Hugonis Grotii De jure belli ac pacis libri tres, cum annotatis auctoris, nec non J.F. Gronovii notis, & J. Barbeyracii animadversionibus; commentariis insuper locupletissimis Henr. L.B. de Cocceii ... sub titulo Grotii illustrati antea editis, nunc

발행: 1752년

분량: 644페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

tur tantum de Iis , quae vi hostili faeta, &turbata sunt. non quae ultro dedita a populo libero li enim a non libero. & in. seriore deditio facta est, ea non praejudicat publico, sed id hostis vi tenet; & tum di. ci non potest, quod populus jus suum ultro dederit . 2. Lex igitur restitutionis ad ea pertinet . ad quae amnestia , i. e. ad ea, quae nostro judicio injuria ablata sunt: at qui ultro se dedunt , omnium judicio iure agunt, adeoque ad eos nec amnestia, nec restitutio pertineti Accedit 3. quod transigatur pace saltem de eo, quod controversum est : at dediti non ex belli causa dubia, sed ultronea deditione in possidentis sunt potestate.

Sui iuris populiM J se si enim populus est

se alterius iuri subiectus , dedere alii impe- istium in sese non potest, utpote quod eius in non est et nisi populus, in cujus potest, iste est , defendere eum aut non possit , m aut noliti Alteri subjecerit J o I. e. citra vim ejus is imperio se submiserit. Ad eram restitutio non porrigetur 3 , , Quia is non injuria helli capti sunt, sed ultroneam voluntate in alterius potestatem transi

. runt.

Ut qua ad ea totum pertineat, gna vi,

metu facta sunt 3 - Adeoque injuria, ex is iudicio scilicet nostrae civitatis : at si quis , populus liber durante hoc bello ultro se is dedat, id nec ex suae civitatis judicio in-- justum est.. Parique jure 3 rati d. l. 4. p. 1 v I 3. N p. I92. .

. quae hello damna data sunt, eorum m. in mine actio detur tunc enim damna r ω stituuntur ex piscto. Omni pace id actum ceuseri debet, in qua bello data stiam damna. eorum πω ue actio

nou D J Pace facta si de damnis. & injuriis nihil dictum sit , haec nec restitui in pristinum statum, nec in quo sunt manere necesse est, sed lis durat, quia etiam facta pace damna illa Injuria nobis data asserimus. Adeoque etsi vi damna illa repetere non possimus, tamen x. iure postlimini, res commentarius nobis ablatas recipimus. a. Damna rem ab auctoribus vindicamus. si illi intra n stros fines sint. ν dura quoque, & nomiana ab hoste extorta in paoe vindicare ponsumus , Nic. de quibus late egimus in disputatione de postliminio . Sc. Via. Dis de Possim. Uc. na. 2. N I. Hinc vel clausula amnestiae adjici soletivi cujus omnia manete debent in statu , quo nunc sunt, d. disp. Sin. 4: vel lex restitutionis additur paci; & tune vi pacti omnia in pristinum statum restitui debent. Additio.. Verior mihi videtur sententia Auctoris, in damnorum bello datorum nomine nullamis esse actionem si nihil in pace dictum sit: - solo postliminii iure excepto ; nam haec . conditio naturali jure inest rebus captis.

. orol. I. a. c. I 6. I.

stuod ιυ damnis etiam priuatim acceptis J Si privatorum praedia incensa, iis- . que bona erepta sunt.

Nam id hae belli effecta sunt I . Adeoque

is damna casu data videntur, qui nocet d . minis. In dubio enim ita censentin esutralere

obmisye J . Ex conjectura tali voluntatis , is altero inprimis negante , nullum jus otiri . potest. Ut neuter initisiuia damnaretur J . Vera. tatio est . quod bello per pacem compo . sto omnis coactio sublata st, ct solusis casus excipiatur , si personae . & res nωω strae civitatis postliminio revertuntur.

QUAERITUR, En etiam ea, quae priam vatis deberi coeperunt belli tempore, pa- . ce inita remissa censeantur Auctor id M negat : & recte. Nam diximus, debitum . hoc non vi, ac metu bellico , adeoque . non injuria con tractum esse.

Nam hae nou belli iure quasta J Sed

in ex pacto.

sed bello tantum exigi Detita J A Si actit . nem intentaret creditor, hostis debitum

. illud sibi add cere posset praedae iure. Si lato impedimenta 3 - Id est bello per

. pacem finito. 'm βιDn retinent J - id est cum effectu peti possunt , quia praedae loco antea nonae cellerunt, S pace facta cedere nequeunt.

362쪽

M Hug. gratii m. m. cap. XX.

Quanquam nemini facile ademtum cens ri debet J . Quia jus illud non ex causa bel- li . adeoque ex iudicio quoque civitatis is hostilis. iure quaesitum fuit. Metelligendum id tamen de eo jure , quod ex rerum inaequalitase nascitur 3 . Et unde in ius oritur minus habenti. Via. l. a. c. t Z. . S. 8. Hoc igitur jus nemini facile a sem. . tum videri, ait. At alibi probavimus, ne . mini ex inaequalitate jus nasci, sed unum- . quemque de jure suo pro lubitu, etiam m inaequaliter , disponere posse , ct jus esse . prout disponit.

De iure ad poenas nou que J ueteritur, an si crimen ab hoste sive ante hellum , sive durante bello, commissum in nos sit illud finito bello vindicare possimus uod merito affirmamus, si vera injuria est, &omnium consensu pro injuria habetur; uti si contra jus gentium, quo hostis hosti obligatur, aliquid commissum sit. Quod exem. plis late demonstravimus in disp. depossim.

Additis. iaeritur, an poenae quoque, quae coe . perunt deberi belli tempore . condonataem censeantur si nihil de poenis, earumque remissione in pace dictum sit ' Grotius in distinguit, an ius ad poenas inter reges,

M aut populos ipsos versetur, an inter priis vatos : & illo, non hoc casu poenas r v missas videri, ait. Ego neutro casu conis in donatas esse poenas , puto et nam eadem

in ratio hic obtinet, quae in debito civili. . Vid. f. r6. Modo bellum non ex inju- ria . propter quam poena exigitur, natum, siti Remissum iris censeri debet, ne pax non suis pax Id, Ble. 3 - l. e. ne bello per pa-- cem finito occasio detur novo bello. Atm tunc causa belli non in eo erit, qui ad M poenam agit, sed qui reparationem negat: in adeoque nulla ratio dari potest, cur, ut in evitetur haec injuria, alteri ius quaesitum M ausetri debeat. sua re V ignorata hie venient sus Derbis generatibus J o contradictio est, remissum viis deri, de quo cogitatum non est. In Pace Non decet ante peccata exequi J. Non loquitur de jure ad poenas, quae de-

F. XVI, XVII, XVIII-XIX. Is

. beti coeperunt belli tempore, sed de pe

.catis durante bello commissis . haec omni- aeno remissa censentur bello per pacemae composito.

D a privatorum iure ad paruam J . Nam

is quatenus jus ad poenam inter ipsos reges, Maras populos versitur, id remissum censeriis debere, dixit S. praeced. Nou tanta es rasis J . Inter reges enim, . & populos interesse, dixit, ne veteres ad. bellum cause relinquantur.

unia Ane bella inuiciis expediri potes I. Adeoque ibi metus belli non est. Non ira nostrum It , in quod ex im quesuase nactitur J . Et quod proinde nonis facile ademtum censeti , dixit supra. f. I 6.

in interpretationem restrictive fieri debere , . putati Vid S. II. n. .Levrs verbortim eo; tiectura su uJ s pius dictum est, ex conice utis nullum jusu deduci posse. Caeterum . nos in praecedem ti f. probavimus, injurias ante hellum . commissas, etiam pace facta vindicari poc se : nisi illae ipsie injuriae causam bello deis derint.

A D s. XIX.

A DEMTuu facile emseri non debere I

uia populus, aut rex, aura subditorum . tueri tenetur, d s. 16. Iu privatorum line ferme tenendum es I. Id est, in injuriis a privatis invicem da-- tis ante bellum inchoatum. In iure aurem regum . pomi horum , a cilitas , Ue. J - Immo eadem ratio est e nam . per pacem saltem transigitur de damnis in bello datis , non de Iis . quae ante bel-- lum data sunt; adeoque actio eo nomineis salva est. Si modo versa J is Levis verborum corrum jectura. VI i. s. pracia. Aut cou inurae nou improbabitis I u DLN ximus. ex conjecturis jus non otiri. sed . ex sola voluntate partium sufficietater de . clarata : qualis non est si pace nihil dan retrissione iuris ante bellum quaesiti duis clum est.

363쪽

Η ista de coecesi commentavii

Ω - , da quo agitur , non liquidum orat 3 . Immo tunc plane jus agendi non

. competit.

Fementim enim es eredere I . Quid nonae ex elusmodi conjecturis instrei posset pu Vera ratio est. quod jus dubium sit: quom casu jus belli non obtinet. sinam id eurodram ne bello iterum in ieemur 3 . Hoc verum 2 at alia quaestio. est, an, ut id evitetur, alteri ius quaesi. . tum auferri debeat; quod merito nega- . mus. Diximus. caucini novi belli non' eum esse , qui poenam ante bellum d in bitam exigit, sed eum, qui reparationemo negat. Vid. supra ad s. II. not. secum

v m ms prefectas pactiones I . Etiamsi

lat te publicata nondum sit pax. blatum enim iam erat belli J . Uti. pote quod pace facta desidi Exemplumn ex Appiano allegavimus iupra g. II. in

Au voa hactenus egit de interpretatio-m ne pacis, in qua nihil dactam es da d . biths sis ange helium, sive in bella conisu tractis Hic exponit regulas interpretatio- . nis in casu , ubi tabulis pacis cautum est in de reddendis θω , qua helio rapta b unt. Si is enim dubium aliqvud ibi oritur citca r . stitutionem, r. ait, laxiorem obtinere in-Herpretationem in restitutionibus mutuis, inquam in restitutione uni laterati : z. ma-- iorem in restitutione pe sonarum, quam . rerum: I. in restitutione rerum maioremm favorem esse immobilium . quam mobb. tium: .. in mobilibus publicarum magis, quam privatarum: s. in privatis earum . magis, quae lucrativo titulo possidentur , quam quae onerose. - At omnia haec gratis dicuntur. Quoties m nihil dictum est pace de rebus capit , in-- iuria manet, & id sit tem cautum ijst, nem vi repetamur. Quo ipso non impedi ur , . quo minus res , iura , ct personae postlib. minii jare recipi possin Ba sunt de reddendis 2 . Adeoque lub. bus restituitur possessio bello turbata. ULL S. II. n a. Et f. M.

Latiras intrepretanda qua mur- Ium l. Adeoque ubi reciproce omnia in pristiti. num statum restitui debenti Ouam quae elaudicant J . Id est, ubi abis una saltem parte restitutio fieri debeti. Diximus , utrobique idem ius obtinere. Oria de homirubin agunt, plus favoris h heut J . Jure naturae non quaeritur de fa- is vore , sed de voluntate declarata. Et inter eas ba, qua de agris plus, iiD.J. immo eadem utrobique est ratio, & redis di debent tantum quatenus inter partes in dispositum apparet. Si de utriusque con- . sensu certo non constat, nihil actum est. Quam quis de resus mobiZibus J . De his v restituendis vix ulla pace caveri solet ;. quia res exitum habere nequiti probateis enim deberet, I. rem ablatam elae; z.

. quis eam teneat, M. & 3. s res periit , in valor probandus esset, Ac. Hinc legimus, is certam restitutionis summam sepius pacem stipulatam, nunquam vero restitutionem. rerum mobilium injunctam esse.

stria penes pussicum sunt pim, quam quae

penes privatos I Ita ut ea saltem restitue . da sint , quae respublica cepit, non quae is privati. At si in genere omnia bello ca- is pia restitui cautum est, etiam ea restitubis debent, quae Privati ceperunti Plui illa, qua reddi iubem lucrarios in

Quam oneroso J . Immo nullum favoremo habent pacta, quae reddi jubent lucrativo . titula possessa. Nam si id paeto expressumis est , reddi debent, non quia caula est

. favorabilis , sed quia partes ita disponum;

. quaesita autem titulo oneroso non reddiis debent, quia saltem ea, quae titulo tu.

. crativo possessa sunt, iub lege restitutio.. nis continentur.

Oua emtionibus, quis dotibus tenentur I. Si quis hostium civi domum suam vendiu. derit, vel filiam elocaverit, Sta

Ao s. XXII.

C U pace νει renreditur . es, frumincoisceduntur J in Fructus sequuntur causam rei, ac sunt ejus accessio. A tempore concessonetis 3 Ex eo enim tempore demum ius recuperat in rem, adeo que R in ejus accession is

364쪽

Ad me. Gratii tis. III. L .

Non retro J Excipe si vel pactione conistinetur ut omnia damna restituantur, vel pactione nihil de damnis dictum sit i tunc etiam fructus retro restitui debent , quia ratione damnorum, quo etiam pertinent

Simia etiam tributa , qtia pro exactis annis debebantuae I . Adeoque quae Augusto - jam quaesita erant jure rei. Vid. Ap iau. . ME. eiv. l. q. Auditio. in pleniua hanc rem explicavit B. parens - in dup. de posita. DEI. c. f. M. I 2.

NOMINA regionum accipienda ex usu praeferetis temporis 2 De ejus enim temporis in voluntate quaeritur adeoque verba su- . menda sunt juxta significationem tempore . dispositionis usitatam. Unde deciditur in praetensio Regis Galliae in regnum Austra-- siae; de qua vide Ius pubi. nostrum c. in s. s. 39. seq. Ita capita natum ducatum , is divisa ex pacto cum Hispanis Neapoli , Μ antiqua appellatione petierunt Galli. Vid. ω Hennio in not. h. Sed bello pulsi totum m regnum amisere ἰ quod bellum describuntis paulus Jovius, Cominaeus , &C. Non tam vulgi, quam peritorum J . Dem hac interpretandi regula late egimus supram l. a. c. 16. g. 3.

- licet, regulae interpretationum. Quoties relatio D aia patium antecedens , aut Detin J . in navioribus pacis tractatibus, pacta praecedentia iundamenti loco poniis solent. Toties repetitas censeri qualitates, aras comitiones priore pacto expressas 3 η Hoc est , quod ajunt, relatum esse in suo relaten. ν te cum omnibus suis qualitatibus. Vid. Barbos lac. e m. Doce relatio ara. IT. . At hoc non ex aliqua sequitur interpreta. . tione , sed ex dispositione expressa parti- Num, quae id, quod in relato cominetur, - valere voluerunti Si per alterum , quieum controuesa es,

μαι J Quia petere non potest implemenis . tum qui ipse impedivit quo minus impi

. Quid si teritus impediat' Resp. tunc. non habetur pro facto . sed tenetur is , . qui non fecit, ad omne id, quod inte in eli. At hic agere contra eum potest , - per quem stetit, ad damni inde dati re-

- palationem.

'o n purgationem intra firme tem admitti, verum uota es J . Quia culpa comis milia , adeoque semel jus natum est :. nisi justa morae causa sit; tunc enim cuti. pa cessat, adeoque S essectus morae, L. 22. I. 23. F. Usur. Cum eorum incium Id , chriseisinos aura permovere 4. l. e. ad ea, quae virtutis,. 2 persectionis ianti Nec quid a quoque religio, avi pietas empostas J . Hoc enim ad Τheologiam, stis Ethicam pertineti sed ad quid cogi p t 3 . Sestieet Mis

.od totum versatur in eo iure , qti exterarum dirimis 3 . I e. quod impunit . tem inter homines concedit, consisentiam autem tutam non reddite quod alibi ex '. minavimus.

U T eontra eum fis internuatio , qinconditiones elocrum es J. Immo hoc poenale est, adeoque non a natura ζ utpote juxta quam injuria agit is, qui ex pactione ob-l cura jus petit. γω esse solet potensioris I . Omnis quae- . stio eo recidit, an dispositio certa sit: si v enim obscura est , S partes inter se nonis conveniunt, nihil exinde peti potest, sive . potentior, sive inferior formulam dictav . rit, aut conceperiti Ait Hannibal J,, Apud Liv. l. 3 . c. 3 . at non loquitur de conditionibus obscu

Habet enim quod sibi imputes J . Haec

. ratio mere poenalis est, adeoque juris CL. vilia. Vid. I. 39. A. de pact. l. a I. I a. H.

365쪽

. 33. Is cunt. Enit. Cons. supra I. a. c.

Id Do iure aeripere potuit in partem Iuriretilioram j - Immo iure naturae eadem ra. Milone dici posset, sibi imputare debere , quod cum elocutio phires sensus recipe.

aeret , verum sensum ab altero perconta tus non fuerit.

Unde alienum non es J η Immo hoc eL .fatum plane huc non pertinet. O- , quod debetur, mensura es J . I. e. . talis amicitia non aestimatur ex animo, &. intentione, sed ex utilitate, quae in acci-aepientem redundat.

I M quaestione, quaiso pax rupta censea tur 3 Auctor recte distinguit, an pax rupt3, an vero nova belli caula data sit. Illo casu enim iis prior reviviscit , quia pax , per quam sopita erat, impleta non est : hoc Casu manet prior pax, ct ex nova injuria agitur. Ita inter Lusitanos, ct Hispanos hellum fuit de regno Lusitaniae, quo sopito lis nova de navigatione orta est, in qua non amplius quaestio erat de regno Lusita. Biae ; nam cum rege Lusitaniae qua tali agmhatur . adeoque prior pax salva manebat. Ita inter Perseum . & Romanos, inter quos foedus erat ne Perseus socios Populi Romani bella inquietaret, quaesitum est, an contra hoc foedus egerit Perseus eo, quod Abrypolim toto regno expulisset: & merito id negatur, quia Perseus se vi defendebat

contra invadentem.

Effectus insignis hic est, quod priori casu teparatio prioris iniuriae exigatur, omnisque damni dati priori bello: poseriori casu autem satisfactio saltem aestimatur ex qua titate damni ex nova causa dati. Quaer. An pace ab uno rupta alter qumque rumpare possit ' Negatur; sed laesus hello alterum adigere debet ut impleat. Adeoque hic bellum gerit non an mo violandi priorem pacem . sed ut reparetur in-jutia ipsi violatione pacis illata. Aduitis. in Grotius prolixe admodum tracta di quaeri stionem , quando pax rupta censeatur pri Rumpi enim pacem ttiplici modo , ait ris si paciscens aliquid facit contra id , is quod omni paci inest: a. fi qnd ut con. commentarim si tra id . quod in pace dictum est: ant r.

is contra id , quod ex pacis cujusque natu- ta inest, L 3. e. zo. S. et T. - Ad Primum modum reseri , IR si ab is que nova belli causa vis insertur vel ab M ipso paciscente ι vel a Sociis, si ita paceri Inter Partes conventum est , ut ex factori Sociorum quoque teneantur; vel a subduM tas, si vel justu publico vim inserunt

,, vel civitas approbat, d. c. 2 . 3. 28. non

,, si subditi injussit publico aliis militant ,

, , a. c. 2 . S. 29. 2'. Si absque nova belli causa vis infertur non tantum toti Go , , pori, sed & singulis subditis, nec civitasM reparare injuriam velit, modo laedenteari non sint praedones , in quos judicium ces. sat, quin & sociis pace comprehensis , is d. c. go. S Io; nam si non comprehen si sunt, assistere eis licere, ait, sed ru- , , ptam Pacem non censeri, d. c. 2.. S. II. Ad secundum modum resert non tania tum si paciscens, faciendo id , quod pa- , , ce promistam est, violat, sed & si omitis D tenda , d. e. zo. , 34. etiamsi minimum is pacis caput violetur, d. c. zo. g. 3 . ad-υ eo ut nec morae purgatio intra breve tempus admittatur, d. e. zo. s. 3 Ubio Grotius monet, ne faciles simus ad reis siliendum ex levi causa a pace, d. c. 2 o.

Caeterum, Auetor ait r. non ruptam

se videri pacem si poena adjecta est in misia sum violationis , & illa solvatur, d. c. aQ. S. 36 : nec a. si res petierit, velis praeitatio sit impossibilis ; at tunc teneti,, paciscentem ad id , quod interest, d. c. - 2O. g. 37. Denique, & 3. ait, laesumis servare pacem polle eis clausula adjecta si sit ut rupta pax sit si violetur, d. c. 2

, , , 38

., Ad Tertium modum refert si aliquid si, quod specialis pacis natura repudiat, d. c. zo. g. 39. uti si paciscens quid conis tra amicitiae ossicia facit, si nimirum paxis sub lege amicitiae inita est , d. c. 2 o. S.

D 4o. Quo refert omnes iniurias non Erinis malas, ct quae contumeliae nomine v is niunt , d. c. 2 . s. 4 . n. I : uti I. , , minas atroces, a. exstructiones arcium, , in finibus, quae non tuendi, sed nocenis di causa fiunt , I. insolitam copiarum is conscriptionem , modo justa indicia sint ,, contra paciscentem Parari, d. e. Zo. f.

is Addit, non temere interpretandam esse

hanc

366쪽

m Hur Gratii Lib. III. Cap

., hane calumniam , d. e. zo. S. 4 . u. I s atque hinc pro violatione amicitiae non habenda esse 1'. si personae conjuncti,

is aut lubditae ipsi, quicum pax inita est . ,, injuria insertur; uti si stuprum , vel aduu,, terium cum ea committitur, d. e. zo s,, 4O. n. a d 2'. si quis subditos alterius is recipiat, a. c. et O. 3. 4 I. u. I : nec

si perfugium exsulibus dat, d. c ao. s.

ν, 41. n. 1 ; in quos tamen si poenae rei sunt ,, judicium dandum esse, ait d. e. zo. g. 4 .isu z. Excipit autem casum, ubi pars ciri vitatis, vel is, qui sacramento adsitietus, , est . vel servus recipitur. hoc enim abs-ri que injuria fieri non posse , ait d. c. a

o Equidem duobus prioribω modis pacemri rumpi, certum est : at quod ad teritam is modum attinet. is dubio non caret. b , , ne, ossicia amicitiae nihil aliud sunt , , , quam officia charitatis. ex qua alteri jusis non oriti, adeoque nec praestandi nece D, , sitatem sequi, ipse docuit. Via. Disspr issem. II. f 9. Io. Sed & negamus , is actus illos. quos Auctor ad ossicia amuri citiae refert, eo pertinere 3 minas enim ,, atroces evomere, arces exstruere nocendi ,, causa, exercitum conscribere contra vi.

,, cinum , &c. violationem tutis inserunt, totidem sunt injuriae, ad quarum rep ,, rationem agere possumus. Denique n ,, gamus , per has injurias pacem priorem ,, rumpi; nam novae hae sunt injuriae , quae ,, novam bello causam dant : nisi asse teteis Velimus , pacem priorem omni nova in P, juria, novaque helli causa rumpi. Quodri ipse G totius tamen negat s 27. 28. caeterum . alibi probavimus. pace ab uno is rupta , alteri quoque Ius esse inde reco, , dendi. Conf. Iunia c. I9. I. 24-2 Ndo pax rupta censeatur J is Fid. Euν-ri grer OG. 86. cent. I.

μου enim idem os, noram helli eatis pristare J - Tunc enim salva manet prior, , pax . neque pristina iniuria resuscitatur ,ri neque ejus reparatio petitur. Et pacem rumpere 3 o Tunc enim prior D causa revivisch, & ex ea reparatio p

,, titur. Tum ad committendam poenam a peccante J se, Quia gravior est injuria, quα cum

is pet fidia, i. e. violatione pacis, coniun- ,, cta eli. Tum ad liberandam in raeteris fidem Jri Nam si alter rumpit pacem in quibus,, dam articulis, nec ego fidem in caeteris si adimplere teneor. Vide supra L 3. e. I p.

Aur faciendo mutra id, quod omni paci inest J., VH. s. 28. tuque ad s. 34. Aut cantra tu . νω in pace dictum UU,, Vid. s 34. Duque ad L 39.

Aut murra id, quod ex paris tu gne

is verbis expressum non ut. Si diis hectica interatur , nimirum , tibintilla nova subes ea ad , , Vix est ut pace ,, ne a quis vim alteri inserat, non allega.

,, ta nova causa.

Satim es. ω tylitiam sire perfidia admisissam creus I, , Si quis novam infert inj ,, riam . nihil agit contra capita pace deci- , , sa , adeoque perfidiam non committit ι. pax salva manet ratione prioris causae :,, sed nova injusia est, novaque injuriae

ν, Causa.

His posito 3 - Immo ex hoc posito non-- dum sequitur decisio quaeltionis, quando,, pax rupta censeatin , sed semper curate, , dignoscendum est , an contra pacis arti- , culos aliquid fiat, an ex nova causa visis inseratur.

A qui J- V. g. an etiam a sociis uir 1, ta vis rumpat pacem. Via L seq. Et qui λυ d . v. g. an rupta pax censea- , , t ut si vis non toti civitati, sed quibus,, clam subditis insertur, vel sociis , Sc.

v AER a Tu R, an pactiones rumpanis tui si socius meus, vel subditi mei, alia quid articulis pacis contrarium agunt 8 N patur : non enim tenetur socius ex facto.& injuria socii. Sane . imputari ei nulla ratione potest quod socius belli prioris facit rneque potest id comptehendi in scedere , quia quisque tantum disponit de suo iure.& facto, non de alieno, quod in ejus po-Z a testate

367쪽

q6a Henrici de Cocceii Commentarius

testate non est. Unde absurdum esset, ideo , quod Galli pacem Osnabrugensem toties fregerunt. Suecis, qui tunc belli socii erant, bellum in serre. Sed & contrahens non tenetur ex injuria subitorum, quia cum subditis non es contractum : neque ex eorum facto respublica obligatur quamdiu factum illud non approbat. Brettslaus Bohemiae rex, cum Poloni invasissent fines suos, bellum meditabatur, quia consensu Regis Casimili, vel dissim latione saltem Detum fui I se, suspicio erat. At saniores consilium dabant, interrogandum prius esse Casi mirum, num publico consilio subditi id fecerint , quo negato Rex praedones latea suspendit. mbram Iis. Hobem. l. r. Exc i'. si socii ejus, qui olim holtis erat, periculum receperunt, ct fidem pro sociis intei posuerunt : a'. si subditi sociorum publico consilio hosti no stto militant ι tunc enim hostes sunt, quia causam, S partes ejus defendundi Hinc cum Tusculani faterentur, publico consilio se militasse Volscis contra Romanos, C millus inde concludebat, Tusculanos a s cietate descivisIe. m. I. 6. e. 2 . & He nicis captos in Volscorum bello repetentia hus, ut suis legibus in eos animadverterent, negatum id fuit, m. I. 6 e. II. in . quia publica ope Volscos adjuverant , d. l. 6. e. II. m M. Cons. Aure. 3. 3 i. Si paciscens subditos contra paCis artuculos agentes vel non impedivetit, cum potuerit, vel punire eos noluerit 3 tunc enim ipsius contrahentis injuria est.

Qui socii fuerunt 3 tarum, scilicet ,

. quibus cum pacem fecimus.

. Si quid tale faciam J Quo pax rumpi.

tur, quae cum socio eorum contracta, fuit.

Nec nego ita renteniri posse J Ut scili.

cet paX rupta censeatur, etiamsi socii p . ciscentis aliquid contrarium paci statuta

. rint.

Non proprie us ex alieno facto J u Adeo. . que tenetur paciscens non ex delicto , . sed ex pacto; eodem modo uti fidejus-- sor, qui pro delinquente cautionem inis ter posuit : aliter enim pacem non iniit - is, qui addidit talem legem , & securivi tatem non tantum contra paciscentem ,

ω sed & contra ejus socios sibi parare vo. . luit ; atque id utrinque placitum est. Partim poto uisa J η Quatenus ab ipsius promittentis arbitrio pendeti Partim eas siJ . Quatenus pendet ah. arbitrio tertii. socii, &C. me modo facta pax. Ue. credi usu do fiet J id dependet a voluntate, & dispo- sitione partium, de qua plene constareis debet. Ei, enim enorme, eommuni patem si cientium Doto non eonvenit 3 - Si de volum tate constat. semper tenetur promittem:

. si id dubium sit, nihil actum est, qui . deficit voluntas.stri vim liniareuris I . Contra pacis lG. ges.

Aliis non adjuvantibus J I. e. non as.. sistentibus iis, qui in praecedenti bello. socii laete : haec enim societas desiit p1. ce init . Et in eos bellandi iis eris, non in alioII. Illi enim soli injuriam faciundi Ao S. XXX.

SUBDITI per vim armalam facis is βm iussu publieo J . Dictum est, principemm ex facto subditorum privato , quo prior

pax violatur, non teneri : at si requisiis tus praedones non punit, tenetur omni. no ex rupta pace, quia factum subdit . rum probat. Conf. t. a. c. I S. 16. u. . q. V inst. c. 2I. s. I t.

Pullice probatum disi potes J - Ita ut ipse η populus, vel princeps pacem rupisse via. deatur.

Scientiam, ptiniendi potentiam, negle- - J . Requirit ut igitur, I. ut Populus . sciat subditum vim inferre; a. ut possit . eam inhibere ι & cum inhibere ne- . quit, ut eum vel dedere, vel punire dem trectet

Potentia prissumitur J . Quia legitimi im. perii pars est, cogere subditos delinque

istes.

Nis desectio appareat J . Nisi manifesta

. seditione subditi se principi opponant. D talis iugis ι J . puniendi reos. D stibaui sui contra Romanos arniarii pro redant J Agrippa dehortabatur a udaeos . . ne hellum cum Romanis inchoarent ob. oculos eis ponit resistendi impotentiam , . nec auxilium sperandum esse ab Adiabenis I

368쪽

Ad me. Gratii DL III. cap. XX. g. XXX- XXXII. 363

. nix : Parthorum enim regem id non pedim missurum , sed potius arbitraturum, fodi. dus, quod cum Romanis initum erat , . et se temeratum, si quis de his , qui su Μ jecti sunt ejus imperio, adversum Roma.. nos in bellum procederet. Addit Auctor ,

. Me intelligendum esse si Rex potuit imu pedire, & debuit.

No M per se arma moveam 3 . Incursus o faciendo in foederatorum terras. Sed aliis hellum gerentibus militem J . Su. ve mercede conducis, sive gratis. Rhodie usum 3 . Qui utut citra decretum,. populatibus suis permisere ut Nacedoniae . regem contra Romanos adjutarent. D Deriin es ut id quoque permitto mison Dd. Immo subditis operam suam aliis . locare . licitum est. Ae1tim aliud J o Id est , permissum esse η genti, cum qua pax initur, ut aliis muis litent.

Ex omni praeda praedam sumere I . Quiam ultique bellantium parti militabant, ab utraque praeda partem sumebant. Voluntarii l . Aliud igitur obtinet si prum blico decreto aliis militentὲ tunc enimae augentur hostium vires facto ejus, qui . pacem nobiscum iniit: adeoque is hostis .fit . I reparationi iuris nostri resistit. . Exempla vidimus se a s. ap. Equidem. Helvetos hodieque promiscue legionesis suas aliis locare solere , constat ; quiam utrique bellantium auxilia ejusmodi mitiis tete solent: quod speciali dissertatione d . sendit Bochatus. Vtic Biblioth. Genm.

sto S. XXXII.

x Ruasu M 3 Hactenus vidimus, quando pax rupta videatur si socii vel subditi nostii vim inferunt aliis. Jam quaeritur, quando rupta censeatur, si subditis, vel sociis nostris ab aliis vis insertur.

I toti invisi I . Uti fi toti civitati via

infertura .

na sy f subditi, J Si subditi nostri ab

eis, cum quibus pax nobis est. laduntur, Ω Ωtia lactio negatur, bellum est ex nova causa; nisi contra pacis articulos laedantur tunc pristinum bellum redintegratur Lare noua ea a J. Id est, ex tali cauis. sa, quae per pacem sopita est. Nam sim nova est injuria, non rumpitur pax. M ommer saebiti tuti At, pax inuror I. Hoc verum est ; sed saltem ut tuti sintis contra iniurias illo bello sopitas : si vero . nova insertur injuria , ex causia, de quais priori bello quaesitum non fuit, pax prior

is non rumpitur.

Civitatis no toso . pro partibiu J . Iam est, non tantum prol toto corpore , sed & pro singulis civibus.

Immo es nova causa subsit, per pacem Erebit se . suaque defendere I Id est , pax

in prios non obstat. quo minus novas Inj . rias repellere armis quoque possimus. Naturale enim Me J M Jure necessariae e . sensionis. Ideo Ddiearum inrre paras, non facile est in eradatur 3 . Facultas se defendendi contra novam injuriam non sequitur ex. lila conjectura; sed quia priori pace deis injuriis suturis non est transactum. Ulcisci autem , atis ahlata recupera e prenim non lirebis, ref postquam iudicium eris negatum J . Tunc enim termini necessariae . defensionis adsunt. .conL. Lib. a. c. 2I.

3 3. 4. s. 6. I. V c. , 1. 2. 3. Sane, in judicio negato iniuria est ipsius civitatis , . quae vel punire subditos, vel eoa dedere

non vultime enim res moram seu J . Nondum . enim constat, an civitas approbet inj . tiam; adeoque tempus requiritur au e . plorandam civitatis mentem. Illa non seu 3 . Scilicet, defenso contra. repentinam vim, aut aggressionem. μω. . b. Frustra enim m. cui actu vis infertur, v provocaret ad iudicium. Id eradmui Ins ommno serere rectori σstiis improtanti s I . Rein res enim non. deliquerunt , sed subditi; adeoque ex in propria culpa conveni illae queunt.

s. D m eo iudicium psy utari non ptisit 3. Si sorte sese ejus potestati subtraxeruntiis Visi. s. 3O. Qui pirasteam exercem I . Adeoque nec

. vera sena sunt, nec ulterius titi petio p . rent.

Remperare licebit tam an a deditis I. immo tota ratio ded tioni, hi essat: udo iste necessariae defensionis ubique con Gaz a et eos

369쪽

. eos ad reparationem iniuriae agere, Roν poenas ab eis sumere possumu .

Atior mu censes eo nomine a mis impera.

. re 3 . Iniuria omnino esset, si Princepam ob subditorum latrocinia , quae impedire . nequit, bello peteretur: nulla enim ejus . est culpa.

Ao s. XXXIII.

I san his demum . qur in pace comprehens ιJ . Eis ipsa ignorantibus pacam comprehendantur; quia uti sociorum cau- sam defendere possumus armis, ita &- pacti4. Atqui aliis pacis , non possumus.. Resp verum hoc est ad eum effectum,m ne tertio inde actio detur: at paciscensis ius habet agendi ex paeto, ne alius imae datur. Si igitur tertius ille contra pactum. laeditur . et assistere. st laedentem d im- . plendum promissum algere possumus ι. hactenus enim ius nostium est ex pacto. Saguntinam controoresam J . Ubi quae, . tum fuit. an suturi socii etiam scedere

. comprehendantur.

Idem tamen satum m erit J . Nimirum, rumpi pacem si ris Sociis inferatur. Pos am satis minas, eos socios pacem ratam ha ise J . immo id opus no a est . . si socius ille saltem fuit instrumentum terius, ad quem causa pertinet; hac enimis decisa omnis lis etiam intuitu instrume isti cessati Boselum lora ιδ . Diximus, id verum . non esse de sociis, qui alterius causae saum tem accedunt, horum enim ratihahitio m necessaria non est, sed causa principali . composita hostes esse desinunt. At si s .cii belli non sunt instrumentum causae principalis, sed propriam injuriam vindM

Cant, ve um est. pacem eum altero so. ciorum factam non pertinere ad alterum

in socium . nisi eum hoc quoque pax inita. sit. Hie igitur hostis manet. Alimrum Im in m J . Qui pace como prehensa non sunti

m mosam familiae jure defendete possunt.

Qui πω subdui sta J . Si enim lubditi

unt, Pace omnino , uti omnes alti su is diti , comprehendi ritu T. Sepaxata OAD 9 δ . Id est, non com- . prehenduntur pace; qui modo refutav. v mus. Via. mbr. vi Io Peuiat. Me ad pacem ruptam vis is em eram

paras I . Contrarium modo demonstravi.

. bet ι pax enim rumpitur intuitu causae

v principalis . si ejus instrumentiun laedit

in propter veterem Caussam.

Sed tu bellum eris ex nova ea a J . It . mo vetus causa redintegratur, rupta sint. pace , qua socius comprehenditue ipsω

FACra NDO eontra id, quod in pace

dictum ori . Nam um eo fidem dedit, quamae violat si paetis non stet. inprehenditur N non facere I a Si seu . licet aliquid omittit . quod ex dispositi . ne pacis facere debui Et exin J . id est, si non facit eo tem. . pore, quo debuit facete.

QUAERITUR. an uno pacis articulo rupto pax tota rupta videatur Τ Resp. dustinguendum esse inter articulos diversos , S connexos. Si pacis capita inter se plane sunt diversa, senaratamque S litem, Se causam contineant , uno violato alterum non violatur, quia contrarium est . unum esse violatum. 2 tamen ut umque ι S quia separata utriusque est obligatio , cujusque Propita quoque violatio est : ct tot sunt Paces, quot pact . Lot Pacta , quot res seisi in iisdem tabulis. Eodem modo uti l qui in eodem instrumento IoO. promittit.& domum vendit, si domum tradit, ct non . violat quidem stipulationem. a non contractum venditionis. Hine etsi Rex Galliae pacem O abrugensem in articulo cessae Gallis Alsatiae violaverit. tamen paxilla in caeteria capitibus duravit. At si capita pacis inter se sunt coanina, uno rupto reliqua quoque rupta censentur. De quo plenius egimus L 3 c. 19. s. I 4.

V supra 3 ar. Cons. ι. g. c. I l. S. I s. Auditio.. Si quis articulum pacis violat, verius

is est , ab alterius arbitrio dependere, anm .ptu quoque a pace recedere , ct priorem. causam resuscitare velit c tunc enim mutuo

370쪽

. tuo consensu a pace receditur, & res ad in pristinam redit causam ἔ an vero servare M pacem . & violantem armis ad implendumis cogere velit: tunc enim pax saltem quoadis illum articulum rupta censetur. Via. Dis fert. pro . m. 1as. V Dig. XII. . cons. dies. Ac. Neque admittam his diserim n J . Recte ait Auctor, opinionem quorundam, quasin ob gravem transgressionem pax rumpatur. non ob leviorem , rejiciendam esse : quia pax rumpitur quoties fides ea data viola- tur, etsi, in re minima. Saru enim magna 3 . Veram rationem. jam exposui. Muitia tamen maxime Chrisiana 2 - Ηορ- ad virtutem pertinet, non ad jus natu .

. m.

2 8. c. 29. In genere de remissione poenae . ex capite poenitentiae actum est supra. Aut ut insturi prim aueantur J . His . enim casibus salva manet pax ex pacto eis at id res arbitrii est. De arbitris in ge- . nete egimus supra.

S a D quia negotii nasuma Me , νοd diari, potius requiras J Auctor putat , pcena. paci adiecta sussicere si poena solvatur ; neque tunc pacem rumpi. At verius est v hoc pacto electionem concessam videri ei, - cui iniuria iacta est, ut possit vel ad im-ν plendum agere . vel ad poenam: alter igi- . tur non liberabitur offerendo poenam. I id. Disp. B. Pari de electione rei conis

Neque enim tenebarin nisi sub conditionc. Scilicet . A alter prior nouerit. Veram ratio est . quod mutuo consensu tunc re- . cessisse videantur, d. c. I9. s. I 4. bus ipse indiget L. 2. e. I et . n. T. Pax gurdem ru; ta non censebum J. N. m. quod non impleatur, non ejus est iactum. . Ad casus, quem nemo praestat. Si autem is culpa ejus accedit, inde tenetur.

Optabis J . Id est eliget. Au eripectare malis A qua spes est 3 Quod

is locum habet si impedimentum est termis Porarium.

Sensus hujus s. est, quod is, per quem ,, non stat quo minus pactum impleatur,

is non rumpat Pacem : quod verum omni. Mno est.

A o S. XXXVII LETiAM pos laesam fidem integrum es

ismocenti pacem servare θ ,, tile enim juso suum ex pace non perdidit ullo iacto ris nec alter obligationem sua perfidia tolis iere potest. Scipio I ., Atque ideo Indorum rex lauda. tur a datcha. Vide supra I. a. c. 19. S.

stuta contra obigationem sacrendo nemo se oobgatioua eximus I Nemo violando p ,, ctum jus alii ex eodem pacto quaesitum is auferre potest. Adiectum id emseri de et in eoiinnodum innocentis 2 . Ita ut hujus sit optio, an re is cedere , an vero ad implementum agere M velit e quod omnino verum est; quia se alias obligatio in arbiti tum parti)m comis ferretur , quod cum natura obligationis , Pugnati

a o l. XXXIX.

Quon speciam pacis uast a repudias I Uti si aliquid contiarium anscitiae . quae, , omni paci inest, fiat ; de quo jam ple-

Ao g. X X X v II. PuYA F res perierit J - Quae scilicet

. ex pacis dispositione dari debeti Aue ablata D J . A sutibus , praedoniri bus, &c Ani factuni redditum D aliquo eventu

S i C qua contra amicitiam sunt, πι- ipum pacem . qua sub amicitia lege covir Eias J., i valde disputatur, quid diurisco se sulti Romani per Din amicitia in te' iri xerint. Gtotius per tale foedus intelligit

Z et 3 pactum

SEARCH

MENU NAVIGATION