis aegrorum, sed sanorum, ut docet Gai. dum ac dicit, in aegrotantibus au vh.comtem raro , fit ut vires, quam inuenerimus, maiores, reddamus, sed sere semper operam damus ut in longis quidem morbis, ea idem retineamus, ac tueamur In acuti vero modice imminutas conseruemus, nam si in iis emper, vel quales accepi nati, seruare, vel etiam augere studuerimus, morbum proculdubio augebimus cliec Gal. Dicatis igitur, quod cuVictus plenus, vires augeat, ut ibi docet Gal. ergo non copetit morbis peltilentibus, quo a clarius infra sic dicit. Nunc itaque sat it meministe, in omnibus morbis, qui intra prima septimanam terminantur, ii vires valide lint, in perpetua inedia aegrum esse continendit, in quibus autem critis prima hebdomina danon sat superatura valida existente virtute, solo utendum esse melicrato, quae victus est ratio tenuillima: Si vero non latis fidimus viribus
50쪽
est si ob laborem, morbique acumen imbecillitato, porrexerit quis potum, vel sorbitione copiosiorem, vel exculentum , imbecillitate eam ex vasorum inanitimae contigisse arbitratus, hec Hipo.&ibi a Linco m. dicit, qui obdolorem, vel moro acunaren,parum valentem facultate in habent,vacuatione interdum magis, quam repletione indigent, immo qui cibum his exhibet, maximu adlert detrimcntum, haec Gal. cum igitur in mUrbo pestilenti,vires debiles sint, ob morbi saeuitiam, non conuenit vietiis plenus, Squod hic loquatur Hi poc det febre pestilenti, mali moris videatis Gai in cona. 7. Confirmatur, quoniam corpora impura quando magis nutries, tanto magis Laedes, sed labo iantes peste, febre pestilenti, lunt corpora impura , ergo quanto magis nutries, tanto magis aedes minor prolinur, quia ut corpora cacho chima, de quil, principaliter ibi Hi poc ut ibi docet Gai in quibus adest corruptio humorum nec est veru quod ab optima qualitate alimentorum , remittatur prauitas humorum, ut ibi dicit Gal. immo, ut ibi dicit Filoteus, talia cornOra Qua . . to magis nutries, tanto magis laedes, quoniasicuti pura aqua in coeno , ita sedatur cibus a malis humoribus:&ibi Oribalius dicit,n ingeaquam turbidam, huic si multam immisceris quam puram, totam inficies di in putridam