Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

alentius trahere potest alio ventriculus. Quippe ubi in ventriculo copia alimeti est ac iecur Vehementer appetit,omnino id valentius trahit. Inuicemq,, iecinore referto & distento , Ventre verbappetente, ac Vacuo, vallantior habendi vis in hunc transfertur. Estq; nonun Famis toleram quam qUo minus aiat esuriat caussa nutrimenti abun

tramentum habet, externUmmo postulat. Sin aliquan nutrimenti inodo postulat, neci eius copia datur, excremetis biliosis , piam impleripituitosis, at serosis impletur: quaestim trahenti te e crementis cur illi remittit. Siquidem ut particulae altera ab altera

nutriment um trahunt: sic altera in altera quod super--

uacuum est, ale pellit. Estq; haec Vocataru fluXIonum , caussa confluunt autem ac fugantur superflua a for Fortiores par, tioribus semper ad imbecilliores particulas, donec ad te sem erad. omnium imbecillimas deuentum sitra quibus postea in m ζςxilio salias transfluere nequeunt. Constat itaP non esse ni paties cum motus modum, quo in corpore materia moueantur quincontrarias potentias, necessari,contrarii motus sequantur. Eoq; veter, quod excrementorum in eo fiuitat, per Vomitionem expurgat quod subsidet, alui deiectione etsi in morbo Ileo in quo transitus omnino eo morbo, est praeclusus , ob ipsius intestini phlegmonem,stercus D te stercus etiam Uomatur. Vnde mirum non est, si a corporis se m M.

perficie linsolito frigore subtili&stipata est imbecilliori reddita ad ipsa usi intestinao ventre aliud transsatum puenit. Ac tales quide motus celerius cessent. Qtii autem ab internis partibus irritant cito uehementiores fiunt δε diuturniores. At verboquum particula quae, similiter uentri appetat utimo nurritur & nu ta. r Venter cur errtrimentum amplectitur ad eundem quo uentermo iactes e5mdum . Caeterum uenter ipse non iccirco circa cibos se atur. contrahit quo reliquis partibus eos reddat accommodos sed ubito tu eius corpus,o attrahendae propriae sibi qualitatis,ac eadem fruendi, sicut ante monstra-

162쪽

tum est Vim obtineat. Accidit vero interim,ut eos asteret. Humore quorum Vbi impletus satiatusq; est pro onere eos de caetero habet , ω deiicit ipse. s. ad aliud OPUS, nempe V agglutinet, conuersus. At ab eo nutrimentum descen ciens, quum per tota intestina tuc per- meet, per Vasa quae ad ea pertinent, rapitur: plurimum quidem in Venas, exigua quaedam portio in arterias Tempora tria so tepore tunicis etiam intestinoi iam apponitur Aeqrca Vmnixi midi omnem iam naturae circa nutrimentum operam

neci dissubio in trς temporum Ulce cQgitatione partitus,m primationem p. quidem simulet manere id in Ventriculo, di concoqui, intellige tum v ctri ipsi ad saturitatem apponi, aliquid ver eius etiam adiecur ascendere. In secunda, transire ad intestina, iisque ipsis deiecinori ad saturitatem apponi tum portluculam eiu Sexiguam in omnem corporis partem ferri. Porro hoc tepore , quod in primo est appositum, id ventriculo assigi intellige. In tertia Ver temporis portione Ventriculu quidem iam nutriri, iis quae assiverat plane assiimilatis assigi verbiam iecinori uintestinis, quae iis fuerant apposita praeterea in omneS corporis partes digestione appositionemque fieri. Q ubisi rursus animal nutrimentum accipiat, quo tempore id venter coquit, eo ct fruitur, quicquid utile ex ipso est, tunicis stiis apponens eodem intestina quidem etini quem sibi affXerant luccum pro rius assimilabunt. Pari modo iecur. In toto Vertacorpore,partes lati trimenti ursae fuere appositae assigentur. Sin antem ventrem,dum insuli uerme, ςnte m. nere sitne cibo Gogatur , hoc tepore a venisse escas uenas quae in lactibus ac iecinore sunt, nutrimentum trahet: sibi alimctum non ex ipso ecinoris corpore . Siquidem qui in quam 7 hQxς particula a contentus, agglutinatus ac assimilatus est Wςςμ succus litinc alteram particulam reuellere non est cre politum ait cui pii non re di b)le. lam Vero lienem, quod in jecinore crastius eii uini in altera ad se trahere coficereq; di ad utilius mutare: alienecis

etiam aliquid trahi in vicinas partes, compertum cst

163쪽

Sicuti&inveutriculum alio tempore liene excremen te inquam. tum remittete alio rursus ex ventre aliquid proprii ilia ''nixisti ueritus nutrimenti ad se attrahere. Ergo ut summatim di Σάξ. 4a'sudeam, quodq3 ex quo trahere, ac in numquo diu mitisim tere, diuersiis in temporibus potest: Vt in arteriis, cor Q l l ex de thorace, & pulmone videre licet. Quibus dilatatis V r be

viciSsim, contractisq; necessum est a quibus aliqd prius '

est attraAum,in ea mox emitti Quare asorum, quae an corde sunt, osculis, mebranas applicuit natura,qu Membranetia retroferri materias prohiberent. Quan non possunt forum cordis, ita ad unguem claudi illorum vasorum ora, ut ex eis Vinsii Dcts. nihil recurrat retro, praecipue in arteriam Uenosam Arte iis omnia Est autem singulis arteriis vis quaedam a corde prose bus uim quancta. qua tum dilatantur. tum contrahuntur caeterum 'i'ς pr

uae arteriae ad cutim finiuntur,eXternum aere, quum turis ontra, ilatantur,attrahunt. Quae verbiarte aliqua ad Venas huntur. se aperiunt, quod tenuissimum,maximeq; halituosum Arterias, quo in iis sanguinis est ad se alliciunt. Sicuti a cordeoque illi dii t Πtur, dee

vicinae sunt. Quippe in buccessione ad id quod Vacuae a i ahehetur quod leuissiimum & tenuissimum est,prius ei quod Arterias ex se vacuatur succedit,clid quod grauiusin crassius existit nis trahere Est autem omniu quae in corpore sunt, leuissimum te *bW:iQx posnuissimum 'l; spiritus. Secudo loco halitus. Tertio gra hi du,qui plane absolutus attenuatus l, est, sangui . Haec Spiritum esse igitur,arteriae ex omni parte ad se trahunt. At exinte omia se renuistiniso ventre, quae adeb crassum graue 3; in se nutri si WVm Wid. mentum habet, nihil, de quo ratio Vlla sit habenda , in hi ni hi d. se pos uni transferre arteriae, quum prius impleatur te uisiimus. uioribus. Sunt itam duo tractionum genera: Vnu quod successione ad id quod Vacuatur contingit alterum, Dacbonidiis quod qualitatis fit conuenientia. Aliter nam aer in log ς'ςxR-les:aliter ferru a magnete attrahitur ac secundu prius quidem genus, et am eminus trahi aliquid potest. At se cundum posterius, cominus duntaxat Praetere suc' id ii duacua cessione ad id quod vacuatur, prius id trahitur, Quod tur,qui fiat.

164쪽

leuius e fl conuenientia qualitatis, nonniinquam quod grauius. TranSfertur autem sanguis in arteri salienisi ob reclusa ora, quae inter se habent, alterum Uas in alterum. Necnon eκ de Ytro cordis specu in sinistrii, quod gangnine sum tenuissimum sanguinis est etiam trahitur id quod contilissimu riuum ob foramina illa interpositi septi quae a lanii stansfluere ro re magis nὶdglS 1, in angintius procedunt: tum uel intaisio, per maxim C. quum inde Xtro cordi sinu duo ora sint, mediu sepido unum quo sanguis inuehitur alterum quo emittitur in

pulmonem, longe maius est id quo infertur,m id quo emittitur. Ne in est dicat aliquis ablumptum eis sanguinis aliquid in ipsistia substati cordis nutricationem Cor Vix Si quidem alia uena est, uti in id uarie fissa Alpergitur:

uena quae per P, hius superlicie V Hi nec ortu Orde habet, nec languine ab eo accidispergiturni pit Manifestia igitur est, aliqua portione illius sangui, ah a qu de iis, qui inuehitur in dextrum taetriculuna , in sinis um num ς xςm si1num trasmitti quum etiam duorum numero quae in

US sinistro cordis iuentriculo sunt uas brum , loge minu id sit, quod a pulmone in eum diacit spiritum, larteria illa magna, quae ex eo procedit a qua reliqUae omneS, Uae sunt in corpore orti: ntur: ceu non spiritum modo pulmone accipiat, sed etiam ex dextro sinu, per adj-

st.... - a comm Une UiaS On Buine. Porro carnes tum Disce Carne univer am nutriri ex rum omnium , tum Ulculo ru, ex languine eviguam languine. alterationem consecuto , nutriuntur Ossa uero, quo nutriantur,numerosa quae intercedat mutatione eget.

Medicil Est ei qualis carnibus sanguis, talis ossi medulla Nam 2 L ' quibus similis est tubstantia, iis murari inter se fas est 'tiuibus plurimum inter ipsa est discrimen ea fieri simi

lia citra omnes que in medio sunt mutationeS,no posis

Chastilagini sunt. Tale quiddamo chartilagini est mucosum illud j nutriri exitu quod ei circu funditur necno ligamentis, membranis, doso quQd mis neruis lentus humor qui in mediis eorum spatiis in m* spersus cernitur. Iam uero quod Ocyssime aliquid digei atur oer corpus ut in plurimis eoru qui biberunt in uio dice.

165쪽

Nihil fieri sine

i indice, arm id quod biber ut, intra breue tempus to Disiribut1 is tum plus minus emi sunt Videre licet xqualitatis con Qxi 'GO P

s eniendi , humoris tenuItate , aiorum laXltate, ali aee la adeo trahetis facultatis robore id accidit. Ita nihil mi- Uinum aquari est,Vinum aqua propter qualitati conuenietiam ci cirrius excipi alius excipi a Venis. Ipsorum Verbiino ruri quod alia ς

bum est di purum tenuitatis gratὶ , promprUm cor is puta prom, rhas digeri. 51cuti cotrario nigrum tirurbidum, cras pie in corpus iitudinis Vitio per viam haerere,& tardari digeri nigrum

de Naturaliuni facultatu substantia. Liber unus. Uod quidem in nobis anima siit, nemo est quimelciat, Vtpote qui norit, earum omnium functionum quas corpe indies obi. mUS, aliqua oportere esse causi in Quip

pe nihil feri sine causa potest. At quae' nam

ea sit cautia, Vnde hae functiones prodeant, no seque est compertum Varii enim Vario modo opinantur . Ego autem, licet non sim is, qui velim mihi persuadere, me Corum certam habere notitiam, quorum certa demon2 trationem non habeam de iis tame impraesentiarum rionnihil differam, inde nobis exordio sumpto, ego taec firmiter me scire profiteor. Omnia nimirum corpora, quae hic pene nos gigniatur, e quatuor elemen Corpora Lxorum per totum mistorum, temperatura suum habe uersa constarere ortum .Quorum elementorum ipsae corporeae sub eae misi ella e stantiae an per se inuicem permeet vel sole potius uua, WQx i men' litates, ut id scire non duco me operaepretium, sic nec Tempeiamem Pronunciare velim. Probabilius tamen mihi Videtur, tum fieri per semperamentum id per qualitates fiat. Anima vero quat 'tates,pro

ipsi, an immortalis sit, quae corporis immista substan iv 'id riis animantia gubernet,me nequaqua hoc certo scire uim .m ita assirmauerim sicuti ne illud, an Vllam ea peculia monalem,Gaorem,& per se,substatiam possideat. Sed hoc mihi plata lenus ambigit, Ne constat,ruuantulibet anima in haec comigret cor- Tomus. I. Κ

166쪽

xumam com pora , ipsorum tamen naturis ex elementorum temper fir naturi rie constantibus , obnoxia est Oportet autem corpus ' ' φ' ipsum quod animam suscepturum est , paratum idoneumq; esse. Nam si magnam subierit illius tempera-xtimam non menti alterationem, cogitur inde anima exire , elut posse seccmila etiam quum Omnsno respiratio intercipitur. At dii cor corpore quan pus ipsum naturalem seruat suam constitutionem, nuri diu illud 'm quam fier, posse crediderim , ut ab illo anima secerna- sesu, ζ tur Et hac de causa,scire quaenam sit animae substati a Stirpes habere nec est ad morborum curationes necessarium, nec cicongruentium ad ipsam philosophia. PorrC stirpes, internum aliquod sensium g di motus initium & alique prsterea rerum sibi congruen hω ad iii liuni serisum habent:praeditae nimirum facultatibus il-hus naturali iis quatuor attractrice nernpe, retentrice, alteratrice, Dus ti expultrice quas naturales dicimus. Sensu auto mo-AΠimalia prς ad internoo proprio impetu fit animalia ipsis

su&udiui iri plantὶ praestant. Est enim turpibu ea tantum cognitio metu tradόta,quae eX Voluptate quadam Vel tristitia, aut alia

quapiam istis simili affectione, aut salte istis ex proportione respondente,nascitur: quum nulla alia caussis es h possit,cur ea quae sibi competant,& attrahant,& conficiant, praeter voluptatem, di fruitionem, quae ab illis:

Ima natura iis

gignitiar. Nam alterius cuiuspiam cognitionis quae adta sensus spectet nequit esse pliceps anima naturali s . Ut is qua Ἀμη pote quae υ,sibiles qualitates, Vel audiriles, Vel gustati Iesis h.OEa olf diles,VeudculeS nequaquam possit apprehendere: 1es,llas ratum,qua h s quae alere possunt, Vel secus, insunt. Caeterum quum stirpes trahant,retineat, Stirpes sal a alterent, ait a se expellant, certe mihi videtur Plato appellauit in eas&sensu congruentium incongruentiumque praedi- ' tas,& animalia etiam esse,dixisse.

An sanguis in arteriis natura cotineatur.Lib. Unus. Vum secta quacuq arteria sanguis inde effluere videatur,duorum alterum necesse est: aut i

167쪽

tum m ipsis arteriis contineri, aut aliunde in eas tranc fundi. Sed si aliude transfunditur, lasane cuilibet consat, eas solum spiritum quum secundum naitiram haberent continuisse. Quod si ita res esset, profecto est et Opus , Vtillato Vulnere, ante sanguinem, exeuntem spiritum videremus at non Videmus, igitUr ne P prius

solus ille continebatur. Iram arteriae nusqua vili sunt 's' solum spiritum cotinere Etenim secto abdomine Via I sita.

cum peritonaeo, in hoedis qui nuper a starunt manifeste videre licet mesenterii arterias refertas lacte. Enin- uero quae in humanam veniunt cognitionem, omnia tum sensu, tum ratione depreheduntur. Unde quead- inodurn e sensibilibus multa sunt, quς plurimis de causis sensus effugiunt,ita etiamo rationem Dubitant autem Erasistrati sectatores, quomodo si sanguine repletae sim ipsae arteriae, possit spiritus a corde in niuer Spritum non sum corpus deferri. Ad quos dicemus, non mitti spiri mitti 1 corpus

tum,sed attrahi, nec ex solo corde sed Undim. Demon ψxβ βς μ' stratu quippe a nobis est, in libro de usu respirationi; 'aut nihil penitus, aut adnio dum parum substanti gipi Spus non Rh, Tirus,in cor trans Ami. Universus sit quidem expirarii tantiam, sed test ut diligentioribus tum philosophis tu medicis Vi IV 'VJ Quis

sum e1Equi non eius stubstatiam, ted qualitRtem potius quurn refricte, cordi esse ex Vsu autumat: utpote quod refrigerari ap rati appetaἴ petat, alm hunc est e respirationis finem. At vero arte Refrigeratioriae ipsae non eo dilatatur quia implentur sed ideo o ' Π Pitius implentur, quia dilatantur Quum emium suis tu Arte laeno eonicis vires quasdam habeat quibus se dilatant, ex Una dilatatur quia quam sui parte, per extrema foramina sicquid illis con implentur, sestinenSest Unde ponunt attrahunt. Poteri facilius in impi . quia telligere exemplis, quae sit aliferentia, paliquid repletum dilatetur,vel quod dilatatu repleatur. Vt res quippe sacci 1:,dum implentur, dilatantur fabrorum Verofolles, du dilatantur,implentur. At facultatis illius quae arterias dilatat cor veluti fontem esse, alibi a nobis est

168쪽

dictum. Et est hoc sane magis naturae congruens, Ut scopinemur, ut spiritu pcr eas, Veluti per inanima quaedam corpa ferri arbitremur. Differt siquidem Vivens, VIues quoris a non vivente,non tam substantiae complexu , qu sir erat/nQnui facultatis particeps. Quod autem Morde ipso tunicis arteriarum facultas quedam qua dilatetur non autem Diateria per illarum cauitate,mittatur,ex hoc cognosces manifestissiime M si aliqua conspicuam arteriam cute nudaveris, illiq; per longitudinem sectae, fistulam aliquam imposueris, ita ut totum vulnus obstruatur

videbis illam pullantem. Ubi ver circitducto laqueo,

ipsius arteriae tunicam circa calamum astrinxeris accurate 'aon amplius ultra laqueumi quatumlibet tam sanguinis si spiritus delatio per cauitate fistulae fieri posArtefie omnes sit pulsantem videbis. Porr mouetur arteria uniuersaia: I'' ' Vno eodemq; tempore nec altera eius par priUS,altera Vero poster ius. Sed quemadmodum simul ac mouere pedis digitum .pposuerimus, quavis nulla in ea parte ratiocinandi vis sitia sit confestim tamen facultate ilMotus eclia, H n temporis momento distributa movemus ita et ideas facultatib ipsum fit in corde& arteriis. Motus enim celeritas, tauestatun a facultatibus attestatur ita materiis potiu aduersatur .ectus adu rias GALENI PERGA ΜΕΝΙ, de motu musculorum Liber i Mumili sunt R in m stria meta motus volutami musculi sunt,

nstiri letauo h quorum adeci magna multitudo est, Vt ne tutari motus numerari quidem facile possint Nad Ha-

inerari n5pos rura ita quidem coalescunt inter ele, ut vitia ΣΕ - deantur unus esse. Et quum unus aliquis in multos tenilones desinat,no unus amplus solus ei e via detur,sed quot tedones. Iccirco, di quia multiplici simisgura & in dissimiles inseruntur partes, modUm Otus dissiculter comprehesibilem habent. caeterum omnis musculus tendo ue transversim alm insigniter se-ehas,aut phlegmone, aut scirrho, aut putrefactioe,aut

169쪽

eontusione, aut duritie cicatricis affectiis, nocet de Tendonis a. omnino uuibusdam motibus particulae in quam inseri , VIR mςdi3m

tur Tendonum porro natura, milia media 1,sit,inter L eruum. ligamentum&nerusi. Etenim ligametunt ipsum, cor Ligamentum pus neruosum est, ex ossie omnino orrum habens, in quid . sertum autem in S,aut in musculum. Neruus autem MN - ' ora ex cerebro aut spinali medulla oriutur: quorum V - substantia est ueluti duriusculum factum cerebru qua- Iemele spinalem medullam constat. Sed ipsius etia ce- rebra pars posterior,durior est anteriora: cx quicuiu ne dii

Norti molliores sunt, hi nihil a spinali medulla tibi videbuntur differre. At aliorum ossium medulla, humi Medullae udad fluxilis est, pinguedini a persimilis. Quare ex ea oriri nullum neruum uidebis mel est ipsi inuolucrum

Ullum,nec arteria, aut Venae complexus, nec ulla prorsus communicatio cum musculis. Porro a cerebro aut f inali medulla musculi omnes necesscte est ut neruu ac Nerui omnes ipiant: qui Visu quide, paruus, sed uirtute magnus exi aut a cerebro,

sit. Cognosces autem id ex passionibus Ἀδm incisuS, di desivi

oppressus, contusus, laqueo interceptUS, scirrhi asse ius. eius,5 putrefactus,aufert musculo omnem motumo Nerui assem, sensum . Quino neruo inflammato , non pauci spas mustuli actio mo correpti sunt δε mente alienati quorum quida sic 'μ' - Ἱφη is o. rumpereue. anecti quum apientiore medicum nacti elleiar, qui ne Neruis influeis uum illis abscinderet, statim spasmo,4 mentis aliena re uim a moratione sunt liberati: sed postea musculum, in quem ner no Principio uti insertus erat,insensilem alci inutilem ad motu ha bii buerunt: tanta uis neruis a superia principio affluit is meis miruNon enim ex seipsis eam, ne pconatam habent. Isara citis,quae ins aitem hinc facile cognoscere poteris. Nam si aliquerier sectionem sen: Hum aut ipsam spinalem medullam inci eris qua uin yyt' ' 'μ

luperius est incilione continuum cerebro , liquidem sensu. adhuc conseruabit principii uire . Omne autem quod Neruos a cere

inferius est,nem sensum, ne Minotuin ulli praebere o r 'Memmuorcrit Nerui ital riuoru instar, a cerebro, ceu a quo ζαμ--

170쪽

dam fonte, deducunt musculis suas facultates . Quiniquum primum attigerint , scinduntur multipliciter in

aliam subinde, almatiam sectionem tandeq; in tenues totidi membraneas fibras soluti tot ic musculi cor-Ligamenta gi pus texunt Ligamenta uero, per quae ossibus musculi DNnt khx V constreantur coalescunt m membranas circa ipsos Ri

scilio, minr, quaidam Intro propagines in Iplam carnena

Musculor ca UscUlorum demittiant quam ueluti quendam locumro qualis intellige multis rivis irriguum,uno quid praedicto nec uo duobus uero aliis, altero sanguinis calidio tenuis uaporosi altero frigidioris, at crassioris. Vocatur teri/- autem ipsorum alter, arteria alter uena. Isti igitur prin ' cipium a corde hepate habentes , corpus musculo- Mustulit, uesu Vm irrigant . Quorum gratia fit ipse musculus uelutiti quaeda pira quaedant planta At propter sensumo uoluntariu mota tum, quibus animal a non animali differt in quos mu-Musculuβ,Rm sculus ala ipso suscipit neruo, famis est animale instru-ζim uilinii mentum .isicuti propter arteriamo uenam naturale..ese Etenim motus qui ex arteria di Uena procedunt. sunt

motus natura naturales, uoluntatis expertes qui autem a muscu-uq lis & animales,&uoluntarii. Est autem musculus instruth, u 'φ'- mentum non sensus, sed motus,etiamsi utrius m sit partice 'S, uiantillugmotus Voluntarius potest sine mu-sdsua inest cim culis neri a sensus inest uniuersiis particulis, quaecuniciis particissis nerui participes sunt. Iam tendo, tanto durior est ner- neruo xtadi uo, quanto ligamento mollior : quino mole corporis 'rido fato dii taljS, Ut Te X dmbobus a Xime factus sit. Et ligamen-rior nertio, to tum qUidem omne inserisIle neruus autem omnis sen- ligamsito mol supraeditus tendo uero, rael in sensilis, qa est nerui parriQx ticeps, nem ita sensilis ut neruus. Non enim est neruuso in imiai tantἰ in . QVatenus igitur ligamenti natura est parti-

Neruus omnis cepS, ea renuchebetatri in eo acrimonia senuas. Quum sensu pduus , nanos e fine musculi oriatur , multo maior neruo qui descendit in musculum liqv et utim non ex neruo tantum ipsum costa tum eis , Uerumetia aliquid momen-

SEARCH

MENU NAVIGATION