F. Luysij Legionensis Augustiniani ... In Psalmum vigesimumsextum explanatio

1쪽

aut laesi

quas .

omo in Friis iocis rationem correcta.

2쪽

IL L V ST RISSIM OD. D. GAS PARI QUI ROGA,

S. R. E, CARDINALI, ARCHIEriscopo Toletano, rerum fidei supremo iudici. F. Luysius Legionenus Augustinianus.

E S aduersas, i roga Cardinalis amplissime, vulgo

homines in malis ponunt, Stoici in fugiendis numerabant, recte autem instituta ratio, disciplinaque Christiana in bonisducit. Non quod acerba, dc amara, amara de acerba non sint: sed quod aegris amara quae sunt, saepe sint

salutaria. aegrotamus autem omnes: labora

musque alij alijs animorum morbis. Atqueliscquidem ratio, apud eos, qui seratione duci permittunt, satis officit, fortunae iniurias in malis non esse numerandas. sed est alia quaedam quae Christi cultores proprie mou eat,quod ex his rebus,non solum,ut caeteri,utilitatem capiant, sed etiam quam caeteris molestiam de acerbitatem

3쪽

istae res asserunt, eam ipsi non sentiant: proptereaquod ea sit Christi erga seruos suos dulcedo atque bonitas, Ut eos, cum in eiusmodi acerba incidunt, torqueri ab eis, aut vexari non facilEsinat:sed potius ita foueat, itaque imbuat cael sti dulcedine,omnem ut dolorem illis, Omnem que moerorem abstergat. Quod&ipse,tametsi

nullo modo is sim, qui numerari semis Deipos sim,tamen benigne mecum Deo, Sc clementiLsime agente eXpertus in me sum lio meo lamitoso,ut vulgo iudicatur, Sc misero tempore: cum quorumdam hominum artibus infusi bcionem laesar fidei criminose vocatus, semotus ab hominum no solum sermone, & congressu, sed etiam aspectu,per quinque fere annos in carcere,& in tenebrisiacui Ea enim tuc animi quiete,atque laetitia gaudebam,quam nuclucire ueditus, 3c amicissimorum mihi hominum comsuetudine fruens, saepe requiro. Ut mirari satis non possina quantus inhumanis rebus error, &deceptio versetur,quamq; ab eo quod sunt, se rique res aliae esse credantur. illa enim quae mala esse magna omnes putant,& certe, ipsa per se si spectentur,sunt maxima. nihil enim eorum, qua vel animum aegritudine afficiunt, vel cor-

4쪽

pori molestiam asserur,ab illa abesse vita putandum est.sed quq mala creduntur maX a,ea expertus sum voluptatibus dulcissimis esse plena. Nequeid totu ex eo erat,quod me optimae mC-tis meae conscientia consolaretur, quamqua &ea me sustentabat plurimum. est enim illius magna vis sed conscientia recta,ut aequo animoso ras aduersancit, non autem iucunda ea ut sint,

efficit.itaque leniebat fgritudinem conscientia, sed quod me potissimum consolabatur, neque consolabatur solum, sed & laetitia interdu pe fundebat tanta, quantam non queo dicere, Vis quaedam bonitatis Dei erat immensa, & incredibilis. Qua de vi,ac bonitate diuina,illo,quod dico,tempore: dum extare mihi eius otij alique fructum volo, &legendo assidue atque scribendo,a molestis cogitationibus animum auoco,in

vicesimum sextum Dauidis Psalmum qusdam

sum commentatus. quae nunc cum relegerem

ita meassecerunt, Vt ea non inutiliter edi posse, censerem: quod item alijs nonnullis visum est. Itaqueilla nunc edo. Edo autem, Cardinalis iblustrissime, sub tuo nomine ea de causa, quod per te profeshohabeo,ea ut possim,edere. Nam cum causa, li mea saepecognosci coepta, eius

S 3 cogni

5쪽

cognitione Varijs rationibus interi nil Ia, in in aliud tempus dilata, ita produci videretur, nemo ut vires, aut animi, aut corporis mei tanto oneri suffecturas essesperaret: tu,ea ut cognosceretur,atque terminaretur aequum esse censuisti:

cognouistique eam ipse per te: dc ea cognita,atque eius veritate perspecta & crimine, dc suspicione criminis exsolutum libertatique, ac dignitati meae pristinae redditum, me tandem meis, meos': mihi restituisti. Ouo beneficio nullii maius in hoc genere, neque a bono viro optari debeat, neque qui ipse bonus sit vir cuiqua tribus xe.a te certe nihil aliud expectandum fuit,qui tametsi virtutibus sis ornatus omnibus,tame praecarteris unam iustitiam ita coluisti, &adam au sti sem per,ea,vite sum ma integritatis laude comendatum,per Omnes honorum gradus ad id,

in quo es, fastigium evexerit. Ouo etiam mihi grati a s & honestius fuit absolui tuo iudicio,hoc est, ut ego interpretor, Sc ut omnes, quibus tua est nota virtus. cui autem ea sit ignota, quae in clarissima luce, & maximarum rerum adminisTationibus sit semper versatas itaque eo mihi gra lixi s fuit iudicio absolui tuo, id est,iudicio,vt omnes norunt veritate sa subnixo, nongratia alicuius

6쪽

alicuius eblandito,autexpresso. Quare integri . tas tua .innocentias mihi magnum testimoniuxeddidit, ea leniq; effecit,liceat ut mihi lucis ia, atque vitae libero vita fruenit,buiusgeneris quς-dam edere,eisque edendis&ad te mittendis n6 solum accepti abs te benefici j memore me cfleostendere,sed etiam mei memoriam in te renouare. Sed alia alias. nunc huic libello velim pro tua humanitate, des locum intertuos libros, paruo illi quidem , sed quamuis paruo, tamen& multis nominibus tibi a medebito: dc meae in te semmor obseruantiae omnibus fidem facturo Vale.

8쪽

IN PSALMUM

VIGESIMUM SEXTUM

EXPLAN ATIO.

mus apud Hebraeos α

id est, sine historiae argu- mς0 0,tamen,quod e Crescam inseriptione colligitur, vide

tur scriptus a Davide esse, tempore Saulem fugiebat, atque ea occasione potissimum,quod ad ipsum Ceilae commorantem confugisset Abiatharus sacerdos, eiusdem Saulis &ipse iram,& crudelitatem declinans. Nam cum Dogsus quidam genere Idumaeus Saulis Regis libertus, ad ipsum Regem detulisset Nobe in aedibus summi Sacerdotis Achimelechi, Dauidem versatum, ab eodefuisse adiutum,&consilio,& armis, S comeatu: ira exarsisse Saul scribitur : & ut sunt Regum in iri praecipitia cosilia,Achimelechum ipsum ad se accersitum, & cum eo magnum sacerdotum numeria ferro interemisse,&urbem Nothem,ad quam, ne suspicio quidem criminis pertinebat excindi mandasse etiam traditur. Hac igitur ex caede,& Vrbi, ruina tanta, unus cia euasisset Abiatharus, Achimelechi summi Sacerdotis filius,&ipse Sacerdos summus ad Da uidem se contuli secum deferens Ephod Id autemA fuit

9쪽

suit apud Hebra os sacrae vestis genus, quo sacerdotes illorii cum diuina responsa requirebant, semper utebantur. Quae res Dauidi dubijs in rebus praesidio ac saluti fuit.Nam quoties consilia sua explicare ipse non poterat,quod vel imminere sibi,aliquod periciuium metuebat, vel haerebat in rebus dubijs, oblata sibi sacerdotis,&sacrae vestis opportunitate utebatur, & per Abiatharum diuinum consulebat oraculum,eius ue admonitu quae instabant,mala declinabat. Cui us rei experimetum coepit, paulo pos Abia- .ng. a thari ad ipsum aduentum. Opem serebat David per

ea tempora Ceilae Iudaeorum urbi, cuiuSex agro hostes Syri prςdas agebat. Id cum Saul cognouisset Dauideria, videlicet, Ceilae versari opprimendi eius occasionem, cui rei semper studio imminebat, eam

optimam arbitratus,comparata militum manu Ce iam versus ire coepit. quod cum incertis rumoribus

fama ad Dauidem pertulisset,suspicio illi obiecta est,& metus non leuis, num se Ceilani prodituri essent:& Sauli tradituri. Quare Abiatharum adiens Deum per ipsum consuluit. cumque oraculo didicisset,sore magnum ut vitae periculum adiret, siquidem diutius Ceilae moraretur, ob Ceilanorum in ipsum perfidiam Ceilam in ture reliquit. Igitur in il lo aduentus Saulis& copiarum ab ipso comparatarum primo nuntio, atque metu: vel certe statim postquaoraculi admonitu laqueos exuit David, in quos inprudens se induit, credibile est hunc Psalmum esse consectum. cuius exordia gratulatione, de peri- culo

10쪽

culo, quod Dei admonitu evaserat, cum tacita quadam & amara hostium suorum irrisione constant. extrema vero in imploranda, ac sibi amplius concilianda Dei ope,atque gratia, ad ea propulsanda pericula, quae restare videbat, versanturi in quo etiari mentio quaedam fit eius temporis, cum in taberia culum Dei ex fuga primum se recepit: ibique deliatuit, eo usque quoad se ipse collegit. cuius diei atque facti recens,scilicet, memoria adhuc in illius animo residebat. Cu igitur sanctus David partim laetaretur, quod oraculo admonitus praesens periculum vi lasset: quodque sibi potestas esset, Deum quoties vellet suo arbitratu rogandi: partim sibi adhuc vehementer metueret, ab hostibus suis, quorum quamuis impias manus effugera tamen illorum cruenta odia,& insidiae perpetuae, que tandem exitum habiturae ad extremum essent pertimescebat: cumque ob eam causam fluctuaret animo,alternis & spei,& timoris fluctibus agitatus:tandem ab ipsis experimentis fiduciam concipiens, Dei auxilium sibi non desuturum: inanes illos,& degeneres metus coercuit: dc tranquillitate animi, ac serenitate 'constituta, laetus ac bonae spei plenus,in has voces prorupit. Dominus illuminatio mea,& salus mea, quem timebo Quas quidem voces ita Dauid ex sua persona protulit, ut prophetico, quo excellebat spiritu in Christit Iesum,cuius humana vita, luauis aerum nosa, & telis inimicorum obiecta tamen summis Dei praesidijs comunita Delicissi num exitum erat habitura, opti-