장음표시 사용
471쪽
omissa st; omissa enim non prodest , nee si per milia annos suisset con:ῖ
nuata , ut recte animadvertit Castrensis. Et quamvis hoc voluisset Marcia nus, quod minime credendus ea cogitasse , tu quo loco occupatio coi ceditur , in eodem praescriptionem concedi , tamen absurdum erat , quod de flumine publico dictum erat ad mare commune, & quod de diverticulo ad sinum proferre, cum haec priaescriptio usum , qui eli jure gentium communis , imped tuna L , illa autoin publico usui non admodum noceat. V. t. Alterum autem Angeli argumentum , quod ex aquae ductu sumitur Κ, e
4. I. 3 i. dem Castrensi monii ante , ut a quaestione alien . .simum, ab Omnibus merito exploditur. Falsum irῖtur est ta'cm praetcriptionem etiam eo temporemum.t. p. gigni, cuius initium omnem memoriam excedat. Ubi enim lex omnem,' omnino tollit praescriptionem , ne istud quidem tempus admittitur , hoeae est , ut Felinus loquitur ρ- materia impraescriptibilis tempore immemoriali. M e. non fit praeseriptibilis. Fatetur haec vera esse Balbus sed Angeli sententiam 2 receptam dicit hac receptione, quia tempus extra memoriam politum idem
3 Dερ - valere creditur privilegio , cum titulus amplissimus ex tali tempore praesum
, T ' tur. Apparet hinc, non aliud illos sensisse, quam si pars aliqua reipublicae,
pari. ν-- puta imperii Romani, supra omnem memoriam usa esset tali jure, ei dam
ν o, jam praescriptionem hoc colore, quasi principis concesso praetisset. Quare cum nemo sit dominus totius generis humani , qui jus illud adversus homines omnes homini, aut populo alicui potuisset concedere , sublato illo colore, necesse etiam praescriptionem interimi. Et sic ex illorum etiam sententia inter reges , aut populos liberos prodesse nihil potest lapsus infiniti temporis. Vanissimum autem & illud est, quod Angelus docuit, etiamsi ad dominium praescriptio proficare non potest , tamen dandam esse pota sedenti exceptionem. Nam Papinianus disertis verbis exceptionem negat et Par. 3. & aliter non potuit sentire , cum ipsius saeculo praescriptio nihil esset aliud, di . - ἡ- quam exceptio. Uerum igitur est , quod & leges Hispanicae exprimunt ι.
Plae Rod. in his rebus , quae communi hominum usui sunt attributae, nullius o-- 4 mnino temporis praescriptionem procedere. Cujus definitionis illa praeter ea in F in. teras ratio reddi potest, quod qui re communi utitur, ut communi uti vi-ι s. e. a s. detur, non autem jure proprio , & ita praescribere non magis, quaml fructuarius potest vitio possessionis M. Altera haec etiam non contemnenda praeseri est, quod in praescriptione temporis, cujus memoria non extat, quamvis
V, titulus , & bona fides praesumantur , tamen si re ipsa appareat, titulum f. t. v. s. omnino nullum dari posse, & sic manifesta sit fides mala , quae in populo maxime quasi uno corpore perpetua esse censetur , & ex duplici desectui 'praescriptio corruit ' Tertia vero , quia res haec est merae facultatis , quae
o arre. in non praescribitur, ut infra demonstrabimus. Sed nullus est finis arguti
2, dbj rum. Inventi sunt, qui in hoc argumento a praescriptione consuetudinem altio distinguerent , ut illa scilicet exclusi , ad hane confugerent. Discrimen M. autem , quod hic statuunt, sane ridiculum est i ex praescriptione, ajunt. o. .. jus unius , quod ab eo aufertur , alteri applicari ' : Ied eum aliquod jus r. v .as. ita alicui applicatur , ut alteri non austratur , tum dici consuetudinem :
472쪽
quasi vero cum jus navigandi , quod communiter ad omnes pertinet , ex lusis altis ab uno usurpatur , non necesse lit omnibus perire quantum uni accedit. Errori huic ansam dederunt Pauli verba non recte accepta , qui cum de juie proprio maris ad aliquem pertinente loqueretur, fieri hoc polle , dixit Accurlius ' , per privilegium . aut consuetudinem et quod ad- f a ditamentum ad jurisconsulti textum nullo modo accedens mali potius com ιjectoris esse videtur, quam boni interpretis. Mens Pauli supra explicata est. Caeterum illi si vel sola Ulpiani verba , quae paulo ante praecedunt, satis considerassent, longe aliud dicturi erant. Fatetur enim , ut quis ante ae- f. uti. des mas piscari prohibeatur, esse quidem usurpatum , hoc est , receptum consuetudine, sed nullo jure r ideoque injuriatum actionem prohibito non denegandam. Contemnit igitur hunc morem , & usurpationem Vocat, ut & inter Christianos Doctores Ambrosius ε: & merito. Quid enim clarius , quam non valete consuetudinem , quae juri naturae , aut gentium , ex ad- si it. verso opponitur ε 3 Consuetudo enim species est juris positivi , quod legi '-s in perpetuae obrogare non potest. Est autem lex illa perpetua, ut mare omnia asias bus ulu commune sit. Quod autem in praescriptione diximus, idem com sumini suetudine verum est , si quis eorum , qui diversum tradiderunt, sensus
excutiat, non aliud reperturum, quam consuetudinem Privilegio parari. t.. de eo
Atqui ad verius genus humanum concedendi privilegium nemo habet pote- μα itatem et quare inter diversas respublicas consuetudo ista vim non habet. Vesum, omnem hanc quaestionem diligentissime tractavit Uasquius , de. Mo tr euS illud Hispaniae , cujus nee in explorando jure subtilitatena, nec indincendo libertatem unquam desideres. Is igitur posita thesi , loca publica ,-εν a jure g novin communia , praescribi non posse , quam multis firmat auctoriabus t exceptiones deinde subjungit ab Angelo , & aliis confictas , quas supra retulimus. Haec autem examinaturus recte iudicat , istarum rerum Veritatem pendere a vera juris, tam naturae , quam gentium , cogniti ne. Jus enim naturae cum a divina veniat providentia , esse immutabile. Hujus autem juris naturalis partem esse ius gentium , primaeVum quod dicitur, diversum a jure gentium secundario, sive positivo et quorum P - πχ-.
sterius mutari potest. Nam si qui mores cum iure gentium primaeVο pugnent , hi non humani sunt, ipso jud ce, sed ferini , corruptelM, dc ωρ. 14. busus , non leges , & usus. Itaque nullo tempore praetcribi potuerunt , nulla lata lege justificari, nullo multarum etiam gentium consensu , hQs--ε Lpitio , S exercitatione stabiliri ι quod exemplis aliquot, & Alphonsi Ca- m. rex. strensis Iheologi Hispani testimonio confirmat ' Ex qΠibin apparet, inquit, quum si pecta D sententia eorim , quos supra retulimus, exbiimantium, Z Genuci 1, aut etiam Venetos posse non injuria prohibere alios navigare per Gulfi m , aut pelagus sui maris , quasi aqvora i a prascripservit, id quod non βDii edit contru seges ν , sed etiam est contra ipsum jus natura , aut gentium dis. ιν. prauomu, quod mutari vim posse diximus. Quod si contra illud se , cousat, quia nou solitan maria , aut aequora eo iure communia erant , sed etiam ρ κων α' stilliα oinms rei immobiter. Et licet ab eo jura posea recessum fuerit ex par. f - N n n a -κν
473쪽
re , puta quoad sis uirum , V proprietatem ttrrarum , quarum dominium imre naturae commune, disiuetimi, bs diviserem , Aque ab illa commmmue Ier η M tatum fui t tamen diversum fuit , V es tu dominis maris , quod ab oria 9 juri s. Inae mimis hodiernrim usque diem es , fuitque semper in commutes, vulga
a. et resim ex parte immuratum , ne es notum. Et quamvis ex Lusitanis magnam tinia
, ... LA bam sepe audiverim in hac esse opinioue, ut eorum Rex ita praestri eris v .rarius. Ugationem Indici Occidentalis forte Orientalis , ese denique vastissimi maris, ita tit reliquis gentibus Gitora usa transfretare non liceat , ex nostri et Hispanis vulgus in eadem sepinione fere esse videtur , ut per vastissimum , immensumque pontum , ais Indorum regiones , quas potentissmu Reges nostri subegerimi, reliquis mortalium navigare , praterquam Himanis jus minime fit, a s II. L . quasi ab eis id jis praescriptum fuerit, tamen blarum omnium non minus in sanae furi opiniones , quam eorum, qui quoad Genuenses, F Venetos, in eodem se Baj. Zi'. re somnio esse solent, quas sentemnas ineptire vel ex eo dilucidius apparet , d es. Ut quod fiarum nationum singuia contra se ipsu nequeunt praescribere ι hos es, nousi z. respublica Venetiararum contra semetipsem , nou respublica Genue iam , murraaebi multa semetipsam, nou regnum Bupanicum contra semetipsum , non regnum Lini se , nicum contra semetipsum '. hse enim debet disterentia inter arentem , θ' pa a I ea L. tientem. Contra reliquas vero uationes longe Urnin prascribere possunt i quia jus p in praescriptisuum es mere civile, ut fuse offidimur supra. Ergo tale ius cessas , pty euin agitur inter Principes , vel populos , superiorem non recognoscentes in tem-ε L.libem poralibis. Itra enim mere civilia cujincumque regionis , quoad exteros populos . m. ι- , etiam homines fingillos , non magis fiunt m confideratione, quam s. libre ac si re vera non esset tale Ius, aut nimquam fuisset, V ad jur commune gentium D Vj- primatum, vel secinitarium recurrendum es , eoque utendum , quo jure talem U LAE. a. man is praescriptiovem , V usurpationem admissam non fuisse , satis constat. Nam
Fomine Γλ-hodie tisus aquarum communia es , non secus, quam erat ab origine mum
p . . - di. Ergo sex in aquoribis , U aquis nullum jus es , aut esse potest humauoranda. generi, praeserquam pwad usum communem. Praeterea de jure naturali , ξεν
divino es illud praeceptum , ut quod tibi nou vis feri, alteri non facias. Umis, tag. ι de eum navigatio nemini pousis esse nociva nisi ipsi naviganti , par es ut nemini. - aiιι debeat hii diri, ne in re sin nati ra libera , B iis minime n z--- xia navigantium Ebertasem impediat , se' ladat contra dictum praeestum, N
s. c. de eontra regulam e praestri cum omnia intelligantur esse permissa , quae non re-
οῦ, - ... perii intim expressem prohibita '. Quinimo non Νlum contra ius naturale essest ,
S. dei . velle impedire talem navigationem, sed etiam tenemur contrarium facere , hoe
...t V. s a 3μ . qui, possimi , cum id me damno nsro fini potis.' i , , ἡ Quod cum multis auctoritatibus tam divinis , quam humanis confirmas- flatu c. set , subiungit postea φ : Ex semperioribus etiam apparet , Rupectam esse sem ψιμ- ιὸ,itium Fabri , Angeli , Baldi, N Francisci Balbi, quos supra re-
474쪽
ptio;ιe q. Utroque enim cassu, ut apparet, eadem est ratis. Et quia per jura , . I. U ratioues si pra relatas id esset contra nati ratem aequitatem , nec ullam in F.-ι. a
duceret utilitatem , sed solam iamnem , sicque ut lege expressa inuoduei uois r ' 'posset , ita etium nec lege tacita , qualis es consuetudo L. D tempore id nou ψ f ς si 'Paretur , Ied potiin deserius , F instrisus indies feret. Ostendit deinde , ex prima terrarum occupatione, posse populo ut venandi jus , ita piscandi V 9 14 in tuo flumine eompetere; & poliquam illa semel ab antiqua communione separata sunt, ita ut particularem applicationem admittant , praescriptione M. F. O temporis ejus , cujus initii memoria non exstet, quasi tacita populi con-2 cessione acquiri posse. Hoc autem per praescriptionem contingere , non per consuetudinem, quia solius acquirentis conditio melior fiat, reliquorum vero deterior. Et cum tria enumerasset, quae requiruntur, ut jus proprium in flumine piscandi praescribatur et quid autem , subdit, quoad mare ρες in eo magis est quod etiam concursus isorum tritim non sufficeret ad a quirendum μου. Diio disserentiae inter mare ex una parte, By terram , Ufumma ex altera , quia illa casu is olim, ita V hodie , semper . iam quoad piscandum , quam quoad ua laudum mausit integrum jus gensium pri-
n.eυum , neque unquam fuit a commurilane hominum separaratu , ε' alietui, vel aliquibus application. Pseriore istutem casu , nempe in te= a, vel fluminibis,
aliud fuit, ut jam disseruismu. Sed quare jur gentium sectordirium , ut eam separationem quoad terras , eg Ilumina facis , quoad mare facere desiis Z respou Ao , quia illo casu expediebat. Consat enim , quod si multi venentum , aut ..uis piscemur , in tri a , vel sumine , facile nemin seris, es sinum piscibis eva artim redditur , id quod in mari non est. Item suminum navigatio facile ε ῖ
deterior fit, Et impeditur per aedificia , quod in mari mn s. Item per a- nor. I a. quadι facile maenatur flumen et non ita in mari r 1. ergo in utroque non espis ratio. Nec ad rem peririer, quod supra dixi , communem esse usinu eap. r.
aquarum , Durium etiam , U Donminn. Nam mulligitur quoad bibendum , ἰ-U fimilia , quae fuminis iamimum , aut se habenti vel minime , vel leus , n j.
e Grais h. Minima enim m consideratione non sunt. Pro nostris sententia tu pi qu.
facit, quia iniqua nullo tempore aescribimitin , B: ideo lex iniqua nullo remporepraescribitis, aut jusificatur. Mox : U quae fiunt criptibilia ex υμ di positione, nec GL in eap. per mille anum prascriberemur : uod tinnumeris doctorum testimoniis fulcit Ne mo jam non videt, ad usum rei communis intercipiendum nullam quantivis tem -2y'poris usurpationem prodesse. Cui adjungendum eit etiam, eorum, qui dissenia QMy. demtiunt, auctoritatem huic quaestioni non posse accommodari. Illi enim Mediterraneo loquuntur, nos de Oceano ι illi de sinu , nos de immenso e t . M. mari , quae in ratione occupationis plurimum differunt. Et quibus illi in dulgent pt scriptionem , illi littora maris continua possident, ut Veneti, L . HI.& Genuenses; quod de Lusitanis dici non posse, modo patuit. Immo prodesse posset tempus , ut quidam posse putant, in publicis , quae sunt populi , tamen non ea adsunt , iussi necesiario requiruntur L Primum enim a d ια
475쪽
docent omnes , desiderari ut is , qui praescribit hujusmodi actum eunt
exercuerit non longo duntaxat tempore, sed memoriam excedente r deindaut tanto tempore eundem actum nemo alius exercuerit , nisi concessione
illius , vel clandestine e praeterea ut alios uti volentes prohibuerit , Icientibus quidem , & patientibus iis , ad quos ea res pertinebat t nam etsi exercitiiset semper, & quosdam exercere volentes prohibuisset semper, non tamen omnes 1 quia alii fuerunt prohibiti, alii vero libere exercuerunt , id quidem non lassiceret , ex Doctorum sententia. Apparet autem , debere haec omnia concurrere , tum quia praescriptioni pub icarum rerum lex inimica est, tum ut videatur praescribens jure suo , non autem communi , usus , idque non interrupta possessione. Cum autem tempus postulatur , cuius initii non exstet memoria , non semper sussicit , ut optime inter pretes ostendunt , probare saeculi lapsum et sed constare oportet famam rela majoribus ad nos transmillam , ita ut nemo supersit, qui contrarium viderit, aut audierit. Occasione rerum Africanarum in ulteriora primum ι orarim Oceani inquirere coeperunt regnante Johanne Lusitant i, anno salutis mil. y lesimo quadringentesimo septuagesimo septimo : viginti post annis, sub re. ge Emanuele promontorium Bonae spei praeternavigatum est, setiusque mutito ventum Malaccam , & insulas remotiores , ad quas Batavi navigare
coeperuiit anno millesimo quingentesimo nonagesimo quinto , non dubia intra annum centesimum. Jam vero etiam eo , quod intercelsit, tempora aliorum usurpatio , adversus alios etiam onanes impedivit praesteiptionem. Custellani ab anno millesimo quingentesimo decimo nono possiessionem maiaris Lusitanis circa Moluccas ambiguam secere. Galli etiam , & Angli non clanculum , sed vi apcria eo perruperunt. Praeterea accolae totius tractus Africani, aut Asiatici , partem maris quisque sibi proximam piscando , δε navigando perpetuo usurparunt , nunquam a Lusitanis prohibiti. Conelu sum igitur iit, ius nullum esse Lusitanis , quo aliam quamvis gentem a navigatione Oceani ad Indos prohibrant.
Iure gentium inter quosvis tiberam esse mercaturam.
Q U o D si dieant Lusitani, eum Indicis commercia exercendi jus quocu
i, miti .. dain proprium ad se pertinere, eisdem sere omnibus argumentis refellen v. L. ex tur. Repetemus breViter , & aptabimus. Jure gentium hoc introductum est, ut cunctis hominibus inter se libera esset ne otiandi facultas , quae a. nemine posset adimi . Et hoc , sicut post dominiorum distinction in eo
' i , . t nvo necessarium suit , ita originem videri potest antiquiorem habutile. ψώ,' ,. Subtiliter enim Aristotςleb ρωὶαβλητικήν dixit -- τῆς κατα φυ-
476쪽
u αυταικρίας, hoc qit, negotiatione suppleri id , quod naturae deest, quo
commode omnibus lassiciat. Oportet igitur, communem esse jure gentium, non tantum privative, sed & possitive, ut dicunt magistri, sive affirmati .e c. Quae autem illo modo sunt juris gentium, mutari possunt: quae hoc modo , non possiant. Id ita intelligi potest. Dederat natura omnia omnibus. c . t. Sed cum a rerum multarum usu , quas vita desiderat humana, locorum . 'intervallo homines arcerentur, quia , ut supra diximus, noli omnia ubi que proveniunt, opus fuit trajectione : nec adhuc tamen permutatio erat, sed aliis vicissim rebus apud alios repertis suo arbitrio utebantur rquo sera modo apud Seres dicitur rebus in solitudine relictis sola mutan tium religione peragi commercium L sed cum statim res mobiles , mon- ἀ strante necellitate, quae modo explicata est, in jus proprium transiissent, Riinventa est permutatio, qua quod alteri deest, ex eo, quod alteri superest, suppleretur . Ita commercia Victus gratia inventa, ex Homero Pli titus probat L postquam vero res etiam immobiles in dominos distineat scoeperunt, sublata undique communio non inter homines locorum spatiis on .sti soratos tantum , verum etiam inter vicinos necessarium sedit eom si 33 mercium et quod ut facilius procederet, nummus postea adinventus est , dictus απ. του νεαου, quod institutum sit civile ε. Ipsa igitur ratio omnium M. t. t Dontractuum universalis , C μειο τι- , a natura est: modi autem ali ι Dquot singulares , ipsumque pretium, χροματι κη, ab instituto . : quae 'vetustiores juris interpretes non satis distinxerunt. Fatentur tamen omnes, lib. s. d. proprietatem rerum, saltem mobilium a jure gentium primario prodire , 'stemque contractus omnes, quibus pretium non accedit i. Philosophi A--Mis μεὶαὸλ πικῆς , quam translationem Vertere licebit, genera statuunt duo. . G
indicat, inter gentes diuitas , ordine naturae prior est, & sic a Platone po nose αnitur Καπμκη eadem Videtur esse, quae παράςασις Aristoteli, taberna r' ria, si ve stataria negotiatio inter cives. Idem Aristoteles τε, δε πονδει ν , rerum. dividit in ίαν, & pHηγιαν, quarum haec terrestri itinere, illa ma Q ritimo. merces devehit. Sordidior autem est καπηλικη , contra honestior m. , & maritima maxime, quia multa multis impertit . Unde navium M sq. exercitionem ad summam rempublicam pertinere, dicit Ulpianus r institorum non eundem esse usum e quia illa omnino secundum naturam necessaria esL m De. hinAristoteles ': ἔ- γαρ ἡ ροταβλησια, παύων α με νη , το μὰν πρωτον
es secundum naturam , cum homines partim haberent plura, quam sufficerent , Vci, . .
partim etiam pauci ra. Seneca ' : qua emeris, veridere, gentium jus es. COm. r. ari imercandi igitur libertas ex jure est primario gentium, quod naturalem, &perpetuam causam habet , ideoque tolli non potest , & si posset , non tamen posset nisi omnium gentium consensu : tantum abest , ut ullo
Fodo gens aliqua gentes duas inter se contrahere volentes juste impediat. '
477쪽
CAPUT IX. Mereaturam cum Indis propriam non esse Lusitanorum titulo
occupaIionis. Rimum inventio, aut occupatio hie loeum non habet, quia ius mei. candi non est aliquid corporale , quod possit apprehendi, neque prodesset Lusitanis, etiamsi primi hominum cum Indis habuissent commercia, quod tamen non potest non esse falsissimum. Nam & cum initio populi in diversa iere , aliquos necede est primos suisse mercatores , quos tamen jus nullum acquisiville, certo est eertius. Quare si Lusitanis jus aliquod competit, ut soli cum Indis negotientur, id exemplo caeterarum servitutum , ex concessione oriri debuit aut expressa, aut tacita , hoc est, praescripti ne : neque aliter potest.
Mereaturam cum Indis propriam non esse Lusiuanorum risuis donationis Pon issciae. C Oneessit nemo, nisi sorte poni sex, qui non potuit r nemo enim quod
suum non est concedere potest. At Ponti sex, nisi totius mundi temporalis sit dominus, quod negant sapientes , jus etiam commerciorum universale sui juris dicere non potest. Maxime vero cum res sit ad solum quaestum accommodata, nihilque ad spiritualem procurationem pertinens, extra quam cessat, ut fatentur omnes, Pontificia potestas. Praeterea si Pontifex solis illud Lusitanis jus tribuere vellet, idemque adimere hominibus caeteris , duplicem faceret injuriam e Primum Indis , quos ut extra etalesiam positos Pontifici nulla ex parte subditos esse, diximus. His igitur cum nihil, quod i sorum est, adimere possit Pontifex , etiam jus illud, quod habent cum quibuslibet negotiandi, adimere non potuit. Deinde aliis hominibus omnibus Christianis, & non Christianis, quibus idem illud jus adimere non potuit sine causa indicta. Quid , quod ne temporales quidem domini in suis imperiis prohibere possunt commerciorum libertatem, uti rationibus, ct aliaet ritatibus ante demonstratum est sicut & illud confitendum est, contra jus Perpetuum natu K, gentiumque, unde ista libertas originem sumsit in omne tempus duratura, nullam valςre Pontificis auctoritatem.
478쪽
Mercaturam cum Indis non esse Lusseanorum propriam jure praescripti
R Ε s r A et praeseriptio , seu eonsuetudinem mavis dicere . Sed nec HM .
ius, nec illius vim ese aliquam inter liberas nationes , aut diversiarum gentium Principes, nec adversus ea , quae primigenio jure introducta sunt , μ' cum Uasquio offendimus. Quare & hic ut jus mercandi proprium fiat , quod proprietatis naturam non recipit, nullo tempore essicitur. Itaque nec titulus hic adfuisse poteli, nec bona fides, quae cum manifesto desit, praescriptio secundum canones non jus dicetur, sed injuria. Quin & ipsa mercandi quasi possessio non ex iure proprio contigisse videtur, sed ex jure communi, quod ad omnes aequaliter pertinet: sicut contra , quod aliae nationes cum Indis contrahere sorte neglexerunt, id non Lusitanorum gratia sectile bexistimandi sunt, sed quia sibi expedire crediderunt: quod nihil obstat quo minus, ubi suaserit utilitas, id sacere possint, quod antea non secerint. Mi. B.A. Certissima enim illa regula a Doctoribus traditur Φ, in his, quae sunt arbitrii, in P seu mera facultatis , ita ut per se auctum tanti facultatis ejus, non autem jus
novum operentur, nec praesicriptionis, nec consuetudinis titillo aunos etiam viille no--λα
valituros e quod & amrmative, 9 negative procedit , ut docet vasquius. Nec enim quod libere seci, sacere cogor, nec quod non feci, omittere. Ali euhe L. quin quid esset absurdius , quam ex eo, quod singuli non possumus cum singulis semper contrahere, talvum nobis in posterum non eise jus cum il- .ilis, si usus tulerit, contrahendi 8 Idem Ua uius & illud rectissime, ne in- aeq. sfinito quidem tempore essici, ut quid necessitate potius, quam sponte facium videatur. Probanda itaque Lusitanis seret coactio , quae tamen ipsa is e. post ceu in hac in re juri naturae sit contraria , & omni hominum generi noxia , pq u- ωjus facere non potest e. Deinde illa coactio durasse debuit per tempuS, c is sis jus initii non extet memoria r id vero tantum hinc abest , ut ne centum freq. e. quidem anni exierint, ex quo tota sere negotiatio Indica penes Venetos suit, '. '' per Alexandrinas trajectiones β. Debuit etiam talis esse coactio, cui restitum non sit η. At restiterunt Galli, & Angli , aliique. Neque sussicit , aliquos
esse coactos, sed ut omnes coacti sint requiritur, cum per unum non coactum servetur in causa communi libertatis possessio. Arabes autem, & Sinem r'. Mim
ges a saeculis aliquot at hunc usque diem perpetuo cum Indis negotiantur. Nihil ergo prodest ista usurpatio. Ἀ-m. rim. IR
479쪽
MARE LIBERUM. Cisp. XILCAPUT XII.
Nulla aquit,ue nisi Lusitanos in prohibendo commercio. a X his, quae di ista fuit, satis perspicitur forum caeea aviditas, quIne quenquam in partem lucri admittant, illis rationibus conscientiam tuam ebri . zi,st. pla are itudent, quas ipsi magistri Hispanorum , qui in eadem sunt causa , c. o. u. o. imanifestie vanitatis couvincunt β. Omnes enim, qui in rebus Indicis usu ι. D. ,' p4ntur colores injuite captari, quantum ipsis licet, satis innuunt , ad-
rel. I. n. 3. duntque , nunquam eam rem serio Theologorum examine probatam. Illat vero querela quid est iniquius, quod dicunt Lusitani quaestus suos exhau-ι,' riri copia contra licentium 8 Inter certissima enim juris enuntiata est , nec rex Iur. in dolo eum versari, nec fraudem facere , ne damnum quidem alteri dare vi---deri, qui jure stio utitur. Quod maxime verum est, si non ut alteri noce mei L a . tur, sed rem suam augendi animo quippiam fiat. Inspici enim debet id . t.-- quod principaliter agitur, non quod extrinsecus in consequentiam venit r. ist. Δ Immo si proprie loquimur cum Ulpiano, non ille damnum dat , sed lu- α ςro , qtio alter utebatur, eum prohibet L Naturale autem est, &ι. r. ,. summo juri, atque etiam aequitati conveniens, ut lucrum in medio posis . Os v. tum suum quisqua malit, quam alterius, etiam qui ante perceperat L Quisi, e isserat querentem opificem , quod alter ejusdem artis exercitio ipsius e madrevit. . t. moda evertat 8 Batavorum autem causa eo est justior, quia ipsorum hang te in parte utilitas cum totius humani generis utilitate eonjuncta est, quam
2 . 'r' Lusitani eversum eunt Neque hoc recte dicetur ad aemulationem fieri, . Vis. ut in re simili ostendit Ua uius t aut enim plane hoc negandum est ista aut asseverandum, non ad bonam modo , verum etiam ad optimam aemu n. t. se lationem fieri, juxta Hesiodum αγαθὸ δ. . ora: ηδε βροτί, , bona sis: . : δε mortesibin haec es. Nam etiam si quis pietate motus , inquit ille, frumentum in summa penuria vilius venderet, impediretur improba durities eois ς' d. rum hominum , qui saeviente penuria suum carius fuerant vendituri. V VILL riam , talibus modis minui aliorum reditus et nec id negamus , ait , num. s. sed misuurmur cum immersorum hominum commois: Et utinam omnium Prim. . - . . Q cipum , U Tyrannorum urbis rediris ita minuerentur' Quid ergo tam intiquum videri potest, quam Hispanos vectigalem habere terrarum orbem , a sum ut nisi ad illorum nutum nec emere liceat, nec vendere ε 3 In cunctis civitatibus dardanarios odio, atque etiam poenis prosequimur r nec ullum ara. v. tam nefarium vitae genus videtur , quam ista annonae flagellatio L. Meritor':- quidem. Naturae enim faciunt injuriam , quae in commune foecunda est . a i p. i. o et neque vero censeri debet in usus paucorum reperta negotiatio , sed utia πρὸ c.', quod
480쪽
MARE LIBERUM, Cap. XII, se XIII.
quod alteri deest, alterius copia pensaretur, justo tamen compendio omni hus proposito, qui laborem , ac periculum transferendi in se suscipiunt. Ηορ ipsum igitur, quod in republica , id est, minore hominum conventu, grave, & perniciosum judicatur, in magna illa humani generis societate se rendumne est, ut scilicet totius mundi monopolium faciant populi Hispani pInvehitur Ambrosius in eos, qui maria claudunt β: Augustinus in eos , qui itinera obstruunt : Nazianzenus in coenatores , suppressoresque mercium, qui ex inopia aliorum soli quaestum faciunt , & ut ipse facundissi me loquitur , πιεταπραγμοσεύοντιτι τῆς ἰνδεσαι. Quin & divini sapi.utis sententia publieis diris devovetur , sacerque habetur, qui alimenta supprimendo Vexat annonam , a συνεχων σῖτον δημοκοιτάραl . Clament igitur Lusitani quantum , & quamdiu libebit et lucra nosra decatu. Respondebunt Batavit immo nostris invigilamin. Hocne indignamini, in partem nos venire ventorum, & maris & quis illa vobis luera mansura promiserat Salvum est vobis, quo nos contenti sumus.
Batavis jas commercii Indicoi qua pace, qua induciis, qua
bello ruisendum. U A R E eum I ius , & aequum postulet , libera nobis ita ut cuiquam este Indiae commercia , superest, ut sive cum Hispanis pax , sive
induciae fiunt, sive bellum manet , omnino eam , quam a natura hab mus, libertatem tueamur. Nam ad pacem quoa attinet, Dotum est, eam esse dusim generum e aut enim pari federe, aut impari coitur. Giaeci βil tam vocant συνθηκην α ισου . hanc φονίας επιlαγματων. illa virorum est , haec ingeniorum servilium. Demosthenes in oratione de libertate Rhodiorum : και τοι χρὴ τους βουλομενους εὐυθερους εἰναι τὰς εκ τωνόπληματων συνθηκας φάγειν , ως ί γυς δουλείας ώσας. eor , qui volunt esse liberi, oportet omnes condit oves, quabus leges imponuntur , ita fugere , tanqimu quae proximae sunι servisuri. Tales autem sunt omne. , quibus pars
altera in jure suo imminuitur , Juxta Isocratis definitionem. προςάγμία vocantis τια τους ἰτερους ελατlοῦνια παρὰ το δ κααν. Si enim , ut inquit Cicero ε, suscipienda bella sunt ob eam causam , ut sine injuria in pace vivatur, sequitur eodein auctore , pacem esse vocandam , non pactionem servitutis , sed tranquillam libertatem: quippe cum & Philosophorum , &Τheologorum complurium 'ς judicio pax , & justitia nominibus magis , quam re differant, sitque pax non qtialiscunqne.., sed ordinata concordia. Induciae autem s sunt, satis apparet ex ipsa triduciarum natura, non deo ο o a bere