Francisci Robortelli Vtinensis, In librum Aristotelis de arte poëtica, explicationes. Qui ab eodem ex manuscriptis libris, multis in locis emendatus fuit, ... Cum indice rerum & uerborum locupletissimo

발행: 1555년

분량: 377페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

Ree quidem stasse habret apud Euripidem in Oreste.Eius auitem interpres, qui quis aestit, qui Arguamenta tragoediarum scripsittiuri 1uὸd Ari totelis poeticen legisse uel quod rectἡ ipse perserem totam diiudicasset,ait: re uti σκου ευδονυμόροιουν de Oreste loquitur aciei νἐ r αιροῦ&- ,πλιυγὶ τ υλαδ' - ne φαιMι κα -, quamuwerolatis ipsie meo iudicio fit φαύλω, rem det perimendam Hermonen,er Helenen. Adnotandum uero, quod ait interpres in his uerbΗ.Ore stem tragoediam Euripidis unam ex ita fit si quae plurimum populo in scena placuerunt: nam conuenit cum eo quod ante ab Aristotele dictumμit populi iudicium,non esse magni faciendum in tragoedijs,sepe enim proba quae minus probandae sunt propriam enim magis respicit voluptatem, quam artificium, quod requiritur in talipoematumgenere. emplum,quo mores improbi demonstrantur, peti et inpotest ex Oedipode Dranno Sophoclis, ubi Iocastra impia de oracula loquentem faciteis. συν-α ἰωρω νοῦν λεγGρπα

nem metum abstergere.

162쪽

is Indecori, atque inconuenientis Vinis eiulatio in Scylla : Menalip/ A,, pessim sermo.

Exempla lyri 'telis, exqvibia cognoscas ueterum errata pestarum, quod insermone non pratiarint re νοέον, quodsicuti sol o requirebamus. Poetae, qui nonstra ι - ἀρμέον, conficiunts monem Eq.πὶ nam γ πρε-ν idem est, quod αρ- φν,crili uocat cicero meo libro qui insoriabitur Orator Exempla autem duo alleruntur ab Aristotele. erum visci dierunt Noalippes. Di madum igitur, qualecti utrumque: ac primum de VI R. Arbemeus libro decimoquarto citat ex Epic barmoο Μεα rciae Og,id est naufragum,quod etiam superius retulimus alio loco. Homerus quoque in nauis

stagio periclitantem vidissem ita facit loquentem:

, , cui δῖα εγω γ' οφευμ γ έειν,κῶ πότμον ἰ απων. Quem locum refert Vergit libro primo Aeneidos,cum ait: o ter quatres beati. er quaesequunt Q. Reprehendit uero Aristoteles, quia non decet uiros magnos triapientes eiulare: de quare quid fientiendupt,narrat A.ω2libro primo ex sententis Stoicorum. De Menalippo sermone leguntur quaedum libro deisci quarto apud eundem Athenaeum, qui Euripidis citans δεσμώτ ν, a prostri bos

ripidis igitur χαμαῖ Πώρουτο quem narrauimus sed crester est χνιιαῖσμόρ,non quidem meat sta ipsius Menesippes loquentis, quem explicat idem Halicamus . nam exposuerat quidem infantes inater tabula bou,cum aure pater ipsius putaret hoc esse ostentu, decreuerat cremare infantes. Menalippe uero cum uellet eos struare,philosophicis rationiblu ostendit illud no esse ostentu,G sic se οφανεσεωρ adus pῶ. id insub praetextu admonendi, Crboreandipatre philosophatur. Hoc uero nihil aliud est,quam quod ci saepe ait, Oratores ex infinita quaestione ducere quam plurima,quae inuoluut circamo stant f quaestionis finitae, nam no adhibitis per*nis, teporibus,locis'ue quaestiones infinitas tractare ibi losjboru propriu est munus, fici sub praetextussigura permonis frensis,qui ad quaestionemita spectu sape philosophantur oratores scutifcsse Euripide patet,crsi abe nimius mea refuit Euripides.u

163쪽

tippe ostentum non esse, putabat enim pater quod infantes inter boues fuissent inuenti ex bobum fuissem gnatos non potuit autem,nisiphilosophicis rationibus hocpatri perfluciere. Paulomst: παερχιιλίν

κρα Φαζουρύων πιν - να, ψίνον eo ἀσαρ:Quamobrem inquit Halicariartificium totum hoc conliderans Menalippe uum ipsius factum exponit, 'ν χαμαῖ συμειλῆς. Haec ego uolui copiosius aliquanto exponere,uerbus ipsius DionUj apponere, tum quia locus uaue uidetur adnotandus, tum quia mirifice explicat sententiam Aristotelis. Dion fius eis nim ut doceret qua ratione ferrestrino ἰχνικαῖο ins hoc protulit exemplum,quamuis Cratia mutita,quale in primis est illud ex Xenophonte,cum enim aperte non auderet Socratem laudare, laudat tamesub praetextu 2 λεμ ιον μάτα γ.Aristotelis uero idem Menali pes exemplum hoc loco protrulit, ut ostenderet non fervari in moribus is vr. πιν, seu M ἁρμόέον,quod ipse uocat: non enim tam graucie media philosophiasermones dediam Moalippe mulieri conuenire uidentur.

Inaequabilis Iphigenia in Aulide, ut cui posterior supplicatio priori

non consonet. Tertio loco afri Aristoteles exemplum morum inaequabilium, atque illud quidem etiam ex Euripide sumptum cui mireris doctum poetam tantopere in morum artificio hallucinatum) in Iphigenia in Aulide, quae tragoedia extat adhuc.Adnotanda illa Pucc uerba in uersione,V T c VI posterior supplicatio prior ino consonet in Graeco contextu ita scribitur,ουαν ἐοικν α --ώουλ Oris, quae verba ita deabebunt uerti. ssa ex parte milue, Iphigeniasupplicans ecqualemsegeris postea.Vel QNon taluuia

detur postea es Iphigenia, qualis ante,cum prostratu ad patris petis, in supplicabat pro sua salute. Verasus Euripidis, in quibus Iphigeniam facit Applicem esse patri dii sunt: ει-ῶmes' λογον ει

164쪽

Eidon Iphigeniapaulo postfrtiore ahuc animo talia prostri, a queris matrem ciditerinthim:

ωρ ευτυχουλ γ' ἰλλαδγτ υεργε re Atque' quidem ita sese habent. Iam uero Paccius interpres duas videtur upplicationes inualere,cum tamen una tantam fit apud Euripidem,ut patet.

Et sane in motibus, sicut in ipsa rerum compositione, tum necessariu, tum uerisimilc cxquirendum est: at* etiam uti neccssario uerisimiline ordine cuneta procedant.

Praeceptum duplex est,quod tradit Aristotelis hoc Iocolostquam ostendit insingulis, quae in moribus requiruntur ueterum,uc Euripidis in primis errata. Primum quidem est huiusmodi. Necessarium G uerissmile in moribus est seruandum,non secus ac ante dictum est seruari debere in fabula,rerum, eructionum constitutione: si in moribus feruetur necessirium deuerisimit non fuerit in ipsis ullumgenus errati, quaslesuperius o lendimus qui enim ex necessirio, aut ueri mili mores exprimit personaruseruat γγ αν -

F, τυ ομοιογ, πομαλόν,quae triasuperius in moribus requiri declarauimus. Nam ex quartum illus,

quod requiritur isterit poeta uiros tantum bonos sibi in tragoediis esse effligendos, eorums mores solum exprimendos,non alios utique bi proposueri quos imitetur.Quod quissis e mihi obi ciat hoc ι co,dicatq; Sophoclam in Electra exprimere improborum mores Aegisthi, Cr ei ditemnestrae .restoriaco rum ii quidem esse:fel exitu is brum infelicitatis 'linfimum demonstrari cum enim boe sit, licet pro virbitratu unicuis talas lingere, praesertim in duplici labularumgenere, de quosuperius locuti stimus. Si igitur Menalippes cum sibi proposivit exprimendos mores Euripides, diligenter cogitasset: muliere illa messe quam lingebat,nes probabile intuerisimile uisum iri auditoribus,ut tam dissigrauiters Ioquo turde rebus quae adphilos bivmpertinent, plauseruasset ἡ ἁρμόῆον, nec lapsus esset in impraeclaro tragaediaescribendae artificio.Quodsi quisquaera cur hi moribus utrans protulerit Iristotcles cum

ti etiam infusula recessarium cr uerisimile is sciat uelim bae rationefactum mores a poeta aut exprim turi u ijs personis, quaeiales uixerunt quorums euent C actiones sumptae ad tragoediam scribendam inc sunt, ut in ijs quae lingaturino enim omnes ni tragoedia debent ingi, ut ante docuimus. Si igitur perasonae uerae fant,cr facta ab ipsis,euenta. rerum, quae narrantur, uera sunt: debent tunc perstriarum moures primi apocta ecundum necessirium, hoc est utapte declarat Auermes secundum veritatem.Sinoi sint person illarum mores exprimendi erunt fecundum uerisimile ioc est ut idem interpretatur uermes fecundum plurimorum opinione. Haec duo qui diligenter consuerauerit efficerit, plane in mouribus personarum lingendis,non peccabit unquam. Possem hoc Ioco ex Sophocle, Euripi se mors enis ubiq: peccauio Herre exempla aliquot, ad comprobanda, cremoribunda apertius ea, quae dicta Ant: sed quia non magnopere uidetur necesse, euitatis causapraetermitto pro se igitur quises perquirat,s 'tenim in promptu. Alterum praeceptum est huissimodi Ordo ex necessario aut uerisimili ductus, est in moaribus personaru exprimendisseruandiu uerba Graeca sunt Aristotellas haec: mP ματα - γm ri ας αγα-νδὶ cisie,id est Cr hocpost hoc esse ieris oportet fecundum necessariti, uel ueris,nile: qui locus obstin illimus est sed hunc omnino babessensium Mores diuersi, discrepintres intersie sunt pro dirimilitusne personarum, ac discrepantia animorum: neque possunt interdum ali alios subsiequi, aut simul cohaerere : q are danda opera est, ut simul co reant, unum que genus, ex altero simili, Cr cognat deducas

165쪽

m norit .sed exemplis ratis hoc totiumqMilesii breuiter claro. contemptio iniuriam, iniuria dolore, dolor cupiditatem ulcisiendi parit, excitat : in animis hominum. At baec sunt mutuo cohaerentia, ut dicim lini,haec post haec. ripides igitur in Oreste haec omnia exprimit in moribus personarum,sbnui feris Mansis ἁ- έον, plorat opemi Menelao patris fratre Orestes contra Tyndareum, er Argivos, conat nit Oret Menelaus dignatur Orestes mox cuin taliae init con lium perimmdae Helenes, er Hermione ululascatur Menelaum. Sic uideas in maximo per culo extimescentem ore Im: imbellem Meneatium, uorvmj contemptorem: iracundum uiri foresten. Non Mimili ratione sophocles in Aiace. Teucer fratrem, pro pietate ligularicua illum rumare; bHet Menelaus prohibet humari : hinc conceris tulis,errisu.Superueniens Vibiles alterum ulteri conciliat. In harum quoque personarum moribus e primendis uidere est,quod ait Aristoteles. Huc POST HAEc ex necessario, Cruerisimili. Fratri enim ergastatum conuenit pietas, ostic amorisq; pleni ima. Pietatem exigit,oscianis ratem calamitasanistrijs inimicorum ij sultant magis in mi inimici,ac laetatariimbelles pauidis etiam mortuos, cum visos non potuerint, ulcisii cupiunt, prudentes fortes uiri mortuos non odcrunt inimicos, conciliant

iratos. Pius Teucer erga Aiace quia calamitos s.ιnsultat Teucro, Aiaci mortuo in primis Menelaus,

quia inimicus inbelli Erpauidus, udens'tis, vi spes Menclatim Teucro conciliat. Ita bae quidem personae linguntur moribus, ob inmγ,num tales saccepimus,cum uixerunt. sed apparet etiam imbis moribus. Hoc POST HO ex necessario, seu uerisimili ductum. Haec igitur , totelianaeis reptio banc habet vim, quam in omnibus ueterum trag dijs confiteres licet. nam Iphigenia in Aulide, .hillescumfori Res natur κπτα s. ομοιον,tes senim uixit sudet epericulo Iphigeniam liberare, boeenim proprium est Ortitudinis. cmella in Aiace, una cum filiolo in tria soluunt Aiaci. quod proprium est coniugis, Cr Dor .atque hoc faciunt post hoc: nam Iphigenie periculum ingens excitat Actos foristitudinem.Aiacis mors,cπculamitas ciet tin mas fuscitars officium, σpietatem Tecmesse: uerum de his hactenus. puto enim iam satis patefactum huc Aristotelis locum alioqui obscuri fimum sed miretur' tasse aliquis hoc. ricum dicat hoc loco Aristoteles, in moribus requiri eundem ordinem, e Diem, quὰ requirebatur in constitutione actionum fibula, ex necessario, Cr ueri miliis illic dederit praeceptione, i oportere non HAEC POST HAE SED HAEc PER HAE tanquam ex caula depen dentia mutuo constitui: non aut consequentia tempore cuti illic copiose declarauimus: nanc de m ribus sequens det praeceptionem oportere exprimi tanquam Haec post Haec. RHondeo tamen, cum Hoc post Ilo nihilo minus etiam causam, resumis seniscet, quam tempus: nam lectum est post causam, recte de moribus cum loqueretur,dixisse Hoc POST HOCcum praesertim in moribus nonsolam causa,lectumq; sed etiam interuallum teporiscosis et urinam prius hic irritat, mox ille irascituribis prius in calamitatem lubitur: mox ide oscissus est erga lapsum in calamitatem. es in fabula, actionum: conis stitutione,cum interuata eries, temporis mauprorsus ratione oberet considerari,sed cause tantum mutuo exstpendentes,sia ex alia, fili necesse dicere, Huc PER HAEC hic enim modus laque d causas tantum gnificat, in ter modus HAEc POST HAE CT causas, ct tempus prius, aeposterius denotet. Naeque uero illadpraetermittendumputo: hoc ipsium, quod requirit in moribus Aristo telis artificium, non inultum discrepare ab eo, quia requirit Hermo no iii s raciores,qui eandem ruationem ibendi deartesecuti sunt. nam cuti ille Orofecundo πα. γοργητν-i ubi docet quo mota conficiatur pro sim orato iussermo, quem ipse παπιδιών uocat, requirit apte misceri uas gras lecies exfrmas orationis interse, alias minus,alias magi Sis: φημὶ mimai se mότω- sanata rim παλφου G- ποιῶν τα τυπιν, - ποναθικομον Πι λ AKί μετὰ τουτουe re γοργ..dat ἔῆργανωθαρότητας - ι σύκωνοαν. Hwμῖν παI 'ητα πι, K oripas is in maeroidistin misciρκιφοις, ἀκμα. e 1 - σεμνότνς Εἰ ous iari επιλαμ προ ν et sano pGλει, ο ι- λωρ SP ἰωi m G αν, Hζοῶν - οὐ Miura ripis, . Non codiuerso plane modo in tragoedi scommisceri mores oportetpersonarum. ut i grauitatem, sanctit remalis iracundiam, alij pictat ei Cr oscium illi improbitatem, plus minus vepraesestrant. Verrem haec longiore egent di putatione, dabimus igitur operam, ut de tali mistione morum alio loco copiosius di paramus, qualis, in tragoedia,Cr comoedia, ijs oematum generibus requiratur, ostendamus.

166쪽

fabulis pro lsci debere, no autem ab aliquo artificiose: ut in Medea,& an in Iliade illa per nauigationem.

Paccius locion hunc non latererit, quod fortassῖ miseris sed has titiae' dormitant siquando tamiatus et ballucinantur in recti posticita . per ea enim uerba H a se cum nractis Amicam,qualislucebantur remuloquentes Dii, istoteles intellexerit Aerturicci M.Artificios aliquo, quod peris ridiculum uideripotest sed redeo ad sevirotam Ari latetis contextum, exsuperim di iis deducitur pulcherrima praeceptio, quaeipectat ad artificium soluendarum fibularum. Qui mores optime in personueraminerescierit:alios post alios pro eorum ratura, exuerisimili effingruatae iuuenieslationem aluta ota enim pendet expers narum moribu itabit i erratum, in quod sepe ueteres poetae inciderat, qui

permactinam inducentes Deos,Dias uefluunt buto, atque exodum,quae ultinia est tragoediae pare,

conficiunt, nam solutio fabula est ipsa exodus seu exitus fasula. exitus uero debet deduci ex praecedentiabus moribus ion quibusvis es qui magis accommodati ad soluendam fabulam ridebuntur: quod uide tur non posse desuci expraecedentibus rigeniosus, peritias poeta debebit excogitarealiquid ut tibiisse. quod cum iis,quaeante die tu unuit coniunctum, quasi pars, quo deducat exodum, seu solutionem fabu/ω id uero fit multis modis maliquando etiam, inducendo in funam personam aliquam, quae antenosiue rit indiacta od)lis eiusmodi ut eius 'mo, propter aliquam probabilem causam, coniungi cum alijs antia dictis posit. Exemplum huius rei peti potest ex Aiace sopboclis: nam cum Aiaxfibi mortem consciuit'. esset solutio fabula constituenda: neque deduciposset a persona Tecmesse,q captiua erat mulierineque

a persona filioli um propter aetatem,quae omni sensu, ratiocinationes caret earum rerum,quae aiat uoluisptatem, aut dolorem aserunt: tum quia ex captiua natus erat. neque itidem ex persona Teucristatris: cui, quod uir erat uere non satis erat decorum, tum propter alias causis: nam quatenus conuenit, Iugentem

satis dolantemci facit Teucrum Sophocles: necesse fuit captare exodum fautae a persona Menelai, Cresamemnonis, quorum uter i inimici fimus cum f. isset Aiaci, probibere conatus est, ne humaretur Aiax: quamuis postea exorante inseconcesserint. Exodus haec tota ex moribus ducta est fecundum uerisimile. Quamobrem cum Iolutio, exitus j fabula, semperab ingenioso pocta, modo naturam, conuenientii que morum singularum personarum considerare diligenter uoluerit, exuerisimili, aut necessario desiis , ci posit, improbat Aristoteles morem soluendi fabulas, quosaepe ueteres usi uerunt, ex mari ina: inducentes Deum, Deam ue aliquam loquentem. Horatius quoque ad Pisonoscribens monuithoe raro esse a

ciendum, cum ait:

D me Deus intersit si dignus uindicem uti cicero libro de itura Deorumprimo, innuit hoc sitim o apoetis tragicis ictum, Duabulam solaea

,, ren his uerbi ut tragicipoetae, cum explicare argumenti exitum non potestis id Deum confugitis. Platori quoque incresso,ωσταλοi τραγωδοπτιο ,ἐπει; ρω ὀλερωσι A τὰς μηχανας πεφευγου--ri σι Ab λόράαρ me, quem locum non putat Erasinus cognitum Νisse Ficino interpreti, qui ita uertitiis quibusdam machinamentis ad Deos confugitis. Haec Erasimus is Ada ijs: Ied nimirum non uideo, quare reprehendi fit Acinus cum satis aperte scenicam expresserit: ex qua loquebantur D .sed illa omisso, stro ego locum Pol bij apti fimum ad hanc rem intelligentim: nam ubi de traiectione a iunt Annibalis loquitur,nonnullos re Aendit historicos, qui quasi rem supra omnemfidem narraturi essent, ' tragicos uideretur imitati,qui ad Alachin 'sepi confugiant, bis uerbis: λι- γγ αν-- - αιἈμη- ρο-πινα GMAD' ς--αλιι ι κου - ία ' νδε λέ&γγιαωρ ' σι ν ήμῖν Συγι Hosiis.λ e κ; eisino, ἀδ-άμνοι λαμύρωειν τε υ γάρ ,1 ι θεὸν παῖδας cie οταγμα talis ines, Irem Athenaeus librosexto citat ' ex Muiphane versum bunc, in μου emta ροῦ dii spei θεοὶ Exempla Ilactineastret istotea Ies,extragoedia quae inscribiturNedear extat quidem nunc Euripidis Medea n qua tamen nactus Deus. λῆ λ μ λ ωαρ.de alia igitur Medea secutus est Aristoteles ab alio poeta edita: nam idem librosecunda

Rhetoricorum carcini Medeam cita dequa resuperius satis. Alterum exemplam sumitur ex Homeri Iliade,ubi explicantur ne inti αδπλο-.Verba haec, propter ignorationem laci Homerici, quod arismia rari no possum,no intererit res apte uertitPaccius:dit enim ut illa pernauigationem iam ita debent uer ' ti, ut ea, quaepertinent ad enauigationem eudificesim, quempirabant, claues Graecorum. Innuit Itotica, quae narrantur ab Homero lib.u irido cum Graeci,desperara it expugnatione, cogitarent de disces fu, c multa inter se consultarent, Homerus cit Iunon alioquent Mineruam, ut e calo defandos

recti pergat ad visci Grais dissuadere, ne reis icta discedant. Vesus ibisiuntn

167쪽

πχοἶ τι ,hω -ca cilcim -αγrn ως,2 αγ- γονίας. απαπα ει απιρίδρμῆν Υis ορῆρ. . Quo sane artificio utcndum in iis, quae extra Tragoediam sunt: quae/cunque uidelicet uel prius sucre, quae neutiquam fieri potest, ut alio pa/ .eto ad humanam peruenerint notitiam: uel quae sutura dcnunciatione, diuinatione ue indigeant, quandoquidcm dcos cuncta inspiccrc, satis quidem apud nos constat.

Malienus igitur patefiunt res,quae ante ignorabantur ὶ Meneti ex orella. Moxum Apolla exriciliana praescribit undat s Oresti ea quae sunt agenda. Sici

168쪽

rigi seqMintur . Somo igitur hic Apollinis ex maira tria illa omnia, que requirebat Ari totelis continet. Non Aue tiquoque exemplum posterioris modi,cum Icilicet ex Nactrina Di praedicunt Iutura, sumi potest ex Euripita Cella er Helene ei rem in qua ex machina διοσκουροι C orer Pollux loquuntur, patefaciant, Theoclmen quaesto euentura reant ipsi Helenae Cr Menelao.hocum disertexemplum a priore, quM prius illud trias ut omnia continet hoc ureo unum siparatim, hoc est, futurorum praedictionem. Exenia plum quoqueprioris, quatenus σfacta narrantur,er Iutara p dicuntur, peti potest ex Iphigenia in Tauris. Ego, ne longior sim, uersis non appono ei scin modi exemplum legipotest in Hippoldito, ubi I quitur Diana σm Androma ncubi loquit inoctis: cno Cr in Ba so, ubi Minerua loquitur Est urebo eruatione dignum, Deos etiam in Prologo tragoediarum insiti loquentes, π nonse σα Mathianaseim ipsa cena, ut apud Euripidem Bacchus in Bacchis, ait enim οῦκω διορ πιαρ τίυδε θν&ίων ac ονα διονυσγ, ἄν micri πις ήκαί μου M'.

Non ex machina quidem haec prostra Bacchusses in Icena uersans inter mortales, eripud euiam Euriapidem eodem modo in Troadibus Neptunus,cum ait: ἔκω λιπῶν ἀιγαλον ἁλμυρον Βαθ . Rursus apud eundem eoam modo in Ione Mercurius, ubi insun i

assat icto redae admirationis gratia. Apud Sophoclem quoque in Aiace Minerua in prologo diloquitur Vl l .Sed in eadem tragoedia aliquando uitia crinprologo,uri diximus,insimum aduentates loquentes, Deos,er rursus ex Machma alios loquentes in solutioncm exoso fabula: exemplum huius rei peti potest ex Euripide in lone. nam Minerua ex Machina sequenssoluit fabula sidat. omnti turbas oriago aut inlucendi Deos inscenam per Iachinam, luxu ex ea opinione,quae omnia mortalium De animis insita est,Deos hominum negocia procurare,cunctas uelati exulto destium. quae quidem opinio ab omnibus philosophi uno excepto Epicuro, probata fuit nullis i rationibus confirmata. Hanc uero uigiis Iantiam ,πίνοια/ ueteres in Di suo ruri cicilib.de Diuinat .ll. Deos esse,σ eorum providentia munis dum admini'ar eo rems consulere rebus humanis, necfolum uniuersis,sed etiam singulis. Idem lib.III. de Natura Deo . t igiturpersuasium omnibus dominos esse omnium rerum, ac moderatores Deos, ea, qua gerantur eoru geri dition er numine,eosdems optime degenere hominu mereri, σ qualis quisque sit,quid agat, quid in stadmittat scire.Xenophon. lib. I. ὰ μνημονM. ιις ut, v γγ ex μελῶ II λςe νομιον deSocrate latuitur ψω ποινουχον τρόπιν οἱ πιλλίὶ νοιάζουσι, ου perio Ebiae ταμ', GIP.M-ουκειδ M. Me ετ e A πρωτα μ ν γει re λάρειδν,,τα-- λεγ λώακία πραέομῖνι κία - σιλῆ βουλιbψλλα, πια πιλο clam, uini μεαῖριωθμπιιρ π PA. ρω -τμων πρα νων.

Quodcunque uero rationi consentaneum minus sit, explodendum

quidem ab ipsis actionibus, si non prorsus, at a Tragoedia, ut est in So/phoclis Oedipode.

Tam longe aberrauit asententia Aristotelis Paccius in hoc loco uertendo, ut plane mirari satis no post m. ilum uerba Aristotelis alioqui aperta, π perspicua non intellexisse Debent igitur ita verti. Absiuria enim fuerit i quis beati credat ue iihil in ipsis rebus inesse, aut sistem extra Tragoediam aliquid esse, ex q- , catinsolutio bulae, qualia sunt ita apud Sophocli in Oedipode. Videtur Aristotcla obiectioni alicuim

169쪽

. G.

inreuia a re iri, ut m pedicat. Necesse se aliqua fabulas ex machina soluere, ii iis obiti purato' dici non e per rebus, quae in lint in tragoedia duci tis. Sed res neer Aristoteles:

periti hominis hocputare tam in rebus sonipe inest ali ut unde 'olutio fabulaus t deducatur ille elui Q asi intrando civitii a iiii as nihil in litisse tame multa extra tragoedia quae is p terimis raestare. Sicuti paret in Oedipode sophoclis. Locus uero hic diligent botandiis, quia difficiis uidetur obscurus sed ego breuiter is mel omnia declarare conabor. Ea dicuntur in se in rebus, quae maxime pertinentias utar,er ne quibus actio non constituitur tragica, allionem voco em, quam in primis imitari conatur is cmpli causa lis in Aiace est haec, o postquam resciui quae icit per inmisit, dis incubuit rursus in Oedipode risino,oedipus, po i ii agnouit hepatrem peremisse, o cum loca ematre concubuisse, oculis stipsi priuauit, regnos deiectusest. In Electraquoque,Orestes cum in adultam uenisset aetatem, clam Argos ueniens Argillhum, ci se perimit. A queste patet in omnibus tragoedijs, actionem Mn esse, quae pose con de ιι si remotis Prologo, uisio sim Exodo: nudata apparebit magis, unam tantum personant, aut duas a summum continebit. Ea itaque

dicuntur ines in rebus ab Aristotele, quae infimi in ipsa actione necessariod ectant i ad ea personas quae nec prio a constitutioncm actionis requiruntur Exitus igitu uoluit offabula ab s posueti debet: nam hocni hue artificiosium est scuti Sophoclis in Electra uidetur fici spe, nam solutio ducitur ex ipsa

met actione, is qua orestes Argisthu, Cr cssem stram perimit. In Trachirijs quoqse codem modo,nani exosus sumitur ab ipso Hercule eunte in oram: ut concremaretur. Atque haec quidem ita sese habent. Eascia dicuntur esseextra rem,quae adiuncta quid sunt, cymbir tia, sednon constituunt ipsam acti nemper Diel potius ne quibus actio laterra permanet, atque haec sunt ea ex quibus Epistati ducuntur, nam Epodia continent personas etiam, quarum non est actio ipsa: scd adiunctas ad ipsam, ut ornatior anxplior fati ExbRigitur aitAristoteles saltem petendam esse .lutionem abula, atque exemplum 'Aeoedi potadranni Sophoclic cum enim in ea tragoedia post agnitionem facta uis tpericlis. solumiseus essetfabula, neque posset Plui exactione ipsa, quia tota collocata luerat in Epi odio, quo continetur peripetis, neces e fui, ut solutionem duceret is ijs, quae extra actionem erant, sed adistina tamen ipsi Goni,duxit igitur eam Sopbocles persona ciconiis, qui Oedipodi iam perpesso grauem clam cui tutatum seruenit.Versus hi fundi. ε ara.' ἄρ πατεῖς,γυδέον παροδε 'Ast.

Atque uidetur quidem Sophoclci magnopere laudandui, qui omnia scit, quare non cogeretur ad Machi nam coniugere,atque ex ea solutionem fabula ducere,non enim usus est Sophocles unqua, aut siemel tantum cloquor de tragoediis, quae extanto in Philoctete .sed plane, conliseres tra discursum, coactus fistex Nachina inducere Herculam, qui Iutura menta pandens Philoctetae folueret fabulam. hi Aiace autem magis aperte uideripotest, dinoso solatio ducatur ab ijsoluae extra rem sunt, πdmon , n postquario bi mortem consciuisset,atque tota actio iam est tragoediacon in sublatapersona, circa qua uersabatur Iacit Sophoues superuenientem Menelaum, cr Agamemnonem, concertant hi cum Teucro de Aiacis sepulturae mox litem diremptam ab osse. ex quibus omnibus extra rem, actioni postri iunctis tamen ex cohaerentibus cum actione bicitur ibi solutio. Eodem moso sol ita tragoediarii ad Sophocla,quae inscribituis Oedipus uti κολωνοis: nam post obitum Oedipos cum solutio no possit Otaci ab illius persona, quae actionem constituebat, educi iura persona Thesei supera leno, iato sentis cum Antigone. Iam nisi a Ior satis illustratus est Aristotelis locus o carus, icon exputatione

verborum, tum exemplis an .

170쪽

Dat Ari stotcles aliud aereptam, quod ut ad artificium morum effingendorum: Destrur aures ex

quibus ara proiculu8s ante probatis. olosita enim appezo decretii quaedam conclusa, atque colo a turrim multis rationiblis, quorum unum boelui comoediam esse imitatio ram ὐς γωλα- ων, id est xiliorum. Alterum uero hoc Tragoediam esse imitationem praestantiorum. Hoc igitur repetens conclusum Aristoteliso eo elicit praeceptum maxime necessariam,quod est huiu modiilii describendis moribus eum

tragoediasit imitatio λλῖομόν, visenda est ulmeta e gar eos quam apisi incerpoliti lime feri potestis autem frui non rest iciatogitatim ad eius mores,quem vi erimitatur: sida naturam

Usam,Cr per fictum exemplar morum, quorum descriptio est acienda ut si iracundum aliquem uelit imi tari, non ad illum,quem imitaturus est edas naturam, exemplar, absolutum iracundiae resticias: si fritems is him, ad fortitudini iustiti fritiam ipsam anima aduertat, id quod exacte seruatum est ab H

mmi, in Agamemnone, se Nestorcer Achilla inprimis: nam cut scribit Plutarchus uoluit in Iliade. in persona Actiaism/δεια, ipsem, ab omni parte absolutam describere. Iluiusmodirationem scribendicut alibi diximum secutus est Nei non in ora: eandem Pluto in rep. describenda. Huic cicero in oratiis ad Brutum ait Hu rerum formas appellat ideas ille, non intelligendi dism,sed etiam dicendi graui simu thor, mulli Plato, sq: gigni negat: Crait; per se crati vir, erintelligentia contineri, ais tera nasci, occidor luere abi, nec diutius esse uno, eodemstatu.Quicquid estigitur,de quo ratione, Cris uia dii utetur, id est ad ultimam sui generis orniam, eciems redigendum. Ridetur ob hoc ipsum Plato is apud Athenaeum libro duodecimosubfinem his uerbis: εοικ; ι ἄν ἐπλάτωνι ἰ lin ινανς πιιe- ώμους, ἀλα mi: -' αιτυ διαττ' Ibidem ex Theopompo explicatur. quam irrita fuerit omnis idius de rep. Ilamo er iustitutio, quo supra hominum captum, atque naturam eam destris fieri narrantur omnes illius auditoresstre, qui si praeclaram resp. institutionem ab eo iadicerunt, rannidis potiandae cupidi uisse, ubi post emo de Xenocratis exitio haec pro eruntur uerba: πρῶτ' ἐάλκα et ταλιτειας, κρα Nostra ομων , χων. Hemogenes Aripturiis tabros ποι ἰδεῶν eandem uiam est ingressus: nes ullum bi proposuit certum hominem, ex cuius ratio

narum estnendi Hinc Horat ad Pi Jnes scribens, ait: Dicere exemplar uitae norum iubebo

cacrii uero in orat ad Brutum politi De omnium de hac militas sequitur bis utris. sed ego si paruo nihi es in Gogenere pulchrum, quo non pulchrius lusit, di illud, uti x ore aliquo, quoi ima go primatur, quod nes ocul sines auribusnee: uilostri u percipi potest, cogitatione tantiim, m to complectimur. vas Phidiae simulacri quibusnibitimisso ara re persectius uidemus, cr bis picturis, s Dare tumens sumus librior . Dcacia ira iiD, cxm fueret Icat rinam, Ut

SEARCH

MENU NAVIGATION